Egunean Behin 11. denboraldiaren itzulera, Egun On Euskadi saioan egon da Sustatu eta CodeSyntax-eko Luistxo Fernandez lankidea. Hodei Esnaola aurkezlea eta berarekin batera ziren jokalariek zuzeneko partida ere egin dute. Bide batez, Cwis Bob Dydd bertsio galesa ere martxan dela komentatu duug.

Duela aste batzuetatik kezka piztu da Interneteko erabiltzaile euskaldun eta katalanen artean, Google gure hizkuntzan diren emaitzak diskriminatzen dituela gaztelerazkoen alde, baita informazio euskaraz esplizituki euskarazko konfigurazio batetik egindakoan. Googlek kontuari arrera jarriko diela erantzun die katalanei, eta euskaraz ere kezka bertsuak ditugula esatean, mesedez begiratzeko hizkuntza minorizatu guztien kasua, hor ere erantzun digute ingelesez baietz, hizkuntza guztiei erreparatu nahi dietela. Honetaz jardun dugu, beste gauza batzuen artean, Twitcheko aste honetako zuzenekoan.

Piqué eta Shakira. Sareetan kontu honek makina bat komentagai eragin ditu, baita euskaraz ere (Onintza Enbeitaren eta Ane Fernandezen artikuluak kasu, egin klik). Baina guk arreta jarri dugu Kai Nakai euskal sarelari eta kantariak egindako euskarazko bertsioarekin. Play eman diogu eta komentatu Segura Irratiko eta Twitcheko gure zuzenekoan.

Segura Irratiko eta Twitcheko zuzenekoan komentatu dugu UZEIk martxan jarri duen tresna berri bat, Neoloteka edo euskarazko neologismoen biltegia. Bide batez UZEIk azken urte hauetan Euskaltzaindiarekin egiten duen kontu bat ere aipatu dugu: urteko hitzaren aukeraketa. Hori abendu amaieran izan zen, baina komentatu dugu saio honetan ere (sorpresa handirik ez hitz aukeraketan, ZORIONEKO izan zen 2022ko hitza, eta badakizue zergatik).

Ttap aldizkariarako egindako kolaborazioa da audio hau, Sustatuko editore Luistxo Fernandezek egina. Euskarazko Wikipedia iritsi da kalitate eta artikulu kantitate izugarri handietara, gure hizkuntzaren estatus globalari dagokionaren oso gainetik. Ahalegin horretan, itzulpen automatiko neuronalak lagundu digu, adimen artifizialaren alor interesgarri batek. Eta adimen artifiziala testu sorkuntzan nabarmentzen hasiko den une honetan, uste dut adibide bat dugula hemen, non erakusten den artifizioak, teknologia berri honek, lagundu egin gaitzakeela euskarazko proiektuetan ere.

Komentatu ditugu zenbait gauza Segura Irratiko eta Twitch-eko zuzeneko honetan: Bernardo Atxagaren Xola liburua nola japonierazko luxuzko edizio batean sartu den; EITBk KomikiAPP izeneko aplikazioa kaleratu duela; eta Sustatun egin genuen lotsagabekeria hau: artikulu hau gazteleraz idatzi, zertaz eta Bertsolari Txapelketako Nagusiko finalaz. Ikusi eta adi, ze azalpen argi bat dauka kontuak.

Durangoko Azokaren egunak direla eta, Sustatuko Luistxo Fernandezek eta Segura Irratiko Ainitze Jauregik bertako Kabia egitarau digitaleko kontuak komentatu dituzte. Tartean, Appa Hi aplikazioa berrituta aurkeztu dela, non eta lehen Oñatiko hitanoa ikasteko balio zuen, orain euskara baturako ere balio duen (eta etorkizunean beste euskalki aldaera batzuk ere sartu dira). Aplikazioa zuzenean erakutsi ahal izan dugu bideoz Twitchen.

