adm.euskaraz.taldea

“Genealogía del movimiento LGTBI+ en Navarra” lana aurkeztu zuen Nafarroako Gobernuak 2022ko martxoaren 18an. Gaztelania hutsean aurkeztu ere. Kexa aurkeztui genuen Nafarroako Arartekoarenean eta orain, azkenik, eta inolako publizitaterik gabe, euskaraz dugu “LGTBI+ mugimenduaren genealogia Nafarroan”.

2022ko apirilaren 25ean Nafarroako Arartekoak gomendio hau eman dio Erdialde-Mairagako Mankomunitateari: Beharrezko neurriak har ditzala herritarrek Administraziora euskaraz jotzeko duten eskubidea bermatzeko.

Aukera ona bertan euskararen egoera aztertzeko.

Argi dago PAI programa, partez, euskarari aurre egiteko ezarri zela Nafarroan. Baina PAI programa eta antzekoak, askotan, porrota izan dira. Ez da iritzi bat, egitatea da. Hezkuntza sistemarako ingelesezko irakaskuntza programa da PAI, Nafarroa Garaian aplikatzen dena 2012. urtetik, Yolanda Barcinaren aginte-arotik.

Antzin eta Ameskoabarrena 2017tik daude eremu mistoan. Bertakob gizarte zerbitzuen Mankomunitateak 11 lanpostu ditu, eta plantillan ez zen euskara ezertarako kontuan hartzen. Horrexegatik, kexa jarri zuen Administrazioan Euskaraz taldeak, eta erantzunean, euskararenganako nolabaiteko konpromisoa adierazten du Mankomunitateak txosten batean.

“Palomitas con tik-tok” Iruñeko Udalaren Cowordkids programaren ekimen bat da. Ingurugiroa zaintzeko kontzientzia sustatu nahi du, 12 eta 16 urteen arteko nerabeen artean. Urtarrilaren 19tik ari den ekimen hau apirilaren 13an amaituko da. Baina zera gertatzen da: ekimen hau gaztelera hutsean garatzen ari da. Beraz, gazte euskaldunen bazterketan oinarritzen da. Ziur aski, Iruñeko adin sektorerik euskaldunena.

Nafarroako Gobernuak martxoaren 18an aurkeztu zuen LGTBI+ mugimenduaren genealogia (https://genealogialgtbi.igualdadnavarra.es/). Pozgarria da halako lana egin izana, baina genealogiara jo eta, hara non, gaztelania hutsean dagoen.

Iruñeko Udala da zentzugabekeria horren erantzule nagusia eta, hori gauzatzeko, Nafarroako gobernuaren laguntza eta konplizitatea du, azken finean berak ematen baitio bidea hizkuntza-eskubideen urraketa horri.

2017ko Dekretuan bezala, euskarak gutxietsita jarraituko du, eta euskaldunen hizkuntz eskubideak hankapean.

Are larriagoa dena, epaile euskarafoboei aurre egin gabe segituko dugu, Udalek hizkuntz profilak ezartzeko ahalmena oso murriztuta, eta eremu mistoko Euskararen Ordenantzetan euskarari esleitutako balorazioak deuseztuta.

2021eko urriaren 29an Arartekoak hauxe gomendatu zion Zangozako Eskualdeko Zerbitzuen Mankomunitateari: behar ziren neurriak har zitzala, bermatzearren herritarrek euskaraz arreta jasotzeko eskubidea. Mankomunitateak onarpena iragarri du.

Enrique Maiak eta UPNk Konstituzioaren plaza bat nahi zuten Iruñerako, eta izen hori eman diote Baluarteko plazari. Nola ez, gaztelania hutsean jarri dute: "Plaza Constitución plaza".

Murgiltze eredua ez da bete-betekoa, eskolazain batek euskaraz ez dakielako eta harekiko harremanak gaztelaniaz dira. Horrek murgiltze eredua baldintzatzen du.

Administrazioa Euskaraz taldeak salatu duenez, Nafarroako Unibertsitate Publikoko (NUP) lanpostuak egonkortzeko prozesuak euskarazko ikasketak eragotziko ditu. Alferrik da NUPeko Irakaskuntzaren Planean euskararen eskaintza estrategikoak aipatzea, Plantilla Organikoaren izaera iraultzen ez bada.

"Herritarrek euskaraz arreta jasotzeko eskubidea bermatzeko neurriak har ditzala". Horixe gomendatu dio Arartekoak Zangozako Eskualdeko Zerbitzuen Mankomunitateari, 2021eko urriaren 29an (Q21/900 espedientea).

NUPeko Euskara Taldeak egin du deialdia: 2021eko azaroaren 6an, larunbata, euskaltzaleok hitzordua dugu Iruñeko Baratxurien Plazan (Errekoleten Plazan), eguerdiko 12etan. Nafarroako ikasle euskaldunek unibertsitatean euskarazko ikasketak behar dituzte. D ereduak Unibertsitatera iritsi behar du. Nafarroako euskaldunok unibertsitatean euskarazko ikasketak behar ditugu, euskaraz ongi prestatutako profesionalak gure inguruan behar ditugulako. Euskaltzale den inork ezin du huts egin hitzordu honetan.

Gaur Nafarroako Administrazio Auzitegira etorri gara 3 salaketa egiteko. 1.- Nafarroako Administrazio Auzitegiko plakak urteak daramatza gaztelania hutsean. Bada, eskatzen diogu euskaraz ere jartzeko, eta, bitartean, behin-behinekoz, kartela euskaraz jarri dugu, legeek eta arauek ezartzen duten formatuan.... 

Txibite da Nafarroako eremu mistoan alemana baloratu bai eta euskara baloratu ez duen lehendakari bakarra. A zer meritua! Halaxe egin du suhiltzaileen azkeneko lehiaketan (2021eko abuztuaren 25eko Nafarroako Aldizkari Ofiziala).

Iruñeko Haur Eskolek abuztuaren 16an hasi zuten ikasturte berria. Iruñeko Udalak eta Nafarroako Gobernuak duten euskarazko eskaintza eskaeraren oso azpitik dago, eta modu desorekatuan antolatua gainera. 

% 11 inguru da sektore euskalduna Iruñean baina adin tarte horretan portzentaje hori igo egiten da. Hala ere, Iruñeko Udalak ez ditu gazte euskaldunak kontuan hartu egitaraua diseinatzerakoan. Den-dena, gaztelania hutsean antolatu du.

Hezkuntzako kontseilari Gimenok eragozpen asko sortu ditu eragozpenik ez zegoen lekuan. Hala izan da Pirinioaldeko ikasleekin, Tafallaldeko eta Zangozaldeko D ereduko ikasleekin, Leitzan ikasten duten herri txikietako ikasleekin...