Nolakoa zen zure lehen ordenagailua?

Nirea Commodore plus/4 bat izan zen, 1983 edo 1984. urtean.

Iparraldean erosi genuen familia guztia joanda. Jakinik Commodore eta Spectrum zirela garai hartako erregeak, pentsatu genuen BAB2-ko Carrefour-ean erositako ordenagailu hura pagotxa zela, hegoaldeko Commodoreak baina askoz merkeagoa bait zen. 64Kb-eko memoria zuen, eta ez zuen disko gogorrik, kasetea baizik, eta zer esanik ez, telebistari lotu behar zitzaion. 25 edo 30.000 pta inguru ordaindu genituen (liberatan noski...).

Kontua da ez zela Commodore arruntekin bateragarria eta ezin izan nuela haientzat prestatutako jolas bat ere martxan jarri. Horren ordez, jolas tontoak asmatu genituen, baina horren aurretik Basic programatzen ikasi behar izan genuen. ;-)

Geure etxien oin dala 15 bat urte erosi geuen lelena: Spectrum 128 K. Grisa.



Jolasteko bakarrik ibiltten geuen. Izen be, ez euen emuten aukera haundixaurik, ezta gue be. Jolastu eta jolastu.

Ordenagailua erabiltzen hasi nintzen 1991ko martxoan, Bergarako Berrigara astekarian lanean hasi nintzenean. Ordenagailu bi erabiltzen genituen errebista egiteko: Mac SE, Joxe, Arrasate Press-en erabiltzen zenuten horren modukoa, eta honen antzeko beste bat: Mc Classic .

Pentsa dezakezue zelan ibiltzen ginen astekaria idatzi eta maketatzen, horren monitore txikia zuten ordenagailuekin. Gero, handik urte gutxira LC III bat erosi genuen eta gero Performa bat.

Etxerako erosi nuen lehenegoa iMac bat izan zen, berde horietako bat, orain dela lau urte.

Nire lehen ordenadorea bigarren eskukoa izan zen, 1989an erosia lagun bati. Olivetti Pc1 Prodest zeritzon modelo hari. Hemen argazki zehatzago bat.

Azken batean, teklatu bat disketerarekin, horixe zen ordenadorea. Ez dut gogoratzen nireak disketera bakarra ala bi zituen... Bi modeloak kaleratu ei ziren orduan. Teklatu bitxi horrez gain, pantaila argazkikoa bezalakoa neukan, eta horrez gain, ordenagailu haren osagarri bitxiena: disko gogorra aparte. Tetrabrik bat baino txikixeagoa zen kaxa bat, ez botoirik ez ezer zeukana, kable batez lotzen zitzaiona teklatuari. Ez dut trasto horren argazkirik aurkitu sarean...

MS-DOS sistema eragilearekin zebilen Olivetti hura. Wordstar programa erabiltzen nuen idazteko, eta Comandante Norton artxiboak kudeatzeko. Horixe zen dena.

Nik izandako lehen ordenagailua Sinclair ZX Spectrum 48K bat zen. Aitak erosi zigun 1984 urte inguruan, aurreko udan familia guztia Ingalaterran oporretan egon eta ordenagailuak han zein sartuta zeuden ikusi ondoren.

Memoria 48 KBkoa zen, baina horietatik 16 KB ROM ziren, "sistema eragilea" gordetzeko (orduan ez zuen horrelako izenik) eta beste 7 KB inguru pantailako memoria, beraz norberak erabiltzeko 25 KB inguru gelditzen ziren. Telebista bati konektatu behar zen eta disko gogorrik ez zuen, egindako programa edo dokumentuak kasetean gorde behar ziren (telebista eta kasetea aparte erosi beharrekoak ziren, noski). Teklak gomazkoak ziren.

Nik 13 urte inguru nituen, eta ia 18 urte bete arte ordu mordoa pasatu nituen Spectrum harekin, bai programatzen eta baita jolasten ere.

