UZEI

Microsoft Office 2016rako prestatu du UZEIk Hobelex zuzentzaile ortografikoa eta lexikoa. Euskaltzaindiak martxoan argitaratuko azken arauaren informazioarekin eguneratua dago bertsio berria.

Euskarari bide egitea, hori izan da UZEIren asmoa eta egitekoa sortu zenetik bertatik. Eta ahalegin horretan 40 urte beteko ditugu laster: bidean geldialditxo bat egin, eta atzera begiratzeko baliatu nahi dugu aukera hori. Azaroaren 27an omenaldi-ekitaldi bat egingo dugu Donostian eta, besteak beste, #LarretikNoranahi izeneko dokumentala aurkeztuko dugu. Hemen Teaserra.

Urtero egiten dugun moduan, zerrenda batean bildu ditugu 2016an deigarriak iruditu zaizkigun hitz batzuk. 2016 urtean hizpide izandako hitzen bidez urtea laburbiltzea da zerrenda honen asmo bakarra; beraz, ez hartu estuegi. Zerrendako zenbait hitz gurean ibili dira askoren ahotan; beste batzuk, ordea, mundu osoan izan dira hizpide. Egia-oste famatua, esate baterako, bolo-bolo ibili da mundu osoan Donald Trump Estatu Batuetako presidente hautetsi ondoren. Ondorioz, Oxford hiztegiak urteko hitz hautatu du. Beste batzuk ere jaso ditugu gure zerrendan: grabitazio-uhin, heteromalgu, rigodoi, bakterio multirresistente, megakamioi, nihonio, balaluma, barbalada,...

Hitzemandakoa bete dugu: Euskara eguneratuan idazteak hizkuntzaren normalizaziorako duen garrantziagatik garatu genuen 2014an HOBELEX, euskararako lehen lexiko-zuzentzailea. Baliabide mugatuak genituen horretarako, eta, ahalik eta erabiltzaile gehienera lehenbailehen iristeko, PCetako Microsoft Windowserako plugina kaleratu genuen lehendabizi. Harekin batera eskaini genuen online bertsioa, edozein sistema eragilerekin doan erabil daitekeena.

Ez zaizu inoiz gertatu hiztegi bat kontsultatu nahi izatea, eta buruz ez gogoratzea zein den haren Interneteko helbide zehatza? Guri bai. Eta zenbat eta presa handiagoa izan, orduan eta neketsuagoa egin zaigu webguneetan barrena hiztegiraino nabigatzen ibiltzea. Jakina, lasterbideek eta Euskalbar bezalako tresnek asko arintzen digute zeregin hori.

Aurten ikasi dituzun hitzekin zerrenda bat egin beharko bazenu, zein hautatuko zenituzke? Batzuetan, ez da erraza izaten urtebetean hizpide izan diren hitz eta kontzeptu berriak gogoratzea.

Norberaren lexikoa aberastea ez da egun batetik bestera egin daitekeen zeregina: urte asko behar izaten dira hiztegi orokorra menderatzeko, eta, hala ere, beti izaten ditu hiztunak hutsune handiagoak edo txikiagoak. Jakina, hiztegiak arakatzea nahikoa izaten da hutsune horiek nabaritzeko.

Hepatitisaren Mundu Eguna aukeratu du UZEIk C hepatitisaren inguruko oinarrizko terminoak biltzen dituen glosarioa kaleratzeko.

Farmazialariek euskaraz lan egiteko behar duten oinarrizko terminoak biltzen ditu FEUSE elkarteak sarean jarri duen Farmazia Hiztegia lan berriak.

Euskaltzaindiak 1998tik 2009ra bitartean plazaratutako herri-izenei buruzko 10 arauetako informazioan oinarritzen da UZEIk aurkeztu berri duen Euskal Herriko Mapa Digitala.

Urtea albiste txar eta ezusteko batekin hasi genuen, eta albiste hobez amaitzea espero dugu. Bitarte horretan askoren ahotan ibili diren hitz, termino eta esamolde berri batzuk eta, lehendik ezagunak izan arren, aurten garrantzi berezia izan duten beste batzuk bildu ditugu hemen. Sexetarianoak, Etzegarate, ohol-txikotak, txat-robotak eta aurten ikasi eta ikusi ditugun beste hainbat hitz.

Hobelex euskararako lehen lexiko-zuzentzailea da. Zuzentzaile ortografikoa eta lexikoa da, euskaraz akats ortografikorik gabe idazten eta, gainera, lexiko zuzen eta eguneratuarekin idazten laguntzen duen tresna.

Hiztegi Batua eta Euskaltzaindiaren Hiztegia bateratzeko Euskaltzaindiak hartu dituen erabakietara egokitu du UZEIk IDITE egiaztatzailearen oinarri den euLEX euskararen datu-base lexikala, 130.000 sarrera inguru biltzen dituena. Aldaketa horietako gehienak erabili edo hobe markak dituzten formetan egin ditu Euskaltzaindiak, baina badira bestelako berrikuntzak ere (sarrera berriak, ezabatutako formak…). Beraz, orain IDITE lexiko-egiaztatzailearen analisia ere Euskaltzaindiaren azken erabaki horien araberakoa da, doako demo-bertsioan ikus daitekeen bezala (http://www.uzei.com/online/idite).

• Lokalizazioak.com helbidean kontsulta daiteke egitasmoa.
• Itzultzaile eta erabiltzaile orokorrentzat laguntza-tresnak eskaintzen ditu webgune berri honek.
• Eduki didaktikoak sortzea izango da egitasmo honen ardatz nagusietako bat.

• Itxura berritua du webgune berriak, plataforma anitzetarako egokitutakoa.
• Baliabide berriak jarri dira erabiltzaileen eskura.
• Lexikoaren egokitasuna egiaztatzeko tresnaren demoa doan erabil daiteke.

Euskaltzaindiak araututako munduko estatuen izendapenak biltzen dituen mapa digitala plazaratu du UZEIk Google Maps zerbitzua erabiliz.