Kafea, beltza nahiago
Baqué Txirrindulari Taldeak Hamado Pafadnam fitxatu berri du talde afizionatuan, Burkina Fasoko txirrindularirik onena. Dagoeneko hasi da bere taldekideekin entrenatzen eta pozik dago mutila, bere betiko ametsa Europan korritzea egia bihurtu duelako.
Orain bi urte Erkaitz Elkoroiribek erreportaje bat ikusi zuen Canal Plusen, Burkina Fasoko Itzuliaren gainean. Baqué Fundazioko kudeatzailea prendatuta geratu zen Hamado Pafadnam ikusi zuenean esaten bere bizitzako ametsa zela Europan korritzea. Orduantxe bertan erabaki zuen mutil mehar hura fitxatu behar zuela. Horrela kontatzen du El País egunkariak historia hau.
Jira eta buelta askoren ostean, txirrindulari beltza Durangora etorri da eta hasi da entrenatzen bere taldekideekin. Atzean utzi ditu emaztea eta umetxo bat, hiriburuko auzo batean. Baina Pafadnam lanpeturik dabil oso. Laino batean bizi da: tubabuz (horrela deitzen diote gizon zuriari) eta mendiz inguratuta. Izan ere, Burkina Fason ez bezala, Durangaldeko bideek gora eta behera egiten dute edonon. Hortxe ditu Urkiola, Elgeta eta Kanpazar, besteak beste, lehen, bigarren eta hirugarren mailako mendateak. Pafadnam ez dago ohituta horrelako aldapak igoten, eta ezta jaisten ere. Ordekan ona omen da eta esprint ona omen du. Hortik aurrera, baina, ikasi egin behar. Baina ikasteko gogorik ez zaio falta, antza.
Inoiz ez du irabazi Burkina Fasoko Itzulia. Eta hori omen du begi artean sartuta: bere sorterriko lasterketa handia irabaztea. Orain arte, kanpotarrek irabazi dute han: belgiarrek, frantsesek eta egiptziarrek; denak txirrindulari arituak. Orain, ordea, ikastea tokatzen zaio: nola igo eta zelan jaitsi, nola lan egin taldean eta zelan elikatu karreran. Etabar, etabar.
Datorren urrian Burkina Fasora itzuliko da, hango itzulia jokatzera eta, ahal badu, irabaztera. Bitartean, astia izango du ikasteko zer diren kafe toreroa, kafe alarguna eta kafe bustia. Zuk badakizu?
Erantzunak
Anjel Lertxundik ederto azaltzen ditu hiru kafe mota hauek Letrak Kalekantoitik liburuan, 73. orrialdean zehazki:
- Kafe toreroa. Txikiteoan gabiltzala, afaldu gabe kafe hartzeari deitzen zaio. Badu beste izen bat, hala ere: balentziano buelta.
- Kafe alarguna. Koparik gabeko kafeari deitzen zaio.
- Kafe bustia. Pattar-tanta batzuez bustitakoari.
Bihotzez gomendatzen dizuet liburu hau, Letrak Kalekantoitik, esapide, erranairu eta hitz bitxien bilduma zoragarria.
Grazia ematen dit deskribatzeko era honek.
Saharan esaten dutenez, te-a hiru bider zurrupatzerakoan (dakikezuenez infusioa "xuabetzen" doan eran) hiru sentsazio ezberdin somatuko dituzu:
-Aurreneko tea, lehoia bezain sendoa.
-Bigarrena, heriotza bezain garratza.
-Hirugarrena, amodioa bezain leuna.
Ba al dakizue seguru hau nola den? Niri oroimenak traizioa egiten bait dit...
> Bitartean, astia izango du ikasteko zer diren *kafe toreroa, kafe alarguna* eta *kafe bustia.* Zuk badakizu?
Kafe toreroa eta bustia zer diren badakit, baina kafe alarguna? zer da kafe alarguna?