Teknologia albisteak
61

Euskal estatuko hizkuntza

Erabiltzailearen aurpegia
paperekoa.berria.info
2014-03-24 : 10:55

Urtzi Urrutikoetxea Berrian. "Kataluniako estatua jaiotzean, automatikoki, bertako biztanle guztiak Kataluniako herritar bihurtuko dira. Hala izango da Euskal estatuan ere, automatikoa eta unibertsala, euskaldun zein erdaldun izan. Hortik aurrera, baina, zehaztu beharko da zelan lortu herritartasuna, gainontzeko estatuek egiten duten legez: katalan nazioa Estatutik harago doanez, edozein valentziar edo mallorcarrek Estatu katalaneko herritartasuna hartu ahal izatea proposatu dute, moldaviar askok errumaniarra daukan legez. Euskal estaturik sortzekotan, Espainiako estatutik bereizita sortuko da, baina bermatu beharko lioke herritartasuna hala nahi lukeen lapurtarrari."

Guztia irakurri (paperekoa.berria.info) »»

Txioak (58) | 3 Erantzun

Erantzunak

#1
2014-03-24 : 11:46

Ados euskal estatu independente baterako herritartasunerako proposatzen diren lerro horiekin, bereziki, euskaldun batek (euskaraz mintzo den batek, non nahi jaio edo bizi dela) herritartasuna lortzea izan beharko zukeela. Dena dela, independentziaz hitz egitean lurraldetasunaz ere berba egin beharra dago, eta beti ahaztu egiten zaigu. Zentzu horretan datu bat ekarri nahi nuke (balizko) eztabaidara:

Kataluniako independentistak prest daude, independentzia lortzekotan, katalan hiztunen %36 herrialde independente posibletik kanpo uzteko. Euskal Herrian, EAE independentea balitz, euskaldunen %16 geratuko litzateke herrialde independente posibletik kanpora.

#2
2014-03-25 : 22:41

Bat nator. Bai. Proposamena dantzan dabil azken aspaldian: "ius soli" edo "ius sanguinis" beharrean, "ius linguis"-ek (edo latinez deklinatuko den bezala) muga dezala herritartasunaren aitortza. Munduko edozein pertsonari, euskaldun izanez gero, Euskal Estatuko herritartasuna aitor diezaiogun (Estatua ukanen dugunean, bederen).

Eta, Luistxok dioen bezala, lurraldetasunaz mintzatzea ezinbertzekoa denez independentziaz ari garelarik, honatx ekarpen xumea:

Euskaldun kopuru absolutuaren zenbaki hutsak ez digu gauza handirik erraten. Kilometro karratuko dentsitateak garrantzi askoz ere handiagoa du. Erran diezaietela bertzenaz Bilboko euskaldunei... Euskaldun komunitate handiena izanik, horrenbertze erdaldun hutsen artean sakabanatuta... Zer indar dute?

Lurraldetasunaren ohiko aldarrikapen zaharkituekin behingoz bukatzeko alternatiba: Leitzako euskaldun portzentzaia duten udalerriekin osa dezagun Euskal Estatua.

30 urteko Euskalautonomierkidegozaletasunarekin Barakaldo, Irun, Ermua edo... Eibar bezalako udalerriek Leitzaren euskaldun portzentaia lortu ez badute... Ez diezagutela sinestarazi Euskal Estatuarekin euskaldunduko direnik. Ez dago horiekin zer eginik!

Edo bertzenaz Iratiko Boli Dorrean sartu ditzagun euskaldunen arteko euskaldunenak eta haiek aldarrika dezatela Euskal Estatua. Edo...

Mmmmmm... Azken aukera: euskaraz soilik diharduten twitterreko txiokalaririk txiokalarienek egin dezatela talde birtuala eta lurralderik gabeko Euskal Estatua osa dezatela. Tumatxa!

(Zilegi bekit ironia, errespetuz jantzia). ;)

#3
2014-03-25 : 23:17

Barkatu didazue, badakit artikulua argitaratu ondotik "herriarena" dela eta ez idatzi duenarena, baina scattergories-a nirea da. Euskal estatuak euskara eta herritartasuna zelan uztartu behar dituen azaltzen saiatu naiz, ez estatu hori zelan sortu behar den. Horregatik, sezesio-prozesuaz hitz egiten ez duen artikuluan aldagai hori sartzeak, ez dut uste zentzurik duenik. Joan den astean bertan horri buruz mintzatu garelarik, gainera, hau da, zein den lurraldetasunaren auzian dauden oztopo eta abantailak. Uste dut hemen planteatu ditudanak berdin direla baliagarri 3 herrialdeko zein 4ko estatua sortu, lehengoaren kasuan lapurtarrari legez tafallarra erantsi beharko da herritartasun automatikorako eskubide duen herritar gisa.

Nazionalismoa -edo are independentismoa- hizkuntzaren bidetik planteatzea porroterako bidea da. Euskarak estatua behar du, baina estatu horrek erdaldunen babesa behar du sortzeko. Beraz, ez gaitezen tronpa, demokrazian sakontzetik, Euskal Herriko biztanle guztien herritartasunerako eskubidetik etorriko da sezesioa. Eta estatua sortzean, kontraesan hori ondo kudeatzen jakin beharko du: estatuak euskara normaltzeko eta euskal estatua estatu euskalduna bihurtzeko daukan betebeharra, eta herritar guztien hizkuntza-eskubideak. Kontraesan hori ahalik modu zuhur baina efektiboenean planteatzeko proposamena zen.

Gaur eta hemen, demokrazian sakontzeak sezesioarako bidea dakar, baina hori, inondik hastekotan, Espainiaren nortasun antidemokratikoa agerien daukan Nafarroako erregimena demokratizatzetik dator. Erregimen horrekin amaituta, ez diot beldurrik lurraldetasuna nahi bezala planteatzera, konbentzituta nago sezesioa lau herrialdeok onartuko dugula, bai osotasunean, bai banan-banan planteatuta. Baina horretarako zuhur, ausart eta inteligentziaz jokatu behar da. Nik argi dut Nafarroara demokrazian oinarritutako erregimena eta sezesioa eskutik helduko direla.

Erantzun

Sartu

Publizitatea

Azken artikuluak

1731587256042 komunitateak gehitua
Irakurle Digitala, irakurtzeko arazoak dituzten ikasleei laguntzeko tresna, orain 6 hizkuntzatan erabiltzeko aukera
twitter agur lavang
The Guardian eta La Vanguardia egunkariek X/Twitter utzi dute
geuretik ud 2024
Geuretik Sortuak bekak, aurtengo edizioa
JL bikuna
Juan Luis Bikuña kazetaria hil da
enara o
Beste 400 txori espezieren izenak euskaraz, eBird-erako eta behar denerako

»» Jardun osoa

Sustaturen inguruan

Jarraitu sustatu.eus

E-postaz, mezuz mezu: