Sustatu

Hala nola Goiena dagoen Debagoienean, orain Debabarrenean izango dute Barrena, Interneten Barrena.eus, gaur jaio den aldizkaria eta berari lotutako webgunea, Gipuzkoako eskualde honetaz (eta Bizkaian Ermua eta Mallabiaraino luzatuta) informatzeko.

'Muga-zerga' 2025. urteko hitz hautatu dute Euskaltzaindiak eta UZEIk. Donald Trumpek iragarri dituen muga-zerga berriei buruzko albiste ugariek termino hori finkatzen lagundu dute. Hain zuzen ere, espainolezko urteko hitza aukeratu ohi duen Espainiako Fundeu fundazioak ere termino bera hautatu du: arancel (gaztelaniazko sinonimoa). Ingelesez ohitura bera duen Merriem-Webster hiztegiak, aldiz, slop terminoa hautatu du, ingelesezkoa noski, baina euskaraz ere erabiltzen hasi dena. Eta hemen, Sustatun, horrekin lerratzen gara, sloparekin, ez terminoarekin, baizik eta 2025erako hautuarekin.

EITBk telebista plataforma digital berria aurkeztu du ETB On izenekoa, EITB Nahieran izan denaren jarraipen gisa. Primeran streaming plataformarekin duen berezitasuna da Primeran dela ikus-entzunezko askoren plataforma, eta ETB on, Nahieran izan den bezala, EITBren telebista saioen biltegi bat, neurri handi batean kronologikoki antolatua.

2025eko liburu eta disko gustukoenak irakurleen artean aukeratzeko bozketa-sistema bat jarri du Berriak bere webgunean. Eta era, berean, aurtengo eta aurreko urteetako katalogo konpletoak jarri ditu ikusgai.

Australiak 16 urtetik beherakoentzako sare sozialak debekatu ditu aste honetan. Gobernuak espreski izendatu dituen hainbat zerbitzutan, kontuak ezabatzen hasi dira, eta erabiltzaile berriei adin debekua jartzen (ustez). Honako hauetan, hain zuen: Facebook, Instagram, TikTok, Snapchat, Twitter/X, YouTube, Reddit, Twitch eta Threads. Kontua da ez dagoela argi nola egiten hasi diren adin egiaztapena...

Agurtzane Gomez Gaztezulo aldizkariko zuzendaria abenduaren 10ean hil zen, 46 urte zituela, bat-bateko gaixoaldi latz baten ondoren. Hil-zorian zela, esperientziaren berri ematen, eta jasotako babesa eskertuz, Gaztezulok Gomezek berak idatzitako mezua argitaratu zuen ostiralean. Irakurketa merezi duela uste dugu: Heriotza eta babesa.

Udako Euskal Unibertsitateak (UEU) “Eraldaketa digitalerako gakoak: Marketin digitala” online ikastaroa antolatu du, gaur egungo testuinguru digitalean aurrera egiteko ezinbesteko tresnak eskaintzeko helburuarekin. Datorren urtean izango da, 2026ko urtarrilaren 21etik otsailaren 17ra, baina matrikula epea orain dago irekuita.

Taupa euskaltzaleen mugimenduak Eusfera ekimena aurkeztu zuen atzo. 0 eta 12 urte bitarteko haurren unibertsoan eragiteko ekimen nazional berria da, gurasoen parte-hartze aktiboan oinarritua eta herriz herri antolatuko dena.

Gaur aurkeztu du AEK-k, 24. Korrikaren kanta: ‘Xiberutikan Mendebaldera’. Zetak taldearen musika da, Pello Reparaz bere liderraren letrak. Abestian eta egindako bideoan parte hartzen dute Maixux Zugarramurdi eta Erramun Martikorena abeslariek ere. Hor dira, Korrikak banatutako argazkian, Martikorena, Ane Elordi Korrikako arduraduna, Reparaz eta Zugarramurdi.

UEUren Humanitate Digitalen Ikerketa Guneak eta Torrekua zentroak (Errenteria) Olgeta izeneko saio lerroa antolatu dute, zeinetan teknologia berriak ezagutu, instalatu, moldatu eta erabiltzeko proposamenak zentzu ludiko eta kolektiboz landu nahi dituzten. Lehen saioa, abenduaren 12an ostiralarekin, Personal Knowledge Manager edo Ezagutzaren Kudeatzaile Pertsonalak ezagutzeko izango da, PKM horiek instalatu eta martxan jartzeko tailerra.

Hitz Zentroak galdetegi baten bidezko datu-bilketa bati ekin dio, nola bizi duzu euskara mundu digitalean aztertzeko. Zehazki, euskalkiak, kode-alternantzia eta hizkuntza-teknologiak egunerokoan nola uztartzen ditugun ezagutzeko asmoa du ikerketak. Bete formularioa minutu gutxi batzuetan eta lagundu.

