Liburutegi publikoetan ordainpeko mailegua ezartzearen aurka
Europar Batasunak ordainpeko mailegua ezarri nahi du liburutegi publikoetan. Estatuko hainbat liburutegik neurri horren aurkako jarrera azaldu dute. Hori dela eta, hainbat egintza antolatu dituzte gaurko. Sinadura bilketa egingo da, esaterako. Liburuzainak, autoreak, irakurle-erabiltzaileak, editoreak elkartu dira ekimen honetan.
Liburuak maileguan hartzeagatik ordaina ezarri nahi du Europar Batasunak. Erabaki horren bitartez, liburuen maileguengatik kanona ordaindu beharko zaie autore eta editoreei. Horrela, liburuzainen esanetan, bazkide bakoitzarengatik 1,5 euro ordainduta, liburuak erosteko aurrekontutik kendu beharreko kopurua urteko 13,5 milioi ingurukoa izango litzateke.
Europako Batzordeak Espainia, Italia, Irlanda eta Portugalen aurkako arau-hauste prozesua zabaldu zuen. Autoreari baimena eskatu edo ordaindu gabe liburuak maileguan ematea egosten die Europako Batzordeak herrialde horiei; Europa Erkidegoko araudia hausten du egintza horrek. Frantzian, esaterako, iazko ekainean onartu zen maileguen gaineko kanona.
Europa Erkidegoko araudia
Idazle eta editoreen aldetik kanona kobratzeko eskaria ez da berria Europar Batasunaren esparruan. 1992an zuzentarau bat onartu zen liburutegi publikoetako maileguetan kanon edo tasa bat kobratzeari buruz; Europar Batasuneko Kontseiluak edo Batzordeak emandako agiria da zuzentaraua, arau-balioa duena. Estatu kide hartzailea emaitza jakin bat lortzera behartzen du zuzentarauak, baina Estatu horren esku uzten du emaitza lortzeko modua eta bitartekoak aukeratzea.
Zuzentarau hori oinarrian hartu zuten frantziar autoreek. Horrekin lortu zuten, iazko ekainaz geroztik, 1,5 euro eskuratzea liburutegi publikoetako erabiltzaile bakoitzarengatik. Frantziak tasa edo kanon horretatik kanpo utzi zituen eskola liburutegiak.
Manifestuak eta sinadurak
Bruselatik etor daitekeen neurriaren aurrean, hainbat manifestu izenpetu dituzte liburuaren alorreko zenbait taldek:
- Unibertsitateko irakasleen manifestua. Hau izenpetzeko hemen. Eta orain artean sinatu dutenen zerrenda ere on-line.
- Instituzioen eta publikoaren manifestua. Hau izenpetzeko hemen. Eta orain artean sinatu dutenen zerrenda ere on-line.
- Liburutegietan maileguaren alde dauden autoreen manifestua Hau izenpetzeko hemen. Eta orain artean sinatu dutenen zerrenda ere on-line. Dagoeneko ekimena oso hedatua dago Estatuan. 300 idazletik gora izenpetu dute manifestua.
Liburuzainek ere manifestu bat argitaratu dute "¿Pagar también en la biblioteca ?" izenburupean.
Liburuaren Nazioarteko Eguna
Aurtengo Liburuaren Nazioarteko Egunean protesta ekintza ugari egingo dira. Kanonaren aurkako mobilizazioak deitu dituzte. Erabiltzaileei zuzendutako informazio kanpaina abiaraziko da, esaterako.
Sinadura bilketa ere egingo da. Estatuko Herri Defendatzaileari eta Adin Txikikoaren Herri Defendatzaileari zuzendutako eskutitzari beren atxikimendua erakusteko aukera izango dute erabiltzaile edota irakurleek. Dokumentuak www.maratondeloscuentos.org webgunean eskuratu daitezke.
Erantzunak
Debagoienean ere beren iritzia azaldu dute liburuzainek. Ez dute ordainpeko mailegurik nahi; gaur herritarren artean informazio kanpaina egingo dute.
Ibarreko liburutegi batzuetan, ordainpeko maileguaren aurkako sinadurak bilduko dituzte, eta neurri horrek ekar ditzakeen kalteen inguruko informazioa ere banatuko dute.
Ospakizunak
Bestalde, hainbat ekitaldi izango dira Liburuaren Egunean ospatzeko.
Arrasateko Udal liburutegiak datorren asterako ere hainbat ekitaldi antolatu ditu. Informazio gehiago www.goiena.net webgunean.
Mikel Valverdek lortu dut irudigile maiteena izatea ikastoletako ikasleen artean. Eta ipuina, berriz, gustukoen duena txanogorritxo. Sagastizabalek, hala ere, boto asko izan ditu euskarazko best seller-arekin, Kutsidazu-rekin.
DBHko ikasleen artean horrela geratu da
- Arretxeren Ostegunak izan da hautatua 188 botorekin.
- Sagastizabalen Kutsidazu bidea, Ixabel liburuak 128 boto jaso ditu
- Hirugarren, Rowling-en Harry Potter eta Azkabango presoa 73 botorekin.
LHko 4-5-6 mailetakoen aukerak
- Sagastizabalen Kutsidazu bidea, Ixabel liburuak 251 boto (Aurrekoekin batuta boto gehien jaso dituena).
- Jon Arretxeren Harresi handirantz 76 boto.
- Ormazabalen Antonio bolas-ek 46.
LHko 1-2-3 mailetan
- Harkaitz Canoren Itsasoa etxe barruan-ek 66 boto.
- Ormazabalen Antonio bolas-ek 25.
- Ormazabalen Astoa ikusi nuen-ek ere 25 boto.
- Kontxa Lopezen Aizi Txikiaren bidaiak-ek 25 boto.
- Berriz ere Ormazabalena izan da bosgarrena, Kitano hain zuzen ere, 24 botorekin. Ormazabalen hiru liburu izan dira hautatuak
Irudigile maitatuenak
- Valverdek jaso zuen boto gehien.
- Urmeneta.
- Mitxelena.
Kaixo,
Bada euskaraz idatzitako testu bat ere, sinadurak biltzen dituena. Muskizko Udal Liburutegiak jarri du bere webgunean:
http://www.muskiz.com/biblioteca/canon/canonez.htm
(Joana Albret POSTA ZERRENDAn zabaldutako mezua, 2004-04-22)
> Estatuko hainbat liburutegik ...
> Dagoeneko ekimena oso hedatua dago Estatuan.
> Estatuko Herri Defendatzaileari ...
Zein estaturi buruz ari da testua, "Estatua" aipatzen duelarik?...
Hori galdera inozoa! Zein izango da ba, "Estatu" hori? Ba gurea, motel, "Mundua" edo "Eguzkia" esaten dugunean bezala. Zein izango da ba, bestela, "Estatu" hori? Beste hura? Ez, lasai, ez dago nahasbiderik: halakoetan argiago mintzo gara, zehatzagoak gara, eta estatu horren izena erabiltzen dugu, eufomismorik gabe:
> Frantziak tasa edo kanon horretatik kanpo utzi zituen eskola liburutegiak.
Oraintxe irakurri dut ekimen polit baten berri. Juanjo Olasagarre, Jaose Angel Irigarai eta Patziku Perurenaren poesia kaierak jazo zituen atzo, Nafarroako Parlamentuan, Luis Campoy Nafarroako Hezkuntza kontseilariak. Kontseilari guztiei eman behar zitzaizkien kaiera bana. Dio! politikariak gehiago irakurriko balute hobeto geundeke nafarrok.