Albisteak salgai
Telebilbao eta Radio Nervión "tokiko" irrati-telebistek beraien albistegietan notiziak "emititzeko" aukera eskaintzen dute, diru truke. Adar-jotze baten aurrean ez geundela saiesteko, telefonotik bertara deitu eta sinpletasun osoz; konfirmatu ahal izan dut benetakoak direla tarifak.
Beheko taula honetan, telebistako prezioak ageri dira. To eskaintza!
Salneurrien eta zerbitzuen berri ematen duen orrialdeak dioenez, "Telebilbao le ofrece la posibilidad de emitir una pieza de hasta 3
minutos de duración sobre su acto NdP o RdP dentro de los informativos
de nuestra cadena sin coste de emisión...". Erosleak ekoizpen kostua baino ez omen du ordaintzen.
Esaterako, notizia ala erreportaje formatoan, bezeroak eskatu eta ordaintzen duenaren arabera, 3 minutuko bi albiste (470 EUR + BEZa ala 840 EUR + BEZa; emisio eremuaren arabera) eta irratirako minutu bateko albistea, 200 EUR + BEZa. "Prezio ezin hobeak!!", merkadilloko saltzaileak oihukatuko lukeen bezala.
Albistegien, irrati-telebisten eta, orokorrean, hedabideen atzetik interes komertzial, politiko eta ekonomikoak zeudela bagenekien. Eguneroko kontua da hori, baina egia da, oraindik ere, harritu egiten zaituela dirutan kuantifikatzeko ahalmena dutenak.
Horrelako "produktuak" eskaintzen dituen "komertzialak", kazetaritzaren kode deontologikoa eta lotsa bazterrean utzi behar ditu eta hedabideen zirkuan harro-harro sartu. Agian, bere baitan pentsatuko du, "besteek ere salgai jartzen dutenagatik zergatik ez dut bada nik diru apur bat eskatuko"?
Erantzunak
Hauteskundeak etorriko dira laster eta hor ere doaneko tarteak eskainiko zaizkie alderdi politikoei. Nahi dutena egin dezaten aukera emanez. Baita, beraiek propio eginiko grabaketak, editatutako edukiak eta eslogan eta kanpainako kontsignak txertatuta.
Horien ordainketa agian "a cobro revertido" egingo dituzte.
Euskarazko prentsan aspaldian ezagutzen dut Publierreportaien fenomenoa. Orrialde osoko albiste itxurako erreportaiak, publizitatez betetako gehigarri bereziak... publizitatea jartzen duen markei buruz berba egiteko.
Kilometroei buruz idatziko diren albiste gehigarri programa berezi guzti hoiek, zer dira, "informazioa"?
Eskola publikoetan egiten ditugun mila gauza ez dira inoiz albiste, konfliktorik ez badago, mobida txungoren bat ez badago... Ikastolen jaiak, eta administrazioaren eskola publikoaren jaiak ordea.... albiste eta handi dira.
Informazioa aspaldian da merkantzia, baita euskaraz ere, Nervion-ekoek prezioa jarri diote, lotsarik gabe. Ausart jokatu dute.. eta gainera asmatu dutelakoan daude.
"Hamaika" ikusteko jaio gara. Bai benetan ere. Kakotx artean sartu beharreko hitz ez zen "emititzeko", "notiziak" baizik.