Euskal Xakea dekretuaren aurka: Interneteko borroka
Xakelariak kirolariak gara. Eta internautak ere bai, asko. Sarean ere mugitu gara xakea kirola dela esateko Eusko Jaurlaritzari.
Apirilaren 19an e-mail bat bidali zidan Gipuzkoako Xake Federakuntzako presidenteak. Federakuntzak adierazpen bat argitaratu behar zuela webean eta ea euskarazko itzulpenarekin lagunduko nion. Egun horretan hasi zen xakelarion Interneteko mugimendua. Hala ere, ez zen nabaria izan hurrengo ostegunera arte. Apirilaren 22an, gauean, Euskal Herriko xakelari guztiok albistea noiz iritsiko zain geunden. Egun haretan zuten bilera Federakuntzetako presidenteek Eusko Jaurlaritzako Kirol Zuzendariarekin.
Lehenengo albistea arratsaldeko 19:00ak inguruan iritsi zen Arabako Xake Federakuntzatik bidalitako mezu batekin, eta Interneteko mugimendua martxan jarri zen. Ia berehala Gipuzkoako Xake Federakuntzaren webgunearen orrialde nagusia aldatu eta Dekretuaren gaineko informazioa eta Federakuntzaren adierazpena jarri zituzten. Ajedrez Vasco webguneak ere berehala eman zuen albistearen berri.
Gure protestaren zati handi bat Internet bidez egin behar zela garbi zeukaten Euskal Xake Federakuntzako arduradunek eta horrela izan zen. Mezuak masiboki bidaltzen hasi ziren eta bati baino gehiagori mezuen bi eta hiru kopia iritsi zitzaizkion. Ostegun gauean bertan egin zuen jauzi handiena portestaldiak Ajedrez Noticias Diarias webguneak editoriala eskeini zionean Vergüenza ajena izenburuarekin. Webgune hau da Espainian xake munduan bisita gehien duen webgunea. Espainiako Xake Federakuntzak ere ostiral goizean bere webgunea aldatu zuen adierazpen ofizial bat eskaintzeko.
Bitartean xakelarioi komunikabideetara albistea bidaltzeko eskatzen ziguten mezuak iristen ziren eta horrela egin genuen. Larunbatean jaso nuen hori egiteko zioen lehenengo mezua, eta igandetik aurrera egunkari guztietan agertu dira gutunak. Igande hartan egin zen bilerarako deialdia ere Internet bidez egin zen, oso jende gutxiri deitu behar izan zitzaion telefonoz. Era berean antolatu zen Gasteizko kontzentrazioa, baina oraingoan komunikabideon oihartzuna izan genuen.
Espainia eta mundu mailako hainbat webgunetan agertu zen albistea, hala nola Nazioarteko Xake Federakuntzaren foroan ,The Week In Chess argitalpenaren foroan , zein es.rec.juegos.ajedrez rec.games.chess.misc eta rec.games.chess.politics berri taldeetan, Associaton of Chess Professionals elkartearen foroan eta baita Chess Today webgunearen apirilaren 26ko buletinean ere.
Espainia mailan, aipatutako Ajedrez Noticias Diarias webguneaz gain, AjedrezAstur webguneak eta bere foroak , Tabla de Flandes , Arbitros de Ajedrez , JAQUE aldizkariak, Ajedrez21 webguneek elkartasuna adierazi dute eta beren webguneetan albistearen berri eman dute eta sinadurak biltzeko kanpainarekin bat egin dute. Horretaz gain, komunikabideetara eta Eusko Jaurlaritza bertara gutunak bidaltzeko eskaera egin dute eta horrela lortu da komunikabideetan lortu den oihartzuna. Gainera, uste dut, Kirol Zuzendaritzaren e-maila saturatu egin zela asteburu horretan jasotako mezu kopurua dela eta.
Erantzunak
Gaur goizean gogoratu dut atzo mezuan eman ez nuen datu bat:
Telendro bat ere badugu kontu guzti honen inguruan, hala ere oraindik ez du oihartzunik izan :)
Orduan kirola zer da, praktikatu eta gero dutxa hartzea eskatzen duena? Hipikan nork egiten du esfortzu gehiago, zaldunak ala azpian duen zaldiak? Eta 20 pertsonako tripulazioa duten itsasontzietan, batzuen lana kontrapisua egitea denean, eserita egoten?
Zure teoriaren arabera larrua jotzea kirola da? Olinpiadetan egon beharko litzateke?
Kontua ez da gutako bakoitzak zer ulertzen duen kiroltzat, arazoa da mundu osoan, nazioarteko kirol erakunde guztiek dutela kiroltzat xakea, eta EAEko funtzionari batek ez duela horrela ikusten, eta bere ikuspuntua inposatu nahi digu denei.
Hainbeste hitzaldi, desio, nahi, etabar euskal selekzioen alde (bakarrik futbolean, noski), eta gero dauden aukera apurrak zapuztu (ba al dago museko euskal selekziorik? eta olinpiadarik?)
Nabari da xakean 6 orduko taulari begira eta burua topera martxan ez zraela izan. Bulegoan egunero 8 orduko jarduna egiten duena (lana jarraia eta fluxu handiko izanik) egiten duena ez al da nekatzen fisikoki.
