Gaztelaniaz, nik beti "abuela"

Kesí, kesí... eta nik buenos días eta buenas noches esaten dut, eta gracias, eta de nada, eta muy amable... eta La Coruña eta Lérida con acento... gaztelaniaz aritzen naizenean gaztelaniaz aritzen naizelako, to egia errebelatua!

Kristo maitea, ze trauma daukagun; frustratzen gaitu erdaldunek euskaraz ez egiteak, frustratzen gaitu -batez ere- euskaldun askok euskaraz ez egiteak, frustratzen gaitu erdaraz ari denak euskaraz egunon ere ez esateak, frustratzen gaitu erdaraz ari denak euskaraz egunon esateak...

Espainiako Printzeak euskaraz egiteak zein ez egiteak; dirudienez ondo egiteak are gehiago frustratuko ginduke, baina txarto egin izanaz laketzen gara.

Zein jota gauden

Hobe "gintuzke", barkatu

Fermin, frustratzen zaitu gure frustrazioak irakurtzeak? Ez da hainbesterako, motel.

Nik “abuelaren” kontu hau Allartean blogean irakurritako Txepetxen pasarte batekin lotzen dut, batez ere lehenengo erabilerarekin:

«Azter ditzagun euskararen erabilerak inpartzialtasunez:

• Erabilera salutatorioa (agurrak), "sartzeko" eta "ateratzeko". Barruko gelak, egongelak... gazteleraz daude hornituak.
• Erabilera indignatua (manifak): kontsignen eta graffitien hizkuntza. Eztabaidarako eta hausnarketarako ez... horretarako beste hizkuntzak daude.
• Erabilera instituzionala, formala: gazteleraz pentsatu, gazteleraz sortu, eta, gero, euskaraz jarri. Espazio formala bete behar da, legeak hala aginduta, eta ez horren eskaera erreala dagoelako.
• Erabilera suntuarioak (errotulazioa, epigrafeak, iragarkiak, bisita-txartelak, toponimia...). Sarritan errealitate elebakarra izkutatu, eta elebitasun normalizatuaren irudi faltsua ematen dute.»

Zer, Txepetx ez dagoela modan? Aiba…!

Ez duzu pentsatuko aipatzen dituzun begi-bistako ebidentzia horiez lehena konturatzen Txepetx izango zenik, ezta?

Neu amorruaz ari nintzen, itxuraz hartzen ari zaigun amorru multidirekzionalaz.

Donostian gaudenean Azkoitian egon nahi izateaz, inguruan ditugun sasi-erdaldunak amorragarri egiten zaizkigulakoan... eta Azkoitian gaudenean Errexilen egon nahi izateaz, inguruan ditugun sasi-euskaldunak amorragarri ere egiten zaizkigulakoan.

Seguruenik Zelatun gora eginez gero, hango baserrietan jatorragoa izango da aizea, edo haizea... eta halako batean helduko gara Ernioko puntara eta bertan tximista batek joko gaitu, gailurrean diren burdinezko hamaika gurutzek erakarririk, eta bakea denontzat.

Bada, zer esatea nahi duzue bada... Niri primeran iruditzen zait zenbait kasutan: amona, amama, aitona, aitite, izeba... eta horrelakoetan, esate baterako. Oso hurbileko hitzak (eta pertsonak) dira, karga afektibo eta sentimental handikoak... Inguruko guztiek amona deitzen badiote, edo "Izeba Xokorro", nola demontre hasiko da belarrimotz iritsi berria abuelaka eta "Tía Socorro"ka? Hori al da bultzatu nahi duzuena? Hori al da erabilpen egokia? Bada, orduan, ez nago zuekin ados.
Beste upeleko kontua da, ordea, ETBko aurkezlearen "en la azoka" (Durangokoaz) eta horrelakoak. Kasu horietan, zuekin ados.

Furundagaz ados! Nik ama , aita eta amama erabiltzen dodaz eta bardin segiduko dot, baina "la" hori erabili barik ( bizkaian ez dogu halako ohiturarik) . Inguruan badagoz batzuk papa eta mama erabilten dabenak eta hori be da guztiz errespetagarria. Nire belarriak behintzat nahiago ditu aita eta ama, gaztelaniaz aritzean be.