Badatoz entzuteko liburuak

Ez dakit, igual ni izango naiz raritoa, baina niri liburu bat entzutea txorrada bat iruditzen zait, liburuak irakurtzeko eginak baitira.



Beste alde batetik, testuak ez daude entzuteko pentsatuta, radionobeletako testuak bezala, eta entzunda asko galduko duela iruditzen zait.



Eta bukatzeko, badirudi teknologi aldetik zerbait egiteko aukera sortzen denean aukera hori aprobetxatu egin behar dela, eta askotan mila txorrada supermoderno sortzen dira, ezertarako balio ez dutenak (liburu elektronikoak adibidez)

Kazaa, WinMX edo eMule bezalako p2p trukerako sareetan ere (film eta mp3 abestiak trukatzeko erabiltzen diren horietan) "Audio Book" mordoa aurki daitezke, mp3 formatuan. Piratak ere bai asko, jakina.

>Beste alde batetik, testuak ez daude entzuteko pentsatuta, radionobeletako testuak bezala, eta entzunda asko galduko duela iruditzen zait.



Literaturari dagokionez behintzat, ez nago erabat ados. Idatzitako literatura existitu aurretik ahozkoa zegoen. Poesia, antzerkia, ipuinak, kondaira zaharrak, nire amonak barrezka kontatzen zituen Pernando Amezketarraren pasadizoak barne... entzuteko dira, ez irakurtzeko. Literatura doinuz egina ere badago baino tamalez, gaizki ohituta gaude.

Ez dakit, igual ni izango naiz raritoa, baina niri liburu bat entzutea txorrada bat iruditzen zait, liburuak irakurtzeko eginak baitira.

Idatzitako liburuak noski irakurtzeko direla. Baina Anek esaten duen bezala, ipuinen jatorrizko formatua ahozkoa zen.

Demagun duela zenbait milaka urteko eztabaida bat, norbaitek harri gainean zizeldutako idazkera asmatu zuenekoa:

Badakizue norbaitek ipuinak harri batetan jarri dituela beti berdin entzun ahal izateko?

Hori da txorrada. Ez dakit, igual ni izango naiz raritoa, baina niri ipuin bat harri batetako marka batzuetan "ikustea" txorrada bat iruditzen zait, ipuinak entzuteko eginak baitira.

Beste alde batetik, ipuinak ez daude irakurtzeko pentsatuta, eta irakurrita asko galduko duela iruditzen zait.

Eta bukatzeko, badirudi teknologi aldetik zerbait egiteko aukera sortzen denean aukera hori aprobetxatu egin behar dela, eta askotan mila txorrada supermoderno sortzen dira, ezertarako balio ez dutenak (harrietan zizeldutako ipuinak bezala)

> Literaturari dagokionez behintzat, ez nago erabat ados. Idatzitako literatura existitu aurretik ahozkoa zegoen. Poesia, antzerkia, ipuinak, kondaira zaharrak, nire amonak barrezka kontatzen zituen Pernando Amezketarraren pasadizoak barne... entzuteko dira, ez irakurtzeko. Literatura doinuz egina ere badago baino tamalez, gaizki ohituta gaude.



Bai baina ez. Hau da, Esan nahi nuena literatura idatzia eta ahozkoa desberdinak direla, eta batetik bestera ezin dela moldatu gabe pasatu. Horregatik aipatzen nuen radionobelena. Horietan aditza aurrera pasatzea eta horrelako aldaketak egiten dituzte. Ahozko ipuinak idatzira pasatu zirenean ere, ez dut uste kontatzen ziren bezala, berdin-berdin idatziko zirenik, hor idazleak esateko, edo kasu honetan idazteko, asko edukiko zuen. Eta moldaketa hori ez dut uste ordenadore batek egin dezakenik. Horregatik uste dut entzuteko liburuak ez dutela zentzurik, entzuteko badago ahozko literatura.

