Twitch bidez eta Segura Irratian Asier Sarasua orntiologoarekin solasean jardun dugu. Txorietan interesa dutenentza zenbait garapen teknologiko aipatu eta ikus ditugu: eBird app eta webgunea (euskaratuta daudenak), eta Merlin, txori kantuak identifikatzeko aplikazioa.

Arnaut Oihenarten hiru poema berri aurkitu ditu Gidor Bilbao EHUko Ikasketa Klasikoen Saileko irakasle eta Monumenta Linguae Vasconum taldeko ikertzaileak. Aurkikuntza nola egin duen da interesgarria halaber: sareko biltegi digitaletan bilaketak egiten. Bilaketa horien adibide batzuekin praktikoki metodo hau erakusten saiatu gara zuzeneko honetan.

Aste honetako Twitch zuzenekoan (Segura Irratian ere emana), zenbait kontu: 

• Euskal partiturak eskuratzeko webguneei errepasobikoitza.  
• EITBren opendata ekimen berria, hurrengo foru eta udal hauteskundeen aurrikuspenekin.
• Esna Tu jokoa sarean.

Twitch eta Segura Irratiko zuzenean adimen artifizialeko irudigintzaz jardun dugu. Nola Niko Vazquez artistak 1980 inguruko Bilbo fantastiko bat berregin duen maisutasunez, baina nola baita, edonork, sor ditzakegun halakoak (eta Bing bilatzailearen irudigintza tresnak erabiliz, Sustatun ere egin dugu halako ariketa bat).

Takatekla izan zen Twitch bidezko euskarazko joko bat, 2021 eta 2022 urteetan zehar garatu eta zuzenean jokatu izan zen, Ion Lizarazu CodeSyntax-eko programatzaileak sortua. Jokoaren ibilbidea amaitu zen, baina 2023 honetan azken jokaldi sorta berezi batekin eman zaio amaiera proiektuari: Kontrakatekla lehiaketa bat. Honela garatu zen jokoa, ikus.

Berriki EITBko web edukietarako gure editore Luistxo Fernandezek grabatutako pieza bat: zer dakien Googlek gutaz, eta nola konfiguratu dezakegun hori zenbait urratsetan. Testuz ere azaldu genituen konfigurazio oinarrizko horiek duela egun batzuk.

Twitch eta Segura Irratiaren bidezko zuzenekoan, tutorial moduko bat, laburki: nola erabili WikiShootMe, Wikipedia esploratzeko tresna bikaina. Oraintsu euskaratu dute, eta gauzak aurkitzeko zein informazio gehitzeko baliatu daiteke.

Aste honetan Tokikom Jardunaldia 2023 izan da Getxon, eta bertan Herrialde Katalanetako toki komunikabideak ere izan dira, guztien artean "Tokiko komunikabideen elkarteen manifestua" aurkeztu baitute. Bide batez, CodeSyntax, Tokikom Plataformaren hornitzaile, gonbidatua izan da eta tarte batean antolatu dugu Un Cop Al Dia jokoaren zuzeneko bat, katalan eta euskaldunentzat. Honela suertatu da partida.

Mugak Zubi proiektuak batzen ditu duela zenbait urte senidetutako bi herri, Antzuola Gipuzkoakoa eta Aiherra Nafarroa Beherekoa. Orain mapetan oinarritutako webgune nagusiki grafiko bat dauka proiektuak, eta hori azaldu dugu (beste kontu batzuekin batera) Twitcheko zuzenekoan eta Segura Irratiko emanaldian.

Zelako aurrerakada egiten ari diren euskarazko Wikipedian emakumezkoen biografiak osatzen, genero desoreka (oraindik nabarmena, ikus grafikoa zein argia den) konpontzen saiatzeko. 15.000 emaklumezkoren biografiaren langa igaro izana azaldu dugu hain zuzen Twitch bidez eta Segura Irratian egin dugun zuzenekoan.

Zuzeneko bi ariketekin bete dugu Segura Irratiarekin eta Twitch bidez egindako saio hau. Batetik, Un Cop Al Dia aplikazioan jokatu dugu zuzeneko partida, Egunean Behin jokoaren katalanezko bertsio irten berriarekin. Bestetik, Chat GPT adimen artifizialeko sistema berritsuarekin aritu gara, demostratzeko:

• a) euskara ondo ulertzen du
• b) euskaraz erantzuteko gai da, guztiz zuzen egin ez arren
• c) lotsarik gabe esaten ditu gezurrak

Aste honetan Euskaldunon Egunkariaren itxieraren 20. urteurrena izan dugu. Kolpe traumatikoa euskal kulturarentzat eta euskararentzat. Interneteko hedabide gaztea zen Sustatu orduan, eta gure artxiboari begiratuz gogoratu dugu hura Twitcheko eta Segura Irratiko zuzeneko honetan, izan ere, 2022ko otsailean eta martxoan gai hartaz idatzi ziren dozenaka artikuluak gordetzen baitira geure biltegian.

Twitcheko zuzenekoan, beste bideo bat entxufatu dugu: ingelesez entzun ahal izan da Game of Thrones telesaileko pasarte bat Segura Irratian, baina Twitcheko zuzenekoan azpidatzi euskaldunekin ikusi ahal izan dugu. Horixe baita albistea, 21. mendeko telesail entzutetsuen eta arrakastatsuena, osorik euskaratua dagoela: 8 denboraldiak, 73 aatalak.

CodeSyntax eta Sustatuko lankide Mikel Larreategik EITBren Nahieran streaming zerbitzu eta bideo-biltegiaren bertsio erabilgarri eta API bat sortu zuen 2016an. 2020an Asier Musak web aplikazio gisa hobetu zuen proiektu hura (ikus Sustatun), eta orain Larreategik berriro egokitu du kodea. 

Aurreko asteburuan emandako 2023ko Argia Sarietan, guri bereziki interesatzen zaigun Interneteko Argia Saria kategorian, Mastodon.eus eta Mastodon.Jalgi.eus  zerbitzuek gorpuzten duten Mastodoneko komunitate euskaldunari eman zioten. Mezuak trukatzeko komunitate gisa eta Twitterren alternatibatzat har dezakegun Mastodon plataformaz hitz egin dugu beraz Segura Irratian eta Twitchen eman zen zuzeneko honetan, orain hona dakarkiguna artxibatzeko.