"Langileen babesa erabatekoa izan da, urriaren 17ko lanuztean gertatu zen bezala, gaur langileen %100ek greba egin dute, aginte-lerroak bakarrik sartu dira lanean", LABek adierazi duenez. Ciber Monday da gaur, beraz, ohikoak baino salmenta gehiago izango ditu multinazionalak. Ondorioz, pakete gehiago egongo dira banatzeko, baina Amazoneko Trapagaraneko zentroko langileen grebaren ondorioz 20.000 pakete baino gehiago banatu gabe geratu dira.

Destakatua Euskalgintza Gaur iragarri du Euskalgintzaren Kontseiluak idazkari nagusi berria izango duela, Idurre Eskisabel Larrañaga. 12 urteko ibilbidearen ondoren, Paul Bilbao Sarria ordezkatuko du Kontseiluko ardura nagusienean. Abenduaren 6an Durangon irudikatuko da kargu hartzea, erakundearen 25. urteurreneko ekitaldian. Idurreren biografia azkar bat Idurre Eskisabel Larrañaga Beasainen jaio zen 1970 urtean.

ELAk bi zutabetan banatutako manifestazioa egin du goizean goiz Bilboko kaleetan zehar, eta patronalaren egoitzaren aurrean amaitu da. Bertan, ELAk FVEMi leporatu dio metalgileko langileak pobretzen jarraitzea. Eguerdian beste manifestazio jendetsu bat egin da Bilboko erdigunean Patronalaren proposamen eskasari erantzunez, berriro ere kalera atera dira Bizkaiko Metaleko langileak.

Aro aldaketa Euskalgintzaren Kontseiluan. Azken hamabi urteetan idazkari nagusi izan den Paul Bilbaok (Getxo, Bizkaia, 1971) ez du segituko, eta Idurre Eskisabel (Beasain, Gipuzkoa, 1970) izango da aurrerantzean kargu horretan. Kazetaritzan eta antropologian lizentziaduna da Eskisabel, kazetaritzan ibilbide luzea egindakoa. Euskaldunon Egunkaria-n eta BERRIAn.

Joerek mugitzen gaituzte, tendentziek, modek. Nortasunik handiena duenak ere nekez egingo die ihes; oharkabean eramaten gaituzte, ekin kontzientea eta jarraitua eskatzen du haietatik kanpo geratzeak. Tiktok sare soziala dago modan gazteen artean, eta han zenbait eratako bideoak. Esate baterako, kalean harrapatutako jendeari zuzenean galdetzea zenbat diru balio duten une horretan soinean daramatzan jantziek eta osagaiek.

Elena Laka Muñoz, abokatua, bizitza profesionalak Hego Euskal Herriko ia epaitegi guztietan aritzera eramandakoa, euskarak justizia administrazioan duen presentziari buruz galdetuta, honako hau diot: 1. Auzipetze Zibilaren Legeak xedatzen duenez, auzitegietako ekintza guztietan epaile, idazkari, fiskal eta langileek gaztelera erabiliko dute, eta beste hizkuntza ofizial bat dagoen lurraldeetan, abokatu eta prokuradoreek eta herritarrek eskubidea dute bertako hizkuntza ofiziala erabiltzeko.

Goizero ikusten ditut, lehen orduan, aitona eta iloba. Aitonak ikastolara laguntzen du mutikoa goizero. Askotan gelditzen gara elkarren alboan, espaloian zain, semaforoa oinezkoentzat noiz irekiko. Eta bitartean, ni adi, haien elkarrizketa entzun nahian. Izan ere, ikusten ditudan bakoitzean egiaztatu nahi izaten baitut egun horretan ere betiko gaiaz ariko diren: futbola.

