Grammy Latinoa Junkerarentzat, folklore disko onenagatik
Kepa Junkerak Grammy Latino saria jaso du gaur goizaldean, "K" diskoagatik. Sei disko ziren folklore kategoriarako hautagaiak eta Junkerak jaso du disko onenaren grammya.
Joan den urtean, 2003an, atera zuen K izeneko diskoa Junkerak. Bilboko Arriaga antzokian zuzenean grabatu zuen disko bikoitza. Besteak beste, La Bottine Souriantte, Bulgarka, Alos Quartet, Ibon Koteron o Patrick Vaillant-ek parte hartu zuten diskoaren grabaketan.
Alex irabazle
Atzo gauerdian hasi zen Grammy Latinoen sari banaketa eta Alejandro Sanz kantari espainiarra izan zen nagusi; bost grammy latino eraman ditu.
Hemen duzue Grammy Latinoen sariketako irabazleen zerrenda.
Erantzunak
Junkera zoriondu nahi dut hemen -Grammyarekin edo gabe- haren lan bikainagatik. Eta, bidenabar, gure Herrian arrunta bezain tristea den gertakari bat jakinarazteko beharra sentitu dut: El Correo egunkariaren edizio digitalak sariketaren berri ematen du, bai, Sanz gora eta Sanz behera, Bebo Valdés, Paulina Rubio... baina artista bizkaitarra AIPATU ere ez du egiten!! Batzuetan irudipena dut estralurtarren artean bizi garela, baina ezin asma dezaket nor den hemen estralurtarra: ElCorreokoak ote? Junkera ote? Euskal musikariak ote? Edo euskal kultura, oro har?
Hau da txorrada pila.
Nahi ta nahi ez, zu ere hispano zikina zara. Zuk badakizu nor den Alejandro Sanz, Mana-ren musika entzun duzu, Umbral-en zutabeak irakurri, Boris Izagirreren ipurdia ere ikusteko aukera izan duzu eta lehen Tamara izena zuen Portugaleteko neska haren ama ere ikusi duzu telebistan, adreilua poltsan duela, beste edozein hispano arruntek bezala.
Orduan, ulertzekoa da Kepa Junkera ere hispanoa izatea, euskotar hispanoa zehazki (euskaldun hispanoa ezin esan)
Gora Kepa Junkera, Sakabi, Egañazpi eta baita Angiozarko itsua ere!
Eta saria amañatuta dagola ta, hemengo zenbat izaten dira ere horrela? noski, eskala txikian. Baina horregatik ez dago barkaziorik. Eskala txikian egiten da, ezin delako haundian egin.
Esan dezadan elcorreodigital-ek jarri egin duela, azkenean -duela ordu erdi edo-, Junkerari buruzko albistea.
Sekula ez baino, hobe berandu...
Zure mezuak harritute itxi nau. Aklarazino batzuk:
1. Zergatik erabiltzen dozu hispano zikina kalifikatiboa? Nik hispanoak gutxiesten dodazala uste dok ala? Nire kritika musika estilo bati jarri deutsoen etiketaren kontrakoa da, ez hispanoen kontrakoa.
2. Nire españartasuna komunikabideetako zenbait zaborreria kontsumitzen dodalako ustean oinarritzen dozu... mesedez!! Maná gorroto dot, ez dot ia telebistarik ikusten eta Umbral... bueno, Umbralegaz barre batzuk bota leikez egie esan.
3. Orduan, zure aburuz, zabor kultural hispano hori alde guztietatik sartzen deuskuelako... Kepa Junkeraren lana hispanoa da? Ez ote dagoz musika kritikari aproposak Estatu Batuetan Hispanotzat hartzen duten hori eta Kepa Junkeraren diskoa berdina ez direla esateko? Bere musikeari Hispano folk jarriko ete deutsie Kepan karnetean España jartzen daualako? Akaso guk transkulturala dan lan bateri ez deutsogu etiketa transkulturala jartzeko ahaleginik egiten? Adibidez, Hedningarna taldearen musika eskandinabiar erroetan oinarritua, bai Suediar erdi aroko musikan eta bai Karelia eta Finlandiako beste lurralde batzuetako tradizioan oinarritua bezala ez genduke definituko? Edo zuzenean Swedish Folk etiketa jartzera ausartuko ginateke?
4. Txo, sariak hemen amañauta dagozen edo ez, ez dakit. Baina horrelako sariak nori egokitu erabakitzen den batzarretan egongo bazinateke, hankaz gora jausiko zinateke. Norbaitek esan eban Shakirari bideo onenaren saria ipurdia kristok baino hobeto mugitzen zuelako arrazoiarengatik emon eutsoela. Eta klaro, epaimahikide gehienek baietz, ados, arrazoi taxuzkoa zala duda barik.
