Illati euskara elkartea eta Aldaize herri aldizkaria jaio dira
Politika, adina, sexua eta kolorea alde batera utzita, Idiazabalen hogeita bi herritar inguru elkartu eta aurreko urtean zehar lau mintegi egin genituen. Eztabaidarako gaia, denok bat eta bakarra: euskara.
Herriko euskararen egoerari erreparatu genion. Eustaten arabera, %80tik gora euskaldun dago Idiazabalen eta SEIk 2002an egindako kale neurketek diote %69 inguru dela kaleko erabilera.
Datuak positiboegiak ote diren esan genuen. Hausnarketa sakonagoa egin eta ondorioztatu genuen erabileran herren egiten dugula herriko plazan, dendetan, tabernetan, lantokian... Ez hori bakarrik, erdarazko prentsa erosten da gehiena eta horri lehentasuna eman behar zitzaiola iruditu zitzaigun.
Modu eraginkor bat, herri aldizkaria
Herriko argazkia atera genuen eta baita horri aurre nola egin pentsatu ere. Baina nola eman forma guzti horri? Bada, Illati euskara elkartea sortzea iruditu zitzaigun eraginkorrena eta horrekin batera, Aldaize herri aldizkaria argitaratzea. Bien aurkezpena aurreko ostiralean izan zen.
Aldizkaria argitaratu eta bazkideak lortu
Illatik euskararen erabileran eragiteko asmoa dauka. 2004ko erronka nagusiena Aldaize argitaratu eta bazkideak lortzea izango da. Aldaizerekin euskaldun alfabetatu gabeei euskaraz irakurtzen lagundu eta erdaraz irakurtzen duten euskadunei euskarazko prentsa eskaini nahi diegu. Herriko informazioa eta txutxumutxuak biltzen dituen aldizkariak herritarrak erakarriko dituelakoan gaude.
Horrelakorik behar dugu
Batek baino gehiagok galdetu digu hain herri euskalduna izanda horrelakorik behar al dugun. Beharko ez dugu bada!
Erantzunak
> > Nik dakidala Goierritara eskualdeko aldizkaria da, baina bere atzean ez dago inongo euskara elkarterik.
> > ba nik dakidala bada euskara elkarterik, eta ari dira zerbait sendoa aztertzen.
Agian, ekibokatuta nago, baina ezagutzen dudanaren arabera ez dako euskara elkarterik beste herriotan egon daiteken bezalaxe. AED Arrasaten, Bagera Donostian...
Baldin badago, jakin nahi nuke aldizkaria argitaratzeaz aparte zein ekintza gehiago burutzen dituzten euskararen normalizazioan. Ez diot letxe txarrean, eh ? Jakiteagati baizik. Eta, nongoa da elkarte hori, Beasaingoa, Ordizikoa...
Eta, gauza potolorik dutela ? Seguru baietz, beste eskualdeetan iada martxan dagoen zerbait, seguru.
> Agian, ekibokatuta nago, baina ezagutzen dudanaren arabera ez dako euskara elkarterik beste herriotan egon daiteken bezalaxe. AED Arrasaten, Bagera Donostian...
Bagera eta AED bezalako elkarte sendorik ez, bistan da.
> Baldin badago, jakin nahi nuke aldizkaria argitaratzeaz aparte zein ekintza gehiago burutzen dituzten euskararen normalizazioan. Ez diot letxe txarrean, eh ? Jakiteagati baizik. Eta, nongoa da elkarte hori, Beasaingoa, Ordizikoa...
Eta zenbat elkarte sortu ziren aldizkari bat egiteko, besterik gabe? Eta zenbat elkarte daude gaur egun ia horretara bakarrik, euskararen normalizazioan ezer egin gabe (urtean ekitaldiren bat egiteaz gain).
Eskerrik asko ekarpenak egiteagatik.
Eskualdeko zerbait sortzeko kontu hori dela-eta hauxe esan nahi nuke:
Nola hasiko gara eskualde mailako zerbait egiten aldez aurretik herrietan ez badaukagu "ezer"? Alegia, maila horretako zerbait gorpuzteko eskualdeko herrietan "izter sendoak" behar ditugula uste dut.
Beraz, has gaitezen txikienetik handiagora pasa ahal izateko.
Urteetan egin ez dena ez da lortuko besterik gabe eskualde mailako zerbait antolatuta. Gehiago mamitu behar dela uste dut.
Hori bai, ez dut zalantzarik: bihar ez baina, etzi, etzi heldu beharko diogu kontu horri.
Hain elkarte txikia izanik, ez dugu uste egiten duguna gutxi denik. Aldizkari bat egiteak duen lana gertutik ezagutzen duenak, hori ondo daki.
