Anjel Lertxundi: "Aurrera jarraitu nahi badugu, ezin dugu egin ezer gertatu ez balitz bezala"

Bueno aurrera egin nahi badugu ezin dugu onartu Andu Lertxundiren balioak. Hasteko euskaraz idazten duen espainol bat delako eta beraz Estatu espainiarrak gure herrian eta bereziki abertzaleen kontrako gehiegikeria guztiak onartu eta justifikatu dituelako. Oraindik gogoan dut Espainiako Akademiak Francori buruz idatzitako nola saiatzen zen justifikatzen, gutxi gora behera zera zioen:Akademiak Francori buruzko beste ikuspegi bat eman beharko zuela berak onar zezan, erabat nazkagarria> Tipo horrek ez du ulertu nahi Francorik gabeespainiar estatua ez zela existitu ere egingo.Gainera memoria historikoa El Paisekoekin berreskuratu nahi du, hau da Ezkerreko frankistekin.Funtsean Anjel Lertxundi hori da euskaraz idazten duen ezkerreko frankista.

Latza da, gero, herri puta honetan ezker abertzalearen ortodoxiatik aldentzen zaren aldioro "faxista", "frankista" edo zeozer okerragoa zarela aditu behar izatea. Andu Lertxundi "ezkerreko frankista"? mesedez...

Bai, ze latza den “heterodoxoa” izatea herri “urdanga” (Mikel-en arabera) honetan. Ezker abertzalearen “ortodoxoak”, horiek bai, eroso eta ondo bizi diren.



Bapo-bapo bizi diren “ortodoxoak” ez dira (intelektualki) arriskatzen Angel Lertxundik egin duen bezala; esaterako, Madrazoren IU-rentzako botoa eskatu zuenean. Hori bai heterodoxia, irudimena eta benetako adorea !!



Eta horregatik ondo merezita “ikasgai magistralak” emateko daukan gaitasuna eta maiztasuna.



Dena dela; azken zalantzatxo bat: zergatik espainolistek daukaten hain ohitura handia jendaurrean haien burua “heterodoxoa” deitzeko?

Ezer gertatu ez balitz bezala?? Nor dabil hemen ezer gertatu ez balitz bezala?

Bere zauriak aterako zituen argitara, eta oso ondo iruditzen zait, baina zauri asko dago hemen.Berak normalean ateratzen dituenak gainera egunero ikusten ditugu aspalditik informatiboetan eta tertuliatan. Berak egiten duena, literatura gehitu, kitto. Horraino oso ondo. Gizona bere bakardadean irakurri nuen eta nahikoa horrelakoekin. Gure herriko intelektualak oso ondo ezagutzen omen duten mundua guztioi erakusten... tira...Artista, maisua, euskal idazle onenetakoa... nahi duzuena, baina ez dadila etorri lezioak ematera. Hemen denok gaude alderen batean kokatuta eta bera lehena. Ala ahaztu duzue biktima batzuei egin zitzaien omenaldian, guardia zibilari txalo zaparrada bota zioten hartan, "duintasun" osoz, masailak gorritu gabe nola egon zen? Uste dut Ibarretxe bera gehiago lotsatu zela.Beste biktima batzuen aurrean ez diot ikusi halako sentsibilitaterik, tortura kasu asaldagarriren baten aurrean komentariotxoren bat, politikoki zuzena izate aldera, badakizue. Zer atera behar du, ezker abertzaleak plazaren erdira bere modukoek lo lasai egin dezaten? Ez dut uste faxista edo frankista denik, baina nazka ematen didate on eta txar guztien gainetik baleude bezala datozkigunean

IUren aldeko botoa eskatu zuela, ETAren biktimen aldeko omenaldi batean egon zela, ortodoxoa ... Noan lehen bait lehen "alde batean edo bestean kokatzera" inork halakorik leporatu aurretik.

Lehengoan Patxi Lopezek esan zuen Ezker Abertzalea "harrokeriaz" (arrogante, zehazki, erdaraz) jokatzen ari dela hauteskundeetako emaitzez geroztik. Halako iruzkin totalitariorik ez zen hain erraz ikusten duela 4 hilabete, egia esan.



Hobeto Gara erostea, hartara ez baita Lertxundiren aurpegia egunero ikusi beharrik.



Euskal Herrian pertsonaia publiko euskalduna izanda IUrentzat botoa eskatzea ez bada Ezker Abertzalearentzako botoa eskatzea baino ausartagoa...



Ziur lehenago hartzen diozuela kargua Lertxundiri independentista izan gabe euskaraz idatzi duelako bizitza osoan zehar, herriko tabernan zuen aldamenean gazteleraz ari den D ereduko ikasle ohiari baino.



Durangoko azokan ikusiko dugu elkar, lagunok; Txalapartaren standean!



Garai berriak?? Kar, kar!

Bai, egia da. Ume samarrak gara intelektualki, eta bakoitzak bakoitza KOKATU behar izan ei du eta ohi dugu: hangoa ALA hemengo, zuria ALA beltza, guretarra edo bertze aldean...



Baina, "estais conmigo -con mi sistema, con el poder-- o contra" ez da oraintxe asmatutakoa, ez da ez euskaldunok asmatutakoa ere...Erran nahi dut: dikotomia beharra hori, gauzak sinplekim ikusteko joera hori... mundu osoa ari da pobrezten intelektualki...Gu ere bai.



