Sustatu

Torrekua elkargunean topaketa antolatu dute datorren asterako sare sozialen inguruan. Goiburu hau jarri diote: "Zer geratzen da sozialetik sare sozialetan? Ekintza kolektiborako estrategia berriak". Eta artikulu honen izenbururako atera dugun pasarte interesgarria deialdian: "Sare komertzialen kolapsoa aukera bat da burujabetza digitalerako bidea berreskuratu eta teknologia askeago, anitzago eta feministagoak arakatzeko." Datorren ostegunean, azaroak 13, arratsaldez Torrekua zentroan, Errenterian, 18.00etatik 20.00etara. 

Euskalgintzaren Kontseiluak "Euskaltzaleon garaia da" izenburuko adierazpena aurkeztu zuen atzo Arantzazuko Santutegian egindako ekitaldian. Hainbat alorretako euskaltzaleek sinatu dute adierazpena. Agiriak dio: "Itxaropenerako dei hori egitera gatoz berriro Arantzazura, Pizkunde horren parte izandako hainbat euskaltzale lagun hartuta. Euskaltzaletasunaren itxaropena zabaltzera, euskaltzaleon garaia dela esatera. (...) Baina itxaropena ez da zain egotea. Itxaropena, euskaltzale horiek denek erakutsi diguten bezala, egitea da. Beraz, ekiteko garaia da."

Metaren negozioaren ehuneko handi bat iragarki iruzurtiak esplotatzean datza, Reuters agentziak argitaratu duen ikerketa baten arabera. Instagram, Facebook eta Whatsapp dira Metaren jabetza nagusiak, eta horietan erakusten dizkizuten iragarkiekin egiten du negozioa nagusiki.

Euskarazko Wikipediaren azken hilabeteotako proiektu batek, Euskal Herriko historia 100 objektutan delakoak, podkasta eta komikiak estreinatu ditu, 100 objektuen zerrenda osatu ondoren. Ehun objektuen zerrenda osoa eta objektu bakoitzaren fitxa ehunobjektu.eus webgunean daude ikusgai.

UEUren Natur Zientzien sailak eta EuskalNatura elkarteak antolatuta, Natur Zientzien VI. Topaketa (NZ6T) izango da 2025ko azaroaren 15ean eta 16an, Iruñean, Nafarroako Uninertsitate Publikoaren Arrosadiako kanpusean. Besteak beste, "omikak" dira aztergai egitarauan. Eta zer dira "omikak"? zenbait ildo zientifiko biltzen dituen termino berria, atzizki baten ondorio: genOMIKA, proteOMIKA, eta biologia molekularraren ingurunetik sortu dira diziplina batzuk daude barruan.

Latxa txatbota probatarako erabilgarri jarri du Hitz Zentroak, hemen: https://latxa.hitz.eus. Hala iragarri du euskarazko adimen artifizialeko (AA) ekimen honen sortzaileak, EHuko Hitz zentroak: "Jaso ditugun eskaerei erantzunez, zuen eskura jarri dugu Latxaren bertsio ahaltsuena, chatGPT-tik gertu dabilena, baina euskara txukunagoa sortuz."

Iaz aurkeztu zen Ingura euskara ikasteko plataforma "berriabarazi" egin du Jaurlaritzak. Euskara ikasi nahi dutenei laguntzeko helburuz, ikus-entzunezko materiala duen webgune bat da, A1 eta A2 mailetan euskara modu gidatuan ikasteko.

Donostiako Fantasiazko eta Beldurrezko Zinemaren 36. edizioaren baitan, eta iaz hasi zen zinemaldi honetako Animedon programazio bereziaren barruan Fujiko Fujio bikote artistikoa omenduko dute.Doraemonen sortzaileak dira Fujiko Fujio eta haien omenezkoa Gora eta gora beti, Doraemon eta lagunak jardueran izango da, datorren azaroaren 1ean, larunbatarekin.

Aste honetan egindako eguneraketa baten ostean, Tinder aplikazioa euskaraz dago orain. 2023an web bertsioa euskaratu zuten, baina oraingo euskaratzea sakonagoa da, eta ligatzeko hobespenetan euskara ere jarri daiteke orain norberak hitz egiten dituen hizkuntzen artean.

Badira hilabete batzuk Googlek adimen artifizialeko (AA) emaitzak eskaintzen dituela bere bilatzailean, bere produktu askotan Gemini izenarekin AA integrazioa bultzatzen ari den bezalatsu. Baina aste honetan are gehiago sartu dute AA bere betiko produktu nagusian, bilatzailean, zeinean Mode IA delako bilaketa aukera guztiz nabarmena den orain. Gaztelaniaz Modo IA eta frantsesez Mode IA deitu dute eta aktibatuta dago. Euskaraz ez dago oraindik (ezta katalanez ere) eta euskara baduzu ezarpen nagusi bezala Google produktuen interfazerako oraindik ez zaizu ageriko, baina susmatzen dugu laster etorriko dela.