Programatzeari dagokionez, Karel hizkuntzarako programazio ingurune bat egitera iritsi nintzen. Karel robota ordenagailuak programatzen ikasteko balio duen sasi-lengoaia da (Logo dortoka bezalakoa). Eskolan informatika klaseetan hori ikasten genuen. PCetan zegoen, eta euskaratuta ere bazegoen! Etxean erabili ahal izateko egin nuen programa. Editore bat zuen, konpilatzaile bat, idatzitakoa gorde eta kargatzeko aukera eta robotaren simulazioa. Programa gaztelaniara ere itzuli nuen Microhobby aldizkarira bidaltzeko, argitaratuz gero 15.000 pta. ematen baitzituzten, baina ez nuen lortu...

Jolasteari dagokionez, pirateoak orduan ere existitzen zuen eta joko pila lor zitezkeen oso erraz. Harrigarria da hain memoria gutxirekin eta zeukan ahalmen grafiko urriarekin hain jolas onak egitea (nostalgikoek oraindik Spectrum jokuen "port"ak egiten dituzte beste plataformetara, ikusi hemen ).

Gero, prezioz jaitsi zirenean, PC bat erosi genuen, hori baitzen klasean erabiltzen zena. Eta orduan egin nuen oraindik damutzen naizen zerbait: Spectrum-a oparitu egin nuen! Orduan bestea zen berritasuna eta harekin nengoen ilusionatuta... Orain hura izango banu...

Ni gaztea ere banaiz... :-)

• Lehenengoa PC bat izan zen. Kutxaren bitartez erosi nuen, hileka-hileka urte betean. Hori bai, ondo ordainduta: 230.000 pta inguru. Ez daukat gogoan nolako memoria zuen. Badakit oso gutxi erabiltzen nuela, ze ibili naizen lanetan erabili ditut mac-ak, nire lagunek mac-ak dituzte, eta programak eta abar errazagoa zen niretzat mac-ean lortzea. Portzierto, PC hori, horren ezaguna egin den Eibarko enpresan erosi nuen, Datac-en. Polizia operazioa egin duten enpresa horretan.


• Gero Imac bat: Orain,Nire imac-a zoragarria da iazko martxoko artikuluan esaten nuen moduan. Hori bai, entxufea behar du, baina justu-justuan e?. Arrasatetik antolatu zuten autobusa nire (nire eta bakarrik nire-nirea) ordenagailua adoratzeko. Haiek bai, haiek badakite zein zoragarria den. Ja!

Nire lehen ordenagailua eduki baino lehenago ere, gogoratzen dut ukitu nuen lehen ordenagailuan:

• Eibarko IMI zentroan, 1984an izango zen, erabili nuen BBC bat. Basic-ekin gauzatxo batzuk marrazten ikasi nuen harekin.


• Lanean aurkitu nituen lehenengo ordenagailuak, ez dakit ze makina izango ziren, baina pantailak VT-100 ilunak ziren (letrak zurixka edo berdexka beltzaren gainean). Sagurik gabeko ordenagailuak ziren, eta THEOS sistema eragilearekin ibiltzen ziren. Lehenbizi ezagutu nuen trasto hori 1986aren inguruan, Bilboko AEK-ren bulegoetan: Argia aldizkarirako lanak egiteko erabiltzen genuen. Gero, 1988an Egin-eko Debaldea edizioa egiteko ere erabili izan nituen antzeko makinak, Eibarren.

Lehena Spectrum hura izan zen, sariketa batean saritzat eman zigutena. Basic-en programatzeko aukeraren bat bazuen eta tontakeria batzuk egin genituen.



Ondoren Macintosh Plus bat (uste dut) iritsi zen etxera bere Image Writer IIarekin. Oker ez banago 1MBeko RAM memoria zuen eta 20MBeko disko gogorra. RAM-a 2 MBra hazi genion.



Macintosh Performa 630 bat izan zen hurrengoa, eta bi plaka nagusi zituen, 486 bat ere bazuen barruan eta Macintosha eta PCa batera zituelako erosi genuen, biak behar baikenituen. Oraindik ere aitak hura erabiltzen du.



Ondoren Pentium 100MHz bat erosi genuen (ikus dezakezuen bezala merkatuaren legeak gurean ere agintzen du) eta osagaiak behin eta berriro erantsi eta aldatu ondoren arrebak zeozertarako aprobetxatzen du oraindik.



Pentium III 450 MHz bat izan zen hurrena, eta hori da etxean uneotan dagoen "berriena". Azkenaldian ez dugu gehiegi erabiltzen.



