Sustatu

Interneteko erabiltzaile euskaldun batek, Zitalek, Bermeoko esamolde eta berben hiztegi bat egiten dihardu. Mastodon sarean (kopia eginez Twitterrera) zabaltzen ditu ia egunero hitzak, eta gero biltegi honetan pilatzen dira.

Duela 17 urte jaio zen Sustatu. Archive.org zerbitzuko "irudi gordeen" Wayback Machine artxibotik bideo hau egin genuen duela egun batzuk, nahiz eta orain animazioa egiteko tresna zehatza ibili ez dabilen.

Ezaguna da esaldia Facebook-en geu, erabiltzaileok, garela produktua, eta produktu hori publizitate kanpainei saltzen duela Facebook-ek, estatistika eta target zehatz-zehatzei esker. Ba gauza bera gerta daiteke kotxeekin. Eta hasi da prozesua jada: General Motors-ek 3 hilabetez sekretuen kontrolatu zituen 90.000 autotako gidariak, nork non zein irrati entzuten zuen, lan prospektiboak egiteko.

Eibarko mendizale talde batek bultzatuta sortu da Euskal Herriko 100 Mendi Ederrenak egitasmoa. Azken urteotan mendirik mendi ibili ondoren, gure lurraldeko mendirik ederrenak izan daitezkeen horiek webgune batean batu dituzte: informazio praktikoa, trackak, argazkiak, bazkaltzeko leku aproposak eta abar. Informazio praktiko eta erabilgarria edozein mendizalerentzat.

Munduko zubi luzeena inauguratzen da gaur Txinan. 50 kilometro luze da baina ez da dena zubia, 6.7 kilometro luze den itsaso-azpiko sekzio bat baitauka, eta haren mendebalde eta ekialdera, bi zubi erraldoi, handiena 29.6 kilometrokoa. Sarrera-irteerako egiturak kontuan hartuta, 54 kilometroko luzera ere zenbatu dute batzuek. Hong Kong eta Macau kolonia zaharrak lotuko ditu zubiak, kontinenteko Zhuhai hiritik igarota.

Erresuma Batuko hiriburuaren 24 orduko gora-beherak batu dituzte time-lapse batean. Bada panoramika zabal eta handiagorik (320 gigapixeleko irudiak ere egin izan dira Londresen bertan), baina 7,3 gigapixeleko honek badu berezitasun bat: orduaren arabera kontsultatu daitezke Londresko auzoak, egunean zehar nola aldatzen den erakusten digularik.

Irailean jokatu zen Wiki Loves Monuments argazki lehiaketa eta datu orokor ikaragarriak utzi dizkigu: 64 herrialdek parte hartu dute aurten eta guztien artean 249.683 argazki berri igo dituzte Commons-era. Monumentu eta ondarearen inguruko argazki libreak guztiak, Wikipedia zein beste edozein lekutan libreki erabili ahal izateko. Euskal Herrian bigarren aldiz parte hartu dugu eta aurreko urteko marka hautsiz, 24 argazkilarik bidalitako 859 argazki jaso ditugu. Ekarpen ederra.

X. Euskal Soziolinguistika Jardunaldia egingo da datorren azaroaren 6an, Soziolinguistika Klusterrak antolatuta. Bilbon izango da, EHUren Bizkaia Aretoan. Hizkuntzen bizitasuna eta etorkizuna bermatzeko baldintzei dagokionez, berariazko ikuspegia behar du ingurune digitalak. Hizkuntza komunitate bakoitzak bere modura erantzun dio testuinguru berrietara egokitzeko etengabeko erronkari eta egoera horren inguruko hausnarketa egingo da aurtengo jardunaldietan. 

Erakundeen arteko koordinazioaren arrakasta itzela bailitzan, Aldundiek eta Eusko Jaurlaritzak “Konifero basoak berreskuratzeko euskal estrategia” saldu berri digute, jakingo ez bagenu bezala Euskal Herrian ditugun konifero-baso bakarrak Araba mendebaldeko pinu-gorrien pinudiak eta Dueñasko pinudi txikia direla, Aleppo espeziekoa azken hori.

P2P plataformen bidezko ikus-entzunezkoen kontsumoa, industriak "pirateria" deitzen duena, beherantz zihoala zirudienean, berriro goraka ari da, BitTorrent teknologiaren bitartez. Arrazoia, paradoxikoki, beherakadaren berdina izan daiteke: on-demand kontsumoa errazten duten plataformak biderkatu dira. Netflix erosoagoa da BiTtorrent baino, eta horrek BitTorrent-en ahultzea ekarri du, baina Netflixen ez dauden beste X produktu izar ikusi nahi dituzunean eta serie beste plataforma dagoenean... guztietara harpidetzea baino errazagoa da BitTorrentera itzultzea.

