Twitchen eta Segura Irratian egindako zuzenekoan errepasatu genituen atzo asteko albisteak, eta horietako bat izan da WikiTok tresna berri interesgarria, munduan izena hartu duena eta hasieratik euskaraz dagoena. Meta enpresak liburuak pirateatzen dituela ere jakin dugu, ez dezagula lotsarik sentitu guk berdina egiten badugu, Amerikako edo/eta Mexiko Golkoaz/ez hitz egin dugu.

Twitchen eta Segura Irratian egindako zuzenekoan errepasatu ditugu joan den asteko Argia Sarietako ekimen sarituak, Interneteko sariari arreta jarriz bereziki, Roadgames app/jokoaren bidez Baztan nola bisitatu daitekeen ikusi dugu, eta Ebaluatoian sartu gara, Hitz Zentroaren tresna horretan... gauzak ebaluatzera, zehazki txat adimentsu desberdinak euskaraz nola moldatzen diren ebaluatzera.

Twitchen eta Segura Irratian zuzenekoan jardun duguDeepseek-ekin galde-erantzunak egiten, baina ez zaigu hain ondo irten. Euskaraz badaki, eta gaitasun ikaragarriak ditu AA berri honek, baina motz geratu gara hori erakusteko orduan. Hala ere, testetan ondo ibili zaigu zuzenekoa baino lehenago, zin dagizuegu!! (jarraian frogak). 

Joan den asteko zuzenekoan begiratu genion Trumpen agintaldi berriari, ikuspegi teknologiko batetik ahal bazen. Eta bai, agintaldiak bidea hartu duenean izan dira albiste teknologikoak (eta beste batzuk, bereziki kezkagarriak), tratatu ditugunak aste honetako zuzenekoan, Twitchen eta Segura Irratian. Era berean, erlazio pixkat ere badu eta, urrutikoa den arren, Tokikom-ek Mastodon sarea erabiltzeko sortu duen TKM.eus sareaz hitz egin dugu.

Donald Trumpen itzulera Etxe Zurira albiste teknologikoa da, eta euskararekin zerikusia duena? Bai, horixe azaldu dugu Twitchen eta Segura Irratian aste honetako zuzenekoan. Inplikazio teknologikoak gertatzen ari dira, eta ez da kasualitatea aipatu dugun kanpainetako bat, Goazen Lagunok izenekoa (sare sozial toxikoak utzi eta Fedibertsora batzekoa) datorren asteleheneko dataz bultzatu izana, urtarrilaren 20a baita, San Sebastian eguna, Trumpen egun berria eta, agian batzuentzat, Twitter eta Instagram eta TikTok-eko azkena (TikTokekoa akaso, AEBetan guztientzat, bide batez!).

Nolabait bat-batean harrapatu gaituen albiste hau ekarri dugu Twitchen eta Segura Irratian aste honetako zuzenekora. 2025eko lehendabizikora: Homofobia eta transfobia baimentzeko modu esplizitua irakurtzen ahal da Interneteko Meta erraldoiaren irizpide berrietan, aplikagarri izango dena, tamalez, Facebook, Instagram eta Threads sare sozialetan (Whatsapp ere Metarena da, Mark Zuckerbegen konpainiarena, baina komunikazio interpertsonalerako gehiago den heinean akaso desberdina da). 

Gaur goizean egin dugu Twitchen eta Segura Irratian aste honetako zuzenekoa, eta honako kontuak tratatu ditugu: ikastetxeak mugikorrik gabeko arnasguneak izan daitezela nahi dituela Altxa Burua elkarteak (gai honi buruzko kontu gehiago etorriko direla iragarriz, bide batez), erakundeak euskaraz komunikatzeko Jendaurrean gidan Interneti dagozkion aholkuak errepasatu ditugu, eta Dragoi Bola komiki mitikoen euskaratzea aipatu dugu, Euskomanga komunitatea eta bere boluntarioak txalotuz.