Beste kontu bat: iritzi okerrak sortarazten ditu desinformazioak. Zuzeneko informazioa nahi duenak badaki non dagoen Goierritarra aldizkaria.
Azkenik, ongi etorri Aldaizeri, euskararen normalizazioan beste urrats bat delako.
Idiazabalgo Illati euskara elkarte eta Aldaize herri aldizkari berriak direla eta, Sustatun irakurri dut Jimenez delako batek dioena, alegia, zergatik ez bailarako herri aldizkaria, eta harri eta zur geratu naiz: halako ezjakintasunik! Bada, bai, bertokoa izan ezean, ez dauka zertan jakinik Goierrin ere badenik halako aldizkaririk; baina, kontutan harturik Goierritarrak 14 urtetik gora daramatzala, euskarazko hamabostekari banatuenetakoa ere izan dela (8.000 ale, hain zuzen), eta Gipuzkoan eta Euskal Herrian ere gutxi izango direla badenik hori ez dakienik, gauzak hain arin jaurti aurretik informatzeko eskatuko nioke.
Prezisamente, Ostiela aldizkariaren erreleboa gauzatu dugu azkenean, eta jada ez dugu Goierrin egiten; Hernaniko lan-talde berriak hartu du bere gain; baina aldizkari honek duela pare bat hilabete atera zuen azkeneko zenbakian "Goierritarkeriak" izenburuko 20 orrialdeko gehigarria egin genuen, hasieretako Goierritarrari omenalditxo bat egin asmoz.
Segidan, Ostielaren 32. zenbakiaren prentsa oharreko zatia eskaintzen diogu, Goierritarra zer izan zen ez dakienari (hori bai: duela 8-10 urtetik honako Goierritarrrak ez du zer ikusi handirik hastapenetako harekin).
Esan gabe doa, Goierritarra postaz eska daitekeela (Goierriz kanpo zertxobait ordainduz: 20240 Ordiziako 124 p.k.-ra) eta azken Ostiela hori liburudenda eta kioskoetan aurki daiteke. Bestela, eskatu OSTIELA, 20120 Hernaniko Larramendi 11, behera, helbide elektronikora.
Eranskina: Goierritarra
Egunotan herri aldizkarien gaia dexente ari da haizatzen, baina juxtu orain OSTIELA!-k ateratzen duen eranskin honen asmoa ez da gaur goizekoa. Bestelako ekarpen bat egiteko helburua du, ordea, orain dela 14 urte sortu zen "Goierritarra" aldizkariari errepasotxo bat eman eta "mostrarako botoia" eskaintzea. "Goierritarra" euskal herri aldizkarien "boom"-aren nahiko hasieran sortu zen eta bere kontribuzioa egin zion aipatu fenomeno horri; 80.-etako aldizkari kontra-kulturalen eredutik abiatu arren, aldizkari lokalen erak eta helburuak ere bazituen; aurrena kulturalagoa izan bazen ere, geroztik funtzio zehatzagoak eman zaizkio eta horrela gelditu da, normalizatuta.
Eranskin honetan, beste ikuspegi bat eman nahi izan da: bere egileak gatibatu zituen "Goierriko errealismo magikoa"-ren arrastoak aurkitzen dira, xelebrekeriak, Goierriko euskararen, "errealismo sozial/ista" ez bada ere, bai ordea bertako izaeraren eta hizkeraren zantzuak, jostun-kajoiko miszelanea batean: pasarte historikoak eta paradojak, "a ze flaxa!" saileko argazkiak, bitxikeriak, "euskalkeriak"... "Goizerritarra afera" erreportajea, Joxe Azurmendiren Zegamako diosalak eta Goierriko jendetasunaren eskuliburua, Arturo Kanpionen "Kontraegoerak" literatur narrazioa, Ataunen jasotako esaerak, e.a. eskaintzen dira.
Gehigarri honekin omenalditxo bat egin nahi izan zaio, nahiko atzenduta geratu arren, E.H. osorako ere baliagarria izan den Goierritarrari. (Gogoratu, bide batez, ahaztuta geratu diren beste zenbait aldizkarik ere euren zerbitzua eskaini zutela). Horregatik berreskuratu dira zenbait testu. Jon Arano izan da eranskinaren arduraduna".
Ni neu ez nabi horretan, baina Deba Barrenean bailarako proiektu bat dagoela jakin dut. Idiazabal horretan ere ez ote da horrelako zerbait egitea hobeto izango? herri batzuk juntatu eta bakoitzak berea beharrean denon artean zerbait sendo sendoa egin? Hor dago Deba Goienan egin dutena ere eredu moduan...