Fagorren gazteleraz
Arrasate Presseko irakurle batek gomendatuta, Fagorreko bezeroaren harreta telefonora deitu dut eta nire harridurarako gazteleraz erantzun didate (irakurleak esandako moduan). Gauza bera gertatzen da Fagorren web orrietan apurtxo bat sakonduz gero.
Gure irakurleak Telefónicara eta Fagorrera deitu behar izan zuen egun berean. Eta, Telefónican (Estatuko enpresa) euskaraz jarduteko aukera eman zioten berehala. Berriz, Fagorrera (Euskal Herriko, Arrasateko enpresa) deitu zuenean, hango harreta telefonora (902105010), erantzungailuan gaztelerazko mezua bakarrik entzun zuen. Are gehiago, hori salatzeko bezeroaren harreta telefonora jo zuen gure irakurleak, eta bere harridura eta amorrurako, hango telefonistak bakarrik gazteleraz erantzun zion. Gainera, gertatutakoa kontatu zionean, telefonistaren erantzuna izan ei zen Fagor enpresa nazionala dela eta horregatik dagoela guztia gazteleraz.
Irakurleak ez zekien zer egin hori salatzeko eta gugana jo zuen. Hortaz, nik neuk deitu dut Fagorren telefonora eta ikusi dut egia dela irakurleak esandakoa: gaztelera hutsa darabiltela, alegia. Are gehiago, gai horretan gehiago sakondu asmotan, Fagorren eta, oro har, MCCren web orrietara jo dut. Eta hasierako orria euskaraz badago ere, apurtxo bat sakonduz gero, beste guztia gazteleraz dago. Fagor Ederlanen, adibidez edo Fagor Elektragailuetan adibidez. Esaterako, bigarren web orri horretan, gazteleraz, alemanieraz, frantsesez, txekieraz eta errusieraz irakurtzeko aukera ematen dizu. Eta non geratzen da euskara? Harreta telefonoan ere gazteleraz bakarrik erantzuten badute, eta kontuan hartuta hara deitu behar dela etxetresnaren batekin arazoren bat izanez gero, edo edozer gauza galdetu guraz gero, esan genezake kanpora begira, Fagorrek dituen harreman guztiak edo gehienak gazteleraz direla.
Erantzunak
Ubane,
Telefonika libratzen duzula iruditu zait, baina egia esan... Telefonikaren web orrialdea ez da euskalduna. Gainera portugesez eta ingelesez egiteko aukera ematen du, baina euskara ez!
Dena den kuriosoa da nola Fagorrekoak oraindik ez diren enteratu Euskal Herrian daudela. Nik uste nuen bilbon zailagoa zela, baina Deba Garaian ere badaude nahikoa perla.
> Arrasate Presseko irakurle batek gomendatuta, Fagorreko bezeroaren harreta telefonora deitu dut eta nire harridurarako gazteleraz erantzun didate.
Ez dakit ez ote zaudeten pertsona batek egindakoa enpresaren jardunbidearekin nahasten. Hori ez da justua. Jakingo duzue zenbat eta zenbat aplikazio egin dituen Fagorrek euskaraz ere. Batez ere, hezkuntzari begira egindakoetan lan handia egin du eta MCC-ren medioak euskaraz ere ateratzen dira. Egon zineten Bilboko Erraminta azokan? ba han, konturatuko zineten horrenbeste enpresen artean zeintzuk ziren euskaldunenak.
MCC, gainera, Bai Euskarari akordioaren sinatzaileetako bat dugu. Kexetarako Kontseiluak berak abiatutako Euskararen telefonoa (omen) dago: 902 194 332. Halako beste enpresa handirekin gauza bera gertatzen da; Euskaltelekoak -"gure" telekomunikazioetarako enpresan- esaterako gaztelera hutsean dabiltza etxez-etxe negozio bila. Niri halako bat tokatu zitzaidan. Eta behin Ardantzaren enpresako telefono mugikorra erosita konturatu nintzen euskararik ez duela onartzen. Noiz konturatuko dira hizkuntz eskubideak behar bezala -praktikan- errespetatzea euren negozioetarako ere balio bat dela? Horregatik sikieran... A! MCC kalitatearen Q sariaren jabe omen da ere. Dirua egiten badakiten seinale hutsa, nonbait.
Enpresaren jardunbidea ez al da bezeroen zerbitzurako aukeratu duten pertsona, Arrasaten egonik, elebiduna aukeratzea? Telefonoa hartzen duenak ez dauka errurik euskara ikasi nahi ez eta kontratatzen baldin badute. Enpresak berak jarraitu beharko lituzke euskaldunok zerbitzua euskaraz jaso ahal izateko irizpideren bat.
Ondo dago euskarazko produktuak sortze a eta guzti hori, baina esan bezala negozioaren parte bat baino ez da (eta primeran ere e?)
> Ondo dago euskarazko produktuak sortze a eta guzti hori, baina esan bezala negozioaren parte bat baino ez da.
Eta ez da makala. Egia esan, Fagorren gaudenotatik gehientsuenak izango gara euskaldunak... Hala ere, esan nahi nuena zen ez dela horren larria Ubane Maderak bota duena. Jarduna euskalduna da gehienbat. Kanporakoa? Ba ezin dizut esan. Dena den, Fagorrekoak erantzun zion moduan kanporako egiten da materialik gehien eta horrek ere izango du zerikusia.
Dena den kontrapunto polita da. "Euskaldunenok" bata eskatzen eta Espainiako kolaboratzaile asko ETArekin lotu nahian.
Horrek zer esan nahi du, gauzak ez direla hain gaizki egiten, agian?
Aste Santuko oporretan, Salamancan dirua atera behar, eta CajaMadrid-eko kutxazain automatikoak euskaraz egin zidan. Gero begiratzen diot nire mugikorrari, Euskaltelekoa eta Ericsson-ena (ez zeuden edo daude Zamudion?), eta ez daki euskaraz: interfazeko 20 mezu txatxu itzultzeko gauza ez dira izan. Bestalde, Telefonicak niri fakturak euskaraz bidaltzen dizkit (hala eskatuta).
Askotan, euskararen alde egiteko, globalizazioaren aurka jo izan da. Gogora dezagun iazko Korrikarako Fermin Muguruzak egin zuen abestia, McDonald`s-en kontra eta euskararen alde.
Komertzio txikiak indartu egin behar dira, kanpoko enpresen aurka, "hemengoa" indartu behar dugu, eta horrela gure kulturak aurrera egingo du. Askotan entzun ditugu horrelakoak.
Har dezagun hiri bat, Gasteiz adibidez. Eman paseotxo bat beherapen garaian erdialdeko kaletan zehar (Dato, Alaba Jenerala...), eta fijatu zaitezte dendetako eskapareteetako karteletan. "Betiko" dendetan: Kendal, Zulaika... kartelak erdara hutsez topatuko dituzue. Descuento, 30 %, últimos días... Frankizietan (Zara, Pull&Bear. Sprinfield, McDonald´s) iragarki horietako asko euskaraz topatuko dituzue.