Halan da ze, ia nor dan txorradak idazten dauazana.
Junkera da nazioarteko arrakasta lortzen duen artista euskaldun bakarrenetako bat eta, poztu beharrean, zuk trabak baino ez dituzu ikusten.
Lau katu gara eta beti gure homologazio propioa bilatzen.
Kendu txapela eta ez izan hain txepela. Saria Fidel Castrok emango balio, nahiz eta latinoa izan, seguru poztuko zinaketela.
> Kepa Junkerak Grammy Latino saria jaso du gaur goizaldean, "K" diskoagatik. Sei disko ziren folklore kategoriarako hautagaiak eta Junkerak jaso du disko onenaren grammya.
> Junkera da nazioarteko arrakasta lortzen duen artista euskaldun bakarrenetako bat eta, poztu beharrean, zuk trabak baino ez dituzu ikusten.
>
> Lau katu gara eta beti gure homologazio propioa bilatzen.
>
> Kendu txapela eta ez izan hain txepela. Saria Fidel Castrok emango balio, nahiz eta latinoa izan, seguru poztuko zinaketela.
>
Nor da txapela daroan txepela?
Sari bat euskaldun bati emon arren sari horren inguruan dauden pegak ikusteko kapaza dan pertsona "zirikatzailea"?
Edota sari bat euskaldun bati emoteagatik biba ta saltuka DERRIGOR hasten dana?
"Por decreto ley" euskaldun guztiak alai? Ta niri Junkeraren enfokea edo "bisio musikala" ez bajat larregi gustatzen, zer egin behar joat? Rotulkiaz irribarre bat margoztu arpegian?
Erantzun horri, mesedez.
Akaso zu poztu egin zinen Operacion Triunfon galdakoztar bat garaile urten zanean? Euskal Herri osoa festa zoroan murgildu ote zan?
Badakit aurreko konparazioa "heavy" xamarra dala, baina bueno... niretzako Grammyak ez dagoz OT-ren musika izpiritutik hain urrun eh!
Inork badaki zergatik bereizten diren Grammy Latinoak besteengandik? Eta latino hitzaren atzean zer dago? Estatuaren arabera egiten dute? Hizkuntzaren arabera? Gaztelaniaz kantatzen duten estatu batuarrak latinoak dira? Brasildarrak latinoak dira? italiarrak? frantsesak? Hizkuntza ez latinoa erabiliagatik, latinetik datorren hizkuntza ofiziala duen estatuetako edonor hartzen dute sariketa horretan? Dover saritua izan daiteke?
Bizpairu galdera erantzuten badizkidazue nahikoa.
Eskerrik asko.
> >
>
> "Por decreto ley" euskaldun guztiak alai? Ta niri Junkeraren enfokea edo "bisio musikala" ez bajat larregi gustatzen, zer egin behar joat? Rotulkiaz irribarre bat margoztu arpegian?
> Erantzun horri, mesedez.
>
> >>>Sari hau ona da K.J.rentzat, noski, eta, errebotez edo, ona izan daiteke hemengo beste musikari batzuentzat (berarekin kolaboratzen dutenentzat, esaterako).
Badakit ez garela bizi mundu perfektoan eta musikaren negozioan zaborra asko dagoela. Baina lehenengo erreakzioa pegak jartzea izatea, Sari Latinoa delako, atzetik multinazionalak daudela etabar, etabar, ba...hori niretzako bigarren lektura bat izan daiteke (zuretzako hau lehena da).
Albistea, berez, ona da.
Errespetatzen dut zure ikuspuntua baina...zirikatzaileari zirikatzen.
>Nire uste merkatuaren arabera doa. Grammyetan raperoak sartzen dute (beltzendako musika) eta gero Britney Spears, Aguilera, Madonna...eta noizen behin rockero suaberen bat. Hau da, gehien saltzen dutenak EEBBetan.
Latinoetan? beste guztiak. Esango nuke Grammy Latinoak 2. mailako Grammyak direla.
Baina Kepa Junkera hor agertzea kriston arrakasta da, hori duda barik. Ate asko zabalduko dizkio, orain artekoak baino gehiago.
Komertziala dela (eta hori pekatua da EH-an)? (eta hau goiko erantzun batzuei erantzunez). Alejandro Sanz ere komertziala da, baina oso ona da.
