Hiru itzultzaile neuronal euskararentzako urtebeteko epean
Aste honetan aurkeztu du Jaurlaritzak bere itzultzaile neuronala (albistea geurean, probatu hemen). Hamabi hilabetean aurkeztutako hirugarrena da, iazko azaroan Modela.eus aurkeztu ondoren, eta aurten Batua.eus sarean azaldu ostean (hau ere Sustatun komentatua). Jatorri beretik garatutako hiru adar dira. Multiplizitatea ona ala txarra den, horra eztabaida posible bat.
Itxura batean, hiru aplikazio hauek ikerketa proiektu komun batean dute jatorria. Modela.eus aurkeztu zenean, SPRI ekonomia sustapenerako erakundeak iragarri zuen zenbait erakunde aritu direla elkarlanean oinarrizko teknologia egiten: "ISEA, Ametzagaiña, Vicomtech, Elhuyar Fundazioa eta UPV/EHUko IXA taldea. Proiektuak Eusko Jaurlaritzako Ekonomi Garapen eta Enpresa Sailaren finantzaketa jaso du, SPRI Taldeko Elkartek programaren bitartez."
Proiektu haren lehen umea, Modela.eus, Elhuyar eta Mondragon Linguaren garapen gisa agertzen da sarean, eta eskaintza komertziala ere badu berekin.
Batua.eus, berriz, Vicomtech ikertegiaren zigiluarekin dago sarean aurtengo ekainetik, nahiz eta itxura batean ez duen izan aurkezpen publikorik. Euskaltel eta Mondragon Linguaren babesletza omen du proiektu honek, eta EITBk ere parte hartzen du bertan, Sustatun iragarri genuen bezala.
Proiektu paraleloen ugaritasun honetaz, artikulua idatzi zuen Josu Waliño PuntuEus fundaziokoak, Euskararen teknologia errepikatuak, non zera zioen:
"Ez dugu itzultzaile automatiko bat euskararentzat, ezta bi ere, gehiago ditugu: Elhuyarrek garatutako Modela.eus batetik eta Vicomtech-en Batua.eus bestetik. Biek Eusko Jaurlaritzak finantzatutako ikerketa proiektu bera dute oinarri nahiz eta bakoitzak garapen propioa jarraitu duen. Eta bitartean, Eusko Jaurlaritzak bere aldetik beste dirutza bat gastatu du Alemaniako Lucy Software enpresarekin bere itzultzaile automatikoa garatzen".
Lucyk egindako hura gainditu (ordezkatu beharbada?) egiten du, itxura batean, aste honetan aurkeztutako Jaurlaritzaren tresna berriak. Teknologia garapen errepikatuen adibide gehiago eman zituen Waliñok artikuluan, eta azkenean ondorioztatu:
"Lankidetza eta lehia konbinatzen dituzten merkatuak omen dira berritzaileenak, baina gure kasuan faktore bat falta zaigu: masa kritikoa. Euskararen merkatuak ez du nahikoa tamaina teknologia bikoizketa bideragarri izan dadin. Hobe genuke baliabide teknologiko zein ekonomikoak euskararen burujabetza teknologikoa errealitate bihurtzera bideratuko bagenitu lankidetzaren bidez. Hori bai izango litzateke berrikuntza."
Gaiaren harira, beste iruzkin interesgarri bat ere egin zuen Twitterren Mikel Artetxe informatikariak (hain zuzen ere, itzulpengintza neuronalean aditu bat):
"lkarlana sustatzearekin ados, baina aktore eta produktu ezberdinentzat tokia uztea ere sanoa izan daiteke. Gakoa da diru publikoz finantzatutako lana libre egitea exijitzea (kodea + datuak). Hori da benetako "errepikapena" eta etorkizuneko menpekotasunak ekiditeko modua."
Erantzun
Sartu