Egia erran, Lertxundiren "Etxeko hautsa" irakurtzen ari naiz eta ikaragarri gustatzen ari zait. Klik egiten dit barrenean, neure baitan, klik, klink, pentsarazi, dardarazi... Noski, "ados edo ez ados" (kasu honetan: ez ados) gustatzen ari zait bere azken liburua, bere azken iharduna. Irakurri diozu?.

Ez dut Anjel Lertxundi edo bere "historiala" gai honi buruzko iritzi bat emateko adina ezagutzen.



Baina zera esan nahi nuke: euskaldunok, elkarren artean beti mokoka ibiltzen espezialistak eta munduko onenak gara. Hori da gure gaitza eta hori baliatzen dute zanpatzaileek.

"Ramunas" delakoaren mezua irakutzean nire lehen erreakzioa izan da pentsatzea mezu bat idatzi behar nuela hemen, Lertxundiri nire elkartasuna agertuz eta nire izen arruntarekin sinatuz (anonimotasuna batzuetan bakarrik da zilegi).



Minutu pare baten ondoren asmo hori bertan behera uztea erabaki dut. Izan ere, iruditzen zait Lertxundiren jarrera orokorraren ardatza, ñabardurak ñabardura, azken urteotan behintzat hauxe dela: hamarkada joan eta hamarkada etorri gure herria zatitzen duten lubaki mingarri horien dinamikari uko egitea eta horiek gainditzeko lan egitea. Zeregin ohoragarria eta eskergarria, hala uste dut nik.



Eta neuk ere, ñabarduraz ñabardura, horrekin bat egiten dut.



Ñabardurak bigarren mailakoak dira.

Gogo biziz irakurriko dut "Etxeko hautsa". Eta, bide batez, elkartasuna Lertxundirekin, ea garai berri hauetan amaitzen diren jarrera erasokor horiek zeinetan "nirekin zaude edo etsaia zara". #6-rekin ados, eta adibide ona jarri duzu. Nik nahiago, euskaldun ondratua, pentsatzen duena pentsatzen duela.

Andu Lertxundi, ondratua eta heterodoxoa omen da. Egia esan nik ez dut ikusten inongo heterodoxotasunik ez eta ondrautasunik eten gabe Eusko Jaurlarizaren deituriko gobernu ilejitimo batetik eten gabeko babesa jasoten duen sasi intelektual horrengan. Andu Lertxundi ez da ibili lubaki dinamikari uko egiten, alderantziz baizik, estatu espainolaren jarrera erasokorrak justifikatzen eta zuritzn baizik. Lertxundi estatu espainolaren babespean hazitako eta puztutako "intelektual3 horietako bat da, eta bere literaturan ardatza funtsean espainolen hiri kulturan integratu ez diren euskaldunak kritikatzea izan da, horregatik eman diote hainbeste sari. Noski ez dugula aurrera jarraituko ezer gertatu ez balitz bezala: kontuan izango dugu Anjel Lertxundiren lana estatu espainolaren alde,eta ez dugu inongo "reflexio konpartiturik rgingo bera eeta Elzorekin eta el Paiseko kazetariekin...

Ramunasek holaxe dio: "(Lertxundiren) literaturan ardatza funtsean espainolen hiri kulturan integratu ez diren euskaldunak kritikatzea izan da, horregatik eman diote hainbeste sari(...)".



Grazia egin dit. Lertxundiren obra oparotik hiruzpalau nobela irakurri dituenak jakingo du zergatik. Nik, esaterako, Otto Petten ez dut "ardatz" hori aurkitzen: nire irudikoz, gutxienez, idazle horren pare bat liburuk orain arteko hamar euskal liburu hoberenen zerrendan egotea merezi dute.



Niri, nahiz eta biktima batzuen aldeko agerraldi publikoetara agertzeko Lertxundiren jarrera ez gustatu, ez dut bere zintzotasuna zalantzan jarriko. Ad hominem argudioak ematea ez da oso txukuna ere...



Alde batek sortutako oinazea aipatzen denean, segituan aldarrikatzen da oinaze hori ez duela alde batek bakarrik eragin. Zuzena da jende batzuei hori gogoraraztea. Ez, ordea, Lertxundiri hori gogorarazi nahi izatea. "Hemen biktimak alde guztietan daude" bezalako erantzun estandar bat, egia borobila izanagatik ere, norberaren lotsak estaltzeko saihesbidea ere izan liteke, gaiari ihes egiteko modu bat. Bat gehiago.

Bueno amonamantagorri etan errikuluarena egin Lertxundiren lana defendatzen. Lertxundiren lan bakar batek ere ez du merezi inongo literatura antologietan egotea. Nago ez ote duen handik eta hemendik asko kopiatu. Funtsean bere inspiratzileak El Paiseko plumiferoak dira. Bestalde joan deneko 25/30 urteetan Lertxundik eta bere editorialak EAEko diktadore intelektualen konplizitatea izan dute. Bere liburuak derrigorrezko bihurtu dituzte euskarako irakasleek. Ikasle gehienentzat Lertxundirenak gogaikarriak eta latzak ziren benetan. Grazia egiten dit foro honetan Lertxundi kritikatzeak nola sortarazi duen " elkartasun biktimista bat". Zeharo barregarriak zarete holako "solidaritatea" erakusten ibiltzen zaretenok, Lertxundi ez da biktima bat bere lan literarioa kritikatzen dudalako. Elkartasuna adierazten ibiltzen diren askok euren lotsa estaltzea baino ez dute bilatzen. Berriro diot: Andu Lertxundi estatu espainolaren intelektual organiko bat da, eta bere ibilera profesionala, bere negozioak, jasotako hainbeste sari horrela esplikatzen dira eta euskal literaturaren historia objetiboan datu guzti hauek kontuan izan beharko dira. Lertxundik sekula ez du idatzi egia eta askatasunaren alde, horregatik eman diote hainbeste sari, eta defendatzen duzuenok ere kasta intelektual berekoak izango zarete, estatu espinolaren zerbitzariak ( oposiziorik gabeko funtzionarioak?).

