Garapaioa: Garizuman opari emateko opila
Baserriko ogia, txorizoa eta arrautza egosiak batzen dituen opil berezia da Garapaioa. Debagoienean eta Durangaldean Garizuma garaian opari emateko ohitura dago.
Arrasate aldean Karapaixoa esaten zaio. Elgetan, Garipaua. Durangaldean, Mokotza. Horra beste zenbait datu jakingarri:
- Gure inguruan, behintzat, jeneralean behin ematen da Garizuman, eta besoetakoak bat bakarra jasotzen du, nik dakidala. Gerta liteke, baina, familian hainbat neba-arreba izatea, eta orduan familia berean tokatzea karapaixo bat baino gehiago jatea iristen dena denen artean jaten delako, baina bakoitzak berea jasota.
- Emateko egun zehatzik ez dago. Aitapontekoak edo amapontekoak erabakitzen dute noiz eman, beti ere Garizumaren barruan. Ogiak txorizoa edukita, lehen begiratuko zen egubakoitzean (ostiralean) ez ematea, ez dakit, baina gaur egun ez dut uste kasu handirik egiten zaionik horri.
- Gaur egun, Durangaldean, adibidez, nahiko galduta dago ohitura hori, nahiz eta mokotza izena gordetzen den. Baina Debagoienean, indarra hartu du berriro.
Erantzunak
CodeSyntax enpresako aitaponteko ere bada Joxe nonbait. Pare bat urte da etortzen zaigula bisitan karapaixoarekin. Atzo izan zen eguna.
Argazkiak.org | Karapaixoa eta Joxe Aranzabal © cc-by-sa: Luistxo.F
Errezetari dagokionez... Okindegiek-eta ez dute zabaldu nahiko. Debagoienean enkarguz egiten dira holakoak. Joxek ekarritako hori Arizmendi Ikastolan Down sindromea duten eskolaumeen taldeak egina da, lan asko izaten omen dute Garizuman, enkarguak jaso eta karapaixoak zerbitzatu.
Aldaerak aldera, gure kulturan ez ezik ingurukoetan ere hedatu samar dagoen opil bete hori egiteko formula eskatu duzue, etxean egiteko. Ea lagun dezakegun.
Bi bide ditugu: bata, okindegian enkargatzea, akaso nork bere arrautza eta txorizo pusketak eramanik.
Bestea:ogia etxean egiten duzuenonean beti dago altxarria (legamia) baliagarri. Kontua da ogia beti bezala egin ordez, harroago egitea, lehenago erre dadin, eta arrautzak eta txorizoa bertan biltzea.
Lehenaldiko gutizia horiek (taloa bezala) egun inoiz edo behin jateari ondo-ondo deritzogu, kulturaren parte bati (komunikazioa, hartu-emanak, etab.) eustea den neurrian.
Eta inork badauka garapaioaren errezeta, ala? etxean egin nahiko nuke!