Nork esan du Halloween euskal ohitura zaharra ez denik?
Azken urteotan gero eta ezagunagoa bihurtu da Halloween jaia gure artean. Ameriketatik "inposatzen" ari diren ospakizuna ere badela entzun izan dugu maiz, guztiok sinetsi arte. Baina kontrakoa dirudien arren, Arimen Gaua ospatzeko ohitura ondo errotutako tradizioa da Euskal Herrian, eta oinarri-oinarrian, film amerikarretan ikusten ditugun irudietatik ez oso urruti. Halaxe kontatu digute gure hainbat lekukok!
Guztia irakurri (ahotsak.com) »»
Txioak (137) | 7 Erantzun
-
Asier Sarasua @asarasua | 2013-10-31 10:09
Nork esan du Halloween euskal ohitura zaharra ez denik? Gure nagusien lekukotasun argigarriak: bit.ly/1comob6 @ahotsak
-
Asier Sarasua @asarasua | 2013-10-31 11:03
@theklaneh @oaraolaza @Sustatu Gure ekarpen txikia gaiaren inguruan! Mila esker @ahotsak ahotsak.com/albisteak/hall… (cc lizentzia dauka)
-
Urtzi Odriozola @urtzai | 2013-10-31 10:27
Nork esan du Halloween euskal ohitura zaharra ez denik? ahotsak.com/albisteak/hall… @ahotsak bidez
-
Ahotsak.com @ahotsak | 2013-10-31 10:28
Nork esan du Halloween euskal ohitura zaharra ez denik? bit.ly/1copP1F
-
Urtzi Odriozola @urtzai | 2013-10-31 10:33
@boligorria FYI: ahotsak.com/albisteak/hall… eztabaidan hobe horni zaitezen :D
-
AritzIbañezLusarreta @aritzibanez | 2013-10-31 10:41
Haloween-i buruz bideo polita sareratu du @ahotsak-ek. Nork esan du euskal ohitura zaharra ez denik? ahotsak.com/albisteak/hall…
-
Sustatu Albisteak @Sustatu | 2013-10-31 10:45
Nork esan du Halloween euskal ohitura zaharra ez denik? via @asarasua | ahotsak.com/albisteak/hall… | sustatu.com/1383208120968
Koldo Biguri @adoptatuhitzbat | 2013-10-31 11:55
@Sustatu @asarasua Gasteizko zinemek ez dute umeentzako euskarazko filmik eman nahi. Zabal ezazue protesta.
Sustatu Albisteak @Sustatu | 2013-10-31 12:15
@adoptatuhitzbat zuk zeuk egin dezakezu, hemendik http//sustatu.com/addPostingForm eskerrik asko
Urtzi Odriozola @urtzai | 2013-10-31 16:26
@Sustatu @adoptatuhitzbat helbide zuzena sustatu.com/addpostingform da
-
Reitx @RakelArjol | 2013-10-31 10:48
Halloween Euskal Herrian ahotsak.com/albisteak/hall…
-
Ahotsak.com @ahotsak | 2013-10-31 10:49
Gaur Halloween izango duzue mintzagai? @AireanETB @eitbcomBerriak @MikelPagadi Beharbada hau lagungarri izango zaizue ahotsak.com/albisteak/hall…
MikelPagadi @MikelPagadi | 2013-10-31 11:02
@ahotsak @AireanETB @eitbcomBerriak mila esker!!!
-
Uxune Martinez @UxuneM | 2013-10-31 11:48
Nork esan du Halloween euskal ohitura zaharra ez denik? Euskal Herrian jasotako hainbat datu: ttiki.com/56643 @ahotsak(r)en bidez
-
Ahotsak.com @ahotsak | 2013-10-31 10:54
Gaur Halloween izango duzue mintzagai? @euskadi_irratia @faktoriaEITB Beharbada hau lagungarri izango zaizue ahotsak.com/albisteak/hall…
-
Oier Araolaza @oaraolaza | 2013-10-31 11:06
Bikaina @ahotsak -en #EuskalHalloween testigantzen bideoa. Amerikarrek ekarri aurretik ospatzen genuela, letxe! ow.ly/qlKtg
Ahotsak.com @ahotsak | 2013-10-31 11:21
@oaraolaza Eskerrik asko! Bide batez: @haizeaodria eta @janizest izan dira egileak. Zorionak eurei!