Bueno Ramunas: igual, erabat zilegi diren hire gustuen arabera, "liburu zaila" edo "liburu trinko eta mardula", "latza" esatea, eta "liburu txarra" esatea, gutxi gorabehera kalifikatibo berdintsuak izanen dituk.



Etzakiat zenbat urte dituken, baina adin kontua ere izan liteke. Neroni, barazki menestrarekin edo arrainarekin edade batetik aurrera hasi nauk disfrutatzen; jende askori, barazki menestra eta arraina zabor irentsiezinak irudituko zaizkiok, izan hamasei urte edo laurogei. Gusto kontua.



Egungo irakurle gehienek identifikazio horixe egiten ditek. Otto Pette liburua, Piztiaren izena bezala, txarra duk, Lertxundik prosa zaila eta artifiziosoa darabilelako, deskribapen eta barne-monologo askokoa, esaldi luze korapilatuekin, hitz berexi gehiegirekin. Ez nauk joera erraz-zale hori analizatzen hasiko. Hemen ez.



Jaso omen dituen sariez-eta: wikipediaren arabera lau eman zizkiotek, denboran nahiko banatuak. Beste idazleekin konparatuta (hemen ez naiz hasiko izenak aipatzen), ez dut uste gizon honi oihartzun handirik egin diotenik. Oso idazle komertziala ere ez da.



Hurrengoan, saia hadi Lertxundik DIOENARI erantzuten, eta ahal baduk, eraso ezaiok ahalik eta arrazoi sendoenekin. Ez ibili Lertxundiri doako irain merkeak botatzen, hori barne-kontsumorako erretolika besterik ez da eta.

Ni enago ados Lertxundik dioen guztiarekin (besteak beste, erru sentipen ikaragarria sumatzen diot, basko nobiolentoaren papera jokatzen duten askori bezala), baina herri honetan, batzuek ohitura handia duzue norbaitek gustatzen etzaizuen gauzak egiten edo esaten dituenean, "saldua", "traidorea", "peseteroa", "txakurra" dela esateko. Orain ere, norbaitek "euskaraz idazten duen espainoltzat" deskalifikatu du Lertxundi: euskal herritar karnetak banatzen, besteek demokrata karnetak bezala.

Bueno amonamantagorri, inork ez din galdetu hirr gusto gastronomikoaz baina...Benetan uste den guardia zibilak txalotu eta IUrendako botoa eskatzen duen batentzat irain bat dela espainoltzat kalifikatzea? Espainol eta ezkerreko frankistarena funtsean ez dira kalifikatiboak Lertxundirentzak sustantiboak baizik.

Zein erraza den idaztea (eta iraintzea) anonimatoaren babespetik...

Bueno Zaldua?eztak pitokeriarik esan, Andu Lertxundi hemen inork ez du iraindu. anonimatoak niri ez dit arrazoirik kentzen eta ez hiri sinadurak arrazoirik ematen. Benetan uste al duk Lertxundi espainoltzat jotzea iraintzea dela, ba nik uste dut ezetz, bera oso harro egongo da bere ibilbide politiko profesionalaz, niri higuina eman arren. Nik egiten dudan hausnarketa zera duk: Euskal herriareniragan hurbilaz egingo dudan erreflexioan Anjel Lertxundiren zerbizu orri osoa kontuan eduki behar dugula eta tipo horrek ez duela inongo zilegitasunik inori ezer leporatzeko bere maila etikoa estatu espainolaren zerbitzari a/inmoral batena bera dela, eta abertzaleok gauza guztietan bere gainetik egongo garela.Hori ez da iraintzea;

Ramunas: "Oraindik gogoan dut Espainiako Akademiak Francori buruz idatzitako nola saiatzen zen justifikatzen". "Guardia zibilak txalotu eta IUrendako botoa eskatzen duen batentzat irain bat dela espainoltzat kalifikatzea? Espainol eta ezkerreko frankistarena funtsean ez dira kalifikatiboak Lertxundirentzak sustantiboak baizik." Ramunas, noiz justifikatu du Lertxundik Franco , txalotu guardia zibilak, eta IUrentzat botoa eskatu? Datuak mesedez.

Jai: "Gizona bere bakardadean irakurri nuen eta nahikoa horrelakoekin". Liburu hori Atxagarena da, adiskidia!

Disparateen antologia baterako testu ederrak zuenak.Pena, egile eskubiderik ezin kobratu, sinatu gabe daude eta.

Juan Martin, adixkidia, nik ez dut esan liburu hori Lertxundirena denik "Gizona bere bakardadean irakurri nuen eta nahikoa horrelakoekin. Gure herriko intelektualak oso ondo ezagutzen omen duten mundua guztioi erakusten... tira..."

