Panga, ikastetxeetako menuetako arraina
Bixigua, legatza edo errebollua jartzen arriskatu gaur egungo umeekin? Jarri panga Gabonetako otorduetan ere, ikastetxeetako menuko arraina, ume guztiek protestarik gabe jaten duten bakarra.
Panga bizia. © cc-by-sa - GFDL: Christian Bier, Wikipedia
Ze arrain mota da panga? Ez da, hain zuzen, euskarazko Wikipedian ageri den panga hau, itsasoko arrain bat, baizik Pangasius hypophthalmus delakoa, Asiako hego-ekialdeko ibai batzuetako ur gezatako arraina.
Ingelesezko izen arrunta Iridiscent shark da, marrazo iridiszente edo fosforitoa, baina ez da, egiazki, marrazoen familiako arraina. Baina bai, distira iridiszentea ematen du hazten ari den bitartean.
Jakina, arraindegi edo catering enpresetan ez da panga goiko itxura libre horretan sekula ikusten. Piszifaktorietatik, beste hau da irteten dena:
Panga hila, xerratuta. © cc-by-sa - GFDL: Kraftlos, Wikipedia
Hego-ekialdeko asian bertan, Tailandian eta Vietnamen, hasi ziren lehen piszifaktoria horiek egiten, baina munduko beste toki batzuetan ere badira gaur egun, Mexikon, adibidez, non AEBetako merkaturako ekoizten den (hango merkatuan swai izena hartzen du batik bat),.
Hona iristen den panga ez dakigu nondik datorren, baina albiste honen arabera Vietnamen ekoizten den pangaren bigarren inportatzaile nagusia Espainia da, Errusiaren ondoren.
Esteka horretan bertan pangaren ustezko arrisku batzuen berri ematen da. Hala ere, ez da berririk izan inguruotan inork panga txarra jateagatik gaixotu denik Euskal Herrian.
Erantzunak
Gure etxean gustora jaten dugui panga. Antxoak eta txitxarroa ere bai, baina argi daukat itsasoak dagoeneko ez duela nahikoa arrain denok nahi dugun arrain mota eta nahi adina jateko, beraz, espezie desberdinak probatu eta piszifaktoriakoetara ohitzen joan beharko dugu. Eta orain egin behar dugu hori, eta ez gure gustoko espezieak agortu ondoren, aurretik baizik, tarteka-tarteka haiek ere probatu ahal izateko.
Ibaiko arrainak kartoi gustua, belarjale delako. Izkira eta karramarroak jaten dituenak (urraburua, lupia...) askoz ere tente eta biziagoak dira. Baina handitzen asko kostatzen zaienez, ez dute balio merkaturatzeko.
Txitxarroa, enetzat, egokienetakoa da, ugari ibiltzeaz gainera, gustu sakon eta luzekoa baita. Eta antxoa gustura jaten zuen umeak doktoradutza bukatu edo lanean dihardu aspalditik.
Nahi al duzu kartoi gustu eta testura ezkutatzeko formulatxoa? Astindu arraina zapore-indartzaile batez, papillotean, adibidez: potxatu berdura batzuk (urdaiazpiko puntta batez), jarri arraina albaletan, gatza emanik, eta gainean berdurak, itxi paketea eta erre labean (180ºC). Hanpatzen denean, pronto. Edo txikitu xerra bat, 100 gramo gazta birrindu, 50 gramo esnegain, ttantta bat tabasco, limoi erdiaren zukua eta piper beltzarekin, pete bihurtu arte. Zabaldu hori igurtzi ogi xerra xigortuetan. Baditu bestelako konponbideak arrain gexalak. Urte berri on!
Bai, Pello Luxarberenean ere, legatza (ez egun hauetan) 7 euro ingurun dabil.
Panga goxoago errebozatu nahi baduzu, ogi birrinduari erantsi fruitu lehor xehatuak.
Bestela: erregosi tipula asko, xehe-xehe ebakita. Gorri-gorri eginda dagoela, egin hor arrain xerrak su eztian, hiru minutuz alderdi bakoitzetik.
Bestela, bota panga putakume hori txerrijanera (birziklatzeko) eta ez erosi gehiago horrelako zikinkeriak, prezio horretan badituzulako arrain itsastarrak: paneka, lotza, txitxarroa, sardina, berdela...
Gusto kontua izango da. Neretako pangak kartoi gustoa dauka, ez du ematen arraina jaten ari zarenik. Gure etxean umeei ez zaie gustatzen, nahiago dituzte antxoak edo txitxarroa.