Abuztura arte itxaron beharko Twitter euskaraz ikusteko
Maiatzaren 17an iragarri genuen Twitterrek, azkenean, onartu zuela bere interfazea euskarara itzultzea. Itzulpen kanpaina abiatu zenetik, erabiltzaileen arteko eztabaidak izan dira, zenbait kontzeptu itzultzerako orduan erabiliko diren euskarazko baliokideak erabakitzeko. Esaterako, nola itzuli beharko litzatekeen tweet hitza: tuit, txio, hala bere horretan utzi? Kontraesanak sortu dira, zenbaitetan tweet agertzen delarik, beste batzuetan txio... Edozein kasutan, itzulpen kanpainak martxan jarraitzen du abuztuan Twitter euskaraz eduki ahal izateko.
Argazkiak.org | Twitter euskaraz © cc-by-sa: sustatu
Afrikaansa, katalana, greziera, ukraniera eta txekiera ere prozesu berdinean murgildu ziren euskararekin batera. Beste guztiek lortu zuten, baina euskaldunok ez. Izan ere, %100a itzultzea lortuz gero, atzo zabalduko zen - bere osotasunean - Twitter euskaraz erabiltzeko aukera (oraingoz, itzulpen lanetan aritu direnek soilik jarri dezakete), baina ez zen halakorik lortu. Honenbestez, abuztura arte itxaron beharko da Twitter euskaraz ikusteko.
Norberaren ezarpenetan begiratuz gero, guztiak daude zerrenda horretan, euskara salbu (ez behintzat, guztientzat irekita). Atzo gauean itzulpen lanak %90ean zeuden osatuta.
Baliteke erabiltzaile euskaldunen artean adostasunera heldu ez izana izatea itzulpena guztiz ez lortzearen arrazoia (horren isla dira aipatutako kontraesan horiek), gaur txioak irakurri dugu, herenegun tweetak, aditz bat retweet ikusi dugu, eta bertxiotu ere bai, baina aldiz, ez txiotu, baizik eta txiokatu... Eta esan, jendeak tuitak eta tuiteatu esaten du, normalean.
Beraz, ea horiek gainditu eta ea abuzturako heltzen den euskarazko bertsioa.
Argazkiak.org | Twitter euskaraz © cc-by-sa: sustatu
Argazkiak.org | Twitter euskaraz © cc-by-sa: sustatu
Argazkiak.org | Twitter euskaraz © cc-by-sa: sustatu
Erantzunak
Niri txio ez zait batere gustatzen, eta @boligorri -ak esan didanez, berari ere ez. Artifiziala da oso. Agian oker nabil, baina ziur nago naturalki gutxik esaten dutela "txio", "tuit" beharrean. Eta zerbait egingo badugu, hobe eroso eta natural sentitzen garen zerbait egitea, ez?
Ni "tuit" hitzaren alde nago.
Txorrotxio behintzat nolabait erabili behar da, TT ordezkatu dezake adibidez.
Adibidez: "Sorturen legeztatzeak TxorroTxio izugarria eragin/sortu/ekarri du.
Baina egia da tuit erabiltzea ez dagoela gaizki euskaratik hain urrun ere ez dago.
http://www.euskaljakintza.com/gaurkohitza/txorrotxio/
Beno, @euskaljakintza @txargain @larbelaitz @joxe @julen twitter euskaraz txukun izan dezagun eztabaida foro bat sortzen hasteko aukera zabaldu da hemen. Oraingoz garbi zaletasunaren aldeko joerak ikusten dira. Niri egia esan ez batak ez besteak ez dit min haundiegirik ematen baina aukera dezagun behingoz zuzena dena!!
Egia esan despistatuta ibili garenontzat... eztabaidarako foroa hemen aurki dezakegu: http://translate.twttr.com/cms/forum/86
Ikerrekin bat nator. Uste dut ohitura kontua dela, Tweet ikusi dugu "betidanik" eta Txiok grazia egiten digu (oroitzen "arroba" vs "a bildua"?). Ziur Tweet hitzak ere grazia egin ziola ingles-hiztunari hasieran: Tweet, hahaha, what a crazy idea! Katalanek, esaterako, "piular" erabiltzen dute.
Neri, pertsonalki, hizkuntzarekin jolasteko parada polita iruditzen zait hau.
Eta, bide batez, "euskara naturala" aldarrikatzea oso kontserbadorea iruditzen zait. Zer da euskara naturala, maileguak zuzen-zuzenean hobestea?
Arrazoia eman behar diot Anderri: a bilduarena, hasieran, ez zitzaidan batere gustatu, barrea ateratzen zitzaidan. Orain entzuten dudanean ba beno... barrerik ez dut egiten, baina erabili, ez dut erabiltzen.