-
-
Eire Vila @eirevila | 2013-10-31 11:21
aiba la letxe! hau ez zan ba amerikanuen kontua? ;-) Nork esan du Halloween euskal ohitura zaharra ez denik? ahotsak.com/albisteak/hall… @ahotsak
-
Mikel Domínguez @mikeldominguez | 2013-10-31 11:24
Kontua ez da nondik datorren Halloween, baizik eta zergatik ospatzen dugun. Berreskuratzeko aukera ona: ahotsak.com/albisteak/hall…
-
MikelBelaskoEuskaraz @mbelaskoEU | 2013-10-31 12:08
Aragoiko Escon ere bildu dugu ohitura @labrit_net RT @ahotsak Nork esan du Halloween euskal ohitura zaharra ez denik? bit.ly/1copP1F
-
Janire Diaz @janizest | 2013-10-31 11:40
Haloween euskal ohitura zaharra ere bada, aizu! ahotsak.com/albisteak/hall… @ahotsak(r)en bidez
Ugaitz Alegria @UgaitzAlegria | 2013-11-01 12:44
@janizest Nik gaur prestatuko dut kalabaza purea, pasatu nahiko bazenu bazkaltzera.
Janire Diaz @janizest | 2013-11-01 13:21
@UgaitzAlegria jajaj kalabaza purea ?? Ummmm ze pena ! gaurkoan tupperrean gorde beharko diazu, ba ! ;)
-
Liher Puente @liherpc | 2013-10-31 12:00
Nork esan du Halloween euskal ohitura zaharra ez denik? ahotsak.com/albisteak/hall… @ahotsak (r)en bidez #halloween
-
Xabier Letona @xletona | 2013-10-31 12:17
Gu #halloween gora-bera eta honekin topo: "Nork esan du Halloween euskal ohitura zaharra ez denik? @oaraolaza bidez ahotsak.com/albisteak/hall…
-
Iñaki @iozamizu | 2013-10-31 12:24
Nork esan du Halloween euskal ohitura zaharra ez denik? - Ahotsak.com ahotsak.com/albisteak/hall… @ahotsak(r)en bidez
-
Jon Intxaurraga @j_intxaurraga | 2013-10-31 12:29
Erratuta nengoen, #Halloween jaia futbola baino bertokogoa zaigu ahotsak.com/albisteak/hall… via @iozamizu
-
Aitor Madrid @munduariso | 2013-10-31 12:48
Nork esan du Halloween euskal ohitura zaharra ez denik? - Ahotsak.com ahotsak.com/albisteak/hall… @ahotsak(r)en bidez
-
Bizargorri @PeterSairs | 2013-10-31 13:21
Halloween festa yanki pute bat baino ez da! #mitoZaharrak ahotsak.com/albisteak/hall…
-
K.Bond @zoruoi | 2013-10-31 13:58
Nork esan du Halloween euskal ohitura zaharra ez denik? ahotsak.com/albisteak/hall…
-
ate iluna @ateiluna | 2013-10-31 20:32
'Nork esan du Halloween euskal ohitura zaharra ez denik?' ahotsak.com/albisteak/hall…
-
Josu Waliño @JWalino | 2013-10-31 15:46
Nork esan du Halloween euskal ohitura zaharra ez denik? - Ahotsak.com ahotsak.com/albisteak/hall… @ahotsak(r)en bidez
-
ioetx @ioetx | 2013-10-31 15:51
Nork esan du #Halloween euskal ohitura zaharra ez denik? ahotsak.com/albisteak/hall… @ahotsak(r)en bidez #EuskalHalloween
-
Porrotxista @LarrUxu | 2013-10-31 15:54
@irrrrrrrrrraia Dirudienez Haloween euskal ohitura ere bada! #Flipa ahotsak.com/albisteak/hall…
-
Sara ♀ @SaratxuTxu | 2013-10-31 17:07
@diamantidis13 ejat gaizki pentsatzen kuadrilak elkartu ta beldurrezko istoixak kontatzia, arazua mugagabeko kontsumismua pentsatzen jat
Μάρτιν @diamantidis13 | 2013-10-31 17:36
