gaindegia

Gipuzkoa mailako gizarte eta ekonomiako hainbat adierazle ikusgai dira Gipuzkoako Foru Aldundiko webgunean, Gaindegiak garatu duen Gipuzkoako Atlas-ean. Gazteen langabezia-tasa, establezimendu kopurua sektoreka, zahartze tasa, iraupen luzeko langabezia, emakumeen errenta desoreka, biztanleria osoa, eta abar.

Guztira 253.044 langile autonomo daude Euskal Herrian (2014ko martxoan argitara eman diren datuen arabera), hau da, 2013 urteko martxoarekin alderatuta, 1.155 gehiago.

Azken hamarkadetan bizitako hazkunde demografikoa etetear dago Euskal Herrian. Horixe diote, behintzat, argitaratu berri diren Hegoalderako datuek: biztanleria galtzen hasi gara eta irudiak erakusten duen moduan, hazkunde natural negatiborantz goaz: alegia, hiltzen direnak jaiotzen direnak baino gehiago izango dira laster. 

4,24 milioi pertsonek ostatu hartu zuten 2012an Euskal Herriko geografian barna. 2011etik 4 milioitik gorako datuetan mugitzen gara, baina nahiz eta bidaiari askok bisita egiten diguten, gero eta gutxiago gelditzen direla dirudi.

Gaindegiak Ipar-Data [159] online argitalpena sortu du. Argitalpen honetan Ipar Euskal Herriko udalerri bakoitzerako adierazle sozioekonomikoak jasotzen dira, zehazki 147 adierazle udalerri bakoitzerako, eta argitalpen bakarrean bilduak izan dira, online kontsulta daitekeena bai euskaraz bai frantsesez.

Oso zaila da Munduan nahiz Euskal Herrian aberastasunaren banaketaren argazki erreala edukitzea. Zer dela eta? Nola jakin dezakegu zehazki zein den gure errentaren banaketa? Nola jakin zenbaten esku dagoen aberastasuna gure herrian? Zein dira egun argazki hori gertutik ateratzen laguntzen diguten adierazleak?

Zein da EHko sare produktiboaren egungo argazkia? Zenbat enpresa daude lurraldean? Non kokatzen dira? Zein jarduera eta sektoretan ari dira? Zein tamaina dute? Zein dira krisiak utzi dituen ondorioak Euskal Herrian?? Galdera horiei eta beste askori erantzuteko, eta “Euskal Herriko enpresa demografia” ikerketaren emaitzak aurkezteko hitzaldi eta mahai ingurua antolatu du Gaindegiak datorren asteazkenean, hilak 13an, Donostiako San Jeronimo kaleko Udal Liburutegi zaharreko aretoan, arratsaldeko 19.00etan.

Gaindegiak, Euskal Herriko garapen sozioekonomikorako behategiak, "Euskal Herriko enpresa demografia" txostena kaleratu zuen pasa den astean, lehen aldiz Euskal Herria bere osotasunean hartuta egiten den halako ikerketa.

"Apuntes para una estrategia económica vasca de futuro" titulupean doako hitzaldia emango du Anton Borjak (ekonomian doktorea) asteazkenean 19.00etan

Urtea hasi zenetik, guztira 690.085 kontratu gauzatu dira Hegoalden; horietatik %93,7 aldi baterakoak dira

Gaur egun, Euskal Herriak 3,1 milioi biztanle ditu.

Egun, Euskal Herrian 5 aireportu martxan ditugu: Loiu, Miarritze, Foronda, Noain eta Hondarribia. Horietako batzuk bidaiarien garraioa dute jarduera nagusi; beste batzuk, ordea, batez ere salgaiak airetik garraiatzeaz arduratzen dira.

Egun, Euskal Herriko biztanleria aktiboa 1.450.850 lagunek osatzen dute, Iparraldeko lurraldeetarako egindako estimazio propioen arabera. Biztanleria aktiboaren hazkunde joera indartsua (2000/06), batez ere emakumeak eta etorkin berriak lan merkatuan txertatzeren ondorio, gelditu egin da eta 2007tik aurrera egungo krisi ekonomiko eta sozialaren gorabeherak pairatzen ditu.

Ekonomiak bizi duen egoeraren erakusle izaten da etxebizitzen eraikuntza eta salneurria. Gaurkoan azken urteotako hirigintza lizentzien inguruko datuak ezagutuko ditugu, eta ikusiko dugu, zer-nolako diferentziak dauden euskal lurralde batzuetatik besteetara.

2012ak 14,8 puntuko langabezia tasa utzi digu Euskal Herrian. 2007 urtetik langabezia tasa gogor hazi da (+8,6) EB-27 emandakoaren nabarmen gainetik (+3,3). Gaurdaino, 2009 urtea izan da beltzena, urte arteko  4,1 puntuko hazkundearekin. Hurrengo hazkunderik altuena 2012an eman da (+2,8).
Gazteek, emakumeek eta iraupen luzeko langabeek Europako erradiografia antzekoa dute baina indize altuagoekin

Euskal Herria zertan den ezezaguna zaigu. Ezagutzen ditugu hango eta hemengo datuak, baina ez Euskal Herri mailakoak. Ezagutzen ditugu hurbileko gatazka ekonomiko eta sozialak, baina ez martxan jartzen diren proiektu berriak eta hauen protagonistak. Hamaika telebista eta Gaindegiaren arteko elkarlanaz, Euskal Herriko ekonomia eta gizarteari lotutako alderdi desberdinak ezagutzera eman nahi dizkizuegu, bai informazio sozio-ekonomikoa, bai martxan jartzen diren esperientziak eta hauen protagonistak.

2004az geroztik, 173 itsasontzi eta 1.101 lanpostu galdu dira euskal kostan. Egun, 369 ontzik dihardute lanbide-arrantzan euskal kostalde osoan gaiaren inguruko azken datuen arabera (2012). Hauetatik guztietatik 273 baxurako arrantzakoak dira (%74), 70 alturakoak (%19) eta 26 altura handikoak (%7). Euskal arrantza ontziterian, guztira, 3.050 pertsonek lan egiten dute.

Herrialdeka, bizitasun handieneko udalerriak Nafarroa Garaian: Egues, Aranguren, Berriobeiti, Elortz, Uharte Eguesibar, Orkoien eta Zizur dira, hauek guztiak Iruñerriakoak. Gipuzkoako udalerriak dira, berriz, Astigarraga, Irura, Oiartzun, Asteasu, Aduna eta Hondarribia, Donostialdea, Tolosaldea eta Bidasoa Beherakoak. Lapurdiko udalerri guztiak herrialdearen ekialde eta erdialdean kokatzen dira, hauek izanik Senpere, Hazparne, Jatsu eta Uztaritze. Azkenik, Bizkaiko udalerriak Mungia, Sopela eta Larrabetzu dira (Plentzia-Mungia eta Bilbo handia eskualdekoak). Irakurri Txosten osoa hemen.