"Nahikoa horrelakoekin" esan dut eta ez nahikoa honekin edo holako zerbait. Atxagarekin konparatu dut, bien jarrera oso antzekoa iruditzen zaidalako. Bai, indarkeria "guztien" kontra dauden batzuen jarrera bera, alde batekoa kondenatzen ez dugunon gainetik beti; gu baino haobeak balira bezala... Eta ez ditut hor sartzen ETAren aurka agertu diren guztiak. Ez noa adibiderik jartzera baina uste dut nahiko argia dela ETAren kontra agertzen diren batzuen eta besteen arteko desberdintasuna.Eta niri, batzuk asko gustatzen zaizkit eta beharrezkoak ikusten ditut eta beste batzuk, atxaga eta Lertxundi tartean, ez zaizkit batere gustatzen eta uste dut esateko eskubidea daukadala, neure anonimotasuna erabiltzeko daukadan bezalaxe. Nire hitzekin ez dut inor iraindu, ezta?

Jairen argumentazioa: Atxagaren liburu bat irakurtzea aski izan nuen Lertxundirenik ez irakurtzeko. Aitor dezagun, geniala da! Halare Ramunas gailentzen zaio. Lertxundik EBrentzat sekula botorik eskatu izan badu, azken bozen aurretik eskatu du, alderdi horren azken zatiketaren aurretik. Lertxundi, ekintza horrek argiro erakusten duenez, español saldu bat da. Garai hartan alderdi horretan zebiltzan batzuk, bestalde, Oscar Matute kasu, euskal abertzaletasunaren maila gorena. Baina azkena da mundialena: "abertzaleok gauza guztietan bere gainetik egongo gara." Harrrrrapazank! Adina baino zerbait gehiago bistaratzen du horrek, moztasuna. Eta abertzaleen karneta banatzeko eskumena ere berak duenez, ez zaigu belauniko gurtzea besterik geratzen. Gora zu, bedeinkatua zu, hauspez agur!

Pazientziak irauten digun arte jarraituko dugu, baina hemen Atxaga eta Lertxundi ikutzeagatik txorakeria guztiei erantzutea ere...

Nik ez dut esan inoren gainetik gaudenik, irakurri ondo. Abertzale naizenik ere ez dut esan. Eta karneta, bakarra, edukitzera behartzen gaituzten horixe, beste guztiak soberan.

Beste gauza bat, Atxagaren liburu bat irakurtzeak ez du Lertxundik idatzitakoa irakurtzea oztopatzen, bertsojale.

Baaalee, konbentzitu nauzue, Madrazoren IU-rentzako botoa eskatzea, Guardia Civil-aren aldeko oihuak ematen diren omenaldietara joatea, Ezker abertzaleari etengabe kritikak egin eta irakasgaiak eman..... eta gainera euskaraz idaztea da herri honetan egin daitekeen heterodoxoena eta arriskutsuena.



Beitu, beitu nola amaitu den Anjel Lertxundi guzti hori egiteagatik, Salman Rushdie bezala; erbesteratua, komunikabidetan zentsuratua, ilegalizatuta, mehatxatua, ihesean ezkutuan...... dioooosssss !! Ez dago eskubiderik!!



Eta bere erasotzaileak, ezker abertzalearen blogero-integrista-talibanak primeran pasatzen Herriko Tabernetan Gara irakurtzen; eta ez Beñat Muguruza bezala ikasten eta ikasten. El País eta El Mundo irakurtzen ikasi du zer dagoen eta zer ez dagoen kobazulo horietan eta hemen erakusten digu. Mila esker.



Bueno, borondate oneko aholku bat: hainbeste irain, mehatxu eta “violencia de persecución” pairatu eta gero ez duzue pentsatu AVTren bazkideak egitea?



GUZTIOK GARA SALMAN LERTXUNDI, DINOT ANJEL RUSHDIE !!!!

Batzuoi, ETAren gerra zikinak nazka eman izan digu. Ez nabil ETAren aurkako gerra zikinaz, baizik ETAk berak aurrera eramandako gerra zikinaz; tiroa kokotean kaletik armarik gabe doanari, lapa-bonba auto azpian, kotxe-bonba familiak bizi diren koarteletan.



Gerra zikin honen ondorioz ETAk hil ditu, beste hamaika eta hamaika hildakoren artean, Sevillako kaletik oinez zihoazten senar-emazteak, Donostiako tabernetan ardo bat edaten zeuden bezeroak, Guardia Zibilaren Viceko kuarteletxean bizi ziren umeak, trafikoa zaintzen ari zen Mungiako ertzaina...



Eta bai; euskaldun modura, are abertzale zein independentista modura, batzuoi nazka eman izan digu ETAren gerra zikinak, baina ezer gutxi esan dugu ETAren aurka urte hauetan, zulora doazen hildako heroiak izan nahi ez genuelako.



Hori bai; gure txepelkeria "detektatuz" gero, berehala deitzen zeniguten "español", "fatxa", "nazi"... edota oraingoan beste buru argi batzuk zabaltzen ari den palabroa; zuek, "subordinatuok"!



Anjelekin nago, noski.