@SaratxuTxu arrazoi guztia duzu, azken finean jai hauen "xarma" eta tradizioa galdu egin da
-
Gοяκα Lαηδα @_TMG75_ | 2013-10-31 18:09
Halloween EHtik AEBetara eta bueltan dator :-) ahotsak.com/albisteak/hall…
-
Hernani Liburutegia @libhernani | 2013-10-31 20:13
Halloween euskal ohitura zaharra ere bada RT @BiblioAuzperri Arimen gaua fb.me/254tLI7ZM
-
Jaime Altuna @jaimealtuna | 2013-10-31 20:40
Nork esan du Halloween euskal ohitura zaharra ez denik? - Ahotsak.com ahotsak.com/albisteak/hall… @ahotsak(r)en bidez
-
ESKLDN @ESKLDN | 2013-11-03 20:51
Kultura: Nork esan du Halloween euskal ohitura zaharra ez denik?: #euskalherria #basque: ahotsak.com/albisteak/hall…
-
Jon Agirresarobe @JonAgirresarobe | 2013-11-01 20:38
Nork esan du Halloween euskal ohitura zaharra ez denik? ahotsak.com/albisteak/hall…
-
Jabier Baraiazarra @JabiBaraia | 2013-11-02 20:05
@hermanospou Nork esan du Halloween euskal ohitura zaharra ez denik? ahotsak.com/albisteak/hall…
-
Lur Ibargutxi @libargutxi | 2013-11-04 12:45
Nork esan du Halloween euskal ohitura zaharra ez denik? ahotsak.com/albisteak/hall… #fb
-
Rikardo Otxoa @TuXuRi | 2013-11-05 14:05
Nork esan du Halloween euskal ohitura zaharra ez denik? Berreskura ditzagun ohitura jentilak! ahotsak.com/albisteak/hall… @ahotsak(r)en bidez
-
Iker Apaolaza @ikerapaolaza | 2013-11-06 09:33
Nork esan du Halloween euskal ohitura zaharra ez denik? via @asarasua | sustatu.com/1383208120968 | ahotsak.com/albisteak/hall…
-
Endika Zubigaray @EZubigaray | 2013-11-27 17:06
Nork esan du Halloween euskal ohitura zaharra ez denik? - Ahotsak.com ahotsak.com/albisteak/hall… vía @ahotsak
-
Eneko Astigarraga @eastigarraga | 2014-10-31 07:57
Nork esan du Halloween euskal ohitura zaharra ez denik? via @asarasua | sustatu.eus/1383208120968 | ahotsak.com/albisteak/hall…
-
Maddi Arzamendi @MaddiArz | 2014-10-31 11:39
Nork esan du Halloween euskal ohitura zaharra ez denik? - Ahotsak.com ahotsak.com/albisteak/hall… vía @ahotsak
-
Asier Gomez @asier_gomez | 2014-10-31 16:07
Nork esan du #Halloween euskal ohitura zaharra ez denik? via @asarasua | sustatu.eus/1383208120968 | ahotsak.com/albisteak/hall…
-
jokin carb @jokincarb | 2014-11-02 14:40
Nork esan du Halloween euskal ohitura zaharra ez denik? - Ahotsak.com ahotsak.com/albisteak/hall… vía @ahotsak
Erantzunak
Utergan, gure herri erdaldunduan, bada ohitura polit bat Santu Guztien egunean. Mezaren ondoren, umeek, etxez etxe, hau kantatzen dute:
dominé-dominé
castañé
y si no zikiñé
eta etxeetan arrebutxa egiten da (intxaurrak, almendrak, goxokiak eta, tarteka ere, txanpon batzuk botatzen dira airera, ea nork hartuko).
Iruditzen zait baduela antzik Halloweenarekin.
Aiba!
Bideoa ikustean, memorian galduta neukán kontu batez oroitu naiz: nik ere, txikitan, lagun nagusiago batzuekin, kalabaza bat hustu nuen gero barruan kandela bat pizteko! Ez dakit noiz izan zen, zer zela eta izan zen, baina bai, egin genuen.
