Euskal estatuko hizkuntza
Urtzi Urrutikoetxea Berrian. "Kataluniako estatua jaiotzean, automatikoki, bertako biztanle guztiak Kataluniako herritar bihurtuko dira. Hala izango da Euskal estatuan ere, automatikoa eta unibertsala, euskaldun zein erdaldun izan. Hortik aurrera, baina, zehaztu beharko da zelan lortu herritartasuna, gainontzeko estatuek egiten duten legez: katalan nazioa Estatutik harago doanez, edozein valentziar edo mallorcarrek Estatu katalaneko herritartasuna hartu ahal izatea proposatu dute, moldaviar askok errumaniarra daukan legez. Euskal estaturik sortzekotan, Espainiako estatutik bereizita sortuko da, baina bermatu beharko lioke herritartasuna hala nahi lukeen lapurtarrari."
Guztia irakurri (paperekoa.berria.info) »»
Txioak (58) | 3 Erantzun
-
Van Daarboven @JulenGabiria | 2014-03-23 10:36
Oso zutabe interesgarria @urtziurruti-ren hau: "Euskal estatuko hizkuntza" paperekoa.berria.info/harian/2014-03…
-
Rober Gutiérrez @robergutierrez | 2014-03-23 11:57
Euskal estatuko hizkuntza - kcy.me/11lhz @urtziurruti
-
Goizalde Landabaso E @GoizaldeL | 2014-03-23 11:57
@urtziurruti -k idatzitakoa gaur "Euskal estatuko hizkuntza". paperekoa.berria.info/harian/2014-03…
Gaizka Aranguren @gaizkaranguren | 2014-03-23 12:49
@GoizaldeL @urtziurruti Ortuetak duela 83 urte -espainiera batuaz- idatzi bezala. Euskaldun = konnazional. pic.twitter.com/onFt2JSvt0
Goizalde Landabaso E @GoizaldeL | 2014-03-23 12:53
@gaizkaranguren @urtziurruti Ez nuen ezagutzen; interesgarria...
urtzi urrutikoetxea @urtziurruti | 2014-03-23 12:58
@gaizkaranguren @GoizaldeL euskal estatuak tresna berriak dakartza, immigrazioa eta berreuskalduntzea lotzeko, beti modu inklusiboan
Gaizka Aranguren @gaizkaranguren | 2014-03-23 13:00
@GoizaldeL @urtziurruti Euskaldunduko den munduko herritar oro, euskal herritar Euskal Estatuarendako. #datsegit
Gaizka Aranguren @gaizkaranguren | 2014-03-23 13:09
@GoizaldeL @urtziurruti Anacleto Ortueta, Nafar Estatuzale bizkaitar ezezagun hori... goo.gl/71nqAp
-
Aitor Duñabeitia @intxaursaltsa | 2014-03-23 12:32
'Euskal estatuko hizkuntza' paperekoa.berria.info/harian/2014-03… by @urtziurruti via @berria
-
Koldobike Muniain @KoldoMuniain | 2014-03-23 13:03
Artikulu interesgarria euskal estatuko hizkuntzari buruz gaurko BERRIAn paperekoa.berria.info/harian/2014-03…
-
Jabier Zabaleta @ja2er | 2014-03-23 14:06
Futurologia pixka bat euskarari buruz, @urtziurruti-ren eskutik: 'Euskal estatuko hizkuntza' paperekoa.berria.info/harian/2014-03… Interesgarria, oso.
-
Xabier Mendiguren @xme64 | 2014-03-23 14:13
Etnia, hizkuntza, estatua (EHn, Urainan, Katalunian…) @urtziurruti ren artikulu interesgarria paperekoa.berria.info/harian/2014-03…
-
nagore amondarain @namondarain | 2014-03-23 14:57
Ona @urtziurruti rena gaurko Berrian: "Euskal estatuko hizkuntza" paperekoa.berria.info/harian/2014-03…
urtzi urrutikoetxea @urtziurruti | 2014-03-23 15:12
@namondarain Zeuk begitzen nozu ondo :-)
txerren @txerren | 2014-03-23 15:27
@namondarain @urtziurruti nik ere buruan dut aspaldion, euskalduntze- herritartasunaren ideia hori. Migrazioa gure alde pentsatuko bagenu...
-
urtzi urrutikoetxea @urtziurruti | 2014-03-23 17:58
Sezesioaz eta hizkuntza-politikez, Europako estatu berrien akatsak eta proposamen bat EHrako. Arrastiko txanda paperekoa.berria.info/harian/2014-03…
Luistxo Fernandez @luistxo | 2014-03-24 11:50
@urtziurruti Sustatun konparazio extra batekin erantzun dizut: sustatu.com/1395581545067#… Hiztun extra-estatalak gutxiago non liratekeen...