Sustatuko Luistxo Fernandezek eta Segura Irratiko Ainitze Jauregik aktualitate teknologikoa izan dute hizpide: adibidez, nola sortu den Twitzlariak web aplikazioa, eta zuzenean probatuz, ikusi dute baietz, Twitchen zuzeneko bat denean (Sustatu eta Segura Irratiaren hau kasu), webguneak abisatzen duela :-) Era berean, Rikardo Arregi Kazetaritza Sariak komentatu dituzte, eta Egunean Behin jokoaren baitan sustapen kanpaina berezia: telefonoak nola euskaratu!

CodeSyntax eta Sustatuko lankide Urtzi Odriozolak tutorial bat prestatu digu bideo honetan. RaspberryPi eta Retropie softwarea erabiliz, kontsola merke bat nola muntatu erakutsiko digu bideo honetan. Hainbat sistema ezberdin emulatzeko gai da, Mario Bros sortako joko zaharrak adibidez.

Aste honetako Twitcheko eta Segura irratiko zuzenean, nola Hikaldian ari diren Goierri aldean, halaxe egin diote elkarri, noka eta toka, Luistxo Fernandez Sustatuko editoreak eta Olatz Etxeberria Segura Irratiko esatariak. Eta horreka jardun dute, aktualitate teknologikoa komentatuz: nola jaitsi daitekeen norberaren edukia Twitterretik, adibidez, eta Futbol Mundiala hor dela-eta, hori eta beste ikuskizun batzuk modu piratan nola ikusten diren gaur egunean.

Twitch-en eta Segura Irratian egiten dugun zuzenekoan, entzun dugu batetik BTN txapelketan Aitor Bizkarrak utzitako bertso entzutesua, eta esplikatu dugu Mec de la rue eta Flow 2000 terminoek (hark erabiliak) zer esan nahi duten. Bestetik, Netflixeko filmei euskarazko azpidatziak gehitzeko plugina nola erabiltzen den esplikatu dugu.

Beste behin, eta dagoeneko 10. edizioa da, Librecon konferentziak erakutsi du ezinbesteko eta erreferentziazko ekitaldia dela sektore teknologikoan. Libreconek 1.200 pertsona baino gehiago bildu ditu bi egunetan Bilboko Euskaldunan antolatutako jardunaldietan, eta bertan egon da berriro CodeSyntax (Sustatu egiten duen enpresa), babesle gisa, eta parte hartzen ere (besteak beste Egunean Behin partida-demo zuzeneko batekin).

Egunean Behin jokoaren beste bertsio bat jaio da Galesen, hango hizkuntza zeltikoan (hizkuntza gutxitua hura ere, geurea bezala). Cwis Bob Dydd du izena jokoak han, bertako S4C telebistaren ekimenez egin da adaptazioa, eta nola dabilen erakusteko, zuzenean partidatxoa egin dugu zuzeneko honetan. Argi geratu da galesa euskaldunontzat nahiko ulertezina suertatzen dela...

Zuzeneko honetan jardun dugu Segura Irratiarekin nola diseinurako tresna interesgarri bat, Penpot, euskaraz dagoena orain. Software libreko alternatiba bat da Figma software ezagunagoarena, baina Figma erraldoi teknologiko batek erosi du, Adobek, eta bere lizentzia sistema itxira eroango du laster. Penpot alternatiba dela erakusten saiatu da Luistxo Fernandez Sustatuko editorea... Tira, diseinatzeko trebezia handirik ez zaio ikusi, baina aplikazioa euskaraz egon badagoela ikusi ahal izan da.

Luistxo Fernandez Sustatuko editorearen kolaborazioa Ttap agerkari digitalean. Adimen artifiziala gai oraingoan ere, nola iritsi den teknologia hau uste ez genuen eremuetara ere 2022 honetan, sormenera. Halako zerbait pentsatu daiteke ikusita irudi-sorkuntzako tresna batzuek lortu duten gaitasun harrigarria. Oteizaren obra "faltsuak" sortzeko gaitasuna da horietako bat.