Joan zen Pantailaldia. Gaztealdian protestak egin zituzten gazte euskaltzaleek -haietako bat EITBren egoitza aurrean, ETB2ko saioen afixekin-. Eta Euskaraldia bete-betean daude orain milaka euskaltzale. ETB1ek Euskaraldiari eskainitako saio bat emango du gaur, 22:00etan. ETB2n, ordea, ez da Euskaraldia inondik inora antzematen, eta Pantailaldia oharkabean joan zen.

Otsailean ezarri zioten hirugarren gradua Joseba Arregi preso oñatiarrari, baina martitzenean, hilak 22, Martuteneko espetxera itzultzeko agindua jaso zuen. Herritar ugari batu da gaur presoaren askatasuna eskatzeko manifestazioan. Manifestazio jendetsua izan da, eta Arregi askatzeko oihuek hartu dituzte herriko kaleak. "Aste honetakoa oso kolpe gogorra izan da", esanez hasi dute hitzartzea Oñatiko Sareko kideek.

Askotariko izen propioz beteriko astea izaten ari da oraingoa esku pilotaren unibertsoan. Joseba, Jokin, Aitor, Peio, izen horiek busti dituzte aste honetako idazkien lerroburu guztiak. Baina bat falta: Mikel. Argi indartsudun fokuen pean daudenekin gertatzen den kontrara, badoazen batzuk, itzalean, ondu gabeko ardoa bezala uzteko ohitura baitago; are gehiago badoan hori aspaldi joanda balego lez jokatu duenean askok.

Fetitxismo linguistiko esaten zaio balio erreferentzial edo komunikatibotik at hizkuntzak balio sinbolikoa hartzeari. Gurean badakigu horri buruz zerbait. Euskal Erdiko erakundeak tematu dira nonbait ingelesezko akronimoekin. Sistematikoki jartzen zaizkie ingelesezko deiturak sortu berriak diren txiringitoei. Aitzakia moduan darabilte nazioartean hedatzeko asmoz egindako hautua dela, gero euren jarduna bertan eta bertakoentzat egindako ekintzak direnean.

Hezkuntzan zapalkuntzaren eta askapen nahiaren arteko sokatira etengabea gertatzen da, ardatz desberdinetan gertatu ere ere: klasea, arraza, sexu-generoa eta, nola ez, nazioa. Espainia eta Frantziako eliteen asmoa honakoa izan da: hezkuntza sistemaren bidez Euskal Herria asimilatu eta indarrean dagoen sistema kapitalista, heteropatriarkal eta arrazista iraunaraztea.

Behien eta antzekoen orroari diogu Zumaian eta inguruan "marrua". Zestoarren erretolika liburuan ere jasota dago, adibide hauekin: "Beyak marruaz ai dia/Beyak marrua batzuk iñatik, ezkendun susto handik hartzen". Txilikuk Antigoaleko hiztegian dio "makakorro" erabiltzen dutela Zarautzen. Hiztegietan "marru" lehenetsita dago, baina gurean "bi marrua" edo "marruaka" esateko ohitura dago, amaierako -a eta guzti.

Gaur-gaurkoz, ez dakit zehazki zer gertatu zitzaidan, ez dut ia ezer gogoratzen. Batzuetan, neure buruaz duda egitera ere iritsi naiz, baina psikologoak berretsi zidan zerbait egin zidatela, sintomak argiak zirela: nire gorputzak eraso handi bat legez bizi izan zuen". Amaia izango da lerro hauetan, baina ez da haren benetako izena; Bizkaiko herri batean bizi da, eta abokatua da ogibidez.

Literatur albiste gutxi, azken bolada honetan, Anton Txekhov idazle errusiarraren (1860-1904) ipuinen euskarazko argitarapen berriaren tamainakoak: 31 ipuin liburuaz ari naiz, Iker Sanchok errusieratik zuzenean itzulitzako aukeraketarena, aurtengo apirilean kaleratu zena Elkar argitaletxearen eskutik. Aitor dut, hasiera batean, pixka bat penatu ninduela ikusteak antologiak ez zituela hartzen bere baitan klasikotzat jo ohi diren ipuinetako gehienak...