Esan bezala, niri txio, txiokatu, etabar ez zait gustatzen. Orain "TT = TxorroTxio"-k grazia egiten dit, eta onartuko nuke itzulpenerako. Erabili... ez dakit.
Behin zerbaitekin ohitzen zarenean zaila izaten da aldatzea, baina tira, zerbait koherentea egin behar dugu eta adostasuna ezinbestekoa izango da.
Begiratu ditudan hizkuntza guztietan mantentzen dute tweet hitza edo oso antzekoak (tuit katalanez, edo twiit suomieraz). Gainera behin txio jartzen hasita Twitter berari "Txiokatzaile" edo horrelako zerbait deitu beharko genioke, ezta?
Eta euskera naturala deitzen diot kalean erabiltzen dugun euskerari. Oraindik inori ez diot sekula "txio bat bidali dut" entzun, bai ordea "tweet bat bidali dut".
Ni txiozalea naiz. Agian hasieran atentzioa deitzen du baina txiokatu, txio, bertxio etab. erabilterrazak iruditzen zaizkit eta kontextualizatuak gainera. Txorrotxiorena ere gustatu zait. Harritzen nauena da zeren errez onartzen ditugun askotan ingelesetik datozkigun maileguak eta zeinen azkar saiatzen garen gaztelerakoak euskararatzen. Aukera guztien artean gustatzen ez zaidana tuit hitza da. Grafia gazteleratuarekin tweet hitza erabiltzea da, ez da zuzeneko mailegua ezta ere.
Azkenean erabilpenak erabakiko du txio, tweet edo tuit erabili.
Beno, emaitzak ateratzen hasi dira:
Argazkiak.org | #txio vs #tuit © cc-by-sa: urtzai
Ikusita bi iritzi nagusiak zeintzuk diren (Tuit eta Txio) eta hauek aukeratzeko arrazoi nagusiak: jatorrizko hitzetik ez urruntzea erabiltzaileei arraroegia ez iruditzeko, eta euskarazko hitz bat erabiltzea... nire iritziz erdibideko aukera egoki bat da Tiuta. Alde batetik "tuit" eta "tiut"en artean ez dago ia diferentziarik, beraz jendeak erabiltzea oso erraza da. Beste alde batetik "tiut" eta "txio" sinonimoak dira euskaraz, beraz euskarazko hitz bat izaten jarraitzen du.
Serioak izan gaitezen! Txio polita iruditzen zait era kolokial baten izendatzeko tuita, "segapoto" erabiltzen den moduan eskuko telefonoa esateko erabiltzen den antzera. Baina nola esan "retweet" bertxiotu? retxiokatu? Bertxiokatu? Larregi ez da?
Inork pentsatu du Euskaltzaindian galdetzea? A bildua bertan erabaki omen zuten… Gu ados jarri ezik, hizkuntza irizpidea markatzen duenari galdetzearen aldekoa naiz
/cache/2013-10-05_soba%20(11)_1_small_profile.jpg)
"Txio" edo "tuit" erabili behar horretaz gogoeta laster bat. Nik ere ez daukat garbi, baina azkenean "txio" bozkatu dut (itzulpen-interfazean ere horrelaxe egin nuen, itzulpenak egiteko orduan). Zergatik?
- Egia da: "Tuit" nazioartekoa da, estandarra, errazagoa, ez digu arazorik emango eratorpen eta abarretan. Hortxe dugu biderik samurrena, autobidea.
- Baina ez dugu, ba, esaten, beti gaztelaniaren menpe gabiltzala? Mailegu, kalko eta menpekotasunetan?
- Oraingoan zergatik ez gara "askeagoak", "ausartagoak", "sortzaileagoak"? Bada leku hoberik Twitter bezalako sare sozial batean baino?
- "Txiok" ere bere bidea egin du. Baita ondo egin ere. Denok dakigu zer den txio egitea. Denok ulertuko dugu zer den bertxio egitea.
Orain dela 30 urte "marrazki bizidunek" traumatizatu egin ninduten (non zeuden gure dibujo animauak?). Oraingoan ez naiz batere traumatizatuko "tuit" ingelesa "txio" bilakatzen badugu.
Bada, nik ere ez daukat erabat garbi, baina "tuit" bozkatu dut, eta hala esaten dut. Normala iruditzen zait, ia hizkuntza guztietan bezala, Twitter - tuit erroa gordetzea (egokiturik, hori bai, "futbol" eta halakoetan gertatzen den gisan, beste norbaitek esan duenez).
