adm.euskaraz.taldea

Epai horrek botereen banaketa apurtzen du. Parlamentuaren funtzioa legeak egitea da, eta Gobernuaren lana da horiek garatzea. Epaileen lana, ordea, da legeak eta Dekretuak betearaztea. Epaileak, ordea, horrela jokatuta, Parlamentuaren eta Gobernuaren gainetik jartzen dira, eta haiek agintzen dute zuzenean. Euren funtzioa gainditu dute, euskara eta euskaldunok kaltetzeko asmoz, beti egiten duten bezala.

Bistan da ETBko azkeneko urteetako zuzendariek iparra guztiz galdurik dutela, eta ahaztu dutela zer eginkizun izan behar duen ETBk euskara berreskuratzeko eta sustatzeko.

ETBn duela urte asko hartu ziren bi erabaki inportante, aitortu gabeak: Bata, helduen fikzio guztia espainieraz ematea (salbuespen urriekin), eta bestea, euskarazko bikoizketa hiltzen uztea (ETB izan dezake ia bezero bakarra). Egoera salatzeko BIEUSE Bikoiztaile Euskaldunen Elkarteak bikoizketaren aldeko sinadura bilketa hasi du, galdera hau zuzentzeko Eusko Legebiltzarrera: bikoizketa desagertzen utzi behar dute Gobernuak eta ETBk ?

Garai iluna datorkio euskarari UPNrekin, baina, euskarari dagokionez, aldaketaren aldeko gobernu taldearen bukaera ez da oso ona izan. Iruñeko Udaleko Euskararen Ordenantza 2019ko maiatzaren 29an sartu zen indarrean, eta, ordutik, zazpi lan deialditan urratu da, UPNk alkatetza berreskuratu aurretik.

Aplikazio informatikoaren azterketa, Dekretua eta Hizkuntz Plangintzaren ondoren lortutako emaitza hauxe izan da: 2019an informazioa berriz gaztelania hutsean jasotzea.

Aldaketaren aldeko gobernu taldearen azken erabakiarekin euskarazko haur eskolak auzo guztietan zabaltzea ia ezinezkoa bihurtu da. Hezitzaileen 91 lanposturen deialdiak euskarazko eta gaztelaniazko postuak finkatuko ditu. Plantilla oztopo gaindiezina izanen da euskarazko eskaintza zabaltzeko.

Ez da Nafarroako Administrazio Auzitegiaren funtzioa zehaztea zein lanpostutarako behar den euskaraz jakin eta zeinetarako ez. Eremu mistoko Administrazioen ahalmena da hori.

Alegazio guztietatik bakarra onartu da, baina eragin zehatza izanen duena. Euskaraz jakitea beharrezkoa ez denean, merezimendu gisa baloratuko da: % 10 jendaurreko lanpostuetan, eta % 5 gainerako lan deialdietan.

“Espainia aberatsa izanik mintzaira-moldez, bereziki errespetatu eta zainduko da kultura-ondare hori”. Hala dio Espainiako Konstituzioaren 3.3 artikuluak, baina argi dago baliorik gabeko hitzak direla Espainiako Gobernuarentzat eta Espainiako Arartekoarentzat.

Nafarroako Gobernuaren Administrazioan sartzeko lan deialdietan, egoera ez da aldatu UPNren Gobernuekin alderatuta. 2015-2019ko agintaldia amaitzen ari da. Administrazioa sartzeko lan deialdietan, euskararen balorazioari dagokionez, aldaketaren aldeko Nafarroako Gobernuaren bilana egiteko tenorea da. Euskaraz jakitea ia ez du eskatu. Ez da harritzekoa, hezkuntzatik kanpoko lanpostuen % 1ak baino gutxiagok baitu euskarazko hizkuntz profila. Aurreko agintaldiko kopuruaren antzekoa, alegia.

Nafarroako Gobernuari, Iruñeko Udalari, Estatuko Administrazioari eta Justizia Administrazioari eskatzen dieguna hauxe da: Euskarazko hizkuntz profileko lanpostu gehiago sortzeaz gain, lan deialdi mota guztietan euskara baloratzea, modu eraginkorrean.

Iruñeko Udalak Euskararen Ordenantza berria izanen omen du. Behin-behineko onespena eman dio Osoko Bilkurak. Laudoriozko hitzak jaso ditu gobernu taldetik, baina hutsune nabarmenak baditu. Administrazioa Euskaldundu Taldeak alegazioak aurkeztu dizkio ordenantzari, horregatik. Espero dezagun Iruñeko Udalak alegazio hauekin harkorra izatea, langile elebidunik gabeko elebitasuna bultzatzen duen Ordenantza hau, bestela, sinesgarritasun gabekoa izanen baita.

Osasunbideko lan deialdietan, "eremu ez-euskaldun" deitutakoan, Nafarroako Gobernuak segituko du alemana, frantsesa eta ingelesa baloratzen eta euskara ez puntuatzen.

Arartekoak gomendio hau egin dio Eugiko Kontzejuari (Q18/879 espedientea): Deialdian 100 puntu lor badaitezke eta euskarak 10 ematen baditu, euskararik jakin gabe 90 puntu lortu ahal izatea gehienez, euskarak bere balioari euts diezaion.

Nafarroako Arartekoak bi gomendio egin dizkio Nafarroako Gobernuari (Q18/862 espedientea): 1-"Eremu ez-euskadunean kokatutako lanpostuetara jotzeari dagokionez (kexa honen objektua horixe baita) berariaz adieraz dezala euskaraz jakiteak zenbat puntu balio duen", eta 2-"atzerriko hizkuntzen ezaguera aintzat hartzen bada, euskara jakiteagatik ematen den puntu-kopurua ez dadila atzerriko hizkuntza horiei emandakoaren azpitik egon".

Eneko Larrartek erantzun du ez dutela Arartekoaren gomendioa beteko, eta hitzez hitz hau esan du: "Kontua ez da euskara beste hizkuntza batzuk baino gutxiago baloratu dela, baizik ez dela baloratu".

Lezkairuko gurasoek, etorkizunean, urteak eman beharko dituzte horren alde borrokan? Oraindik garaiz gaude: Lezkairun, haur eskola euskaraz hautatzeko aukera.

Nafarroako Gobernuaren aurkako kexa aurkeztu du Administrazioan Euskaraz Taldeak Nafarroako Arartekoaren bulegoan, agintaldi honetan egindako lan deialdiak direla eta.

Uste dugu euskara eta gardentasuna gai garrantzitsuak direla; horregatik, gai hau konpon dezatela eskatzen diegu Geroa Bairi, Bilduri, Ahal Duguri eta Izquierda-Ezkerrari. Osasunbidearen deialdietan argi esan dadila zein den euskararen gehieneko puntuazio eremu euskaldunean, eremu mistoan eta "ez-euskaldunean".

Tuterako Udalak, maiatzaren 25ean, Udaltzaingoko inspektoreorde izateko deialdia argitaratu zuen. Nafarroako Gobernuak Nafarroako hegoaldean egin ohi duen bezala, alemanaren, frantsesaren eta ingelesaren ezagutza baloratu zuen (zehazki, 5 puntu bakoitzak) eta ez, ordea, euskararena.  Beti baloratuko al da alemana euskara baino gehiago? Noizko aldaketa?