Aio

Bai baina ez. Hau da, Esan nahi nuena literatura idatzia eta ahozkoa desberdinak direla, eta batetik bestera ezin dela moldatu gabe pasatu. Horregatik aipatzen nuen radionobelena. Horietan aditza aurrera pasatzea eta horrelako aldaketak egiten dituzte.

Noski ezetz, teknologia berri batek aukera berriak ekartzen dituelako, eta azkenean lengoaia berri bat sortzen delako. Teknologia berriek aberastasuna dakarte eremu batzuetan eta ahulezia/pobreziak beste eremu batzuetan.

Liburu bat zinemara eramateak pobretuko du testuaren zentzu literarioa, baina aldiz musika, aktoreek edo efektu bereziek beste aberastasun bat emango diote.

Horrek esan nahi du definizioz filma bat liburua baino txarragoa edo hobea dela? bada, ezin da lehen kolpe batetan hori esan. Badaude nobela kaxkarretatik ateratako film ikaragarri onak eta nobela oso onetatik ateratako film oso txarrak.

Grabatutako liburu horiek iraungo dute entzule/irakurleari zerbait aportatzen dioten neurrian. Batzuek autoan entzuteko erabiliko dituzte, besteak itsuak direlako, eta askok liburu bat hartzea baino errazago egingo dutelako. Eta zer? eta agian norbaitek asmatuko du "liburu grabatuen lengoaia berezitua", lehenago norbaitek "testu idatziaren lengoaia", edo "zinemaren lengoaia" asmatu zituen bezala.

eta hori txorrada bat al da?

> Noski ezetz, teknologia berri batek aukera berriak ekartzen dituelako, eta azkenean lengoaia berri bat sortzen delako.



Ados nago teknologia berriek aukera berriak ekartzen dituztela, baina nire ustez gaur egun "fiebre tecnologica" deitzen den zerbait ari gara sufritzen, edozein "aurrerapen" teknologiko kriston aurrerakada bezala aurkezten dute. Beste arlo bateko adibide bat ipinko dut: Buf, edo puf edo eztarrian ipintzen den painelu itxurako hori. Mendira joateko jesukristoren ekipoa daukan lagun batek esaten zidan: "kriston inbentoa da, eztarria ez hotzitzeko." Ba nire etxean BUFANDA deitzen den gauza bat aspalditik daukat. Eta aplikatu hori liburu elektronikoei, e-learning-ari (edo hobe esanda, e-reading), interneta daukaten mobil, labadora, nebera eta katxarro guztiei... non dago mundua aldatuko zen "it" katxarroa? http://www.ociototal.com/old01/articulos/95/6-95.html





>Teknologia berriek aberastasuna dakarte eremu batzuetan eta ahulezia/pobreziak beste eremu batzuetan.

Ados.



>

> Liburu bat zinemara eramateak pobretuko du testuaren zentzu literarioa, baina aldiz musika, aktoreek edo efektu bereziek beste aberastasun bat emango diote.

>

Ados nago horrekin ere, baina nik ulertu dudan moduan, liburuak dauden bezala hartu eta sarean ipini dute. Hor ez dago liburu batetik pelikula batera pasatzean ematen den lan ikaragarria (batzutan ona eta bestetan txarra, zuk esan bezala, baina lana hor dago). Nik ulertu dudan moduan testuak irakurri besterik ez dute egin.



> Horrek esan nahi du definizioz filma bat liburua baino txarragoa edo hobea dela? bada, ezin da lehen kolpe batetan hori esan. Badaude nobela kaxkarretatik ateratako film ikaragarri onak eta nobela oso onetatik ateratako film oso txarrak.



Ados



>

> Grabatutako liburu horiek iraungo dute entzule/irakurleari zerbait aportatzen dioten neurrian. Batzuek autoan entzuteko erabiliko dituzte



po fale



> besteak itsuak direlako,



itsuek badituzte beraientzako liburuak.



