Alesti Jario Irakurlea, orain euskaraz ere bai
Orain arte jarioa irakurtzeko euskarazko web zerbitzu bakarra Aurki.com zen, eta honek ez zituen erabiltzaile guztion beharrak asetzen, edukiak Aurkik emandako iturrien zerrenda batetik soilik aukeratu ahal baitziren. Ondorioz, nahiko mugatua zegoen guztia. Orain, 3ARRANOren itzulpenarekin, Alesti jario irakurlea euskaraz ere badugu.
Alesti RSS Irakurlea
Alesti doako Web 2.0 jario irakurle sinple eta erabilterraza da. Jario formatu ezagun guztiak, RSS eta Atom esaterako, jasaten ditu. Iturri bildumak dituzten OPML fitxategiak inportatu eta esportatzeko aukera ematen du. Alesti webean oinarriturik dagoenez zure RSS iturriek eskainitako berri eta blog guztietako azken sarrerak irakurri ahalko dituzu Internetera sarbidea duzun edozein lekutatik. Gainera, web aplikazio bat baita, ez duzu Alesti zure konputagailuan instalatu beharrik eta ezta sistema eragile berezirik ere.
Alesti erabiltzeko ez duzu zure nabigatzailean inolako pluginik instalatu beharrik. RSS irakurle honek estandarrak betetzen dituzten web teknikak darabiltza, hala nola Ajax, eta edozein nabigatzaile modernorekin erabil daiteke.
Zer dira RSS eta Atom?
RSS (Really Simple Syndication / Sindikazio Guztiz Sinplea) eta Atomek sarean zehar dauden eduki-iturburuetatik nahi dituzunak aukeratu eta hauetara dohainik harpidetzea ahalbidetzen dizute. Alestik harpidetza hauen laburpenak erakusten dizkizu, automatikoki eguneratzen direlarik.
Eztabaidagunea
Edozein zalantza edo iradokizun baduzu, edo itzulpenean akatsen bat aurkitzen baduzu, Alestiren euskarazko eztabaidagunera jotzea duzu onena: http://forum.alesti.org/viewforum.php?id=12
Edo bestela bidali mezu bat 3ARRANOren eposta helbidera: 3arrano(ABILDUA)3arrano(PUNTU)com
Erantzunak
Ari gara, ari gara.
Beste aukera bat, aukera ederra beraz.
Egin ditut lehenengo saiakerak, eta itzel ondo. Erraza da, interfaze oso atsegina eta patxadaz euskaratuta dago gainera.
Ulergarria eta erakargarria.
Aukera paregabea daukagu beraz, blogosfera guztia gure harpidetzetan jartzeko.
Aurkik oraindik, hala ere, badauka lanik. Izan ere, euskarazko blogen erreferentzia nagusia da. Hor batzen dira inon baino blog eta iturri gehiago....
Uste dut, Aurki egotea eta harpidetzak Alesti bidez egitea konpatiblea dela. Aukeratu egin behar.
> Aurkik oraindik, hala ere, badauka lanik. Izan ere, euskarazko blogen erreferentzia nagusia da. Hor batzen dira inon baino blog eta iturri gehiago....
>
> Uste dut, Aurki egotea eta harpidetzak Alesti bidez egitea konpatiblea dela. Aukeratu egin behar.
Noski baietz. Nik oraindik egunero bisitatzen dut Aurki.
Jario irakurlea.
Esaten da ezen dela: jario irakurlea. Ulertzen dut zer da jario eta baita irakurle (edo lektorea), baina ez dut ulertzen noiz dago osorik ezen: jario irakurle edo jario lektore.
Bestetik irakurle da irakurtzen duena eta lektorea ostera -nahiz-eta etymologikoki da identikoa- da hemen, uste dudan lez, makhina edo tramankulu bat; differentzia egitea litzateke gauza ona aparte segitzen dela terminoligia internationala. Zein da bere equivalentea inglesean hon jario irakurlea?
Pasatzen ahal zaida da ere ezen ez dudala konzeptua, zein da interesatzen zaidana gehien; baina konzeptuak dagoz basaturik an hitzak behar dutenak izan ulergarri.
Argibiderik balego esker mila.
Ingelesez Feed Reader da, beraz ez dira bi kontzeptuak bereizten (pertsona Reader da, eta makina ere bai). Ez dut uste, beraz, euskaraz bereizi beharko liratekenik.
Azken finean teknologia berrietan askotan sortzen dira hitz ezagunentzako definizio berriak, MSN Messenger ezaguna "mezularia" da, nahiz eta makina izan.
Batetik eskerrak erantzutea gatik eta batez ere ematea gatik argitasunak.
