Luistxo Fernandez

Azterketa interesgarri bat aurkitu dut sarean. 2012. urte hasierakoa da, eta 2011. urteari dagokio. Hizkuntza gutxitu bateko hedabide kontsumoaren inguruko datuak dira: zehazki, gaztelania Estatu Batuetan.

Irailean sorpresa (erlatiboa) hartu nuen Donostiako Eusko Trenbideen etxe ondoko geltokia (Lugaritz) berrizendatua aurkitu nuenean: Donostialdea Metro dugu orain etxe ondoan. Izen eta seinaletika aldaketa hau 1.5 milioi euro kostatu omen da, eta, benetan, aldaketaren ñimiñokeriarekin harrituta geratu nintzen, pegatina urdin bat eta kito, ez euskara eta ez gaztelania ez den izen zatar horrekin. Baina, hara, 15 egunen buruan, kartelak tapatu egin dituzte. Zergatik ote?

Aurtengo abuztuan zenbait produkturen euskarazko agerpenarekin poztu gara. Outlook.com euskaraz irten zen, Twitter ere euskaratu da azkenean, Google Voice Search sistemak euskarazko ahotsa ezagutzen du orain, eta Whatsapp-aren inguruan ere entzun dut zerbait. Baina niretzat, euskaratze esanguratsuena Apalabrados-ena da. Zergatik azaltzen saiatuko naiz, eta denon artean egin ditzakegun urrats batzuk ere sustatzeko ahalegina egingo dut.

Hemen eta beste toki batzuetan jakinik ikurrina kentzeko eskatu ziotela Maialen Chourraut-en jarraitzaileei (baita bretainiar bati berea), kezkaz idatzi nuen ingelesez neure blogean, arauek onartzen dutelakoan. Han izandako erantzun bategatik jakin dut, Londresen kokatutariko diseinatzaile batek urrats zehatzak hartu dituela egoera argitzeko, eta antolakuntzaren mezu bat lortu du, baieztatuz espreski ikurrina baimenduta dagoela.

Duela hilabete batzuk egin nuen nire protestatxoa, eskatuz bisita gidatu eta antzeko ekitaldiak antola hizkuntza politika zehatz batekin, zein hizkuntzatan den zehaztuz, eta, aukerako hizkuntzen artean, jakina, egon dadila euskara. Uda iritsi da eta, tamalez, topo egin dut arazo honekin berriz ere, alderdirik mingarrienean: umeentzat, praktikan erdarazko aukerak baizik ez direnean antolatzen (ez bada matraka eta tabarra izugarria ematen ez duzula).

Bai horixe, munduko hedabide digitalen komentario sistemetan badago zer hobetu. Sustatu berritzeko prozesuan honi garrantzi berezia eman genion, eta, ikusiko da asmatzen dugun ala ez, baina saio kontziente bat egin dugu behintzat CodeSyntax-en, hiru osagarrirekin:

• Hausnarketan oinarritutako irizpideak.
• Adibide interesgarrietan fijatuta (Urola barnealdekoak eta Estatu Batuetakoak, prezisamente!)
• Teknologia: garapen propioak sareko identitate-biltegi nagusiekin lotuz (Twitter eta Facebook).

Garai batean, ohikoak ziren azulejozko informazio panelak, eta publizitate iragarkiak ere bai. Tren geltokietan, bereziki. Desagertuz joan dira. Telefunken-en hau Mendaroko geltokian zegoen 2004an (argazkia itsatsi dut hemen behean). 2007rako desagertua, Gari Araolazak salatu zuen hemen. Baina oraindik geratzen dira halako ale batzuk... Ez lirateke galdu behar, nire iritziz.

Gaur ere, zig-zag eginez etorri naiz lanera, autopistaz, Donostiatik Eibarrera. Duela bi urte azaldu nuen zergatik Sustatun bertan. Gipuzkoako Foru Aldundiaren deskontu sistema bitxiaren ondorioz, hilabete hasieran bidaia labur mordoa egitea komeni da. Baliteke, dena den, sistema hau aldatzea. Onerako, izan ere, Foru Aldundiko arduradunek esan dutena egia bihurtzen badute. Gipuzkoarren gehieneko autopista gastua 25 euro izatea hilean.