Azaroaren 5ean ekitaldi interesgarria antolatu du Nafarroako hegoaldeko euskalgintzak: Ager topaketek edo Agerraldiak ager vasconum terminoari erreferentzia egiten diote. Ager horretako euskaltzaleen mugimendua izan nahi du Agerraldiak eta abiapuntuko hitzordua, azaroaren 5eko hori, Azkoienen izango da. Latinezko erromatarren garaiko terminoak dira ager vasconum eta saltus vasconum, baskoien lurraldea banatzen zenean nekazaritza zonalde zibilizatu hegoaldekoan (ager edo landa zen hori), eta iparralde menditar basatiagoan.
Besteak beste, tailerrak, ikuskizunak eta herri bazkaria antolatu dira. Tailerretan hainbat gai landuko dira, eta izena eman beharr dago horretarako, hemendik. Hona gaiak tailer horietan:
- Gazteak. Gazteen artean euskararen egoera ez dago inondik inora normalizatua, euskararen garapenerako behar beharrezkoak duten kulturak etenaldia izan du, baita euskararen aldeko hamaika herri ekimenek ere. Ager eremuan gazteriak euskarari egiten ahal dion ekarpenaren inguruan hausnartuko dugu eta aldi berean gazteen beste problematika eta egitasmoetan euskarak izan dezakeen tokiaz. Zein proiektu martxan jar dezakegu? Nola artikulatu?
- Hezkuntza ez formala eta euskara. Ikasle euskaldun eleaniztunak bermatuko dituen ikas-eredu orokortua behar dugu, baina hortik kanpo zer? Erabilera erosorako espazioak bermatzea ezinbesteko ardatza izanen da, baita motibazioan eragitea ere. Hezkuntzaren baitan, hezkuntza formala (eskolak, ikastolak, haur eskolak…) dauzkagu. Era berean hezkuntza ez formalean (euskaltegiak, ludotekak, kanpaldiak, mintzakide bezalako proiektuak…). Azken honetan sakonduko dugu. Zein proiektu gara dezakegu hezkuntza ez formalaren baitan?
- Kirola ere garrantzitsua izan daiteke euskarak bere lekua berreskuratzeko zonaldean. Zein proiketu edo egitasmo martxan jar dezakegu? Kirol jarduera horietan euskaraz sortutako jarduerak bermatzeko sistema abian jarri beharko da eta nola ez, euskara hutsezko kirol jarduerak babesteko estrategiak.
- Kultura. Euskara ardatz duen kultur ekosistemaz ari gara, kultur eragile anitzez osatuta dagoena. Euskarazko sortzaileak erdigunean izanen ditu eta funtsezkoa izanen da haien lana errekonozitzea eta babestea. Finean, euskal kultura-sistema osatuko duten ekimenaz ari gara, eta egitura horren garapenaz eta horretarako ezarriko diren baliabideen kudeaketaz. Baina zer behar dugu Ager eremuan? Nola gauzatu hau guztia? Euskara bultzatzeko kultur jarduerek bere pisua daukate. Eremu honetan jarduera dexente garatzen dira zonaldean euskera egunetatik hasita, jarduera konkretu eta iraunkorrak arte. Zein kultur egitasmo garatu dezakegu zonaldean?
- Erakunde publikoen jarduerak eta euskara. Administrazio publikoek (udaletxeak, makomunitateak, Nafar gobernuak…) bere egitekoa dute zonaldean euskara bultzatzeko. Besteak beste bermatu beharko dute enpreseak dagozkien betekizunak behar bezala garatzen dituztela, eta enpresa barruko eraldaketa prozesuak egiteko beharrezko laguntza eta babesa eskaini beharko diete aurrekontu edo baliabide propioekin. Nola inplikatu hauek? Zer egin dezakete? Nola garatu dezakegu elkarlana?
- Komunikabideak. Euskarazko hedabide-sistema egonkorra izatea oinarria da. Plan estrategikoa osatu beharko da eta euskarazko hedabide baten etorkizuneko erronkak identifikatzea ezinbestekoa izanen da. Horrelako hedabide batek euskal kulturaren erakuslehio izan beharko du baita euskaldunontzat erreferentziazko ere. Hori bermatzeko baliabideez eta tresnez hausnartu beharko da. Komunikabide eta proiektu komunikatiboak sekulako garrantzia daukate zonaldean. “Kontatzen ez dena, ez da gertatzen” Nola ematen ahal diegu ahotsa zonaldeko euskaltzaleei?
Agerraldiak honela aurkeztu du beren burua: Ez dute "inor ordezkatzeko asmorik, ezta beste inori dagokion lekua hartzeko xederik ere. Agerreko euskararen aldeko indarrak batu eta biderkatzea da gure nahia; orain arteko euskalgintzaren ahaleginak sendotu eta ahalegin berriei bide egin nahi diegu, bi eta bi lau baino gehiago izan daitezkeela sinetsita gaudelako.(...) Agerreko euskaldun eta euskaltzaleok bat egiteko garaia dela uste dugu. Ez, noski, denok berdin aritzeko, baizik eta nork bere eremuan eta bere tresnen bidez sokaren mutur beretik tira egiteko. Izan ere, gure eremu zabalean euskarak dituen erronka erraldoiei eusteko ezinbestekoa izanen zaigu euskalgintzaren lehentasunak adostea eta norabidea bateratzea.
Webgunea, hauxe: https://agerraldia.eus
Eta azaroaren 5eko Azkoiengo topaketen egitarau zehatza eta beste zenbait argipen, PDF honetan.
Erantzun
Sartu