Kao: Sumendiko sekretua
Kao: Sumendiko sekretua bideojokoa argitaratu berri du Elhuyar Fundazioak. Aisialdirako kaleratzen duen bigarren bideojokoa da hau. Ordenagailuan erabiltzekoa da, eta 10 urtetik gorako gaztetxoentzat.
Kao: Sumendiko sekretua ordenagailurako bideojokoa argitaratu berri du Elhuyar Fundazioak. 3Dko teknologia erabiltzen duen aisialdirako CD-ROMa da, eta 10 urtetik aurrerako gaztetxoentzako dago pentsatuta. Tate multimedia-enpresa poloniarrak egin du jatorrizko jokoa, eta hainbat hizkuntzatara ari dira itzultzen. Euskarazko bertsioa Elhuyar Fundazioak kaleratu du.
Jokoaren protagonista Kao izeneko kanguru bat da. Hamar eremutan lagundu behar dio jokalariak Kaori bere eginkizuna gauzatzen. Bidaia luze baten ostean, uhartean duen etxera itzuli da Kao, atseden hartzera, baina ezin: bere lagun Tximista sumendi baten barrura erori da eta hor bizi diren labazko munstroak esnatu ditu. Munstro horiek uhartea suntsitzea erabaki dute, eta hango biztanleak oso izututa daude. Kaoren eginkizuna da munstroak garaitzea, uharteko xamanak emango dizkion argibideei jarraituz. Jokalariak ez du aspertzeko aukerarik izango, errealitate birtualeko lasterketak, puzzleak osatu, motordun txalupetan ibili, airean borrokatu... egin beharko baitu hamar eremu horietan.
Ikus-entzunezko efektu izugarriak ditu jokoak, 3Dko teknologiari esker: palmeren mugimendua nabaritzen da, Kaoren hanka-arrastoak ikusten dira bidea egin ahala, eguneko eta gaueko zikloak minutu gutxiren buruan bereizten dira...
www.elhuyar.org/kao web gunean, jokoaren xehetasunez gain, jokoa ere proba daiteke.
Erantzunak
Kaixo Unai,
Arrazoi duzu, bideo-jokoa sortzea baino lokalizatzea bide egokiagoa dela uste dugu guk ere, eta hala egin dugu, Kao Sumendiko sekretua lokalizazioa baita (aurten hainbat hizkuntzatan kaleratu da). Jokoa aukeratzerako erabili dugun irizpideetako bat da beste hizkuntzetan jasotzen ari den erabiltzaileen kritikak.
Bestetik, zuk aipatzen dituzun jokoak ere ezagutzen ditugu eta ez dugu horiek euskaratzeko aukera erabat baztertu, baina oraingoz, gure lehentasuna gaztetxoentzako materialetan jarria dugu eta horretan ari gara; joko horien lizentziak oso altuak ere badira, eta hori ondo aztertzekoa da.
Iaz 'Hiru mosketariak' CDa itzuli genuen eta pozik gaude gaztetxoen artean izandako harrerarekin; oraingo honek ere horrela izatea espero dugu (demoa web orrian proba dezakezu).
Eskerrik asko zure oharrengatik, horrelakoak ere behar baititugu aurrera egiteko.
Danel
Ni ere bat nator Unairekin (nahiz eta ulertzen dudan gaztetxoenganako kezka hori); kontua da, baina, haurtxo horiek gazte bihurtzen direla, eta gero heldu. Eta gu ere garai batean haurtxo izan ginen, baina heldu gara, eta gure gustu eta zaletasunak ez dituzte kontuan hartzen, eta horrela baztertzen du euskara gazte jende askok, etsita, euskaldun izan nahi baina erdaldun bizi behar izatearekin aspertuta.
DEMOa jaitsi dut, ez dakit joko osoaren bertsioa bezalakoa den, baina...
Benetan larria da, nork egin du jokoaren itzulpena?¿?? "Textura"-ren ordaintzat 'ehundura' jarri beharrean 'testura' ipintzea (nahiz eta hiztegi moderno bakar batean ere ez dudan topatu) hori onar dezaket, baina nola euskaratu daiteke erdarazko "dar vueltas de campana" esapidea "kanpai-bueltak egin"!!!!???
Itzulipurdikatu, zilipurdi egin, mux egin... horrenbeste ordain jator eskura/eskuaraz izanda...
Soinu aukeretan, aldiz, soinu eta musika bolumena kontrolatu daiteke. Baina zer da 'soinu' delako hori? Lehenerako 'audio aukerak' hobe legoke, eta batez ere bigarrenean (kontuan izanda 'soinu' eta 'musika' sinonimo izan daitezkeela) badirudi 'hots' dela euskal ordain egokiena. Hau da, 'Aukerak' atalean, 'Kontrol aukerak' eta 'Audio (edo Soinu) aukerak', eta azken honen barruan, 'Hots bolumena' eta 'Musika bolumena'. (gainera, hizkuntza biziagoa erabiltzea komeni da jokoetan, horregatik "musikaren bolumena" ipini ordez, hobe da "musika bolumena".
Eta are larriagoa, kontrol aukeretako eskuineko zutabea gazteleraz dago! "mayusculas, barra espaciadora, numero 2, flecha arriba, flecha abajo, etab. ageri dira!!! hainbat hizkuntzatara itzulia izan dela joko hau diozue? bada, zuek gazteleratik itzuli duzue zuzen-zuzenean ezta?
