Euskarak preso
Interes gutirekin jarraitu nuen Patxi Lopezen Euskara Askatasunean ekitaldia, Euskal Herritik kanpo nintzela, bertzeren artean. Baina geroztik sozialistek -eta bereziki Nafarroan- emandako pausoek, eta DVren ildo editorialei erreparatu diet. Hika-mika horretan interes biziz jarraitu dut Hasier Etxeberria eta Begoña Ameztoyren artekoa.
Betiko erretorikarekin etorri dira Lopez eta sozialistak. Ongi etorri euskarara, ongi etorri hizkuntza politika bultzatzera! Bihotzez diot, baldin eta benetakoa baldin bada, pose hutsa ez bada, elektorala ez bada (eta gauzak nola doazen ikusita, eta esperientzia ezagututa, nago gehiago duela azken horretatik bertze deus ere baino gehiago).
Mingarriak egin zaizkit Ramon Etxezarretak Hitzan errandakoak: Gertatu izan zait neuri geure udal aurrekontuetan diru gehiago egotea lortu eta euskarari txanpon eta sos guztiak kendu dizkiodala lau haizetara zabaldurik bizi izatea. Haizeak bala hotsa izaten zuen
Eta ulergaitza PSNkoen jarrera. Eremu mistoa lau herritara ez zabaltzeko hartu duten erabakiaren (maiatzean aldekoak zirenean) kontrako mezua zabaldu zuten eurek zein CDNko Perez Nievas kontseilariak Nafarroa Oinezeko irekiera ekitaldian. Ukabilka ibili ziren sozialistak (Elena Torres parlamentuko burua eta Roman Felones partiduko presidentea ziren bertan) argazkian ateratzeko. Lehenbiziko lerroan. Euskararekin omen daude. Baina hizkuntz politikarik ez, ordea. Hezkuntza Kontseilariak euskaraz irakurri zuen diskurtsoa, baina euskarazko hedabideak dirulaguntzarik gabe gelditu dira 2008an Nafarroan (ez kongelaziorik, 300.000 eurotik 0-ra igaro da aurrekontua!). Hori omen euskara askatasunean.
Interesgarria eta adierazgarria Hasier Etxeberriak eta Begoña Ameztoyk DVn daramaten eztabaida eta gutun trukea. EITBrako bideratzen den dirua eta bere kalitatearen emaitzaren arteko desoreka handia iruditu izan zait, baina sozialistak, eta euren bozgorailu nagusi bihurtu den DVk lotsagabeki jo dute euskararen eta euskal kulturaren kontra azken boladan.
Ameztoy ahobero oldarkorrarenak ez du bertzelako hitzik merezi. Norberak irakurri eta erran dezala.
Erantzunak
Ander Iturriotz-ek ederki laburbildu zuen aurrekoan berrian Patxi Lopezen proposamenaren mamia.
"...aipatutako manifestua irakurri ostean, zertxobait gehiago espero nuela ere esan behar dut. Gutxienez, propagandari begira, berrikuntza txiki bat, euskalgintzaren itzala irabazte aldera. Baina hori ere ez, aizue. Oso urruti geratu dira Jauregui eta Onaindiarekin PSE-EEk aldarrikatu zituenak: euskal nazionalismoari euskararen defentsaren esklusibotasuna kendu nahi zioten; Administrazioak euskararen aldeko herri mugimenduetara (AEK eta Egunkaria) gerturatu behar zuen..."
"Zer aurkitu dugu, baina, manifestu horretan? Lehenik eta behin, irain mordo bat, bi folio eta erdi eskasetan sakabanatuak:
euskarazko kultura eta, de facto, euskara bera -bestela ezin baita ulertu transposizioa- pre-modernoa da, itxia, identitarioa, historizista, sektarioa, intolerantea, totalitarioa, alderdikoia, antidemokratikoa eta filo-terrorista (adjektibo hau nire uztakoa da), hain zuzen, ETArekin hurbiltasun intelektuala erakusten duelako.
Lelo zaharra da, trantsizio garaiko euskal pentsalari espainolistek egiten zuten berbera."
Labur eta zehatz. Tamalez.
Hara bestea! PSEkoek euskararen politikarekin itxurakeria eta elektoralismoa besterik ez dutela egiten... Jakina ba! Elkarrekin gobernatzen duzuen Donostian bezalaxe.. Ainhoa Beolari ere erran diozue "pose hutsean" ari dela? PSErekin batera gobernatzen jarraituko duzue zuk diozun bezala "sozialistek lotsagabeki jotzen dutenean euskararen eta euskal kulturaren kontra"?
Ez da harritzekoa Lopeztarrek proposamenik iraingarrienak egitera ausartzea.
Iritzi sorta honetan ikus daiteke noraino dagoen ahul, zatituta eta iparorratza aurkitu ezinda euskaldunen multzotxoa.
Batek esperantzaz hartu ditu Lopezen irainak eta hizkuntz politikarik ez dutela egiten leporatu die PSNkoei. Manifestua berriz irakurri eta hizkuntz politika zer den errepasatu behar luke, apika. Hizneten matrikulatzeko epea zabalik dago oraindik.
Beste batek Aralarreko Ainhoa Beolari bota dio zakurra, eta azken batek Muskizko EAri kontuak eskatu.
Definitibamentian, ez dugu etsairik behar.
Zozo euskaldunak bele españolari men baina euskaldunari, ipurbeltz!
Uste dut, irakurri, benetan irakurri, gutxik irakurri duela manifestua.
Kolono espainiarren bozkak erakartzeko manifestua den aldetik izango da elektoralista, ze, manifestu hori irakurri ondoren, jende horri bozka emango dion euskaldunik badago, seinale duintasuna aspaldi galdu zuela...
Edozerren gainean iritzia eman aurretik, informatzea komeni da. Manifestua leku askotan eskura daiteke oraindik. Irakurri eta ondotik iritzia eman...
Ondoko pasartea deigarria egin zait:
"Betiko erretorikarekin etorri dira Lopez eta sozialistak. Ongi etorri euskarara, ongi etorri hizkuntza politika bultzatzera! Bihotzez diot, baldin eta benetakoa baldin bada, pose hutsa ez bada, elektorala ez bada..."
EAJ eta EAko bozeramaleen erantzuna ere, ildo horretatik etorri zen, baina nik Lopezen manifestua behin eta berriro irakurri ondoren, ez dut neurri positibo bakar bat aurkitu; ez bada, positibotzat jotzen dela euskalgintzari murrizketarik ez zaiola egingo...
Manifestu horretan euskararen normalizazioaren aurkako neurri sorta ederra bildu eta kaleratu da lotsa apurrik gabe.
Non dago elektoralismoa?
Non dago ba posea?
Ez dabiltza itxurakeriatan. Kolonoen hizkuntza politika azaltzera agertu ziren.
Ulertzerik ez dagoena da alderdi abertzale gehienen erreakzio epela eta noraeza.