Egia da, hala ere, bide horretatik erregular izatea ere ez dela oso erraza: ematen du eratorri kanonikoak "tuitatu" eta "bertuitatu" liratekeela, baina "tuiteatu" eta "retuiteatu" esaten dugu... Ni, erabiltzen dugunaren alde
Aupa! Hementxe uzten dut oraintxe Euskaltzaindiaren Jagonet galdelekuan plazaratutako kezka, galdera...
Agur t'erdi:
Duela hilabete pare bat hasi ginen internauta batzuk elkarlanean Twitter euskaratzen, eta egun hauetan eztabaida dago sarean Twitter, tuiteatu eta retuiteatu terminoekin. Batzuk txiokatu, bertxiokatu, txiotu eta antzekoen aldekoak dira; beste batzuk, ordea, zuzenean tuit, tuiteatu eta retuiteaturen aldekoak. Baduzue iritzi/erabakirik horiei dagokienez?
Bestalde, RAEren azken erabakietako bat izan da DRAE berrituan, besteak beste, termino horiek sartzea. Ez dakit zuei heldu zaizuen horrelako eskakizunik eta, norbaitek egitekotan, nola bideratu beharko litzatekeen prozesua.
Beraz, kezka bikoitza da. Alde batetik, zein da jarraitu beharreko prozesua hitz berri bat hiztegi batuan sartzea proposatu nahi bada? Eta, bestetik, badago erabakirik termino horien inguruan?
Mila esker zuen harretagatik,
Maite
bide batez, ni tuit, tuiteatu eta retuiteatu terminoen aldekoa naiz. :-)
Nik ere "Txio" bozkatu dudala #daitort. Azkenean interfazean ere hori agertzen zait eta ez dit batere begiko minik ematen. Ez naiz ez aditu filologo... baina Asier Sarasuak http://sustatu.com/1341563305#c1341950621 iruzkinean esan duenarekin bat nator.
Baina ateratzen dena ateratzen dela lorpen bikaina, dudarik ez!
Nik orain arte itzulpenean beti "Txio" bozkatu dut, hitza polita delako, eta begira ez didalako batere minik ematen. Hala ere, aitortu behar dugu inork euskaraz ia inork ez duela "Txio" hitza esaten fortzatua sentitu gabe.
Azken egunetan gaia atera denean, eta hemen idatzita eztabaida formalizatuta ikustean, "Tuit" hitzaren aldekoek konbentzitu naute eta bere aldeko botoa eman dut, hobetsiz idatziko dugula jendeak kalean hitz egitean erabiliko duena.
Dena den, ez zait batere axola bat edo bestea.
Hori bai, bikaina iruditu zaidana TT = TxorroTxio!!
Hori bai erabili behar dugula!
Ni "txio"ren aldekoa naiz. Egia esan, ez naiz batere garbizalea, baina kasu honetan, azkar ohitu naiz hori idatzita ikustera.
Betiko eztabaida da. Naturaltasuna denborak egiten du. Antzeko kasu batzuk aipatu dituzue.
Bestetik, zergatik "tuit"? Ez dut uste forma hori nazioartekoa denik. Izatekotan, "tweet" izango litzateke. Eta non jartzen dugu "muga"? Iruditzen zait "tuit" edo antzekoak erabiltzen baditugu, "trendin topik", "anfolou" eta modukoak zakuan sartu beharko ditugula.
Naturaltasunaren alde nago, baina ezin esan mendeak eman ditugunik "tuit" erabiltzen. Gure hizkuntzako terminologia berria sortzea tokatu zaigu, bapatean ia, egin dezagun euskeraz ba.
Mileseker nere txorrada babestu dutenei. Kabiaren ideia ere itzela iduritu zait eta bide horretatik segi behar da. Hala ere ez nago ezer inposatzeko moduan. Egia esan behin baino gehiagotan sartu naiz itzulpen zerbitzura eta ulertzeko zaila egin zait idazten duten moduagatik. Zorionak lan hau egiten ari zareten guztiei, azkenean garantzitsua Twitter bera euskaraz ematea baita. Ah eta kontu bat Twitter hitza aldatzen utziko liguketenik ez dut uste; enpresa enpresa da.
Aupa !!
Bat nator deskribatu duzuen arazoarekin: Kasu askotan ez gara ados jartzen orain arte arrotzak izan diren termino batzuk euskaraz nola izan behar diren erabakitzerakoan.
Itzulpena bukatu gabe daukagula aprobetxatuz, ona litzateke zalantzak sortzen dituzten termino horiek nola nahi ditugun erabakitzea lana alferrik egiten ez egoteko ....