Bernardo Atxagari elkarrizketa Egunkariaren gainean

Kriston txapa ematen dute EiTBko komunikabideetan beren ditxosozko eitb.com webguneareakin. Baian gero hara sarzen zara, eta kaka hutsa da. Ezin dut elkarrizketa entzun, irrati askoren webguneetan pasatako programak entzuteko aukera dago, baina hemen ez.

Ispiluak zer erakusten digun oso garrantzitsua da. Bina ispiluak ez dira bakarrak. Egia da El País bezelako egunkarietara begiratzen dugunean oso zatarra ikusten dugula gure burua. Baina ez dezagun ahantzi ispiluetan erabiltzen diren kristalek ere garrantzia dutela.

Beren burua demokratatzat duten batzuek (?) Españiar kulturaren irakurketa bat egiten dute. Eta horretatik at dagoen guzia modu makurrean isladatzen dute.

Munduko herri guztiek islada ezberdinak dituzte ispilu bakoitzean. Ta mundua ispiluz betea dago. Españolek ere ez dute arpegi bera ispilu ezberdinetan. Baina españolak ez dute gure akonplejatu izaera hori. Gu beti españolen ispiluari begira. Maitatuko gaituzten egunaren zain.

Konturatu behar dugu. Españolek ez dute gure ispilura begiratu ere egiten, ispilurik ez dela azpimarratzen dute. Haientzat ez dugu larrua egiterik, masturbazio hutsa da.

70garren hamarkadatik hona, Franco hil zenetik hona, urterik urte, gure historia aztertzea proposatzen du Atxagak. Historialariek egingo dute hori hobeto, nik gauzak nola ikusten ditut esango dut.



Urte luze hauek pasa eta oraindik indarkeria ez da desagertu, denon kalterako, bereziki ezker abertzalearentzako: Batasuna zatituta, gero ta boto gutxiago, orain ilegalizatuta. Gero eta intelektual euskaldun gehiago alde egiten, norabiderik gabe agian, baina alde egiten. Alperrik da karraxika hastea. Orain euskeraren aurka inpunitate guztiarekin, faxistak direlako? bai, baina baita gu ahulegiak garalako. Indartsuarekin ez ziren ausartuko. Amaitu egin behar da, itxotu egingo gara bestela. Ez dauka ezer ikusirik EAJ/EA-ren azken minutuko melopea moralistarekin. Beraiei ez zaie hain gaizki joan.



Hori da bestea, Franko hil zenetik beraiek gobernatu dute, hauteskunde bakoitzean botoak irabazi dute. Egoera ustel honen erantzukizunak bilatzerakoan zeinek dauka gehiago, boterea daukana edo boterea ez daukana? Krisi egoera bakoitzak ETA-ri hauspoa ematen omen dio eta epe laburrean hori egia izan daiteke, baina azken 25 urteko historiari begiratuta zeinek irabazi du? Beti egin dute politika elitista, lehenengo gu eta gutarrak, poltronak zihurtatu, horrek justifikatzen du zein politika egitea, ze ideolojia eta ze otxokuartos, horrek itxaron dezake.



Eta ez du ematen aldatzeko asmo handirik dutenik. Neretzako Ibarretxe-ren portaerak erakusten du hori garbi. Batek esaten zuen bere irudiko Ibarretxe gizon zintzoa zela, baina egun hauetakoek erakusten dute Ibarretxe EAJ-ren zerbitzari zintzo dela, EAJ-ren politika (hori existitzen bada) betetzeko eta politika estilo elitista praktikatzeko. Euskaldunen Lehendakaria? Besterik nahiago nuke. Orain gutxi, Españarekin (betirako?) lotzeko eskatu digu. Sabinoren hezurrak pozik egongo dira.



Aukera ederra eduki dugu egun hauetan gauzak aldatzen hasteko. Noiz elkartuko gara berriro hainbeste euskaldun elkarrekin hiru ordu pasatzeko, besterik ez bada ere? Baina politikariek, edozein kolorekoek, dirudienez, beren agenda dute. Nola komentzitu ditzakegu?

> Euskadi Irratiko Goizean Behin saioan elkarrizketa egin diote Bernardo Atxagari eta entzuna ahala guk jaso. Balioen gainean egin du berba, eta baita joera puntakoen artean dagoen tarteaz. Tarte horri eman dio garrantzia, hain zuzen.

> **Pozez manifestazioan, baina orain zer?**: Gure lehenengo lana da aztertzea ibilbidea zein izan den. 70 urtetik, urterik urte, aztertu. Zein oinarri ideologikotan egon garen, ikusi ulertu gaituzten, zergatik... eta horren aurrean bi joera puntakoak dira argudiagarriak eta tarte garrantzitsu bat:

>

> - Gu inuzenteak (zentzurik bilblikoenean) garela, haurrak bezala... ez dugu errurik, ez dugu platerik hautsi... Jarrera hori arbuiagarria litzateke.

>

> - Ebroz behera denak aingeruak zintzo jokatu dutelada beste punta. Han bai dagoela demokrazia... Hau ere errudun profesionalaren alderdia da. Hau ere baztertu egingo nuke.

>

> - Tarte bat dago joera puntako hauen artean.

>

> **Kanpokoei begira**: Izugarrizko garrantzia du norberaren etorkizunean zer den bestea. Ispiluak itzultzen dizun irudia. Guk hartzen dugu balioa besteak itzultzen digunean. Maitasuna ez da besterik, esaterako. Balioa ematen dio beste bati.

>

> Balioa sumatzen ez duen gizarteak nekez egingo du aurrera. Horregatik da zinez garrantzitsua. Bigarren alde bat ere badu gaur egunean. Guri oso sinpatia gutxiz begiratzen diguten politika alderdiak... ba hori... etsipena ekartzen dit. Jende askok esaten du alperrik dela... Desesperazioa politikan ergelkeria da. Denbora aurrera doa eta horrelako erasorik gabe ere nahikoa arazo ditugu. Hizkuntzari eustea baldintzarik onenetan ere kosta egingo litzaiguke.

>

> Batetik eta bestetik dauden kolpeak begiratuta eta alderdi politikoek zer egiten duten ikusita, kolpe eta kolpe, erori egingo gara, oso txikiak baikara.

>

> Numantzia historiara pasa da, baina Numantziak galdu egin zuen.