Tira, tira, zerbait, asko, gertatu da urte andana honetan. Baina ez jarrera ultra-finkoak eta ez jarrera pendularrak, ez dute balio izanen historia konprenitzeko. Gaui bat da, dena dela, norbera zer den, zer bilatzen duen, eta beste bat ETA aktibo izan den denboraz zer historia egiten dugun. Historia guztiak bezala, bilakaera bat da, eta horretan badaude guztion eta bakoitzaren aldeko zein aurkako uneak eta mugarriak. Ezin gara kexatan aritu 50-55 urteak bete eta gero, 20-25 urte genituelarik "gora ETA militarra" oihua eguneroko eskape balbula baliatzen bagenuen. Denok dugu gure neurriko errua eta arrazoiak. Eta aitzina begira, helburu politikoek hor diraute, oraindik lortzekotan. Ez dira desagertuko zeinahi dela historiari begirahartzen dugun jarrera.

Gara egunkari eskasa iruditzeak ez du esan nahi El Mundo edo El Pais irakurtzen dudanik, nahiz eta noizean behin egunkari hauei ere begirada bat eman, inongo kontzientzia arazorik gabe. Beste behin argi utzi duzu zu bezalakoen ideologia: zuekin %100ean ez dagoena zuen kontra dago eta, halaber, fatxa bat da.



Apaltasun osoz, neure egiten dut #24 iruzkina.

Nazka, edota urguilua nahiko sentimendu pertsonalak dira. Batzuentzat nazkagarria dena beste batzuentzat harrotasuna edota itxaropena dakar.



ETAren borroka armatuari dagokionez, esaterako, PP, PSOE, IU edota EAJren jendearentzat nazkagarria zen/da, eta nahiz eta batzuk beren burua independentistatzat aurkeztuz, zaila da nor den nor desberdintzea diskurtsoari erreparatzen badiogu.



Halaber zaila da desberdintzea Ertzaintzaren bortizkeriarekin daukaten jarrera praktikoa (hitz-jariotik haratago). Madrazoren IUrentzako botoa eskatu du Anjel Lertxundi eta bere atxikimendu adierazi dio behin baino gehiagotan, hau da; bere “profesionaltasuna” goraipatuz eta txalotuz Ertzaintzaren bortizkeriari behin eta berriro babesa eman zion alderdi politikoari hain zuzen ere. Zenbat ezkerreko independentista makilatua, jipoitua, zauritua, elbarri, atxilotua, torturatua edota kartzeleratua eta hilda (milaka isuna zenbatu gabe) izan da gure artean IUk, besteak beste, txalotzen zuen bitartean? Eta Anjel Lertxundi bezalako gure aingerutxo zerutiarrak eta ilustratuak sabaira begira eta txistua egiten, edo....... etika ikasgaiak ematen ezker abertzaleari.



Eta noski, eskubide osoa daukazue jarrera hori edukitzeko, guk, eta barkatu atrebentzia autoritario hau, kritikatzeko bezain beste.



Eta barka ere ETAren jarduerari buruz nire balorazioa pertsonala idazten ez badut. Agian egun batean zuek daukazuen askatasuna izango dugu guztiok ETA, Ertzaintza, Guardia Civila eta talde armatu horiek zuzentzen egon diren alderdi politikoei buruz benetan pentsatzen duguna esan ahal izateko, aktiboan dauden zuen Zumosolen lehengusuekiko beldurrik gabe.



Beste antzekotasuna pare bat daukate alderdi guzti horiek eta web honetan idazten duten batzuk: biktimismoa eta inbutuaren legea:



haiek, ustezko goi mailako intelektual eta etiko batetik; ez dute mugarik ezker abertzalearen aurkako kritika zorrotzak eta kalifikatzaile gordinak egiteko, baina haien jarrera politikoa eta hipokresia kritikatzen ditugunean haiek egindako kritikak bezain zuzenak ala okerrak izan...... berehala hasten dira kexaka: “jarrera totalitarioak”, “irainak”, “mehatxuak”, "intransigenteak" “motzak dira”, eta abar, eta abar. Ez dira mozten; haiek kritika egitea iritzi askatasunaren punturik gailena omen da, baina haiek kritikatzea honela definitzen dute “zu bezalakoen ideologia: zuekin %100ean ez dagoena zuen kontra dago eta, halaber, fatxa bat da.”. Argi dago ez zaiela gustatzen beren burua hitzezko ispiluan ikustea eta ez dutela etika arazorik esan ez dena asmatzeko.



En, fin, gure euskal erdipurdiko Salman Rushdie: katxondeoz esaten nuen AVTren bazkidea egitearena, baina zuen hitz-jario hipokrita eta biktimista ikusita ez dela hain ideia txarra iruditzen zait.



Ah! amaitzeko, besteak beste, nik ere irakurtzen ditut españolismo eta autonomismoaren komunikabideak, eta horregatik ezagutzen ditut komunikabide oparo horietan agertzen diren Herriko Tabernetako bezeroei buruzko informazio serio eta txukunak, eta baita eskertu ere webgune honetara ere ekartzea eta errepikatzea. Guztion jakintza igotzeko noski. Hori bai hori kontzientzia hezitzailea !!

Hi beti bat gehiago, betiko erantzuna.



Gauza batean arrazoi, Laino. Horrelako hedabide batean ezin da libreki eta lasai hitz egin ETAren berrogeita piko urtetako jardueraz. Neroni ere, Meliton Manzanas ederki hila dagoela esanen banu, edo Lemoizko zentrala nola gelditu zen gogora ekarriko banu... Auskalo nor daukagun zelatan.



