Kerik gabeko guneetan (eta besteetan) zer jarri euskaraz
Sustatun eta Vilaweben joan den astean azaldu zen, okerrez beteta zetozela Espainiako Osasun ministeritzaren euskarazko eta katalanezko oharrak, ustez erretzerik ez den tokietan pegatu beharrekoak. Horren ondotik, zuzenketa etorri da. Katalanez, egokia, baina euskaraz, oker jarraitzen du. Horrez gain, Eusko Jaurlaritzak ebatzi du kartel jakin batzuk derrigor jarri behar direla EAEko toki publikoetan, eta gainera, euskaraz eta gaztelaniaz joan behar dutela, testu jakin batzuekin.
Era honetako ohar okerrak itsasteko proposatzen digu Espainiako Osasun Ministerioak, erretzerik ez dagoen tokietan:
- euskaraz gaizki lehen : kerik gabeko guneak errespatzea araua izan da. Kerik gabeko kunea.
- euskaraz gaizki orain : kerik gabeko guneak errespatzea araua izango da. Kerik gabeko gunea. Gaizki jarraitzen du errespatzea horrek.
- katalanez ondo orain (valentziera ere azaltzen da hizkuntza zerrendan, baina irudi eta testu bera da).
- katalanez gaizki lehen
(irudi hauek Jabi Zabalak bildu ditu Flickr-eko bere kontuan)
Bestalde, Eusko Jaurlaritzak publiko egin du, prentsa idatzizko iragarkien bidez, ze ohar jarri behar diren EAEko lokaletan. Gaurko Berriaren alean datorren iragarkiak dioenez, Tabakoaren legea betetzeko araudi zehatzago baten zain, Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako lokal publikoetan oharrak jarri egin behar dira, eta elebidunak behar dute izan, euskaraz eta gazteleraz.
Euskarazko testuak zein izango diren ere zehazten du Jaurlaritzak, eta ez datoz bat Ministerioaren mezuarekin, ezta zuzentzen dutenerako ere:
- Tabako-saltokietan eta tabako-makinetan. DEBEKATUTA DAGO 18 URTETIK BEHERAKOEI TABAKOA SALTZEA. TABAKOA OSO KALTEGARRIA DA OSASUNARENTZAT.
- Erretzea erabat debekatuta dagoen establezimenduetan: ERRETZEA DEBEKATUTA DAGO.
- Erretzea baimentzea erabaki duten 100 metro koadro baino gutxiago dituzten establezimenduetan: HEMEN ERRETZEA DAGO.
- Erretzeko guneak dituzten establezimenduetan, lokalaren atean ERRETZEA DEBEKATUTA DAGO, ERRETZAILEENTZAKO EREMUAN IZAN EZIK eta egokitutako eremuaren sarreran ERRETZAILEENTZAKO EREMUA. LEKU HONETAN EZIN DA SARTU 16 URTETIK BEHERAKO INOR.
Horrez gain, ohar guztiei beste esaldi bat gehitu behar zaie: 28/2005 LEGEA betez.
Berriaren iragarkian oharrak letra larriz datoz eta hala jarri ditugu hemen.
Ez naiz arritzen itzulpenekin. Badut Berako lagun bat euskara bere kasa ikasi duena, euskaltegira joan gabe. Ulertu, ulertzen du, baina solasteko ere arazo franko du. Eta berak hala dela onartzen du. Madrilen bizi da egun. Jakin badakite euskalduna dela, eta euskara badakiela (zenbat ez da zalantzan jartzen). Lehengo egunean 18/98 auziko itzultzaile izateko deitu zioten, eta ezetz erran zuen, euskara maila duinik ez zuela argudiatuta. Ez zela maila konturik aipatu zioten, euskara jakitea nahikoa zela. Ongi ulertu nuen une horretan itzulpenarekin izan diren arazoak 18/98an, eta bidenabar, nola egiten dituzten horren itzulpen ponpoxoak tabakoaren legea iragartzeko, adibidez.