Sustatu

Euskaltzaleen Topaguneak antolatuta, Euskaraldia On! Topaketa egin dute Eibarren, datorren Euskaraldia aurkezteko eta prestatzeko. 2025eko maiatzaren 15etik 25era egingo da Euskaraldiaren laugarren edizioa eta atzo antolatzen hasteko deia zabaldu zuten: Herrietan “batu eta osatu batzordea, eman izena Euskaraldian!”. 

Debako Udalak eta Elkar argitaletxeak, Euskal Herriko historia hurbilaren ezagutza zabaltzeko eta euskal literatura aberasteko asmoz, XVIII. Tene Mujika beka deialdia egin dute, 6.000 euroko dirulaguntza emango duena. Euskal Herrian azken 60-70 urteetan izandako pertsona, talde, gertakari edo mugimenduren bati buruzko liburuak egiteko proiektuak aurkez litezke.

Josu Igoa garatzaileak sortutako aplikazioa da Ideckia, StreamDeck sistemak erakarrita garatu duen gauza. Bere hitzetan eta motzean esanda "Mugikorraren bidez ordenagailua (GNU/Linux, Windows, Mac) kontrolatzeko programa bat" da. Izena bera euskaraz pentsatua dauka, "idekia edo irekia" + "deck" eta helburua software libreko programa ireki bat eskaintzea da, egunerokotasuneko eginbide horiek martxan jartzeko.

Eragin enpresak antolatutzen ditu Xare eta Sarean Euskaraz (Nafarroa Garaian duten izena) topaketak azken urteetan, eta 2024-25 ikasturteko sorta estreinakoz Ipar Euskal Herrian hasiko da, Baionan. "Euskarazko kultura digitalaren jardunaldia" deituriko hauetan bigarren hezkuntzako zenbait hiritako gazte euskara eta teknologia berriak lotzen diren proiektuetara hurbiltzen dituzte bilkuretan. Baionako jardunaldia Eraginez gain Plazara eta Munduberriak ekimenak daude antolakuntzan, Akitania-Berria Euskadi Nafarroa Euroeskualdeak laguntzen du.

Asteko errepasoan, Pixelfed argazki biltegi euskaldun eta federatuaren berri, nola ari diren egutegi bat prestatzen 2025erako; Ikusgela proiektuaren ekimen interesgarriak ikusturterako, eta Gladys Sariduna dela Lorea Argarate (ingurune digitalean ari diren emakume gazte euskaldunak saritzen ditu Gladys Sariak 2021etik)

Zomorro Studiok, Game Erauntsia Elkarteak, Torrekua guneak eta Badalab Hizkuntza Berrikuntza Laborategiak Euskal Game Jam topaketaren 2. edizioa antolatu dute, urriaren 18tik 20ra egingo da Errenterian eta online. Izen ematea irekita dago. Bideojoko sortzaile euskaldunak batzeko zein elkar ezagutzeko, euren abileziak agerian jartzeko eta harremanak sortzeko ekimena izango da. Iaz antolatu zen lehen edizioa, eta hark eman zuenaren laburpen artikulutxoa ere jasota dago Sustatun. Game Jam bat da, bideojokoen terminologian, bideojokoak epe mugatuan sortzeko helburua duten jokogileen topaketa bat. Iazkoan, 32 sortzaile elkartu ziren eta 12 bideojoko garatu.

Euskarazko Wikipediaren proiektuetako batek, Ikusgelak, zein indartsu hasi zuen ikasturtea komentatu dugu gaurko Segura Irratiko eta Twitcheko zuzeneko honetan: Bideo sorta berriari ekin diotela (Danel Pascual fantastikoarekin), eta edukia osatzeko lehiaketa ere badagoela Wikipedian. Horrez gain, Jaurlaritzako Hezkuntza sailari Googlerekin sortu zaizkion datu-babeseko arazoak komentatu ditugu, eta Hakune Miku ezagutu ere bai, itxura euskalduna hartu berri duen bokaloide japoniarra. Boka-zer? Bokaloidea. 

Aurtengo Euskarabildua topaketa teknologikoa (iAmetzak antolatzen duena urtero) urriaren 17an izango da Donostian, San Telmo Museoan. "Artifiziala ez den teknologia" jarri diote goiburu gisa, adimen artifizialaren oldarraldi garai honetan "inoiz baino garrantzitsuagoa" delako "teknologia betaurreko kritikoz begiratzea eta erabiliko ditugun tresna informatikoei eta martxan jarriko ditugun digitalizazio prozesuei buruzko erabakiak pertsonen beharrak eta eskubideak lehenetsiz hartzea."

Euskarazko fedibertsoko (sare sozial autonomo eta ez-zentralizatuen federazioa) hainbat instantzietako kudeatzaile Abaraska taldeak bere instantzietako batean oinarrituta ekimena abiatu du: argazkizale euskaldunen Pixelfed.eus sare sozial libre eta federatua sustatzeko Fedibertsoaren 2025eko egutegia sustatzea.