Hala ba, ezin harira joan. Beti ibili behar "biktimak alde guztietan daude", "gatazkaren ondorioa da", "zuek beti bat gehiago" bezalakoekin bueltaka, edo nire faboritoak, ad hominen argudioak.



Zergatik ekartzen dute batzuek beti hizpidera Lege Antiterrorista, Viceko Casa Cuartela eta Hipercor gogora ekartzen diren aldioro? Gauzak aldatzeko unean-unean zein bitarteko den zilegi eta beharrezko, horra lasai diskutitzeko gai bat. Beste gai interesgarri bat: gerrak, biolentzia politikoak berekin dakarren degradazio etikoaren arazoa. Zuetako edonork arazo hori ikusten ez duela erantzuten badit, ez diot sinestuko.



Gaiari beti ixkin egiten diozue, ez duzue hortaz hitz egin nahi, ideal politiko bati fidel izatearren.

Niri primeran iruditzen zait Lertxundi kritikatzea. Ziur mila inkoherentzia izan dituela bere bizitzan. Nola egiten den, beste kontu bat da. Eztabaida honetan hari zuzendutako hainbat perla zeharo modu desegokian esan dira, eta jarrera horren kontra nago ni.



Nahi duena esaten duenak, nahi ez dituenak entzun behar izaten dituela, alegia.



Laino, zergatik ekarri duzu eztabaida honetara egunkari españolistek herriko tabernei buruz diotena? Hori aztertzea ere interesgarria izan liteke, baina ez du inork halakorik aipatu...

Amonamantangorri:



Diozu: “gerrak, biolentzia politikoak berekin dakarren degradazio etikoaren arazoa.” Galdera bat: hori diozu soilik Euskal Herriagatik ala “degradazio etiko” horretan sartzen dituzu mundu eta historia osoan zehar izan eta diren askapen guda eta gatazka guztiak ere; Espartakotik, Colombiara, Sobietar iraultzatik Cubako Iraultzara, Saharatik Irlandara, Portugaleko Independentziatk Checheniara, e.a, e.a.? Soilik Euskal Herriari buruz esaten baduzu azaldu beharko duzu zergatik gu degradatzen gaituenak, besteei ez dien inolako kalte etikorik egiten. Eta mundu osoan zehar izan diren, eta diren askapen borrokaz ari bazara....... zer esanik ez.



Esango dizut, nire iritzia; “degradazio etikoa” ekartzen duena beste herri edota klasea zanpatu nahi izatea da. Horren aurka borrokatzen duena, armekin edo armarik gabe, eta usu desabantaila handiekin, okerrak ere egiten eta eskuak odolez zikintzen, niretzat balio etiko handiko pertsona da. Argi dago zapalketa bai eta inolako borrokarik ez dagoen lekuan ez daudela ez borrokak sortutako sufrimendurik ezta eztabaida hauek ere. Badirudi etikoki ez dugula zer ikusi handirik, ezta?



“Gaiari beti ixkin egiten diozue, ez duzue hortaz hitz egin nahi, ideal politiko bati fidel izatearren.” Zertaz ari zara? Ez dut ulertzen.



Beñat Muguruza:



Zure 6. iruzkinean diozu: "Laino, zergatik ekarri duzu eztabaida honetara egunkari españolistek herriko tabernei buruz diotena? Hori aztertzea ere interesgarria izan liteke, baina ez du inork halakorik aipatu...”



Ene, oroimen hori..... zure # 6an, iruzkin bat kritikatzeko (nik egingo banu “iraina” deituko zenukete) Patxi Lopezen xelebrekeria bat erabiltzeaz gain, Gara aipatzen duzu: “Hobeto Gara erostea, hartara ez baita Lertxundiren aurpegia egunero ikusi beharrik.” Arrazoi duzu egunero ez dutela agertzen, baina maiz bai, elkarrizketatuta eta guzti. Beraz, El Mundo eta El País irakurtzea bai, baina badirudi Garari ez diozula hain jarraipen sakona egiten. Beste aldetik, Anjel Lertxundi (A.L.) egunero agertzen duten komunikabideak baldin badaude..... zelako bazterketa bitxia gure euskal Salman Rushdie-rena.



Eta Garari buruz egiten duzun iruzkina mespretxuzkoa bada, komunikabide espainolistek eta autonomistek (ahaztu zaizkizu azken hauek aipatzea) hainbeste maite duten ohiturari jarraituz, beste horrenbeste egiten duzu Herriko Taberna eta horietan ibiltzen direnekin: “Ziur lehenago hartzen diozuela kargua Lertxundiri independentista izan gabe euskaraz idatzi duelako bizitza osoan zehar, herriko tabernan zuen aldamenean gazteleraz ari den D ereduko ikasle ohiari baino.” Zuk jakingo duzu zergatik alderatzen dituzun A. L. eta Herriko Tabernetan ibiltzen diren bezeroak, aipatu komunikabideen eraginaz gain, agian zure iruzkinean egon daiteke arrazoi sakona: agian A.L.rekin bat egiten duzu independentista ez delako eta H.T.-etan ibiltzen diren bezero (gehienak) bai direlako?



Bueno, azalpen luze honekin ulertzen ez baduzu zergatik egin dudan zuk egin duzun hitz joku bera..... nire doluminak.