Edonola ere esfortsua oso ezberdina da bai, eta xakea beste kirol fisiko guztiekin alderatuta ezberdina dela ondorioztatu daiteke. Hala ere, gakoa hor aurretik iritzia eman duen batek duela uste dut. Munduan, kirola ez dela pentsatuta ere, kirol disziplina gisa badaukate, zerbaitegatik da. Nire ustez, baditu kirolaren ezaugarri asko: entrenatu egin behar da, jokatzeari utzita abilezia hori galdu egiten da, lehiak kirol gehienetan bezala planteatzen dira, txapelketak, federetutak ... "Asteburu honetan Lemoaren kontra jokatzen dugu lemoan bertan, gu baino hiru puntu gehiago gorago daude sailkapenean eta harrapatzen baditugu mailaz igotzeko aukera daukagu, hortaz kontzentratuta eta akatsik egin gabe jokatu behar dugu" esan du lenxeago batek. Zein kiroli buruz ari da? Xakeri buruz aritzea posible da.
A eta kontua polemika sortzea bada, gora polemika, ni ere apuntatzen naiz. Ehiza eta arrantza kirolak dira? eta urpekaritza?
Xakea kirola den ala ez eztabaidatu beharrean, Eusko Jaurlaritzak antolatuta dagoen talde zabal bati diru laguntza zergatik kendu nahi dion haurnartu beharko genuke.
Niri berdin dit kirola den ala ez, baina merezi al du antolakunde horrek dirulaguntzarik? EJren iritziz, ez. Aurrekontua murrizteko ahalegin horretan xakelari eta beste talde batzuei tokatu zaie izorratzea (bazuten beste nonbaitetik puntatxo bat kentzea, baina ez...) eta bitartean gu eztabaida antzu batean murgildu gara. Hurrengo batean, kultur talde bati kenduko diote eta talde hori kulturala den ala ez eztabaidatzen hasiko al gara?
Garai jaunak komunikabideetara irten du Diario Vasco eta DEIA egunkarietan idatzitako bi artikulurekin
Gogoratzen dut orain dela urte asko nola nire ikaskide batek --belar gaineko jockey kirolaria bera-- mendizaletasuna "kirola" ez zela esaten zidanean. Nik praktikatzen dudan motan lehiarik ez dagoelako...
Baina begira, lehia nabaria eta handia da xakean. Xakea kirola ote da nire ikaskide ohiarentzako?
Niretzako bai, xakea kirola da. Mendizaletasuna ere bai, noski!
Eztabaida polita iruditzen zait xakea kirola den ala ez hausnartzea. Nire ustez, xakezale naizen aldetik kirola da, jakina. Esfortzu fisikoa ez da, nire iritziz, kirolaren ezaugarri nagusia, burua baizik. Kirol guztietan estrategia eta taktika, taldelana eta abar dira garrantzitsuena, egiten den kirola egiten dela. Adibidez, futbolean, esfortzu fisikoa bera baino garrantzitsuagoa da buruarekin jokatzea, piezak behar bezala mugitzea: aurrelariak, atzelariak, atezaina, nori noiz eman baloia, espazio libreak bereganatzea... xakean bezalaxe. Eta esfortzu fisikoaz ari bagara, gauza frogatua da xake Maixu Handi batek energia gehiago behar duela goi mailako partida bat jokatzen duenean, edozein surflari edo eskubaloi jokalarik baino, adibidez. Zenbat kilo gal ditzake xake jokalari batek partida batean? Irakurria dut tenis jokalari batek adina. Non dago, beraz, esfortzuaren eta prestakuntza fisikoaren muga?
Larrua jotzea, zoritxarrez, ez da kiroltzat hartzen, baina ez litzateke txarra larru-jotze olinpiadak antolatzea hainbat joku-mota planteatuta: binaka neska-mutila, neska-neska eta abar; hirunaka, bakarka... zutik, eserita, luzera, motzera, kamasutra maila, 60 urtetik gorakoak...Hori bai, horretan ez dut uste euskal selekzioak etorkizun handirik izango lukeenik ;-)
Bestalde, diru-laguntzak kentzea erabaki duen inork honen gainean ez duela hausnarketa axalekoena ere egin iruditzen zait. Mundu mailan gainditua dagoen eztabaida mahaigaineratzeko prestakuntzarik ez dutelako. Dirua beste nonbait jartzeko kendu dute hortik, eta hanka barru-barruraino sartuta, gainera. Xakezaleak mugitzen ari dira, eta nahi baduzue, www.ajedrez21.com orrialdean egin dezakezue zuen protesta.
Ongi izan!
Barka, baina ez dut inoiz sakondu gaian eta ez naiz gai Xakea kirola oten den, zein kirol mota edo zer den adierazteko.
Edonola, argi daukadana zera da, Mundu osoan kirola bada Hemen zergatik ez? Zergatik izan gu, gure xakelarien diskriminatzaile? Xakea kirola den ala ez ote da gure gizartean egin beharreko eztabaida? Zergatik sortu nahi izan da eztabaida hau?