-
Patxi Saez シ @PatxiSaez | 2014-03-24 08:40
. «Euskal estatuan euskara zubi eta lotura». 1)paperekoa.berria.info/harian/2014-03… @urtziurkizu @berria .
Urtzi Urkizu @urtziurkizu | 2014-03-24 09:30
@PatxiSaez ez naiz ni. @urtziurruti baizik. XD
-
Luistxo Fernandez @luistxo | 2014-03-24 10:47
Balizko euskal estatu independente batean euskarak izango lukeen rolaz @urtziurruti paperekoa.berria.info/harian/2014-03…
-
Sustatu Albisteak @Sustatu | 2014-03-24 11:00
Euskal estatuko hizkuntza via @JulenGabiria | paperekoa.berria.info/harian/2014-03… | sustatu.com/1395581545067
-
Urtzi Odriozola @urtzai | 2014-03-24 11:13
Euskal estatuko hizkuntza paperekoa.berria.info/harian/2014-03…
-
Iker Iraola @iraola_ | 2014-03-24 12:00
'Euskal estatuko hizkuntza' @urtziurruti-rena: paperekoa.berria.info/harian/2014-03… Gakoa, nire ustez: "Sezesiorako ezin dituzu herritarrak uxatu"
-
Gorka Salces @gorkasalces | 2014-03-24 16:52
Zer pentsatua ematen du @urtziurruti-ren atzokoak paperekoa.berria.info/harian/2014-03… Hizkuntza, naziotasunaren muina?
urtzi urrutikoetxea @urtziurruti | 2014-03-24 18:12
@gorkasalces nik ez dut horrelakorik esan. Herritartasunerako (ez naziotasuna) bermea, ez muina
Gorka Salces @gorkasalces | 2014-03-24 18:35
@urtziurruti Ados,kontzeptu diferenteak dira.Ez dut esan zuk esan duzunik, hausnarketa bat zen,ez bereziki kritikoa zuk planteatutakoarekin
Gorka Salces @gorkasalces | 2014-03-24 18:44
@urtziurruti Dena den,uste dut (euskal) identitatearen muinaren inguruko eztabaida dagoela tartean,testuko adibideak ikusita...Ez duzu uste?
urtzi urrutikoetxea @urtziurruti | 2014-03-24 19:24
@gorkasalces OK, igual txioka tonuak ez dira behar bezala ulertzen. Independentismoa edo inkluientea da edo jai du, hori argi.
urtzi urrutikoetxea @urtziurruti | 2014-03-24 19:25
@gorkasalces Agian goizegi da zein estatu-mota izango dugun esateko. Baina beste batzuen esperientziatik gurean zelan jokatu hausnarketa da.
urtzi urrutikoetxea @urtziurruti | 2014-03-24 19:28
@gorkasalces jakinda identitate-naziotasun-herritartasun kontzeptuekin oso tentuz ibili behar dela, ahalik zehatzen saiatu naiz.
Gorka Salces @gorkasalces | 2014-03-24 19:49
@urtziurruti hori esan behar nuen:erraza da txioka gaizkiulertzeak egotea.Goiz ote den horri buruz hitz egiteko?Hori ziur
Gorka Salces @gorkasalces | 2014-03-24 19:52
@urtziurruti hala ere,EHko bizilagun zein euskal hiztun guztiek beharko eduki beharko lukete herritar izateko eskubidea (bermea).Bat nator
-
Iñaki Larrañaga @InakiLarra | 2014-03-24 18:32
Euskal estatuko hizkuntza paperekoa.berria.info/harian/2014-03… by @urtziurruti
-
Xabier Etxaniz Rojo @xabietxaniz | 2014-03-24 19:18
Munduan ibiltzeko, ez visa eta ez mastercard...@urtziurruti eta kitto!! Aste honetakoa ere BIKAINA!! paperekoa.berria.info/harian/2014-03… @berria
Erantzunak
Bat nator. Bai. Proposamena dantzan dabil azken aspaldian: "ius soli" edo "ius sanguinis" beharrean, "ius linguis"-ek (edo latinez deklinatuko den bezala) muga dezala herritartasunaren aitortza. Munduko edozein pertsonari, euskaldun izanez gero, Euskal Estatuko herritartasuna aitor diezaiogun (Estatua ukanen dugunean, bederen).