Amaitzeko, goiz honetan irakurri dut iruzkin batean CESIDeko kidea izan zen kide baten oroimena goraipatzen zela; eta zin egingo nuke 24. iruzkinean idatzita zegoela. Baina orain ez dut aurkitu aipamen hori nahiz eta iruzkin guztiak irakurri. Oker baldin banago, eskertuko nizueke argitzen badidazue zein iruzkinetan dagoen, eta ez badu inork aurkitzen........ webgune hau kudeatzen duen norbaitek tranpak egiten ari da? Berriro diot oker egon naitekeela eta eskertuko nizueke kontua argitzen badidazue.

Ez diot zentzurik aurkitzen zure argudio horiei erantzuteari, gehienak nahikoa demagogikoak iruditzen zaizkit-eta: "Garan maiz agertzen da Lertxundi" ("maiz" ez al zaizu gehitxo iruditzen "egunero"-rekin alderatuta? Honekin ondorioztatzen duzu Gara ez dudala inoiz irakurtzen eta El Pais eta El Mundo askotan...), etabar, etabar, etabar...enpin!



Baina gustatuko litzaidake berriz ere irakur zenezan #6 iruzkina, eta ikus dezazun lotura hori zuk egin duzula, nahigabeko konfusio baten ondorioz, espero dut, eta ez eztabaida honen ildoa kakazteko.

"horretan sartzen dituzu mundu eta historia osoan zehar izan eta diren askapen guda eta gatazka guztiak ere; Espartakotik, Colombiara, Sobietar iraultzatik Cubako Iraultzara, Saharatik Irlandara, Portugaleko Independentziatk Checheniara, e.a, e.a.?"



Ez, bai zea. Bistakoa da horiek denak kriston fiesta izan direla. Jakin behar, hala ere, zenbat desenkanto etorri diren, zenbat amets zapuztu diren, askapen prozesu loriotsu askoren ondotik. Baina bueno, zuk diozuna ere egia da: tortilla egiteko arrautzak puskatu behar dira.



Gustatu zait zure azken erantzuna. Azkenean, gaiaren muinari heldu diogu, beste txikikeria ergel horiek alde batera utzita. Sinets ezaidazu entzuteko prest nagoela; galdera eta zalantza gehiego ditut, ideia irmo eta ziurrak baino. Ez zaizkit gustatzen, ez alde bateko axalkeria liberalak, ez besteko kontsigna martzial ergelak.



Gerra luzea eukiko genuela ondorioztatu zen postfrankismoan. Eutsi beharra zegoen. Gutarrek astakeria handienak eginda ere, horiek gatazkaren ondorio tamalarriak ziren: huraxe zen irakurketa kanonikoa. Urte dexente gauza bera esaten ibili ondoren, estrategia horrek honezkero balio eztuela esatera iritsi gara.



Orain, dagoeneko, atentatu bat ez da gatazkaren ondorioa bakarrik, presio atmosferiko altuak sorrarazitako fenomeno naturala bezala. Orain onartu egin dugu beste faktore batzuk daudela atentatu baten atzean: pertsona batzuren erabakia da atentatu hori egitea. Bide militarrari eustea gizon-emakume batzuren erabakia da, kosta ahala kosta, beren bizitzak eta besteenak jokoan jarriz, mugimendu politiko osoa bide horretan konprometituz.



Orain dilemak xinplea dirudi: armek balio dute, edo ez dute balio. Egin dezagun ebaluazioa, azken hamarkadetako bide militarrari buruz. Armek ez badute balio (ez bada txit balio etiko handiko zerraldo duin eta heroikoak fabrikatzeko), ondorioa tamalgarria da: guztiz krudela, ergela, arduragabea eta inmorala da, buruzagitzatik, gaur egun borroka armatua defendatzen, kontestuan jartzen, esplikatzen, segitzea.



Horregatik, pozten naiz hartutako bide berriagatik.



Luzeegia, barkatu. Hemen utziko dugu. Erantzun zaidazu nahi baduzu, baina ez da beharrezkoa, kanpoan ibiliko nait eta. Ongi segi.

Beñat Muguruza:



Noski, noski, nire argudioak nahiko demagogikoak dira eta egiten ditudan loturak nahasmena batengatik ala “eztabaida honen ildoa kakazteko” egin ditut. Noski, oui monsieur.



Baina gauzak nolakoak diren, zu izan zara lehenengoa 6. iruzkinean eztabaidarekin inolako loturarik izan gabe, Gara, Herriko Tabernak eta bere bezeroak saltsan honetan lotu dituzunak, eta ez goraipatzeko hain zuzen ere. Eta nik neurri bereko erantzuna eman dizut. Baina noski, zure asmoa garbi garbia da eta zure iruzkinak oso zentzudunak eta arrazoituak ere..... esandakoa; zuen ohiko inbutuaren lege zerutiarra.



Eta beste bat; diozu “Honekin ondorioztatzen duzu Gara ez dudala inoiz irakurtzen eta El Pais eta El Mundo askotan...” . Hmmmmm.... eta nork idatzi duela diozu? Barkatu baina nik idatzitakoa hau zen: “Beraz, El Mundo eta El País irakurtzea bai, baina badirudi Garari ez diozula hain jarraipen sakona egiten”. Zin egingo nuke “Gara inoiz ez irakurtzea” eta “Garari hain jarraipen sakona ez egitea” ez direla gauza bera. Enpin! Nork hitz egin du demagogiaz, nahasmenaz eta eztabaida kakazteaz?



