Sustatu

‘Orreaga 824’ aste kulturala antolatu du Nabarraldek Auritzen abuztuaren 19tik 26ra. Orreagako 824. urteko guduaren 1.200garren urteurrena datorren urtean izango da, eta horren haritik antolatu da.

Game Erauntsia elkartearekin lotutako boluntarioen lanari esker neurri handi batean, etengabeak izan dira azken asteetan euskaraz joka daitezkeen bideo-jokoen iragarpenak. Adibide batzuk jarraian.

Wiby bilatzaile bitxi bat da, iraganera irekitako lehio bat. Estetikaz zaharra, baina emaitzak ere, antzinako Internet batean geratu diren webguneak ematen dituena... 1.0 bilatzailea deitu diote Wibyri, 20. mendeko azken urteetako Interneteko lehen belaunaldiko webguneak erakusten dituelako. 21. mendearen lehen urteetan, Google eta beste zerbitzu batzuen web 2.0 deitu zituzten aurrerakuntzarekin atzean geratu zen mundu bat.

Ohar baten bidez jakinarazi zuen Ertzaintzak atzo, ikerketa 2023ko otsailean hasi zutela, Gipuzkoako Foru Aldundiko arkeologoak konturatu zirenean Arrasaten dagoen Lezetxiki kobazuloan kalteak egin zituztela. Egiaztatu ahal izan zutenez, kobazuloa babesten duen perimetroko hesia hautsita zegoen, aztarna arkeologikoen bila kata klandestinoak egin zituzten (espleologiako jakintza eta tresnekin horninutako norbait izan zelako zantzuekin) eta pintada edo grafito ugari zeuden horma eta sabaietan. Ikerketak susmoak Arrasateko gizonezko bat ikerketapean uztera eraman du Ertzaintza.

Jaime Gómez-Obregon programatzaile espainiarra berezituta dago datu publikoen berrerabilpen praktikoko proiektuak egiten. Batzuetan datu horien jabe diren erakunde publikoekin elkarlanean (hala egin zuen Retrogipuzkoa proiektuan), eta beste batzuetan, datu arakatzen zailak azaleratuz. Azken kategoria honetan dago Gobiernovasco.marketing tresna. 

Literatur sorkuntza bultzatu asmo duen lehiaketa antolatu du Zumaiako Udalak beste urte batez. Julene Azpeitia ipuin lehiaketaren 36. edizioa izango da aurtengoa, eta irailaren 30era bitartean aurkeztu ahal izango dira lanak.

Lekeition 2. Arkeologia eguna egingo da datorren astean, abuztuaren 11n. Bisita gidatuek, tailerrek eta hitzaldiek osatzen dute egitaraua.

Astebeteko epean gertatu da eraldaketa: Interneteko marka ezagunenetako batek bere izen eta logoa atzean utzi ditu. Twitter honezkero X da, naiz eta X.com domeinuak oraindik twitter.com-era daraman. Elon Musk-en azken erabaki ustez arbitrarioa, apenas inongo erabiltzaileren gustukoa izan dena. Baina ez da dena berria kontu honetan... izatez, X.com Elon Musk-en domeinu eta ideia bat izan da 1990eko hamarkadatik. Jarraian kontatzen dugu.

Jon Etxabe Garitazelaia ekintzaile, euskaltzale eta blogari eibartarra 90 urterekin hil da gaur. Euskalgintzako eta herrigintzako militante ezaguna izan zen, ez bakarrik Eibarren, Euskal Herri osoan ere bai. Abade zela, Burgosko prozesuan kondenatu egin zuten 50 urteko kartzelaldira. 

Duela egun batzuk Meettok fundazioak literaturaren irakaskuntzaren aldeko manifestua aurkeztu zuen, zeinarekin bat egin duten hainbat euskal idazlek. "Literaturarekin bakarrik ikasten dena" du izenburutzat manifestuak eta Euskal Idazlearen Elkartearen webgunean aurkitu dugu testua. Jarraian duzue itsatsita.

Maximiliano Herrera klimatologo eta wikipedista profesionala da eta Wikipedian eguraldi-datuei buruzko zenbait orri zaintzen ditu. Jasotzen zituen datuak zein norabidetan lerratzen ziren ikusia, @extremetemps Twitterreko kontua sortu zuen: Extreme Temperatures Around The World. Muturreko tenperaturak munduan. Jarraitzeko moduko kontua, beldur pixkat pasatzekoa egia esan...

The Financial Times egunkariaren ikerketa batek Estatu Batuetako indar armatuak konprometitu dituen Interneteko segurtasun-zulo ikaragarri baten berri eman du. Cracker sofistikatuak eta teknologia aurreratua izan beharrean gakoa, errore humano sinple eta tontoenean egon da zuloa. Interneteko .mil eta .ml domeinuen nahasketatik dator kontua.

Mikel Larreategi CodeSyntax-eko lankide eta Sustatu egiten duen lantaldeko informatikaria dugu. Pertsona trebea ingurune digitaletan, inor trebea bada. Eta hala ere, hiru bidetatik hiru saiakera egin arren, posta-bidezko botoa online eskatzen saiatu zen, eta huts. Kontakizuna jarraian.

. 

Zuzenean Twitch-eko Sustaturen kanalean emandako saioa, Segura Irratian ere zabaldutakoa. Aztertu ditugun gaiak:

• Googleren adimen artifizialeko txata (Bard) hemen dela, gezurrak esateko prest (irudian adibideak, euskararen inguruko asmakuntza absurdoak)
• Eusko Jaurlaritzaren eLiburutegian irakurketa gero eta zailagoa dela, nahita gehitutako zailtasun absurdoak direla medio.

Haritik Hirira taldea da bi geografo euskaldun gaztek sortutako ikerketa eta iritzi taldea (ikus haiei buruzko artikulu bat hemen) eta beren azken ikergaia izan da hirietako beroarena: nola sortzen diren bero-uharteak hirietan, eta grafikoki euskal hiri batzuetan nola gertatzen den hori demostratu dute: Gasteiz, Bilbo, Baiona eta Donostiako grafikoak banatu dituzte, eta datorren asterako Iruñekoak iragarri dituzte. Bide batez, beren lanari bultzada emateko ekarpenak eskatzen dituzte Patreon bidez.

Elhuyarrek sare neuronaletan oinarritutako ahots automatikoak (TTS) sortu zituela iragarri zuen duela sei hilabete, eta orain berritasunak jarri dituzte ttsneuronala.elhuyar.eus helbidean. Ahots desberdinekin testu labur batekin aproba egiteko aukera ireki dute, besteak beste. Probatu dugu eta... entzun nahi?

eLiburutegia, Jaurlaritzaren liburutegi digitala, erabiltzen gero eta zailagoa dela eta errorez jositako alez betea dagoela salatu du zerbitzuaren erabiltzaile batek berriki Twitterren. Unaimy Twitterreko erabiltzailearen iritziz, "eLiburutegiak egiten dituen ahalegin guztiak liburuen kopiarik ez egiteko. Irakurketa edo bilaketa errazteko, edo testuak zuzentzen ordea ez dute denborarik galtzen. Balirudike ez dutela nahi jendeak irakurtzea."

Bihar hasiko da Gasteizen aurtengo HIGA topaldia. HIGA da HIzkuntza GUtxituetako hiztun gazteen topaketa eta xede nagusiak ditu hizkuntza gutxituen biziberritzea eta nazioarteko komunitate ezberdinen arteko saretzea sustatzea.

Joan den asteko Auzitegi Konstituzionalaren euskararen kontrako ebazpenaren ondoren, aste honetan beste epai bat euskaldunen lege eskubideak murrizteko. Abisatuta geunden, duela 40 urtetik (1983ko uztailean agertu zen Iruñeko Agiritik), Espainiako Konstituzioaren definizioen barruan, gaztelania beti gainetik eta babestua, ko-ofizial diren hizkuntzen gainetik. Katalunia, Galizia eta Euskal Herriko soziolinguista batzuek, Sortua izenarekin, egin zuten publiko agiri hura, Berriak lehengoan gogorarazi zigun bezala. Agiriaren testua ekarri dugu hona.

Harry Potter sagaren liburu euskaratu berrargitaratuei buruzko albistea atera genuen lehengoan; baina orain ikus-entzunezkoei buruzko albisteekin gatoz: HBO Max plataforman, katalanezko azpidatzi eta bikoizketarekin agertzen da saga osoa. Euskaraz oraingoz ez dago HBOn, baina, jakin dugunez, Zital twitzlari euskaldunak urte amaierarako egin zuen maratoia errepikatuko du datorren aste osoan zehar twitch.tv/sitalko kanalean. Gogora dezagun sagaren 7 liburuetatik 8 film egin zuirela, azken liburutik bi pelikula atera baitzituzten.