Eta, Luistxok dioen bezala, lurraldetasunaz mintzatzea ezinbertzekoa denez independentziaz ari garelarik, honatx ekarpen xumea:
Euskaldun kopuru absolutuaren zenbaki hutsak ez digu gauza handirik erraten. Kilometro karratuko dentsitateak garrantzi askoz ere handiagoa du. Erran diezaietela bertzenaz Bilboko euskaldunei... Euskaldun komunitate handiena izanik, horrenbertze erdaldun hutsen artean sakabanatuta... Zer indar dute?
Lurraldetasunaren ohiko aldarrikapen zaharkituekin behingoz bukatzeko alternatiba: Leitzako euskaldun portzentzaia duten udalerriekin osa dezagun Euskal Estatua.
30 urteko Euskalautonomierkidegozaletasunarekin Barakaldo, Irun, Ermua edo... Eibar bezalako udalerriek Leitzaren euskaldun portzentaia lortu ez badute... Ez diezagutela sinestarazi Euskal Estatuarekin euskaldunduko direnik. Ez dago horiekin zer eginik!
Edo bertzenaz Iratiko Boli Dorrean sartu ditzagun euskaldunen arteko euskaldunenak eta haiek aldarrika dezatela Euskal Estatua. Edo...
Mmmmmm... Azken aukera: euskaraz soilik diharduten twitterreko txiokalaririk txiokalarienek egin dezatela talde birtuala eta lurralderik gabeko Euskal Estatua osa dezatela. Tumatxa!
(Zilegi bekit ironia, errespetuz jantzia). ;)
Barkatu didazue, badakit artikulua argitaratu ondotik "herriarena" dela eta ez idatzi duenarena, baina scattergories-a nirea da. Euskal estatuak euskara eta herritartasuna zelan uztartu behar dituen azaltzen saiatu naiz, ez estatu hori zelan sortu behar den. Horregatik, sezesio-prozesuaz hitz egiten ez duen artikuluan aldagai hori sartzeak, ez dut uste zentzurik duenik. Joan den astean bertan horri buruz mintzatu garelarik, gainera, hau da, zein den lurraldetasunaren auzian dauden oztopo eta abantailak. Uste dut hemen planteatu ditudanak berdin direla baliagarri 3 herrialdeko zein 4ko estatua sortu, lehengoaren kasuan lapurtarrari legez tafallarra erantsi beharko da herritartasun automatikorako eskubide duen herritar gisa.
Nazionalismoa -edo are independentismoa- hizkuntzaren bidetik planteatzea porroterako bidea da. Euskarak estatua behar du, baina estatu horrek erdaldunen babesa behar du sortzeko. Beraz, ez gaitezen tronpa, demokrazian sakontzetik, Euskal Herriko biztanle guztien herritartasunerako eskubidetik etorriko da sezesioa. Eta estatua sortzean, kontraesan hori ondo kudeatzen jakin beharko du: estatuak euskara normaltzeko eta euskal estatua estatu euskalduna bihurtzeko daukan betebeharra, eta herritar guztien hizkuntza-eskubideak. Kontraesan hori ahalik modu zuhur baina efektiboenean planteatzeko proposamena zen.
Gaur eta hemen, demokrazian sakontzeak sezesioarako bidea dakar, baina hori, inondik hastekotan, Espainiaren nortasun antidemokratikoa agerien daukan Nafarroako erregimena demokratizatzetik dator. Erregimen horrekin amaituta, ez diot beldurrik lurraldetasuna nahi bezala planteatzera, konbentzituta nago sezesioa lau herrialdeok onartuko dugula, bai osotasunean, bai banan-banan planteatuta. Baina horretarako zuhur, ausart eta inteligentziaz jokatu behar da. Nik argi dut Nafarroara demokrazian oinarritutako erregimena eta sezesioa eskutik helduko direla.
Ados euskal estatu independente baterako herritartasunerako proposatzen diren lerro horiekin, bereziki, euskaldun batek (euskaraz mintzo den batek, non nahi jaio edo bizi dela) herritartasuna lortzea izan beharko zukeela. Dena dela, independentziaz hitz egitean lurraldetasunaz ere berba egin beharra dago, eta beti ahaztu egiten zaigu. Zentzu horretan datu bat ekarri nahi nuke (balizko) eztabaidara:
Kataluniako independentistak prest daude, independentzia lortzekotan, katalan hiztunen %36 herrialde independente posibletik kanpo uzteko. Euskal Herrian, EAE independentea balitz, euskaldunen %16 geratuko litzateke herrialde independente posibletik kanpora.