Musika streaming bidez entzuteko plataformarik arrakastatsuena da Spotify. 10 urte bete berri ditu, 180 milioi erabiltzaile aktiborekin. Azken 10 urteotan plataforma horretan gehien entzun diren abestien rankinga ere egin du eta playlist bat sortu du urteurrena ospatzeko. Ed Sheeran, The Killers, Drake, Rihanna edota Eminem aurkituko ditugu bertan.

Bi urtean behin egiten duen bezala, TOKIKOMek, EiTBrekin elkarlanean, TOKIKOM Jardunaldiak egingo ditu urriaren 22an, EiTBren Bilboko egoitzan. Jardunaldien gaia komunikazioaren alde mugikorra izango da, eta bi zatitan banatuta egongo dira: mugikorrak kazetaritzan; eta publizitatea ingurune digitalean.

Bart hil da Seatlen (AEB) 65 urte zituelarik Paul Gardner Allen, ordenagailu pertsonalen (PC) kontzeptuaren bultzatzaile nagusitzat hartzen dena. Microsoften sortzaile izan zen, Bill Gatesekin batera; zientzia eta teknologiaren alorretan egindako lan filantropikoarengatik ere ezaguna da.

Gizakion garunak konektatzeko ametsa aspaldikoa da eta azkenaldian hainbat esperimentu egin dituzte bide horretan. Washingtongo Unibertsitateak (AEB) egin duen azken saiakeretan, 3 pertsonaren burmuinak konektatu dituzte kanpo-sistema baten bidez eta euren arteko pentsamenduak partekatzea lortu dute. Tetris partida bat jokatzen jarri dituzte zenbait hirukote, eta lortu dute, elkar ikusi gabe, lagun batek pentsatzen zuena besteen zerebrora igarotzea. BrainNet izendatu dute sistema berri hori.

Libiatik Erdialdeko Afrikara, eta Burkina Fasotik Mozambikera, bi hamarkada baino gehiagoko urrunaldiaren ondotik, Errusiak bere itzulera handia egin du Afrikara. Eta berri hau berresteko hona hemen Evgeny Korendyasov-ek, errusiar-afrikar ikasketen zuzendariak, egin adierazpenak: “borroka izango da, Afrika dela eta”.

Berritasun bat ikusi dugu Google Maps-en funtzionamenduan, ez dakigu berri-berria den edo duela aste batzuetakoa, baina arreta deitu digu. Mapen ikusmiran zoom egiten baduzu kanpora, 2-dimentsioko ohiko proiekzioa hautsi egiten da eta mapa tolesten hasten da kurba batekin. Zoom kanporaino egin, eta mundu bolaren mapamundi bat agertzen da, saguz mugi daitekeena. Mapamundi euskalduna, gainera, euskaraz baduzu Google konfiguratuta.

Twitterrek jarraitzen du urrats berriak ematen eta forma berriak bilatzen. Horien artean, ordenagailu bidezko plataforma berdiseinatu du. Itxura minimalista eta garbiagoa eman dio (2 zutaberekin, timelinea indartuz, extrak hobeto ordenatuz...). Hori bai, euskal txiolariontzat berri txarrak ditugu: oraingoz, behintzat, ez dago modurik plataforma berriaren interfazea euskaraz jartzeko. Twitter 40 hizkuntzatan erabiltzeko aukera eskaintzen digute, baina euskara desagertu egin da bertatik, 2012tik aukera hori geneukan arren. Betirako ote?

Googlek bere sare sozial itxurako zerbitzua itxiko du, Google +. Atzo iluntzean iragarri zuen bere blogean. Kasualitatez edo, atzo jakin zen Google+ plataformak segurtasun-zulo bat izan zuela bere APIan martxoan eta milaka erabiltzaileren datu pribatuak edonoren bistan utzi zituela Googlek. 

Facebook-eko Portal izeneko gailu bat aurkeztu du, bere marka izango duen lehen hardware produktua. Funtsean, bideo-deiak egiteko gailu bat da, eta ezer gutxi gehiago, baina sinpletasun horretan egon daiteke produktuaren gakoa (edo hori esperoko dute garatzaileek).

Azken urteotan jaun eta jabe izan ondoren, Youtubek urrats txiki bat egin du atzera interneteko ikusentzunezkoen kontsumoan. Azken hilabeteotako datuei begiratuta, une honetan Netflix da sareko bideo-trafiko handiena daukan plataforma (%26,6), Youtuberen gainetik (%21,3).