Ikusgela proiektuak, hezkuntzarako ikus-entzunezko materiala lantzeko wikiekimenak, hirugarren ikasturteari ekin dio gaur. Orain arte 92 bideo argitaratu baditu ere, ikasturte honetan maiztasuna handituko du, astearte eta ostegunero bideo bat aterako du eta irailetik maiatzera beste 100 bideo argitaratzera helduko da. Euskal kulturako sorta berri batekin hasi da gaur ikasturtea. Zehazki, lehen bideoan euskarazko prentsaren laburpena egingo da 8 minutuko animazio bideo baten bidez. Ondoren etorriko dira, besteak beste, euskal zinema, euskal antzerkigintza, eta Euskal Pizkundea jorratuko dituztenak. Ikasturteak dakarren beste gauza berri bat, Ikusgela buletina.

Gaurtik (hilak 17) larunbatera (irailak 21) itsasaldi edo marea super-biziak izango ditugu Bizkaiko itsasoan, euskal kostaldean. 19 urtean izan diren garaienak izango daitezke potentzialki gainera (arrazoi astronomikoengatik, baina eguraldiak gora-beherak ezar ditzake). Jarraian Pasaiko eta Bilboko itsasadarretan fenomenoa jarraitzeko argibideak.

Lorea Argarate Zubiak irabazi du aurtengo Gladys Saria, ingurune digitalean ari diren emakume gazte euskaldunak saritzen dituen PuntuEusek eta EHUko Informatika Fakultatearen ekimenez. Sarien 4. edizioa izan da 2024koa.

Irailaren 26rako Zaintza eta euskara, Sareak eraikitzen mintegia antolatu du Kontseiluak Kutza Fundazioaren laguntzarekin. Eremu sozioekonomikoa euskalduntzeko bidean, zaintzaren sektoreak duen garrantziari erreparatuko diote topaketan, euskarak sortzen dituen tentsioen jakitun, gaiari hainbat erpinetatik begiratzeko.

Udako oporraldiko etenaren ostean, asteko errepaso-bideoetara itzili gara. Sustatu albistegian aste honetan izan ditugun albisteen errepasoan: IEB 2024rako deialdi irekiera, Hatsune Miku bokaloide eusko-niponikoa, eta Kaixomaitia hilko dela hilabete amaieran ez badu maitalerik aurkitzen.

Iruñeako Udalak eta Euskal Idazleen Elkarteak antolatuta Hitzen Mintegia euskarazko idazketa tailerra egingo da Iruñean udazkenean. Hiru larunbatetan, Kondestable Jauregian goizak okupatuko dituzte 10.00etatik 13.30etara.

Euskarazko Wikipediaren proiektuetako bat da Ikusgela, ikus-entzunezko material didaktikoak sortzeko ekimena, eta ikasturte berria abiatzera doaz euskal kultura sailerako bideo sorta berria argitaratuz. Hori egireko orduan konturatu dira artikulu askok hobekuntza eskertuko luketela, eta Euskal Kulturak halako proiektu baten behar duen garrantzi zentrala dela eta, iraileko azken bigarren erdian hemen gaiko artikuluak hobetzea proposatzen du euskarazko Wikipediak, lehiaketa baten bidez.

Kaixomaitia.eus webgunea 17 urteko historiaren ondoren desagertzera doala (seguruenik) apat dugu Segura Irratiko eta Twitcheko aste honetako zuzenekoan. Eta horrez gain, ohiko gai bat, adimen artifizialaren sorkuntzak. Kasu honetan, MiniMax / Hailuo AI tresna txinatarrarekin hizkuntzaren muga gaindituz guk geuk sortu ditugun bideo bitxi batzuk... Esate baterako, irudiko fotogramak erakusten duena, espaziountzi alienigena Donostiako Kontxako hondartza izan nahi duen eszenategi batean lur hartzen.

Udako albistea da, zenbait tokitan agertu zena, Datuak Babesteko Euskal Agintaritzak (DBEA, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazio-organo bat) Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza sailari espedientea ireki ziola Googleren produktu batzuk erabiltzera behartzeagatik ikasleen datu-babesa hausteagatik. Zain egon gara ea DBEAk zer argitaratzen zuen beren webgunea, baina badirudi albistegia izoztu zaiela. Tira, beste iturri batzuek diotena ekarriko dizuegu.

Hatsune Miku (japonieraz: 初音ミク?) , emakumezko abeslari birtual bat da Wikipediaren arabera. Gehixeago zehaztuz, software produktu bat edo pertsonaia mediatiko bat... Tira, halako zerbait. Meme bat izan zen abuztuan Japoniako sareetan halako identitate etniko batzuekin irudikatzekoa 

"Sormenean Hezi, Kulturan Hezi" jardunaldiak Kultur Sorkuntzaren Transmisia delakoa ekimenak antolatzen ditu, eta hirugarren edizioa izango da aurten, urriaren 26an. "Euskarazko kulturgintzaren transmisioa eta hedabideak" izango da goiburua jardunaldietan. Lehen jardunaldiak 2019an egin ziren, kultur bitartekaritza eta hezkuntza arautua hartuta hizpide. Bigarren jardunaldiak lau herritan egin ziren 2021eam, eta hezkuntza araututik kanpoko egoera aztertu zuten.