AMD Athlon 1 GHz batekin zetorren Compaq portatil hau izan zen azkena. Honek bai, lan egin behar izaten du eta laster su hartuko du martxa honetan.



A! Ez dut uste kasualitatea denik: lehen Macintosh Plus hura oraindik ere munduko idazmakinarik onena da. Lehen egunean bezala funtzionatzen du.

Nire lehena Spektrum bat izan zen. Andorretik ekarri nuen eta laister izaurratu zitzaidan. Ondorengoa Mc SE bat izan zen, pantaila txikia zuena. Orain uste dut museoetan egongo dela modelo hori. Orain dela dozena bat urte zen hori. Gero LC IIa izan nuen, oraindik ibili badabilena. Gero iMac bat erosi nuen eta azkenik PC eramangarri bat erosi dut.



Ikusten duzuen bezala denetik probatu dut baina beti Mac zaletzat izan dut nire burua.

Spectravideo markako ordenagailua zen gure SVI 728 hura, MSX sistemakoa. Aitak erosi zigun 1984-85 aldera, telebistaren bidez ikusi behar zen eta audio zinta batzuen bidez sartu behar ziren joko piratak (zintetan kopiatuak) kargatzeko bost minutu itxaron behar genuen. Jokoez gain, basic-en ordubete testuak pikatzen ibili ostean lortutako programatxo tontoren bat ikusi ahal izateko besterik ez genuen erabili.

Gogoan dut, hala ere, besteenak (ZX Spectrum edo Commodore) baino, tabernetako makinetan zeudenen antzekoagoak zirela jokoak. Olimpiadetakoak eta horrelakoak (Konami, Erbe) ere bazeuden zinta haietan.

MSX sistemako ordenagailuak marka eta modelo askotan konpatibleak ziren (goldstar, sony, sanyo...). Microsoft-en asmakizuna izan ei zen MSX, ordenagailu ezberdinetan (baina arkitektura beretsukoak, Z80 prozesagailuarekin) ibiliko zen sistema baten lehen saiakera. MSX DOS sistema erabiltzen zuten, Microsoft-ek egina. MSXak ez zuen, ordea, gehiegi iraun. Handik gutxira baztertuta geratu zen eta gure makina ere etxeko kajoi batean lurperatu genuen.

Gero, DOSen zebilen PC bat erosi ziguten, unibertsitatean hasi nintzenean. 386 bat zen eta ezin zen Windows ezarri bertan. Dena dela, orduan, entzunda eduki arren, ez nekien zer zen Windows. 95ko abendura arte erabili nuen testuak WordPerfect-en idazteko eta puntutako inprimagailu zaratatsu harekin inprimatzeko.

95an jakin nuen zer zen Windows eta gure ordenagailua horretarako zaharra zela jabetu nintzen. Urte amaieran hitz egin zidaten Macintosh-ei buruz eta abenduan performa 630 bat erosi nuen. Idazteaz gain, maketatu ere egin zitekeen haren bidez eta aldizkari zein panfleto piloa egin nituen Quark-arekin eta Photoshop 2.5arekin. A ze gozamena!

96ko amaieran esan zidaten Internet jar nezakeela Performan... Orduan aurkeztu zidaten mende amaierako asmakizunik handiena. Buru-belarri sartu nintzen, orduko Sendanet eta Eusnet-en bidez konektatuz... Gaur arte. Pila gastatuta eta erlojua gaizki daukan arren, harrotasunez esan dezaket sekula santan ez didala makina horrek alukeri handirik egin eta egun etorri zan egunean bezalaxe dagoela osasun aldetik.

Beno, 98an iMac-a erosi nuen eta aldea abiaduran eta ahalmenean igarri nuen, 2000an iBook-a eta 2003ko urtarrilean... Nire lehenengo Windowsdun PCa (XPrekin). Esan daiteke nire Windowsekiko harremanak urtebete duela eta lagun asko harritzen dira hori jakitean.

Grazia egin dit marka, ezaugarri eta data guztiak zelan gogoratzen dituzuen! Lanean hasi nintzenetik ordegailua izan da nere lan tresna baina inoiz ezin izan ditut memoria, prozesadore, ... eta kontu guzti horiek ez ulertu eta are gutxiago buruan sartu. Ordenagailuari azkar ibiltzea eta arazorik ez ematea eskatzen diot.