Hispano zikiña diot zure euskalduntasun jator eta garbia zikintzen dabelako hispanitateak.
Españar marabillak eta zaborreriak konsumitzen dozuz, bai, euskal marabillak eta zaborreriak konsumitzen dozuzen bezela. Como todo cristo! Euskal kulturan zagoz, baina kultura hispanikoan be, gustatu ala ez gustatu. Euskalduna bai, baina hispanoa ere bazara.
Kepa Junkeraren lana hispanoa da, zu hispanoa zaren moduan. Carlos Santanaren musika hispanoa da? Cristina Agilerarena ere? heurek be nahiko duda eukiko dabe eta benetako Grammyetan egon nahi lukete, baina a joderse, Bisbalekin batera.
Zuk Junkerarekin daukazunari "enemistad manifiesta" esaten jako. Hartuizu tila bat.
...musikagaz aberastea lortzen ari zarelako, baina niri Grammyen eta latinotasunaren kontu hori zabor hutsa begitantzen zait, batez ere hor atzean Miamiko mafia musikal zatarra dagoela pentsatuz gero, Estefan jauna eta enparauak.
Euskaldunok "latinoak" ete gara? Eztabaida itzela ;-)
> Junkera da nazioarteko arrakasta lortzen duen artista euskaldun bakarrenetako bat eta, ...
Junkera ez da euskalduna. Erdalduna da. Gaztelaniaz egiten du (berba, baina musikan ez du kantatzen)
Ez dakit hori den artista hispanotzat katalogatzeko balio duen. Artista hispanoak Donostiara datozen Iraileko super-izarrak: Silvio Rogriguez eta David Bisbal.
Jode txo, ba zure ikuspuntuegaz orduan akabo identitate kulturalaren inguruko zera guztiak.Egia esan, ez dot ulertzen.Zurea ikuspuntu fatalista bat dalakoan nago. Hortaz, mundu guztian pertsona denek (indigena batzuk salbu) identitate bikoitzak, hirukoitzak... izango lituzkete!!
Zelan katalogatu hemendik aurrera jarduera kultural guztiak? Multi kulti bezala? Orduan zertarako emon junkerari latino saria? Zeragtik ez world folk?
Nik uste neban kultura bakotxak azpegi, ezaugarri... konkretu batzuk zituela. Adibidez, estatu batuetan "latino" bezala ezagutzen danak, hegoamerikako kultura mestizoaren sustraiak izango lituzke, deitu salsa, vallenato, merengue edo batucada.
Horregatik nion nire lehenengo mezuan Junkeraren diskoan parte hartu daben elementuek latinotasun horrekin zerikusi gutxi daukiela. Albokea, abots bulgaroak, La Bottine Souriante.... jode! Ez dala Gloria Estefan agertzen ditxosozko K diskoan!!!
Nire argumentua horretan oinarritzen neban.
Junkerak kultura españarretik derrigorrezko razioa edan dau duda barik, guztiok bezala, erdalduna da tipoa gainera.... baina hemen juzkatzen dana musikea da, eta musika horrek nire ustez ez dauko zerikusirik ameriketako kultura latinoagaz.
Hori bai, latino etiketak latinetik eratorritako hizkuntzetan hitz egiten dabezan artista guztiak bilduko balitu... beste gauza bat izango litzateke. Noski, orduan frantziarrak, errumaniarrak... be sakuan sartu beharko lirateke!
Hortaz, tila bat hartuko dot zure gomendio jakintsuei jarraituz, baina ez Junkeraren sariagatik, baizik eta zure argumentazinoaren zentzu ezak sortutako ezinegonagatik baino.
Gauza bat ahaztu jat. Zenbat musiko egongo dira jatorri latindarreko estatubatuarrak izan arren, berez latinoaren kutsu hadirik ez duen musika egiten dutenak?
Adibidez, jazz talde baten saxoa jotzen duen Justo Rodriguez bateria. Bere gurasoak kubatarrak ziren, eta gzteleraz egiten dau. Ez ditu bere erroakahaztu... baina horregatik "latino" kategorian sartu behar al da bere jazz tipikoa?
Esan nahi dodana da, kultura purua daukatenak oso gutxi dirala, Afrikako boskimanoak eta ez dakit nongo aborigenak. Besterik ez.
Beste guztion bizitza kultura desberdinetan nahastua dago. Kultura europearrari esker ezagutu dugu Napoleon, kultura amerikarrari esker ezagutzen dugu Coca-Cola, eta kultura españolari esker David Bisbal. Nahi ta nahi ez horiek denak gure erreferentziak dira.
