Itzulpena ez da matematika
Bob Dylan-i Literaturako Nobel Saria eman diotela-eta, hari aurretik egindako itzulpenak ikusten hasi naiz, eta konturatu kanta bera Julen Gabiriak eta Juan Garziak euskaratu dutela, nork bere aldetik. Itzultzaileen inizialak berdinak izan arren, bakoitzak bere estiloa du, bere gustuak eta irizpideak, irakurtzen dituenak ikusiko duen bezala.
EURITE ITZELA BOTAKO DU
(Julen Gabiriaren itzulpena)
O, non egon zara, seme begi-urdina?
Non egon zara, nire ume maitea?
Hamabi mendi lanbrotsutako magalekin egin dut topo,
sei autobide bihurgunetsutan ibili naiz oinez eta arrastaka,
zazpi baso goibelen erdian aritu naiz hara-hona,
hildako dozena bat ozeanoren parean egon naiz,
hamar mila miliako hilerri baten ahoan egon naiz,
eta itzela, itzela, itzela, itzela
itzela izango da botako duen euritea.
O, zer ikusi duzu, seme begi-urdina?
Zer ikusi duzu, nire ume maitea?
Ikusi dut haur jaioberri bat, inguruan otsoak zituena;
ikusi dut diamantezko autobide bat, huts-hutsik;
ikusi dut adar beltz bat odolez blaituta, tantaka jarraitzen zuena;
ikusi dut gela bat gizonez beteta, eta mailuak odoletan zituzten;
ikusi dut eskailera zuri bat, goitik behera urez estalia;
ikusi ditut hamar mila hizlari, mingainak apurtuta zituztenak;
ikusi ditut pistolak eta ezpata zorrotzak ume txikien eskuetan;
eta itzela, itzela, itzela, itzela
itzela izango da botako duen euritea.
Eta zer entzun duzu, seme begi-urdina?
Eta zer entzun duzu, nire ume maitea?
Entzun dut abisurik gabe orro egin zuen trumoi baten soinua,
entzun dut mundu osoa ito zezakeen olatu baten marrua,
entzun ditut ehun danbor-jole, eskuak sutan zituztenak;
entzun ditut hamar mila xuxurlaka eta inor ere ez entzuten,
entzun dut pertsona bat hilda eta jende mordoa barreka,
entzun dut bide-bazterrean hildako poeta baten kantua,
entzun dut kalexka batean negarrez aritu zen pailazo baten soinua,
eta itzela, itzela, itzela, itzela
itzela izango da botako duen euritea.
O, nor ezagutu duzu, seme begi-urdina?
Nor ezagutu duzu, nire ume maitea?
Ezagutu dut ume txiki bat, hildako poney baten ondoan;
ezagutu dut gizon zuri bat, txakur beltz bat paseatzen;
ezagutu dut emakume gazte bat, gorputza sutan zuena;
ezagutu dut ostadarra oparitu zidan neskato bat,
ezagutu dut maitasunak zauritutako gizon bat,
ezagutu dut gorrotoak zauritutako beste gizon bat,
eta itzela, itzela, itzela, itzela
itzela izango da botako duen euritea.
Eta zer egingo duzu orain, seme begi-urdina?
Eta zer egingo duzu orain, nire ume maitea?
Kanpora joango naiz, euria hasi baino lehen;
baso beltz itxieneko sakontasunetaraino joango naiz oinez,
non jende ugari bizi den baina denak esku hutsik,
non pozoi-bolak bertako urak kutsatzen ari baitira,
non haraneko etxea presondegi heze eta zikinarekin elkartzen baita,
non borreroaren aurpegia beti baitago ondo ezkutatuta,
non gosea itsusia baita, non arimak ahaztu egiten baitira,
non kolorea beltza baita, non zenbakia ezereza baita.
Eta esan egingo dut eta horri buruz hitz egin eta pentsatu eta arnastu,
eta menditik islatu, arima guztiek ikus dezaten;
eta ozeanoan paratuko naiz, urperatzen hasi arte;
baina ondo ikasiko dut neure kantua, abesten hasi aurretik,
eta itzela, itzela, itzela, itzela
itzela izango da botako duen euritea.
SEKULAKOA BOTAKO DU
(Juan Garziaren itzulpena)
Non izan haugu, begi-urdin?
Non izan haugu, seme kriskitin?
Behaztopa egiten bost mendi lanbrotsutan
Narraska dozena bat errepide beltzetan
Sasi artean deslai zortzi oihan tristetan
Urruneko kaietan so sei itsaso hili
Milaka oin lur-sakon hilobiaren ahoz.
Latz ere latz, latz ere latz, latz ere latz, jasa latza
Sekulakoa botako du.
Zer ikusi duk, begi-urdin?
Zer ikusi duk, seme kriskitin?
Ume jaio berri bat otsoz inguraturik
Diamante puruzko bide bat jendez hutsik
Enbor belztu bat odol jario etengabe
Etxola jendetsuan mailuak odoletan
Eskailera zuri bat urez gainestalia
Hamar mila berritsu bertan mihi-hautsirik
Su-armak zein ezpatak haurtxoen eskuetan.