Asteko errepasoan, Euskararen Hemeroteka telegram kanalaren berri, Rikardo Arregi sarien errepasoa, adimen artifizialeko kontuak (ia astero bezala), Euskararen Nazioarteko Egunaren inguruko bi adierazpen, Eusko Ikaskuntzarena bat eta Kontseiluarena bestea; eta bihar arte martxan den Egunean Behin jokoko DA! partida bikoitzarena.

Ostiralez, atzo, egin genuen Twitchen eta Segura Irratian aste honetako zuzenekoa, eta gure "ia ohiko" AA atalean adimen artifizialeko bideogintzarekin sortutako iragarkiak tratatu genituen: nola Coca-colak egin duen batek kritika asko jaso dituen. Konparatu dugu doako tresnekin euskal tematikako AA bideoak egin ditugunean Sustatun, eta kalitate eta sormenean produktu txukun batetik oso urruti geratzen dela ondorioztatu dugu. Bestalde, Durangoko Azoka badator, eta tratatu dugu Egunean Behineko lehiaketa bikoitza, eta Kabi@ atal digitalaren programazioa.

Atzo egin genuen Twitchen eta Segura Irratian aste honetakoa zuzenekoa, eta sare sozialetako mikro-mezularitza zerbitzuez jardun genuen: nola hedabide batzuek Twitter uztea erabaki duten. Norbanako askok ere bai (ez denek), eta badoazenen artean, batzuk BlueSky-ra eta beste batzuk Mastodon-era. Azken sare hau dela eta, Mastodon.eus-en 6 urteak aipatu genituen, eta bistadizo bat eman sare honi, eta baita Matx.eus berriari, zeina azpiegitura berean dagoen egina, baina ez oraingoz federatuta, esan ohi den bezala...

Euskal Herriko gatzagen geografia eta ustiaketa baldintzei begiratuta okurritu zaio hau grabatzea Ttap agerkarirako Luistxo Fernandez Sustatuko editoreari. Wikipediarako gatzagen inbentario bat egiten aritu da, eta, batetik edo bestetik, horrek eraman du ondorioztatzera Euskal Herria herri mediterraneoa garela.

Twitchen eta Segura Irratian aste honetan egin dugun zuzenekoan, Frantsesa-Eüskara (zuberera) hiztegia probatu dugu zuzenean, frantsesezko hitz [Sustatuko editorearentzat] ezezagunak sartzen, eta horrela euskara gehiago (zuberera) eta frantses pixkat ikasten. Eta kontu gehiago ere.

Twitchen eta Segura Irratian aste honetan egin dugun zuzenekoan, errepasoa egin diegu Rikardo Arregi Kazetaritza Sarietako finalistei, bereziki Komunikazio alorrekoei Interneten zeriksuia dutelako; eta bestalde telefono euskaratuak larrialdietarako nola prestatu daitezkeen erakutsi dugu. Oharrak jasotzeko konfigurazioaz gain, zure telefonoa galtzen denean edo larri zabiltzanean, telefonoa desblokeatu gabe hura aurkitzen duenak zuri laguntzeko aukera izan dezan konfiguratu daiteke.

Twitchen eta Segura Irratian egin dugun zuzenekoan, zenbait gai ukitu ditugu. Euskaraz noranahi mugitu gaitezkeela, hamabi froga hauen bitartez, baina aldi berean, zailtasunekin nola egiten dugun topo: euskaraz zainduak izateko eskubiderik ba ote dugun, oldarraldi judizialaren aurrean; edo sistema eragile euskaldun eta libre bat eskoletan ezartzeko zailtasunak.

Asteko errepasoan, lehenagoko albiste baten eguneraketa, ChatGPT euskaraz mintzantzen entzun dezakegula, jada baita Euskal Herritik konektatuta (baina ordainduta). Eta asteko berrien artea, IKAE idazkunarena, Hizkuntzen Irabazia biltzarra datorrela edo Urtzi Odriozola programatzaileak itzulpen automatikorako LibreTranslate azpiegitura trebatzeari ekin diola.