Duela egun batzuk jakinarazi zuten hainbat euskal musikarik boikot egingo ziotela Spotify musika streaming bidez emateko zerbitzuari. Lagun batzuen ekimena izan zen duela hiru hilabete, baina talde eta musikari zerrenda handia osatu da gero (ikus Argian). Izenen artean ikusiko ez duzun bat: Ruper Ordorikarena. Oñatiko musikariak bere arrazoiak eman ditu elkarrizketa batzuetan, eta horixe dakarkizuegu jarraian. Bestalde, Spotofyren kontra azaldu diren hainbat euskal musikariren Bandcamp helbideen zerrenda egin du Xabier Soto informarikari musikazaleak. Eguneraketa: abisatu digutenez, Gorka Urbizuk ere azaldu ditu bere zalantzak.

Palestinako azken bi urte hauetako film entzutetsuenak eta inpaktu handiena egin dutenak, Hind-en Ahotsa eta No Other Land dokumentala, euskarazko azpidatziekin ikusi ahal izango dira emanaldi batzuetan datozen egunetan.

Android eta iOS mugikorretarako aplikazioa berritu du Berriak aste honetan. Eguneraketan, audioari eman diote garrantzia berezia. Berriak zein albisteak entzuteko (azken hauek ahots bihurketa automatizatu txuku batekin) aplikazioan entzungailu osoago bat du orain, pantaila osoa hartuko duena, audioan atzera eta aurrera ibiltzeko, eta azkarrago edo mantsoago aditzeko aukera ere emango duena.

Atzo, Euskararen Nazioarteko Egunean, elkarretaratzea antolatu zuen Eusko Jaurlaritzak Ajuriaenea ondoko Elkargunea espazioan, eta bertan 2025erako adostutako adierazpen instituzionala irakurri zen 10 lagunen artean (albistea Irekian, bertakoa da halaber honako argazkia, Ibone Bengoetxea Eusko Jaurlaritzako Kultura eta Hizkuntz sailburuarekin). Adierazpena UEMAk, EUDELek, Eusko Jaurlaritzak eta Bizkaiko, Gipuzkoako eta Arabako Foru Aldundiek adostutakoa izan da aurten.

Atzo Euskalgintzaren Kontseiluak bezala, Euskararen Nazioarteko Egunaren motiboz, Taupa Mugimenduak ere agiria kaleratu du gaur, 'Gure txinpartak' esan dioten manifestua. Kontseiluak bezalatsu, honetan ere dei egiten dute abenduaren 27ko Bilboko Pizkundea ekitaldirako. Oldarraldi judizialari ere egiten zaio erreferentzia, adibidez izenbururako aukeratu dugun esaldu horrekin: "Pentsatzekoa da, akaso, oldartzen diren horiek benetan sinesten dutela badagoela jauzi egiteko aukera, eta horregatik tematzen direla aukera hori zapuzten."

Euskararen Nazioarteko Egunaren bezperan, Euskalgintzaren Kontseiluak adierazpen bat kaleratu du «Instituzioei eta gizarteari euskaltzaletasunera lerratzeko deia» eginez. Agiri bateratua Kontseiluko ordezkariek irakurri dute gaur agerpen batean.Euskararen normalizazio eta biziberritze prozesuak bizi duen kinka larriaren irakurketa eta hura gainditzeko bidearen proposamena azaldu ditu Idurre Eskisabel Kontseiluko idazkari nagusiak.

Bihar, abenduak 3, Euskararen Nazioarteko Egunean, Tribuaren Berbak telebista saioa itzuliko da ETB1era. 2013 eta 2015 artean Kike Amonarriz soziolinguistak aurkeztu zuen hiru denboralditan, eta orain ere bera dator bueltan, Izaro Arrutik lagunduta kasu honetan. 

Badux.lol webgunean interfaze txarren "munduko txapelketa" bat antolatu dute. Emaitzak bikainak izan dira, hau da, txarrak eta desastrosoak, barregarriak oso. Izenak berak esaten du: Bad UX (User eXperience), erabiltzaile esperientzia txarra.

Abenduan Unai Iparragirre ETBko zuzendaritza utziko du. Bere kargua hartuko du Isabel Octavio EITBko Estrategia eta Komunikazio zuzendariak, eta EITBren organigraman postu hori utzi gabe hartuko du telebistaren zuzendaritza. Eguneraketa (abenduak 5): Unai Iparragirre Mediaset España (Telecinco, Cuatro eta beste) enpresara doala argitaratu du Berriak.