Sustatu

OPT-175B izeneko tresna erabilera librerako (baina ez-komertzialerako) jarri du Metak, Facebooken enpresak. AI edo adimen artifizialaren alorrean hizkuntza naturalaren prozesamendurako sortu den tresnarik handiena da. OPT-175B erabiltzeko ireki dutelako aurkezpen oharrean, Metan proiektuan lanean diharduten hainbat ikerlariren izena agertzen da, tartean Mikel Artetxe informatikari euskaldunarena. Artetxek berak azaldu digu Sustaturako OPT-175B-ren irismena eta garrantzia zein den.

Euskaraldiaren hirugarren edizioa 2022ko azaroaren 18tik abenduaren 2ra izango da, gaur aurkeztu dutenez. 2. edizioak ariguneen irudian zeukan jarrita indarra, baina pandemiaren urtean gertaturik (2020), nolabait lausotuta geratu zen 2022ko edizio honek, beraz, belarriprest eta ahobizi kontzeptuak berriro lantzeaz gain, ariguneen ideiara lerratuko da berriro. 

Espainiako ikus-entzunezko lege berriaren tramitazioa bozketa eta onarpen posiblera iristen ari da Espainiako Kongresuan (bozketa aurrikusia, maiatzaren 26an); eta mugimenduak aregoatzen ari dira legean euskarazko eta hizkuntza gutxituetako edukiak sartzearen alde. EAJ-k zenbait emendakinen onarpena lortu duela negoziaketan iragarri du, eta beste neurri batzuekin oraindik eztabaidan ari direla. Euskalgintzako eragile batzuek, bestalde, legeak izan beharko lituzkeetn ardatz nagusiak aurkeztu dituzte gaur prentsaurreko batean.

Duela hilabete jarri zuen Nafarroako Gobernuak bere azken ekimen digitala sarean: "metabertsoa". Gela tridimientsional batzuk, non abatar moduko batean sar zaitezkeen eta funtsean balio duen ba... ezertarako ere ez? Gainera erdara hutsez bakarrik, nola ez, ingelesezko azpiegitura baten gainean (Join eta Leave bezalako mezuekin), gaztelera da metabertso honetako hizkuntza bakarra, nahiz eta "mila esker" bat irakurri dugun (ez dakigu ordea zer eskertzen zaigun),

Euskara Aurrera leloarekin manifestazioa deitu dute datorren larunbaterako, maiatzak 21, Donostian (Antiguako tuneletik, 17.30etan). Duela aste batzuk aurkeztu zen Gazte Euskaltzaleen Sareak deitu du.

Google Translatek 24 hizkuntza gehitu dizkio bere itzulpen sistema automatikoari. Kolonialismoak zanpatu baina hil ez zituen Afrika eta Amerikako hizkuntza batzuk daude tartean, hala nola guarani, aimara, bambara edo ewe hizkuntza Ghanakoa.

Segura Irratian eta Twitchen zuzenean emandako saioan (maiatzak 12), Amazonek euskarazko azpidatziak sartzeko orduan hartu duen erabaki absurdoa aipatu dugu. Era berean, Bziber lehiaketa dela-eta, TikTok sarean bideoak euskaraz egiten dituzten sortzaile batzuei begiratu diegu, beren bideoak errepasatuz.

Udalbiltzak EH Kom telekomunikazio operadore neutro publiko-komunitarioaren proiektua aurkeztu du aste honetan. Udalerrietan sare ireki, neutro, libre eta publiko-komunitarioak sustatzeko, garatzeko eta kudeatzeko helburua duen Euskal Herriko operadore nazionala izango da, azaldu dutenez. Udalbiltzak azaldu duenez Izarkom-ekin eta Hiritik At kooperatibekin elkarlanean garatu dute proiektua. Atxikimenduak ere baditu zerbitzuak, Bai Euskarari edo PuntuEus fundazioarena, adibidez.

Bziber lehiaketa, TikTok sarean oinarritutako euskarazko lehiaketen aitzindaria, berriz izango da martxan udaberri honetan, maiatzaren 13tik ekainaren 9ra. Lehiaketa honen bosgarren edizioa izango da. Azkue Fundazioak antolatzen du eta helburua TikTok sarean euskarazko edukiak sustatzea, eta planteatzen diren erronken bidez, baita erreferente euskaldunak indartzea ere. 

Mendi eta landa-ibilaldiak GPS bideak jarraituz egiten dituztenen artean, Wikiloc eta bere milioika bideak tresna erreferentziazkoa da (eta oraintsu gainditu dituzte 10 milioi erabiltzaileak, zorionak!). Baina Gari Araolaza teknofiloaren aldetik, beste aholku bat jaso dugu: "Aldarrikatu nahi dut ibilbide homologatuen sarea, jende gutxik ezagutzen ditu PR eta GR-ak. Maila guztietarako, aukeratutako toki ederretatik doazenak, seguruak eta ingurua zaintzen dutenak".

