CAF-Elhuyar sariketak 25 urte egingo ditu kultura zientifikoa sustatzen, gai zientifiko-teknologikoak gizarteratzen dituzten dibulgatzaile, ikertzaile eta sortzaileen lana aitortuz eta sarituz. Urteurrena ospatzeko, aurten CAFeko egoitzan egingo da sari-banaketa, maiatzaren 15ean.

Aurtengo Zientzia Azoka jaia maiatzaren 11n izango da, Bilboko Plaza Barrian. DBHko eta batxilergoko 32 ikastetxetako gazteek osatutako 90 proiektu aurkeztuko dira Plaza Barriko arkupe eta erdigunean. Euskal Herriko ikastetxeetako gazteez gain, Galiziako, Kataluniako eta Portugaleko taldeak ere izango dira. Zientzia-proiektuak eta proiektu teknologikoak lantzen aritu dira ikasturtean zehar, eta horiek erakutsi eta azalduko dituzte.

Elhuyarrek bere lantaldea indartzeko komunikazioan aditua den pertsona bat behar du. Funtzioak:

• Komunikazio-estrategia gidatu eta koordinatu (Korporatiboa diseinatu eta garatu, eta unitateen komunikazioa gidatu eta koordinatu)
• Komunikazio-kanal orokorrak gidatu (webgune korporatiboa, sare sozialak...)
• (...)

Azken aldian geroz eta zorrotzagoak dira autoen emisioen mugak, eta ohiko albisteak dira hiriburuetan hartzen dituzten neurriak trafikoaren kutsadura murrizteko , diesel autoei sartzen galaraztea adibidez. Baina diesela dioten bezain txarra da? Etorkizunean debekatu egin beharko lirateke erregai-motorrak? Ala fabrikatzaileak legedia betetzeko gai izango dira motorren teknologia hobetuz eta filtroak erabiliz?

Nola atera argazki bat, definizioz hautemanezina denari? Hau da zulo beltzaren definizioa, Elhuyar ZTH Hiztegi Berrian: bertatik ez materiari ez argiari irteten ez uzteko adinako eremu grabitatorioa sortzen duen gorputza. Horren arabera, ezin zaio argazkirik atera. Alabaina, zulo beltz baten irudia erakutsi du, lehen aldiz, EHT (event horizon edo gertaeren muga) teleskopioko lantaldeak; M87 galaxiaren zulo beltza, hain zuzen. Zehazki, M87 galaxiaren zulo beltza erakutsi dute. Galaxia hori Lurretik 55 milioi argi-urtera dago, Virgo galaxia-kumuluan. Haren zulo beltzak Eguzkiak baino 6.500 milioi aldiz masa handiagoa du. Azaldu dutenez, irudian zulo beltza inguratzen duen plasma ikusten da, eta erdiko beltzunea zulo beltzaren “itzala” da.

Planeta izateko txikitxoa da 2007 OR10 (horregatik da planeta nanoa), baina Eguzki Sisteman izenik ez duen gorputzik handiena ere bada berori. Duela hamar urte aurkitu zuten, baina oraindik ez du jaso "benetako" izenik. Hawaii-ko astonomo talde batek webgune bat ireki du 3 izen proposatuz, eta zaletuen esku utziz izena aukeratzea: Gonggong, Holle edo Vili? 

UEUk eta IKER zentroak “IkerGazte: Nazioarteko ikerketa euskaraz” Kongresua antolatu dute maiatzaren 27, 28 eta 29an Baionan. Proiektu honen helburua ikerlari euskaldunen ikusgarritasuna areagotu, beraien arteko ezagutza sustatu eta euskarazko zientzia produkzioa areagotzea da. 100 artikulu baino gehiago jaso dituzte edizio honetan. Izena emateko epea maiatzaren 17ra arte egongo da zabalik: www.ueu.eus

'Ibaiaren naturarekin jolasean' da tailerraren gaia, eta, gazteek STEAM alorreko zientzia, teknologia, ingeniaritza, artea eta matematikako konpetentziak ludikotasunez eta aisialdian garatuz, zientzia eta teknologia alorreko gaiak lantzea da helburua.

Gazteentzako zientzia-erronka tailerra eta umeentzako txiki-zientzia gunea izango da Deustuko jaietan, Bizilaberen eskutik. Jarduerak martxoaren 21ean izango dira, arratsaldeko 17:00etan, Deustuko Botikazahar parkean, ikertzaile errealen zein begiraleen parte hartzearekin.

Hala da, bai. Pi eguna da gaur. Izan ere, martxoaren 14a da gaur, hainbat hizkuntzatan 3/14 bezala adierazten dena (euskaraz, besteak beste). Hori dela eta,  zenbakiaren eguna ospatzen dute hainbat zientzilarik. 

Bihar ostirala, martxoak 15, klima-aldaketaren kontrako ikasle greba orokorra egingo da Europan. Hego Euskal Herrian, mobilizazio nagusiak bihar bertan izango dira, 12etan, lau hiriburuetan, zehatz-mehatz, Bilboko Arriagan, Gasteizko Bilbo Plazan, Donostiako Bulebarrean eta Iruñeko Udaletxeko Plazan. Ipar Euskal Herrian, berriz, larunbatean, hilak 16, bada deialdi berezi bat Angelun, 10:30ean, Baionako Ibilbidean, zehatz-mehatz, Cadran biribilgunean. Esan gabe doa Eguzkikooi primeran iruditzen zaigula klima-aldaketa eragozteko benetako neurrien alde mobilizatzea.

Duela 20 urte eman zuen Teknopolis saioak bere lehen emanaldia, ETBn. Geroztik, astero izan da Elhuyarrek ekoitzitako saio hau ETBko lehen bi kateetan, helburu jakin batekin: zientzia- eta teknologia-gaiak gerturatzea ikus-entzuleei, modu entretenigarrian, bertako zentroei eta ikertzaileei emanez lehentasuna. Ospakizuna laburtzen duen saioa martxoaren 2an emango da ETB1en, 13.30ean, eta hurrengo egunean ETB2n, ordu berean.

Egun berezi hori ospatzeko azoka antolatu du Ermuko Udalak herriko plazan, Elhuyarren laguntzarekin. Emakume zientzialariak, plazara! Zientziaz gozatzeko, eguneroko jardun profesionalean zientzialari eta ikertzaile lanean dabiltzan lau emakumeikertzailerekin saioa antolatu du Ermuko Udalak Elhuyar Fundazioarekin elkarlanean, Lehen Hezkuntzako haurrek esperimentu sinple bezain dibertigarrietan parte hartzeko aukera izan dezaten.

Otsailak 11, gaur beraz, Zientziako Emakume eta Nesken Nazioarteko eguna da. Hau ospatzen duen euskarazko ekimen bat Bizilabe da. Bizilabeko gazteek emakume eta neska zientzialarien eguna ospatuko dute gaur, neskek protagonismoa hartuz.