Emakumeak eta umeak lehenik

Madrilgo Saturraran

Madrilgo Saturraran

Dulce Chacon zenak idatzitako eleberri arrakastatsua izan zen "La voz dormida", Zambrano zuzendari andaluziarrak maisutasunez filmatu duena. Gerra Zibilari buruzko istorioak askotxo edo gutxitxo diren, ikuspegi beti-berdina edo askotarikoak agertzen dituzten, eztabaida interesgarria da berez: oroitzapen historikoa nahasten da hor, historiaren ikuspegi konpartitu bat posible edo komenigarria ote den, nork kontatu duen historia Espainian, eta abar, baina beste baterako utzi beharko dugu.

Espaniako Gerra amaitu eta gero ere, faxismoaren krudelkeria ez zen baretu, eta horren biktima nagusiak kartzeletan zeuden preso errepublikarrak izan ziren. Film honetan, bi ahizparen historia kontatzen zaigu, beste guztien argigarri: Ventasko presondeigan haurdun dago Tensi komunista kordobarra (senarrak mendian eusten dio gerrillari, nola-hala), eta lagundu nahian dator haren ahizpa Pepita, neskame xalo, xume eta maleziarik gabea.

Inma Cuestak eta Maria Leonek (ezker-eskuin hemen goiko promozioko argazkian) jokatzen dituzten roletan dago pelikularen asmakuntza ederretako bat, ez inondik ere bakarra: bai gidoian, errealizazioan, interpretazioan eta alderdi guztietan bikain gauzatutako pelikula da, eta zamaren bat izatekotan, antzeko istorioak lehendik ere ikusi izana litzateke ( Izarren argia euskalduna iaz, "Las trece rosas" espainiarra orain urte batzuk). Hala ere, merezi du, dudarik gabe.

Haur jolasak historiaren jokalekuan

Beste une historiko bat erakusten digu Wang Xiaoshuai txinatarrak: Maoren azken urteetako kultur iraultza, Guardia Gorriak izeneko gazteria hiper-ezkertiarrak gizarte osoa asaldatu zuenekoa. Pelikulak zeharka heltzen dio gai horri, ordea: mutiko bat da protagonista, Wang, gimnasia taldeko buru hautatu dutela-eta alkandora berri bat nahi duena.

Wang eta bere lagunak jolasean dabiltza, inguruko joko politikoaz ezaxola. Apurka, baina, haien herri galdua ere zipriztindu egingo dute gertakariek. Ideia ez da txarra, eta pelikulak baditu une estetikoki lortuak, baina oro har luze eta geza gertatzen da.

Ama Kuraia eta bere seme-alabak

Lisboako auzo proletario bat; etxe txikitxo batean pilatuta bizi dira Marcia (ama ezkongabea, taberna bateko sukaldaria), beronen ahizpa Ivete (bere onenak galtzen ari dela-eta kezkatua), alaba Claudia (denda batean kutxazaina eta erizaintzako ikaslea, bere irakasle mediku ezkondu baten amorante bihurtu dena), eta seme Joao Carlos (trapitxero kaxkar eta txilibitu bat, bere hornitzaileak engainatu nahi dituena). Hona filmaren pertsonaia zentralak. Bereziena, baina, tratamendua da.

Plano guztiz hurbilak eta oso luzeak darabiltza Canijok, batzuetan finko eta besteetan mugimendu harrigarriak eginez eta uste ez den lekutik hartuak. Plano luze horietan, berriz, elkarrizketa etengabean ari dira pertsonaiak, etxeko sukalde estuan jaten edo fregatzen ari direla, eta aldamenean telebista entzuten dela edo beste zernahi.

Badu kostunbrismo puntu bat, kitsch eta guzti, eta baita ukitu abangoardista bat. Telenobela brasildar baten eta Tarantinoren film baten erdibidean balego bezala. Bestalde, familia herrikoi latino eta builoso baten kontu intraszendenteekin hasten da, eta badirudi ildo horretatik joko duela, baina azkenean filmak halako kutsu foiletinesko eta tremendista hartzen du, ordura arte irribarrez zeuden ikuselak butakan kieto iltzatuz. Hitz batean, film pertsonal eta desberdina, nik behintzat interes handiz ikusi dudana.