Madrilgo batek ez daki zein dan Klaudio Landa. Guk bai, euskal kulturan sartuta gaudelako.
Eztabaidagarria dala Junkera artista latinoetan sartzea? Bai, Carlos Santana edo Luis Cobos bezain beste.
Hainbeste jardun eta kexa!!! Grammya eman aurretik apuntatu egin behar al da grammya jaso ahal izateko? Junkera apuntatu egin al zen? Ala apuntatu gabe eman diote? Zergatik ez zen joan? Junkerak euskaldun onek izan ohi duten jarrera izan du: emandakoa hartu. Hori bai euskal legea.
Eta honekin lotuta Euskadi sariekin gertatutakoa gogorarazi nahi nuke: eman aurretik saria onartzen duela firmatu beharra-eta...
Joan den ostiralean albiste bi zetozen egunkarietan Kepa Junkeraren gainean: batetik, Grammy latinoetan folk ataleko saria eman ziotelako; bestetik, Nafarroa Oinez-eko aurtengo doinua egin duelako.
Bi albiste horiek ederki laburbiltzen dute Kepa Junkeraren egungo irudia: jator, guay, etxe eta kanpo serbitzen dakienarena... Euskañolari buruz esan genuen bezala, Junkera molatxen mazo. Hizkuntzaren aldetik, berriz, Junkera ez da iristen euskañola egitera ere, erdara hutsezkoa baita bere jarduna. Orain ez dakit baina garai batean (trikiti munduan mugitzen zenean), presio gehiago izaten zuen, ea zergatik ez zuen euskara ikasten-eta. Kepak, berriz, beti eduki zuen garbi bera musikaria zela eta musika axola zitzaiola, euskara-eta begi onez ikusi arren.
Inguruko presioari amore eman gabe nork bere printzipio eta lehentasunei eustea gauza txalogarria iruditzen zait bizitzan, eta are gehiago edozein artetan. Hortaz, argi gera bedi Junkerak eskubide osoa duela euskara ez ikasteko, baina baita nik ere Kepa Junkera euskal musikaritzat ez jotzeko. Berak egiten duena euskal musika den edo ez den, berriz, interesatzen ez zaidan eztabaida da.
a) Kepa Junkeraren musika gustatzen zait.
b) Kepa Junkera ez zait gustatzen.
c) Mario Vargas Llosarekin berdin gertatzen zait.
d) Vargas intraszendentea da euskal kulturaren garapenarentzat. Junkera, aldiz, garrantzitsua da.
e) Kepa Junkera ez da euskal kulturaren garapenaren erakusgarria, haren erabateko porrotarena baizik. Alegia, euskararen intraszendentziarena euskal folklorea lantzeko ere.
f) Azkena eta garrantzitsuena: Kepa Junkerari bost axola dio nik eta nire modukoek pentsatzen duguna. Oso gutxi gara.
g) Baita ere: zorionak Junkera. Baina ikasi euskaraz.
Ointxe irakurri dor Grammy Latinoana, ta egie esan patetikoa iruditu jat asuntoa, txo....
Momentu honetan kanpoan nau lanean, baina seguru euskal media osoa adurra dariola jabiltzuela, egun osoan Junkeran inguruen berbetan, gure musikaren balioa, kalitatea eta internazionaltasunaren inguruan barriketa hutsaletan galduta...
Ta niri honen inguruen bi galdera bururatzen jataz.
1: musika latinoa?? Zer deuko Latinotik (amerikarrek ulertzen daben zentzuan) Junkeraren K diskoak? Abots bulgariarrak eta Quebecois-ak, euskal tradizioarekiko (nolabaiteko) lotura... hori Alejandro Sanz eta Bebo Valdés-en kategoria berberean sartzen dabe?
2: Zelan ostia gogoratu jake Junkera esistidu be egiten danik? Ba oso erreza, begitu bere azken diskoaren argitaratzailea nor dan: EMI disketxea. Amigooo... badakigu sari honek zelan banatzen diren, hatzamarraren estilora alegia...
Norbaitek zalantzan jartzen dau EMIgaz argitaratu beharrean K Resistenciagaz argitaratu izango baleu sarirako izendatua be ezala izango???
Sintesian: salduta dagozan sari kutre baina brillantina ta lentejuelaz beterikoan, euskal musikari bati Latino kategoria lotsagarriansari bat emon deutsoe... de puta madre.
Ointxe, beste denboralditxo batez Junkerismo puta hau aguantatu beharra be...
Gora Sakabi ta Elgeta!!!