Eta dorpeok zer?
Heldu samar harrapatu naute teknologia berriek, aitortzen dut. Baina urratsak egitea kalbario gertatzen bazait, ez dut uste nire neuronek dutenik erru osoa. Ez da egongo teknologian beste arlorik, hedatuen artean, hain laguntza zerbitzu gutxi daukanik. Gaur gaurkoz, dorpeok jai dugu!
Gurutzea hartu
Badira zortzi bat urte erosi nuela lehen ordenagailua, Bilbon, iMac ultramodernoa. Kutxa handi batekin itzuli nintzen etxera, eta muntatzeko orduan izan nuen ezustea, nire kalbarioaren lehen urratsa: argazki eta guzti zetorren nola entxufatu argindarra, baina handik aurrera ezer ez!
Teknofobo ez agertzeko, neroni hasi nintzen trasteatzen juramentu artean, eta lortu ere lortu nuen teknikorik ekarri gabe posta elektronikoa erabili ahal izatea... ordenagailua erosi eta sei hilabetera!
Ez du ordea luze irauten zorion teknologikoak dorpearen etxean. Martxatxoa hartzen hasi eta berehala, tximistak erre egin zidan modema. Hornitzaileari deitu eta, noski, Bilbora eramateko. Opor egun bat kosta zitzaidan broma. Bigarrenez erre zitzaidanean, mandatari bidez bidali nuen, eta opor eguna baino garestiago ordaindu nuen.
Belauniko erori
Hirugarrenean, aspertuta, PC bat erosi nuen. Arrasaten, badaezpada, zerbitzua bertan izan nezan. Etxera eraman eta piztu nuenean, iruditu zitzaidan arrazoia zutela Mac zaleek, tonto samarra zela PCa. Gero jakin nuen saldu zidatela inongo sistema eragilerik gabe. Alegia, autoa motorrik gabe. Samaritana batek oparitu zidan berea, eta kutsatu zidan birus itzela. Pikutara artxibo guztiak! Gainera, bitartean, Arrasateko enpresa Beasaina joan zitzaidan, eta hor nauzue berriro atzeaurrean.
Horrela moduz joan dira ondorengoak, baina ez dizuet gurutze-bide osoa kontatuko. Aspergarria da: erori, altxa, berriz erori, berriz altxa, sufrikario luzean.
Gurutz iltzatu
Total, Kristo baino josiago nago nire gurutzeari. Ezingo nuke normal bizi posta elektronikorik gabe. Irratiko tertulietan etxetik sartzen naiz, edizio digitalak aurrean ditudala. Sustatu bizi dut lagun taldea bailitzan. Familia sakabanatua garenez, badugu blog pribatu bat, hurbiltasunik ez galtzeko. Bideo-konferentzian aritzen naiz Milwakee-ko ilobarekin. Goienkaria eta Argiako artikuluak, bestelako idazkiak, denak eskatzen dit sarean egotea. Azken bihurrikeria: iMac zaharrak jarraitzen du modem-a erreta, baina wi-fi sarea jarri dut etxean eta orain ordenagailu banatan aritzen gara etxekoandrea eta biok.
Baina hau guztia lortu dut arrastaka, izerdi eta odola majo isurita, neurona asko funditzearen truke. Eta ez zaizkit bidean azaldu Maria Magdalena edo Simon Zirenekoa, nekea arintzera. Horregatik diot, inguruari begira: nola da posible horrenbeste sufritzaile egotea? Edo bestela, ni ote naiz dorpe erabatekoa? Eta edozein kasutan: dorpeok zer?
Erantzunak
Arrazoi duzu, Mikel. Ni ere 1988az gero erabiltzen dut ordenagailua, eta asko ikasi dut harrezkero, baina ordenagailu berria erosten dudanean, lagun batengana jotzen dut, bera baita nire aingeru goardakoa kasu horietarako.
Eta uste dut modelo hori hedatu dela gure artean informatikari dagokionez (baina ez bakarrik, Garik esan duen moduan): edo oso abila zara, edo lagun batengana jotzen duzu, asko dakiena; amerikarrek deitzen dutena power user. Bestela, jai.
Nik orain dela gutxi erosi dut ordenagailu berria, eta lagun horrek ipini dizkit gauzak kurioso. Baina horrezaz gain, liburu bat erosi dut Amazon dendan, ikasteko nola erabili Mac OS X eta berarekin datozen aplikazioak.