Amaitzeko; ez zait garbi geratzen noizero nahi duzun Anjel Lertxundi agertzea Garan. Egunero, astero, hilero? Sentitzen dut baina ezin dut ezer egin; zure eskaera bideratu Gararen Zuzendaritzari eta, zorte on !

Amonamantangorri:



Bai, eta zuk diozun “arrautzak puskatzea”k borroka, guda, atsekabea, astakeriak dakartza....... eta itxaropena, duintasuna berreskuratzea, grina eta adorea handitzea, askatasuna lortzen laguntzea...... ere ekarri ditzake, ala ez; iraganean eta orainean, han eta hemen gertatu den bezala.



Gai hau ez da eztabaidatzeko berri zehatz honetan, eta horregatik baten batek belarrondoko, arrazoiaz, eman ahal digu, baina tira; saiatuko naiz pentsatzen dudana esaten, kontutan hartuta zure # 28 esaten duzuna: “…Horrelako hedabide batean ezin da libreki eta lasai hitz egin…. Auskalo nor daukagun zelatan.”



Iruditzen zait esan nahi duzula, eta barka okertzen banaiz, guda amaitu dela Euskal Herrian ETAk suetena iraunkorra eta egiaztagarria indarrean jarri duelako. Horri ez diot deitzen guda amaitzea. Espainiako Erresumak ez du inolako borondaterik gure eskubideak errespetatzeko, eta bai berriz, haien inperialismo ezartzen jarraitzeko. Beraz; ETAk ondorioztatu omen badu orain estrategia politiko-militarra baliagarria ez dela, eta gure istorioaren azken 200 urteei erreparatzen badiogu, guda amaitu dela gehiegi esatea iruditzen zait. Eta gaztelaniazko esaera bat parafraseatzen “Bik ez dute bakea egiten batek ez badu nahi”.



Apur bat pellokeria iruditzen zait borroka armatua eta ekintza armatuak pertsona batzuek erabakitzen dutela esatea. Hori horrela izan eta izaten da mundu osoan. Eta E.H.ra itzuliz, esaten duzunean “mugimendu politiko osoa bide horretan konprometituz.” Beno.... alde batetik mugimendu hori ez da sortu hutsetik eta bat-batean eta gero ETA agertu “guztiak konprometituz”. Uste dut dialektikoagoa izan dela. Eta “konprometitua” egon nahi ez zuenak alde egin du, bere alderdia sortu du eta kito.



Diozu “Orain dilemak xinplea dirudi: armek balio dute, edo ez dute balio. Egin dezagun ebaluazioa, azken hamarkadetako bide militarrari buruz. Armek ez badute balio (ez bada txit balio etiko handiko zerraldo duin eta heroikoak fabrikatzeko), ondorioa tamalgarria da: guztiz krudela, ergela, arduragabea eta inmorala da, buruzagitzatik, gaur egun borroka armatua defendatzen, kontestuan jartzen, esplikatzen, segitzea ….”



Alde batetik, iruditzen zait zure esaldi borobila eta absolutua: “gerrak, biolentzia politikoak berekin dakarren degradazio etikoaren arazoa” erlatibizatzen duzula eta balantzan jartzen duzula bere helburuak lortu ahal izatearekin. Hau da, bere zilegitasuna etikoa bere eraginkortasunean datzala.



Bestetik, baliagarritasunari buruzko ebaluazioan, kontutan hartuta prozesu gehienetan eztabaida oso antzekoa dela, dagoen arazoa da, iraganean eta orain hemen eta mundu osoan, ea nork erabakitzen duen estrategia armatuak balio duen ala ez.



ETAk baloratu omen du orain ez duela balio. Zuk diozu azken hamarkadetatik (zenbat?), beste batzuk baloratu zuten HB sortu zenetik. Hangoek Erreforma Frankistatik, eta besteek ETAren sorreratik bertatik. Beraz, bakoitzak jarri dezan muga gehien atsegin zaion urtean. Eta gero gerokoak.



Edonola ere, estrategia p-m hainbeste denbora izan bada “guztiz krudela, ergela, arduragabea eta inmorala.. (ez bada txit balio etiko handiko zerraldo duin eta heroikoak fabrikatzeko)..”, harritzen nau ikusteak erakunde armatuak izan duen eta duen gaitasuna kide berriak behin eta berriro aurkitzeko, gaitasun armatua mantentzeko eta alderdi batzuk haientzako nahiko zuten gizarte oinarri zabal bat izateko. Eta harrigarria ere ikustea “konprometitua” egon diren gainontzeko erakunde izan duten eta duten militantzia maila eta gaitasun politikoa; legalak, alegalak ala ilegalizatuak izan arren. Bitxia da ikustea zenbat jende egon daitekeen oker eta “konprometitua”; hau da: espainolismoaren ostikoak jasotzeko arriskutan jartzeko prest buruzagiek esaten dutenarekin itsuturik. Ejem!



Amaitzeko; nire akats bat argitu nahi dut. Nire # 30ean esaten nuen CESIDeko kidea izan zen baten oroimena goraipatzen zela eztabaidaren iruzkin batean.



Nahastu nintzen; ez da agertu eztabaida honetan. Berrirakurri dut Anjel Lertxundik duela urte batzuk sinatutako artikulu batean eta horregatik nahastu nuen eztabaida honekin. Beraz barkamena eskatzen dut.

"Berria" erosten ez badozue be, harpidedunak ez bazarie be, merezi dau Anjel Lertxundik berton egunero idazten dauan artikulua irakurtzeak.