PCak MS-DOS-ean funtzionatzen zutenean eskerrak ematen nion jainkoari nik Mac batean egiten nabalako lan. Oso oso konplikatua egiten ziztaidan funtzio guzti haiek gogoratzea.

Orain PCarekin egiten dut lan eta egia esan ez dut Mac-a faltan botatzen. Bueno bai, etxean daukadan ordenagailuak pantaila handi gris horroroso horietako bat dauka eta gustura erosiko nuke Ibanena bezalako Imac koketo eta polit horietako bat, baina momentuz ez nixe nere trasto zaharra aldatzera.

> Grazia egin dit marka, ezaugarri eta data guztiak zelan gogoratzen dituzuen!



Mutilen gauzak izango dira, Maite.



Andrearekin dendetan ibili ezkero Donostian arratsalde batean, ze gizon akordatzen da hurrengo goizean ze koloreko kortinak ze dendatan ikusi zituen?

Nire lehena Amstrad CPC464 bat, 1987 inguruan...monitorea fosforo orlegikoa, zinta bidez kargatzen zituen programak harek...joko eta bestelakoak kopiatzeko audio zinta arruntak musika ekipo arrunt batetan grabatzen genituen...



Aurrerago, diseinua ikasten hasi eta Macintosh PowerPC 6100 bat izan nuen 1995 aldean, 66 Mhz. zituen gajoak garai hartan, baina CD irakurgailua bazuen e!!...luxu bat...pentsa orain 66 Mhz.-rekin zer egingo genukeen...



Ondoren G3 bat, 333 Mhz,...1998an...oso polita kaxatik ateratzeko unea erritual hutsa...webgune eta CD-Rom-ak egiteari ekin eta...um!...PC bat beharko nuela esan nion neure buruari...nire G3-a jada zaharkitua zegoen eta PC-ra pasa nintzen, eta egia esan, oso gustura nago plataforma honetan.

Luistxori esker akordatu naiz ni ere, bera bezala, etxean ordenagailua izan aurretik IMIko BBC ordenagailuekin ibili nintzela. Baina ez zen gehiegi ere izan. Basic-en zerbait programatzen ikasten ibiltzen ginen, baina batez ere errebistetan etortzen ziren jokoak (sarri lauzpabost orri edo gehiago) pikatzen, gero jolastu ahal izateko!

Ez dut zehatz gogoratzen urtea ez eta modeloa ere. Neuk ere neska alde bat edukiko dut, antza, Luistxok dioena egia baldin bada, bederen. Nolanahi den, XVII. mendean edo horrela izango zen, lagun arte-galerista batek baztertu behar zuen Amstrad zahar bat iritsi zen nire eskuetara, eta harexekin hasi nintzen. Mundu bat zabaldu zitzaidan. Mundu berri horrek eskatzen zidan ordain bakarra, nire betidaniko Patria idazmakina zaharra zaborretara botatzea izan zen. Deskantsua aurkitu zuen azkenean!



Gerora, lanean beti eduki ditut PCak, baina nik neuk Macintoshak eduki izan ditut neuretzat, mahai gainekoak eta baita portatil bat ere (barkatu modeloen izenak gogoan hartu ez izana. Fisikoki oso ondo ditut gogoan, baina teknika ez dut sekula izan zaletasun).



Orain iMac daukat eta gerora, G4 edo G5 edukitzeko asmoa. Hala ere moskeo apur bat badut, etengabe berritzen ibili behar horrekin: Clasicc-etik, X-era... Orain, antza denez, Jaguar-etik, Phanter-era... Bukaezinezko xahuketa dirudi.

Alabaina, idazle eta kazetari naizen aldetik, (eta alferrikako paperak alferrikako karpetetan biltzen zituen pertsona guztiz desordenatua ere bai), zin egin dezaket, ordenadoreei esker, hamar aldiz lan gehiago egiten dudala orain orduan baino, era atseginagoan eta, batez ere, ordenatuagoan. Alde horretatik ondo jarrita dauka izena ordenadoreak. Hala ere, ordenagailua baino, ordenatzailea deituko nioke nik. Edo ordenugilea.

Galdu berri dudan lagun on batek erakutsi zidan IMIra bidea. Informatikak ni bera baino gehiago harrapatu ninduen eta bertan hasi nintzen BBC aparatu handi haiekin BASIC programatzen.