2021ean aurkeztu zuen Gladys Saria PuntuEus fundazioak, informatika eta alor digitaleko emakumezko profesionalen alde. Eta Ane Iturzaeta informatikariak irabazi zuen lehen edizioa. Ekintza ekologista baketsu batean parte hartzen ari zela hil zuten Gladys del Estal informatikaria gogoratzen du sariak.

Konturatuko zineten akaso, selfie bat egiteko orduan, telefonoko aurreko kamerarekin ateratzen dizkigun argazkietan, ispilu efektuz egiten dituztele telefonoek argazkiak: hau da, ispilura begiratzen dugunean bezala, kamisetan letrak baditugu aldrebestuta, ezker-eskuin ardatzak alderantziz. Android telefonoetan ezarpen txiki batekin konpontzen den kontua da.

Aste honetako zuzenekoan, tratatu dugu BetiON teleasistentzia zerbitzuan gertatzen dena euskaraz eskatuz gero atenditzeko. Laburbilduz: nola eskatzen da? ERDARAZ eta kito! Horrez gain, Azkue Hiztegia, sarera salto egin duen azken baliabide digitalizatua: bilaketa batzuk eginez demostratu dugu nola dabilen.

Euskalgintzaren Kontseiluak eta zenbait erakundek maiatzaren 7an (etzi larunbata) manifestazioa egingo dute Iruñean. Ingelesezko irakaskuntzako PAI delako sistemaa Nafarroako hezkuntza eredu ofizial bihurtzeko Parlamentuaren joan den asteko erabakia gaitzetsiko du deialdiak. Kontseiluak ohartarazi du erabaki horren ondoren dekretu baztertzailea ari dela prestatzen Nafarroako Gobernua (PAI ingelesezkoa eta euskarazko D eredua berdinduko lituzke), eta horren aurka eta herritar guztion eskubideen alde ateratzeko deia egin du. Abiapuntua, maiatzak 7, 17:30eran, Iruñeko Antoniutti Parketik.

Gaur zen azken eguna web bidez Iruñeko San Fermin jaietako kartel ofiziala bozkatzeko web bidez, baina antolakuntzak iruzurra egiteko zantzuak aurkitu omen ditu, eta suspenditu egin dute bozketa. Tenporalki, diotenez, baina ez bada epea luzatzen, ba... amaituko da kontua. Bitartean, Iruñeko Civivox sareko zentroetan eta 010 telefonoan botorik ematea badagoela ematen du.

Galesko Unibertsitatearen eta Etxepare Instituaren artean "Alan R. King Katedra" izeneko ikertzaile posturako deialdia ireki da. Postuak 2019an hil zen Alan King hizkuntzalari galestar eta euskaldunaren izena darama. Eskaerak aurkezteko epea maiatzaren 9a artekoa da.

Resurrección María Azkue hizkuntzalariak 1906an kaleratu zuen 1.000 orrialde inguruko lehen euskara-hiztegi hirueleduna , "Diccionario Vasco-Español-Francés" izenekoa, digitalizatu eta sarean jarri dute kontsultagai, Aurten Bai Fundazioaren ekimenez. Hiztegia PDF eran zegoen sarean lehen, baina hau noski, bilaketak uzten dituen bertsio egokitua da.

Game Erauntsia jokalari elkarteak Mario Kart 8 Deluxe lasterketa-jokoa euskaratu du. Mario pertsonaiaren bigarren jokoa da euskaraz duguna (bueno, testuan azaldutako xehetasunekin 3.a ere esan daiteke), Super Mario Bros 2 2020an euskaratu baitzen. Bada aldea bien artean, orduan euskaratutako 1988ko sistema baterako eta estetika batekin egina zen; joko berria 2014koa da eta 2017ko bertsio bat da euskaratu dena, eta Game Erauntsiaren arabera, gainera, Marioren sagako 30 urtetako produktu txukunena da. Mario Kart 8 Deluxe Nintendo Switch makinan joka daiteke, edo ordenagailu batean emulatzaileen bidez.

Kriptografian eta zibersegurtasunean berezitutako informatikari talde batek ikerketa argitaratu du, askok susmatutakoa baieztatuz: ahots aginduei erantzuten duten aparailuek entzun egiten zaituzte (logikoki), horren arabera zure jarraipena egiteko, zure profil bat sortzeko, eta iragarki pertsonalizatuak bidaltzeko, baina ustez ziurtatzen duten baldintza bat hautsiz: beste batzuei pasatzen dizkiete datu horiek. Amazon enpresaren Alexa zerbitzuetan eta Echo aparailuetan oinarritu dute ikerketa eta han ekosistema horretan aurkitu dituzte frogak.

Yogitea da proiektu bat CodeSyntax eta Sustatuko lankide Mikel Larreategirena. YogiTea markako infusio boltsetan datozen mezuak jaso (originalen irudia itsatsi dugu), euskarara itzuli eta txiokatzen ditu kodeketa automatizatuarekin. Hona adibide parea: harro egoteaz / hasieran zu. Mezuak dira pixkat txinatar gailetetako aholkuak bezala, Paulo Coelhoren filosofia merkearen ukituarekin. Bideo honetan azaltzen du Larreategik nola egin duen hau guztia.