46 urte ditut. Beraz, hau gertatuko zen orain 35 urte-edo. Garai hartan ez zegoen Disneitxanel. Beraz, pentsatzekoa da ohitura hori bertoko batzuengandik jasoko genuela.
Eta ni neu ibili naiz nire seme biei matraka ematen, Halloween hori alienazio yankeea baino ez zela...
Kontu hau ikertu duen Oier Araolaza antropologoak elkarrizketa eskaini dio Goiena-net-i. Elgetan umeekin kutsu zaharreko ohitura berreskuratzen saiatuko dira gaur, Arimen Gauan, eta horren haritik etorri da elkarrizketa.
http://goiena.net/albisteak/oier-araolaza-uste-dugu-ondo-ezagutzen-ditugula-gure-sustraiak-baina-gezur-hutsa-da/
http://goiena.net/agenda/arimen-gaua/
Gure amak inoiz kontatu digu zela Zumaeta baserrian bizi zirela, Antzuolako Lizarraga auzoan (Antzuolara heldu zirenean, antza, han jarri ziren bizitzen), kalabazak era horretan jartzeko ohitura zegoen, bide erdian. Ikaragarria behar zuen, kaleko argi barik, arbolak alde batera eta erreka bestera, bide ilun hartan kandelaz piztutako kalabazak ikustea. Gaur egun on #halloween jai guztiak baino askoz ere beldurgarriagoa, seguru!
Eskerrik asko guztiei zabalkundearengatik.
@gorkazabaleta Bai, Zumaian ere jasota ditugu zenbait lekukotasun, baina guztientzat lekurik ez bideoan ;-)
@urtergar Interesgarria! Eskerrik asko. Araban, Errioxan, Aragoin... antzeko lekukotasunak bildu izan dira. Izan ere, Europa osoan zabaldutako ohitura izan da Domu Santu inguruko errito eta diru-bilketena.
@joseba Harrigarriena da, nola galdu den ohitura belaunaldi bakarrean, eta inolako aztarnarik hutsi gabe ondorengo belaunaldietan. Eta orain, begira! Guztiak ere berriro aitona-amonen erritoetara itzultzen... Hori bai, Disneyren bedeinkapen eta parafernaliarekin, nola ez ;-(
@marijo Garai ilunak ziren erdi aroko haiek... ;-)
Iaz bezala, aurten ere egon da honen inguruko aipurik. Ume bati irakasleak esan diola atzerriko festa dela... Oier Araolaza antropologoaren agerpen bat han edo hemen...
Artikulu bat, berriz testigantza hemanez, Oarsoaldeko Hitzan, Jaime Altunarena:
http://oarsobidasoa.hitza.info/2014/10/31/halloween/
Dio Altunak;
Kontua da nire alabarentzat eta bere adineko askorentzat Halloween ospatzea ohitura bihurtu dela, nire aitarentzat ohitura zen bezala. Baina ospatzeko nahiko antzeko diren bi eredu hauen lotura hautsia dago. Haurrek ez dute ezagutzen aiton-amonek nola egiten zuten, eta adinekoek nahiko arrotz sentitzen dute egungo eredua. Interesgarria litzateke gazteei ospakizunaren jatorria argitu eta festa berrasmatzeko aukera luzatzea, hainbat ezaugarri berreskuratuz eta berrituz.
Ba, hara, Elgetan bigarren urtea da herri-ekimen gisa antolatu dela Arimen Gaua. Horra informazio pittin bat: http://goiena.eus/elgeta/1414750691019
Bestalde, eredu bat bestearekin lotzeko ahaleginean gerta dakizueke Idurre Eskisabeli bezala, seme-alabek bereizketa azpimarratzea zein den noren eredua... http://www.berria.eus/paperekoa/1777/020/002/2014-10-31/gureaberea.htm
Zumaian ere ospatzen omen zen. Gauez etxe atarietara hurbiltzen ziren gazteak, kalabazak han utzi, atea jo eta ospa egiten zuten. Etxekoek atea zabaltzean... #halloween @arimengaua