HezkuntzArtea Irakasleen Elkargunea sortu du EAEko irakasle talde batek. Taldearen partaide den Tere Maldonado irakasleari Argian egindako elkarrizketa baten bidez eman dute ezagutzera euren burua eta beren erreibindikazioak: burokrazia itogarriarekin lan egiten dela ikastetxeetan, eta teknologia berrien erabilera ikasgelan iruzurra eta traba dela.

Donald Trumpen itzulera Etxe Zurira albiste teknologikoa da, eta euskararekin zerikusia duena? Bai, horixe azaldu dugu Twitchen eta Segura Irratian aste honetako zuzenekoan. Inplikazio teknologikoak gertatzen ari dira, eta ez da kasualitatea aipatu dugun kanpainetako bat, Goazen Lagunok izenekoa (sare sozial toxikoak utzi eta Fedibertsora batzekoa) datorren asteleheneko dataz bultzatu izana, urtarrilaren 20a baita, San Sebastian eguna, Trumpen egun berria eta, agian batzuentzat, Twitter eta Instagram eta TikTok-eko azkena (TikTokekoa akaso, AEBetan guztientzat, bide batez!).

2025. urtean ere oldarraldi judizialak jarraitzen duela-eta, elkarretaratzea egin dute gaur Bilbon, Bizkaiko Foru Aldundiaren aurrean, Euskalgintzaren Kontseiluak eta LAB eta ELA sindikatuek. Oldarraldiko azken epaietako bat izan da kausa, Foru Aldundiko 77 lanposturen egonkortzean eragin baitute epaileek, euskara eskatzerik ez dagoela. Horrelako 500 lanpostu egonkortze edo eskaintza daude kolokan, auzibide desberdinetan. Bizkaiko Foru Aldundikoa bereziki larria izanik, adierazpen bat aurkeztu dute han euskal sindikatuek eta Kontseiluak.

Hurrengo orduetan beste mugarri / super-albiste teknologiko bat espero da AEBetan. Jabego txinatarrareko TikTok sare sozial edo bideoen biltegiaren AEBetako operazioa etenda gera daiteke, edo agian norbaitek erosiko du (eta Elon Musk omen da hautagai nagsia). Igandean, hilak 19, desager daiteke TikTok estatubatuarren pantailetatk. Hurrengo egunean Donald Trump presidente izendatuko dute, auziak inplikazio geopolitiko eta globalak izango dituelarik, munduko bi indar ekonomiko handienak izanik Txina eta AEB. Bitartean, patadoxikoki, beste bi app txinatar ari dira instalatzen estatubatuarrak badaezpada, RedNote eta Lemon8.

Eboluzioa eta giza-genetika gaiak azaltzeko azaltzeko "Gure arbasoak" bideo-sorta aurkeztu Ikusgelak. Hezkuntzarako ikus-entzunezko materiala lantzeko ekimena da Ikusgela, Euskal Wikilarien Kultur Elkarteak gidatua, Wikipedian txertatzen baitira material horiek,  baita YouTuben eta ikusgela.eus webgunean ere.

Gaur goizean izan den sute batean Iruñeko Planetarioa, komertzialki Pamplonetario izenarekin ezaguna, erre egin da. Goizaldean 6ak eta 7ak artean hasi da sua, eta kalteek oso itxura txarra daukate: kupulari eragin dio suak, hau da, proiekzioak gertatzen diren areto nagusian izan dira. Areto nagusia erabat erreta dago, kupularen zati bat hondoratu egin da; osorik erortzeko arriskua dagoela ohartarazi dute suhiltzaileek, albisteen arabera.

Nazioartean ekimen batek baino gehiagok seinalatu du datorren astelehena, 2025eko urtarrilaren 20a, Twitterretik alde egiteko egun gisa. Donald Trumpek ofizialki AEBetako presidentzia hartzeko eguna izango da, eta haren eskutik X/Twitterreko jabea, Elon Musk, Etxe Zurira iritsiko omen da aginte-kargu bat hartzera. Euskaraz, Twitter ez ezik, "sare sozial toxiko" guztiak uzteko deia egiten duen webgunea sortu da, Goazen Lagunok, aldi berean Fedibertsoarekin bat egiteko deia ere eginez.