Barkatu muturra sartzea, baina "dorpe" hitza gaizki erabilia dago artikulu horretan. Joera zabaldua da, eta ahalegindu behar genuke horrelakoak saihesten, Nik dakidanaren arabera, Iparraldekoa da hitza, eta "gogor", "anker" adierazi nahi du, ez "trakets", "aldrebes", "moldakaitz".
Beste hitz bat ere bada azkenaldian zanpaketa bortitza jasaten ari dena: "prestutasuna".
Hau lotsa! "Ze kosmopolita"-ko Xabin Goitiaren gero eta antz (ohar zaitezte: "antz; eta ez "antza") handiagoa dut.
Ez, Mikel, zu ez zara ez traketsa, ez aldrebesa, ez moldakaitza (formal nabil eh pipi?). Informatikaren munduak erabiltzaileoi jartzen dizkigun traba eta konplikazioek ez dute parekorik. Erabateko menpekotasuna dugu harekin eta erabiltzaile soilak kolpeak bata bestearen atzean jasotzen ditu.
Bulegoetan beti informatikariak izaten ditugu inguruan eta eskerrak haiei atera dira aurrera lanak. Behin baino gehiagotan galdetu diot nere buruari etxean ordenagailua darabilen hainbeste lagun nola demonio konpontzen den. Orain ari naiz frogatzen. Gaizki, oso gaizki. Nire kasuan sokorrista etxean dut eta medikua anaia, baina menpekotasun horrek sutan jartzen nau.
Nik kotxea gidatzen ikasi nuenerako ordenagailuarekin dezente ohitua nengoen. 18 urtekin gidabaimena atera eta kotxea hartu nuen. "Zenbat zaldi dizkik hire kotxeak?", "zaldirik batere, bolantea eta lau errobeda", besterik ez nekien nik kotxeetaz. Repuestoko errobeda non zegon ere ez nekin lehen pintxazoa izan arte. Instrukzioak atera, txintxo txintxo jarraitu eta listo. 300.000 km inguru egingo nituen ordutik eta ez galdetu niri bujiak non dauden.
Ordenagailuko teklatuarekin kotxearekin baino km gehiago egingo nituen, eta hamaika kontu ikasi ditut, baina ez dago konparatzerik. Kotxea nik gidatzen dut eta nahi dudan tokira narama. Ordenagailuarekin bestelakoa da harreman. Berak agintzen du, eta ahal dudana eta uzten didana egiten dut. Eta despistatu orduko barrabiletan ostikoa ematen dit. Azkena orain 3 hilabete. Disko gogorrak krak egin eta hamar bat urtetan pilatutako lanak Txan magoa bailitzan desagerrarazi zituenean.
Ea norbait animatzen den eta IMKE (Informatikaren Menpekotasunak Kaltetutakoen Elkartea) sortzen duen. Ni bazkidetzeko prest.
Aukeratu egin nuen 'dorpe' hitza, gaztelaniazkoaren esangura jasotzeko. 'Baldar', adibidez, beste zerbait da niretzat. Baina aukera egin nuen Elhuyar hiztegi elektronikoak ematen dituen ordainen artean. Bat datozenean nire sena eta dotriña homologatua, ez dut zalantzarik izaten. Teknologia bezala, hizkuntzalaritza ere ez delako nire esparrua. Eskertzen da ekarpena.
Erabilgarritasuna : Horrek izan beharko luke erlijio berriak teknologia munduan. Zuk ordenagailuarekin dituzu arazoak, baina hona hemen eguneroko beste zenbait adibide, auzitara eramateko modukoak:
Erropa garbigailuen antiarrugas edo flot aukera. Zenbat etxekoandre egoten da garbigailuak bukatu zain segituan eskegitzeko, kalera atera aurretik.
Sakeleko telefonoak: adin batetik aurrerako zenbat da agenda erabiltzeko gai? eta zenbatek blokeatu du PIN-a gaizki tekleatuta, edo...
DVDak: Nire inguruan DVDa erosi duen edadetu asko dago (edadetu diot, 50 urtetik gora adibidez) pentsatuz VHSa baino errazagoa izango zela, eta orain hizkuntza aldatzen ez dakiena, edo telefonoari erantzuteko filma gelditu eta berriz martxan jartzen ez dakiena.
Izan ere, zenbat eta zenbat gauzatan atzeraka goaz aurrera joan beharrean. Honetan radikalagoak izan beharko genuke, eta benetan erraza ez dena, ez erosi: Jakob Nielsen