>eta askok liburu bat hartzea baino errazago egingo dutelako.



horretarako hor daukate telebista, irudi eta guzti.



>Eta zer? eta agian norbaitek asmatuko du "liburu grabatuen lengoaia berezitua", lehenago norbaitek "testu idatziaren lengoaia",

edo "zinemaren lengoaia" asmatu zituen bezala.



ehh.. Ahozko literatura?? ;-)





Aio

Bai.

Badago hor teknologiaren inguruko sukarra, baina aldekoa bakarrik ez, kontra daudenen sukarra ere oso altua izaten da batzutan. Teknologia, teknologia delako bakarrik pikutara bidaltzen da sukar honekin.

Jadanik oso erabilitako topikoa da baina teknologia ez da ez ona eta ez txarra, erabiltzen den modua baizik.

Horregatik arrotza egiten zait entzuteko liburuei buruz entzun eta segituan norbaitek txorrada bat dela esatea. Barkatu, txorrada bat izango da zuretzat, zure kontestuan. Beste batzuentzat gauza kurioso bat izango da, eta oso berandu bista galdu zuen ezagun batentzat, liburuak "irakurtzen" jarraitzeko modu bakarra.

Garbi dago "IT" hori kanpaina mediatiko huts bat bakarrik izan zela. Denborak eman edo kentzen digu arrazoia, beste gauza askotan bezala. Orduan, zergatik botatzen duzu hain azkar zakarrontzira grabazioen kontu berri hau?

Utz dezagun denbora pixka bat. Nik ez dakit nagusitu den, baina lehen zegoenetik aukera bat gehiago da, ez gutxiago. Nori egiten dio traba? Papera fabrikatzen dutenei?

Bai ba, arrazoi duzu 98%an, baina... (burugogor hutsa naiz, badakit):



Ikusi nola aurkezten den albistea. Ez du esaten: teknologia berri bat garatu da eta honekin arazo zehatz batzuk konpontzea lortuko dugu (adibidez, itsu geratu direnentzat laguntza). Eta ezta ez du esaten teknologia berri hau beste teknologia berri batzuk garatzeko balioko duenik, beste arazo batzuk konpontzeko, edo gutxienez, errazago egiteko.



Ez, esaten duena zera da, teknologia honekin gauza bat egiteko gai izango gara: liburuak entzun. Orokorrean esaten du, denontzat. Eta zera etortzen zait burura: zergatik egin da hori? aurretik egin nahi zen eta teknologiak orain egitea posible egin du? edo alderantziz, teknologiak gaur egun hori egitea posible egin du, beraz, egin egingo dugu, naiz eta ez dakigun ongi zertarako?

Hori oso jarrera konsumista iruditzen zait (inork esan aurretik, bai, ni ere kriston konsumista naiz, badakit, baina pixka bat horri frenoa jarri beharko diogu, ez?)



Aurrerapen teknologiko asko laguntza bezala ikusten ditut, beste batzuk ez ditut ulertzen, eta beste batzuei ez diet zentzurik ikusten, beti ere gizarte osoari zuzentzen denean, kasu honetan bezala (edo kriston pantalla planoak erostea egunean odu bat ibiltzeko, 40 gigako disko gogorra word eta explorerra erabiltzeko, 200.000 pelako bizikletan urtean behin ibiltzeko... e.a.).





Baina tira, gero, beste aplikazio batzuk izan dezakela liburu honek... ba arrazoi duzu!!





aio

> Ez dakit, igual ni izango naiz raritoa, baina niri liburu bat entzutea txorrada bat iruditzen zait



Jaoitzez gor den batek munduko urre gorri guztia emanen luke liburu bat (edo beste edozer) entzun truke, ziurrenik. Gutxiago emanen luke itsu batek horixe bera egiteko, baina gustura ordainduko lukeela iruditzen zait.