Zibersegurtasunarekin arduratsu joka dezagun sustatzeko kanpaina bati ekin dio Eusko Jaurlaritzak. Sare sozialetan eta beste kanal batzuetan ageri dira bideoak, eta sustatzen dute Cyberzaintza izenarekin bataiatu duten Euskadiko Zibersegurtasun Agentzia. Webgunea Zibersegurtasun.eus da, batean Cyber eta bestean Ziber baina tira, hortxe duzue.

Artista sortzaileentzako soldata oinarrizko bat ezarri zuten duela 3 urte Irlandan, eta luzatzera doaz esperimentua, emaitza onak izan dituelakoan. Bi mila sortzailek 1.400 euro inguruko "oinarrizko errenta unibertsal" moduko jaso dute azken urteetan, eta luzapena izango dute 2026ko otsailera arte. Eta datorren urtean beste deialdi bat egingo dutela iragarri dute. BIA izeneko planaren azterketa ekonomiko bat ere egin du Irlandako Errepublikako Gobernuak eta ondorioztatu dute inbertitutako euro bakoitzeko, oro har 1.5 euroko itzulketa izan duela onura ekonomikoetan egindakoak.

EHUko Kultura Zientifikoko Katedrak 15 urte bete ditu, eta joan den ostiralean egin zuen ospakizuna, Bilbon izandako ekitaldian. Topaketan Iker Badiolak, Katedrako zuzendariak, nabarmendu zuen Katedrak 2010ean sortu zenean finkatutako misioan jarraitzen dutela (herritarren kultura zientifikoa sustatzea gizarte demokratikoago baterantz aurrera egiteko), baina ere berean konpromiso hori zabaldu nahi dutela: "Zientzia gizartearen txoko eta ertz guztietara hurbildu nahi dugu, ezagutza ahalik eta jende gehiagorentzat eskuragarri eginez martxan jarriko ditugun ekimenen bitartez."

Abenduaren 27an milaka euskaltzale batu nahi ditu Euskalgintzaren Kontseiluak euskararen etorkizunaren aldeko ekitaldian. Pizkundea du izena ekitaldiak, abenduaren 27an izango da Bilbao Arena pabilioian, eta sarrerak salgai jarri dituzte jada Pizkundea.eus webgunean.

Eusko Ikaskuntzak EzBerdin Berdinak izeneko esperientzia artistiko eta parte-hartzailea antolatu du, euskal identitate garaikideaz, euskarak eta kulturak gizarte anitz batean duten zereginaz pentsamendu kritikoa sustatzeko asmoa duena.

IBMk eta BasQ – Basque Quantum deitu duten erakunde publikoa, IBM Quantum System Two operatiboa inauguratu dute gaur Donostian. "Operatiboa" deitu diote, eta ez ordenagailu, baina horixe omen da, ordenagailu kuantikoa diotena, IBM Heron 156 qubit-eko prozesadore bat barruan daramana.

Kimu izeneko euskarazko hizkuntza eredu txiki bat (SLM, Small Language Model) argitaratu berri du Oraik. Adimen artifizialeko eredu hau oso arina da eta erabiltzaile arrunten ordenagailu eramangarrietan martxan jartzeko modukoa da.

Gaurdanik eta datorren urteko urtarrilaren 11 bitartean, ikusgai izango da Baionako Euskal Museoan Linguae Vasconum primitiæ euskarazko lehen liburu inprimatuaren ale bakarra. Ale hori 1545ean inprimatu zen Bordelen, eta Frantziako Liburutegi Nazionalean gordetzen da. Orain tarte baterako Euskal Herrira dator.

Euskarabildua topaketa teknologikoaren aurtengo goiburua hau da: Nork gobernatzen du Internet? Galdera horri erantzuteko prestatu dute egitaraua, eta datorren azaroaren 4an izango da hitzordua, Donostiako San Telmo museoan.

Nazioarteko konferentzia soziolinguistikoa egingo da datorren astean Azpeitian: Arnasguneak Hizkuntza Gutxituen Biziberritzean. Urriaren 16an eta 17an. Izena emateko aukera dago oraindik, hemen. Antolatzaileak dira Udalerri Euskaldunen Mankomunitatea, Soziolinguistika Klusterra, Udako Euskal Unibertsitatea, Coppieters Fundazioa; eta babesleak Eusko Jaurlaritza, Gipuzkoako Foru Aldundia, Azpeitiko udala, eta Europako Parlamentuko funtsak.