Aste honetan Donostian egiten diren Eraldaroa biltzarrean (Euskal gizataldeen edo diasporaren VIII. mundu batzarra) aurkeztu den lan bat da Sancho de Beurko elkarteak azken urteetan osatu duen II. Mundu Gerrako AEBetako Armadako euskal soldaduen historia. "Fighting Basques: Memory of WWII" lanak 1.600 euskal jatorriko soldaduren datuak bildu ditu, eta horietarik 1.100 pertsonen biografiak osatu ditu. Hauetako batzuek, Okinawako Pazifikoko guduan parte hartu zutenek (eta bertan hil ziren bost euskaldunek) omenaldia jaso zuten hilabete hasieran (irudia ekitaldi horretakoa da).

Lexikografia eta hiztegigintzara dedikatutako UZEI erakundeak 23 hitz (zahar eta berri) aukeratu ditu 2023ko lexikoa definitzeko. Urteko hitzak, beraz. Adibideetan, Sustatutik aterako bat, Beef delakoa, eta agian hemen albistegi honetan gehientsuen aipatu dugun besteetako bat: Oldarraldi.

Jorge Giménez Bech (Irun, 1956) idazle, itzultzaile eta editorea gaur goizean hil da gaixotasun baten ondoren. Bere ibilbide intelektual eta profesionalean, nabarmentzen dira 1993an Alberdania argitaletxea sortu izana Inazio Mujika idazlearekin batera; 1997tik 2011ra Euskal Editoreen Elkarteko lehendakari izana, eta Eusko Jaurlaritzako HPSn ikerketa eta koordinaziorako zuzendari izatea 2013 eta 2017 urteen artean. Editoreen Elkarteak gaur banatutako irudia itsatsi dugu hemen.

'Eskatu Eskaini Euskaraz' kanpaina, merkataritzan eta ostalaritzan euskararen erabilera sustatu eta erabiltzaileak sentsibilizatzeko asmoz, martxan da Euskal Autonomia Erkidegoan, 131 udalerritan aurtengoan. Eusko Jaurlaritzako HPSk antolatzen du, Foru Aldundien, Eudelen eta UEMAren laguntzarekin. Adi, bereziki, Euskaraz barra-barra ikurrei.

Joan den astetik martxan dago Martxan da Whatsapp Orain, EITBren albiste zerbitzu berria. Orain Berriak izeneko marka digital berriaren lehen adibidea da, eta Iban Garate kazetaria du koordinatzaile proiektuak.

Hika ikasi eta praktikatzeko aplikazioa da Appa hi!, Badihardugu Elkartearekin batera CodeSyntaxek garatuta 2021. urtean. Oso modu errazean hika egiten ikasteko eta praktikatzeko aukera ematen du. Azken asteotan zenbait berrikuntza egin dizkiogu aplikazioari, besteak beste, Sustatun aipaturiko beste bost herritako hikako taulak, bideoak eta ariketak ere erantsi zaizkiola. Baina gaur komentatzera gatozena, Lehiaketak antolatzeko eta jokatzeko funtzionalitatea gehitu zaiola.

Artizarra.eus euskarazko sare sozial tekniko-profesionala 5 urte bete ditu. Udako Euskal Unibertsitateak (UEU) sortu zuen plataforma hau, "sare sozial tekniko-zientifiko-profesional" bezala definitua. Ikerlari eta profesionalen arteko harremanak errazteko sortu zen eta gaur gaurkoz 1.000 kide baino gehiago biltzen ditu. UEUko Zihara Enbeita lankideak kudeatzen du egun, hona bere profila Artizarra.eus-en bertan.

Ia 63.000 jokalari aktibok jokatu dute igandean amaitu zen Egunean Behin jokoaren 13. denboraldia (Primeran plataformalk babestua), igandean amaitu zena, aurten lehenago egindako bi denboraldietako parte-hartzaile kopurua gaindituz. Estreineko irabazlea, oraingoan, Iboneko (Eva eta Josu bikotea, Urduñakoa). Ondoren, sailkapenetan ohiko diren batzuk, Mikelei (Mikel Egiguren Arrasatekoa) eta Boehme (Erik Gartzia berriz ere, ohiko irabazlea).

Jarduera ekonomikoan hizkuntza-kudeaketaren erronkak aztertuko dituen Languages Lanean Nazioarteko Kongresua izango da Bilbon, lehen edizioa, jarraipen gogoarekin antolatu baitu hau Eusko Jaurlaritzak. Urtarrilaren 18an Euskalduna Bilbao Jauregian izango da, eta 19an, Guggenheim Bilbao Museoan. Euskal Herriko zein nazioarteko hizlariak daude egitarauan, hitzaldi eta mahainguruetan antolatuta. 

SME Connection deialdia da sustapen ekonomikoko SPRI sozietate publikoak urtero egiten duen ekimen bat. Deialdia zuzentzen zaie enpresa txiki edo ertainei, ETEei, btatetik, eta startup edo enpresa berriei bestetik. Enpresa berriei galdetzen zaie ea 5 teknologia gakotan proiekturik daukaten: IoT (gauzen internet), Big Data, Adimen Artifiziala, Datuak ikuskatzeko plataformak, hondakinak banatu eta sailkatzeko teknologiak, eta Machine Learning alorra.

Sustatu egiten duen CodeSyntax enpresako Mikel Larreategi programatzaileak eta xakezaleak (nazioarteko epaile ere bai) xakeari buruzko kolaborazio sorta egin du aurten Euskadi Irratian. Ale zehatz honetan sarean xakearekin lotura duten plataformen errepasoa egin du, nola jokatu haietan, zer eskaintzen duten... Tartean, Lichess plataforma aipatzen da, zeina euskaratuta dagoen, irudian ikus dezakezuen bezala.

Eibarko ondare historiko-kulturala arduratzen den Egoibarra batzordeak (Eibarko udal erakunde bat han) webgune berria estreinatu du, Eibarko industria-eraikinak, elizak, ermitak, edifizio zibilak eta abarrak dokumentatzen dituena. Eibarko Lekuak / Historia da webgune berria.

Hilabete amaieran bozkatuko den EAEko Hezkuntza Legeari begira, Euskal Herrian Euskaraz-ek (EHE) 10 puntuko proposamena kaleratu du, hizkuntza ereduak (A, B eta D delakoak) gainditu behar direla eta. Itxura guztien arabera, ereduen irautea ekarriko du orain artean PSE-EEk eta EAJ-k adostu duten legeak.

Elhuyarrek garatutako Elia euskarazko itzultzaile neuronal automatikoak ahotsa ere badu orain. Bere web bertsioa probat eta entzun, testu bat itzultzeko eman, orain arte bezala, baina emaitza agertzen denean, bozgorailu aukera ere badugu, emakumezko edo gizonezko ahots aukerekin, klikatu eta itzulpena entzuteko, irudian erakusten den bezala.