Beharbada nahastu ditut bi puntuak aipaturik lar elkarren ondoan, bat jario hori zein izan da motivua nik izkiritzeko -jario irakurlea; zeinek adjektivatzen du irakurle, baina esanik dela irakurle zer?- eta beste gorabeherea hon erabili lektore edo irakurle.
Nik uste lektore hitza eta batez ere konzeptua da askoz ulergarriago edozein euskaldunentzat ezi irakurle zeinek ematen du aditzera ideia hon ari da irakurtzen persona bat, nola ere ez da berdin esaterako toreroa edo toreatzailea edo pintorea edo pintatzailea adierazten duela batak aktionea puntualago eta konkretuago (deskriptivoago) eta besteak ostera konzeptualago zabalago. Nik uste dut asko egokiago da hemen lektore, batez ere transmititu nahi bada konzeptua. Iruditzen zait ere ezen hori irakurle hori da eskapu bat tik lektore hitza zein ez da erabili nahi izan izenean purismoa (hemen orai, purismo lexikala), ez dateke baizik exemplu bat hon jasaten dugun purismoa, hori nire interpretationea.
Baina ari garela buruz jario irakurlea edo jario lektorea, zeinak bultzatu ninduen eta nauen izkiriatzera, esan ze ez diot hartzen zentzurik hor jario horri. Feed Reader euskaratzeko zergatik jario irakurle? Hor feed adjektivoak esaten du nolakoa da reader hori, baina euskarazkoan nola ulertu behar da dela irakurlea?
Nola explikatu?
Baldin ulertzen ez badugu "jario irakurlea" ez ote litzateke hobe eta ulergarriago izkiriatzea "feed irakurlea" edo oraino klaruago konzeptualki (harrapa dezan gure intelektuak buruz zertaz ari gara) "feed lektorea"? Baldin "jario"-k ez badu ezer transmititzen konzeptuali hobe litzeteke seguruenez zuzenean ipini termino inglesa: feed.
Feed irakurlea edo feed lektorea.
Ez ala bai? Edo zer legoke esateko?
Feed ez da adjektiboa, ezta aditza ere ("jaten eman") kasu honetan, baizik izena. Izen hori eman zioten jarioari. Eta zer da Feed hori? Blog eta webguneetako artikuluak, sortu ahala, fitxategi batzuetan gordetzen dira. Eta web aplikazio berezi batzuek (jario irakurleek) fitxategi horiek irakurri eta egon diren berrikuntzak zeintzuk diren erakusten digute. Beraz, ez dugu blog eta webgune guzti horiek bisitatu beharrik, web aplikazioaren orritik irakurriko ditugu artikulu berriak.
Feed hori, beraz, datu multzo bat da, eta Aurki.com-en "jario" izena eman zitzaion (agian aurretik beste nonbaiten ere bai) oso ongi errepresentatzen duelako kontzeptua.
Nik, normala den lez, ulertu dut ulertu dudana edo hobeki zehatzago ulertu ahal izan dudana.
Batetik hori feed ze da izen bat -substantivoa- eta ez da ez adjektivoa eta ezta verbua. Ez dudana ulertzen da ondorengoa relationaturik kin lehen esan dena ezen "Izen hori eman zioten jarioari.".
Gero explikatzen da, nire ustez ongi, zer da gure kasuan feed hori edo feed irakurlea:
Eta zer da Feed hori? Blog eta webguneetako artikuluak, sortu ahala, fitxategi batzuetan gordetzen dira. Eta web aplikazio berezi batzuek (jario irakurleek) fitxategi horiek irakurri eta egon diren berrikuntzak zeintzuk diren erakusten digute. Beraz, ez dugu blog eta webgune guzti horiek bisitatu beharrik, web aplikazioaren orritik irakurriko ditugu artikulu berriak.
Amaitzen da esanez ezen feed horri, zein bait da datu muntzo bat, ipini zitzaion izena jario. Orai arte ere ulertzen dut ongi ezen feed esateko hartu zen edo erabaki deitzea jario.
Baina ulertzen ez dudana da konsekuentzia ezen hori "oso ongi errepresentatzen duelako kontzeptua". Agian representatzen duke baina nik ezin dut ikusi zergatik; zegatik representatzen du ongi edo oso ongi?. Niretzat eta seguruenez ere baita euskaldun alphabetatu gehienentzat segitzen du izaten -ezaguturik ere jario hitza- konzeptualki opakoa: jario irakurlea. Beharbada gainera, praktikan, ez du importantzia handirik.
Pozten nauena da ze ikasi dut gehiago orai kin horiek explikationeak, beraz berriro eskerrak zuri gatik izan duzun pazientzia eta egin duzun ahalegina ahal zenduana explikatzeko. Eskerrak.
A ze sorpresa atsegina!! Alesti da erabiltzen dudan RSS irakurlea, eta gaurtik aurrera euskaraz edukiko dut.
Eskerrik asko.