Doinuele da euskara hutsezko liburu eta diskoen plaza-azoken bilgunea. Liburu, disko, eta tira, euskal kulturako azokak, egitarau bereziak, jardunaldiak ere barruan sartzen dira. Aste honetan 2025ean izango duten egitaraua jakinarazi dute. Lehena, gaur zortzi datorren astelehenean hasiko dena, (H)ilbeltza 2025 Baztanen.

"Dragoi Bola" maratoia egingo da EITBren Bilboko egoitzan datorren larunbatean urtarrilak 18; 16:00etatik 21:00etara. Motiboa da Dragoi Bola euskaraz bikoiztuaren atalak Makusi plataformara iritsiko direla, euskaraz eta doan, ostiralero atalen batzuk gehituz joango direlarik gaztetxoentzako streaming plataforma euskaldunera.

2016ean hasi zen idazten artikuluak Iñaki Sanz-Azkue zientzia-dibulgatzaile euskalduna. Astean iragarri duenez, gaur larunbatarekin 100. artikulu dibulgatiboa publikatuko du bere webgunean. Inork interesik balu, esteka honetan ditu guztiak.

Hala nola SPAM-a den e-postako zaborra, SLOP-a da Interneten pilatzen ari den adimen artifizialarekin sortutako zaborra. Kaka pilatzen ari zaigula Interneten, lagunak. Lehen gure postontzi elektronikoetan bezala, beste hainbat bazterretan orain, Joxe Rojas adituak aipaturiko Internet apurtuaren teoriari oinarri emanez. Slop hitza zera da, beraz, neologismo bat, adimen artifizial sortzaileak sortutako eduki kaskarra definitzeko. 

Adimen Artifizialarekin egindako disparateen biltegia handitzen ari da. Erabiltzaile arruntok sortutakoak txorakeriak izan daitezke neurri handi batean, baina Interneteko erraldoiak berak ari dira halakoak errepikatzen eta horrek larriagoa dirudi, eragin globala izan ditzaketelako. Urte hasiera honetan nabarmendu daitekeen kasu larri bat da Apple egiten ari dena bere albiste laburpenekin, gezurrezko albisteak emanez eta ez gainera bere izenean, baizik eta kazetaritza-erakunde handien izenean,

Metak bere moderazio politikak eta irizpideak irauli ditu Donald Trump Etxe Zurira itzultzeko bezperatan. Fact checker edo egiaztatzaile zerbitzuak etengo dituzte, eta komunitatearen oharrak jarri horren ordez (X/Twitterren bezala), eta aldi berean "adierazpen askatasuna" hedatuko dute, "zentsura" gutxitzeko. Adibide bat, zertaz ari garen ondo ulertzeko: baimenduta egongo dira "anormalitatea edo gaixotasun mentala egoztea generoaren eta sexu orientazioaren arabera, transgenerismoaren eta homosexualitatearen inguruko diskurtso politiko eta erlijioso baten kontestuan". Homofobia eta transfobia baimentzeko modu esplizitua, aplikagarri Metaren plataformetan, Facebook, Instagram eta Whatsappen alegia.

Euskaltzaindiak 2024an bere 32. eta 36. arauak berritu, hurrenez hurren, Espainiako Erresumako eta Frantziako Errepublikako herritar-izenak finkatuz, eta aukera baliatu du UZEIk mapa batean jartzeko izen horiek, eta bide batez, eskualde eta hiri nagusien izenak agerrarazteko.

Iazko martxoaren 14an, Korrikarekin batera, 36 migratzailek igaro zuten Bidasoako muga Santiago Zubitik, Espainiako estatutik Frantziakora. Urrian, zazpi lagun auzipetu zituen Frantziak migratzaile haiei laguntzeagatik ekintza hartan, 21. mendeko zazpi mugalari solidario. Lagun horiekin elkartasunez, manifestazioa antolatu dute urtarrilaren 26rako, eta auto-inkulpazio kanpaina hasi Interneten (hemen). Bete dezakezu, zubi bat zeharkatzen laguntzeagatik zeure burua erruduntzat joz, Korrikaren egunean migrazio prozesuan diren pertsonekin batera izan zinela elkartasunez adierazi.