Umeentzako gauzak egitea ondo dago, baina, euskarak iraungo badu, adin-tartea zabaldu eta nerabeei arreta gehiago eskaini beharko litzaieke. Berriz ere diot, Unairekin erabat ados nago, noizko Tomb Raider, Final Fantasy, The Sims, eta horrelakoak euskaraz?...
Agian komeniko litzateke jakitea lizentziaren jabeak eta ez bestek erabakitzen duela zein produktu euskaratzen den eta zein ez. Tamalgarria da, baina makinatxo bat saio egin dira horrelako jokoak euskaratzeko, eta gehien-gehienetan erantzuna ezezkoa izan da jabeek ez dutelako errentagarri ikusten 1.000 ale besterik salduko ez dituen produktua. Horretan ere gutxitxo omen gara.
> Umeentzako gauzak egitea ondo dago, baina, euskarak iraungo badu, adin-tartea zabaldu eta nerabeei arreta gehiago eskaini beharko litzaieke. Berriz ere diot, Unairekin erabat ados nago, noizko Tomb Raider, Final Fantasy, The Sims, eta horrelakoak euskaraz?...
Denok nahi ditugu lehen mailako bideo-jokoak euskaraz izan. Baina gelditu al zara pentsatzen horrelako jokoen atzean dagoen industria nolakoa den? Pentsatu duzu gaur egungo bideo-joko batek, zineko produkzio handi batek baino aurrekontu handiagoa duela? Are gehiago, pentsatu duzu hizkuntzak garrantzia gutxiago duela bideo-joko bat merkaturatzeko garaian pelikula bat merkaturatzean baino? Eta horri helduz, konturatu zara joko gehienak gaztelaniaz ere ez direla merkaturatzen, eta Espainian ere ingelesez saltzen direla, hizkuntzak ez duelako garrantziarik produktora handientzat?
Horretan pentsatu, eta orduan konturatuko zara zein garrantzia gutxi duen bideo-joko handien produktora batentzat (EA Games, PYRO, etab.) bere jokoak euskaraz izatea. Joan zaitez 40 milioi joko saltzen dituen produktora bati esanaz zuk euskaratuko duzula eta 500 joko salduko dituzula. Ez dizu entzun ere egingo.
Lehen ahaleginen ondorioa dira KAO bezalako jokoak, eta urrats handia iruditzen zait hain ezagunak izan ez baina kalitate handikoak diren joko hauek euskaraz egotea. Ea honelakoek ate bat zabaltzen duten, eta etorkizunean PlayStation-eko jokoak ere euskaraz kaleratzen diren, baina bitarten ditugun aukerak baloratzen ikas dezagun.
Kaixo!
Bueno, guk ingelesetik itzuli dugu jokoa, eta gazteleraz agertzen zaizkizun hitz horiek ez dira jokoko hitzak, directX-arenak baizik (Microsoft-ek ez ditu horiek itzuli). Windows beste hizkuntza batean duen ordenagailu batean probatzen baduzu, ikusiko duzu hitz horiek beste hizkuntza horretara aldatuko zaizkizula: independenteak dira jokoarekiko.
'Testura' hitzari dagokionez, Elhuyarren askotan egin dugu topo 'texture' hitzarekin, eta, euskaratzeko, 'ehundura, egitura, trinkotasun' hitzak erabiltzen saiatu gara, kasuen arabera. Baina 'testura' ere erabiltzen dugu behar denean. Nola esan argazkigintzan 'light texture' 'argiaren testura' ez bada? 'argiaren ehundura'?; 'argiaren egitura'?. Adibidez, Edafologian. Euskaltermen ere berariaz aipatzen dute ez nahasteko 'egitura' eta 'testura' Pedologian:
Euskalterm: <
eu testura / ehundura
es textura (pedologian)
fr texture
en texture
Eta Windows euskaratzean ere, horixe erabili da:
Sailkapena: Informatika | Windows ingurunea
eu Aukeratu testura
es Elegir textura
fr Choisir la texture
en Choose Texture (BUT)
Izan ere, 'texture' hitza, arte-kontuetan, honela definitzen da:
(Inoiz, 'ukitu' hitza ere erabili dugu, 'ukitu latza' adibidez).
Kultura-hitza da, nazioartekoa guztiz. Beraz, zergatik ez erabili 'testura' komeni denean (ez beti, jakina)? Hona hemen datuak:
ingelesez: texture
frantsesez: texture
gaztelaniaz: textura
danieraz: textur, tekstur
nederlanderaz: textuur
alemanez: Textur
portugesez: textura
serbokroazieraz: tekstura
italieraz: tessitura
suedieraz: textur
'Itzulipurdi', 'zilipurdi'...... eta "kanpai-buelta" (Elhuyar Hiztegia) edo 'kanpanbuelta' (Zehazki eta Orotariko Euskal Hiztegia).
Beraz, itzultzeko ezarrita ditugun irizpideak erabili ditugu Elhuyar Hizkuntza Zerbitzuetan.
Bukatzeko, eskerrik asko demoa probatzeagatik eta iradokizunengatik :-)
Danel
Eta horrelako jokuetan gastatzen dena ezin da joku bat euskaratzeko erabili? Baina benetako joku bat esan nahi dut: ISS Pro, Tomb Raider, Age of Empires, etabar.
Alegia, gazteek nahi dituzten jokuak. Ez gazteek erabiliko ez dituztenak.
Sentitzen dut gauzak horren gordin esatea, baina hori da kontua.