Latz ere latz, latz ere latz, latz ere latz, jasa latza
Sekulakoa botako du.
Zer aditu duk, begi-urdin?
Zer aditu duk, seme kriskitin?
Trumoiaren ostotsa, alarma-deiadarrez
Uhin baten orroa, lurra ito beharrez
Ehunka danborjole, esku arinak gori
Milaka zurrumurru, eta nork entzunik ez
Norbait barau larrian, jende mordoa barrez
Kale gorrian hil den poeta baten kanta
Negar ulu larri bat, pailazoaren irri.
Latz ere latz, latz ere latz, latz ere latz, jasa latza
Sekulakoa botako du.
Nor topatu duk, begi-urdin?
Nor topatu duk, seme kriskitin?
Haur bat eta alboan haren zalditxo hila
Gizon zuri-zuri bat txakur beltz-beltz batekin
Emakume gazte bat gorputza su harturik
Neska bat, hark eman dit ostadarra eskura
Gizon bat maitasunez nabarmen kolpatua
Beste bat gorrotoak berdin larriki joa.
Latz ere latz, latz ere latz, latz ere latz, jasa latza
Sekulakoa botako du.
Zertan haiz orain, begi-urdin?
Zertan haiz orain, seme kriskitin?
Banoa zaparrada leher dadin orduko
Oihan beltz sakonaren sakonik beltzenera
Non jendea den anitz eta eskuak hutsik
Non urak dauden oro gainez eginik pozoiz
Non basetxe ederren ondoan den leotza
Non borreroa nor den isilpean daukaten
Non gosea itsu den, arimen hondagarri
Non Beltza den margoa eta Huts zenbakia
Hau dut esanen, gogo, hitz, arnas eginen
Menditik errepika, ororen zentzagarri.
Itsas gainean aurki nabilkezu kolokan
Baina ez dut zoroki jardungo kantuan.
Latz ere latz, latz ere latz, latz ere latz, jasa latza
Sekulakoa botako du.
Eta hona, azkenik, Bob Dylan-en jatorrizkoa:
A Hard Rain’s A-Gonna Fall
Oh, where have you been, my darling young one?
I’ve stumbled on the side of twelve misty mountains
I’ve walked and I’ve crawled on six crooked highways
I’ve stepped in the middle of seven sad forests
I’ve been out in front of a dozen dead oceans
I’ve been ten thousand miles in the mouth of a graveyard
And it’s a hard, and it’s a hard, it’s a hard, and it’s a hard
And it’s a hard rain’s a-gonna fall
Oh, what did you see, my blue-eyed son?
Oh, what did you see, my darling young one?
I saw a newborn baby with wild wolves all around it
I saw a highway of diamonds with nobody on it
I saw a black branch with blood that kept drippin’
I saw a room full of men with their hammers a-bleedin’
I saw a white ladder all covered with water
I saw ten thousand talkers whose tongues were all broken
I saw guns and sharp swords in the hands of young children
And it’s a hard, and it’s a hard, it’s a hard, it’s a hard
And it’s a hard rain’s a-gonna fall
And what did you hear, my blue-eyed son?
And what did you hear, my darling young one?
I heard the sound of a thunder, it roared out a warnin’
Heard the roar of a wave that could drown the whole world
Heard one hundred drummers whose hands were a-blazin’
Heard ten thousand whisperin’ and nobody listenin’
Heard one person starve, I heard many people laughin’
Heard the song of a poet who died in the gutter
Heard the sound of a clown who cried in the alley
And it’s a hard, and it’s a hard, it’s a hard, it’s a hard
And it’s a hard rain’s a-gonna fall
Oh, who did you meet, my blue-eyed son?
Who did you meet, my darling young one?
I met a young child beside a dead pony
I met a white man who walked a black dog
I met a young woman whose body was burning
I met a young girl, she gave me a rainbow
I met one man who was wounded in love
I met another man who was wounded with hatred
And it’s a hard, it’s a hard, it’s a hard, it’s a hard
It’s a hard rain’s a-gonna fall
Oh, what’ll you do now, my blue-eyed son?
Oh, what’ll you do now, my darling young one?
I’m a-goin’ back out ’fore the rain starts a-fallin’
I’ll walk to the depths of the deepest black forest
Where the people are many and their hands are all empty
Where the pellets of poison are flooding their waters
Where the home in the valley meets the damp dirty prison
Where the executioner’s face is always well hidden
Where hunger is ugly, where souls are forgotten
Where black is the color, where none is the number
And I’ll tell it and think it and speak it and breathe it
And reflect it from the mountain so all souls can see it
Then I’ll stand on the ocean until I start sinkin’
But I’ll know my song well before I start singin’
And it’s a hard, it’s a hard, it’s a hard, it’s a hard
It’s a hard rain’s a-gonna fall.
/cache/Udako-Ola-2024_1_small_content.jpeg)
Erantzun
Sartu