Anaia nagusiak oparitu zidan nire lehen spectrum hura. Programatzen hasi orduko memoria gabe, nola ez 16K zuena saldu zidaten 48K erabiliko ez nituelakoan edo. Imaginatu 15 urteko kakamutikoa dendariari 32K lapurtu dizkiola esaten...



Garai zoragarriak haiek, BASICen eginiko partxis hura azkartzeko Z80A assembler ikasten.



lehen PCa nola ez 8086 genuino bat. Gaur egun AMD athlon XP 2800+. Baina reversi jokua 8 biteko siclair harek erakutsi zidan.

Eta maitasunez diot, dioptria batzuen galera egozten badiet ere. EDICOM 3000 izenekoa zen prentsan, Boluetako DEIA egunkarian lanean erabiltzen genuena MACen etorrera baina mende bat lehenago, duela 18 urte gutxigorabehera.



Ordurako aspaldi arituak ginen lehengusuaren etxean Sinclair batekin jolasean...



Baina nola ahaztu Edicom 3000.aren txasis marroia, fosforozko pantailatxo berdea, (egungo pantaila normalen erdia baino gutxiago)... eta antzeko komandoak sartu beharra titularra, kurtsiba, sangria ezkerrera edo eskumara, justifikatu (parrafoaren eraketa jakin batzu ziren hoiek), puntu ta aparte edo orain "klik" batekin konpontzen den guztia egin behar genuen bakoitzean...



Windowsik ez, testu prozesagailutik aparte bestelako akzesorio edo entretenigarririk ere ez, internet Pentagonoan preso, edo guk behintzat haren berririk ez... posta elektronikoak batak besteari "intranet" gisara igortzeko moduan bageunden baina gutxik zekiten hori nola egin... imaginatu konplikazioak...



Gogoan dut egun Euskal Herriko irrati-tertulia politiko famatu batean aritzen den kolega maitagarri bati, Ekonomia sailerako despatxu batean buru-belarri sartuta zebilela, nolako sustua eman zioten politika sailekoek (nortzuk bestela...? aupa hor, bai mundu aspergarria zuek gabe...!)



Gisa honetako mezua igorri zioten: "Aviso urgente: Deje de teclear fuerte y abandone despacho. CRITICAL ERROR 2020345 Sistema operativo al borde del colapso". Gizajoa, dena sinistuta, oihuka, korrika batean sartu zen erredazioan.





"Bufferra"rekin kontuz (ez dakit zer arraio den), sagurik batez, teklatua "Harriketarren"tzako egina...



Oraindik ere teklatuari ematen dizkiodan astinduak hortik datoz, edo akaso ordenagailuak baino lehenagotik erredakzioan gelditzen ziren idazmakina ametrailadora astunetatik.



Haiek bai makinak, irauteko eginak... euskal-menditarron taju astapotroa jasateko modukoak...



Egun, jakina, kontsumo azkarraren aroan PC edo MACekin disgustuak frango, beti "kolgauta".



Gertatzen dena da orduko haiek "kolgauta" berdin-berdin gelditzen zirela, edo gehiago akaso, baina askoz mantsoago aritzen ginenez, "komandoak sartu ta sartu" (mesedez, azken hau ez gaizki ulertu...) ez genuela orain lako haserraldirik izaten.

Nirea Amstrad PCW8256 bat izan zen Berez 85ekoa, baina 1990ean-edo erosiko nuena. Ordenagailua baino idazmakia pantailaduna zena. Hala ere, astindu ederrak eman nizkion BASICarekin gora eta behera. Garai hartan ezer gutzi nekien informatikas, institutuan MS-DOS, LOGO, WordStar eta WordPerfect, BASIC eta dBase, gainetik ikusitakoak...



Baina orduan ikusi nuen argia :P Unibertsitatean "erredakzio elrktroniko" gelara joan eta hara non ikusi nuen lehenengo aldiz Macintosh pilo bat. Zahar horietakoak ziren, Classic modelokoak edo... baina interfaze grafikoak, saguak eta horrek guztiak txundituta utzi ninduten. Urte pare bat geroago Amstrad-a (ustez) erabat hondatu zen, disketerak funtionatzeari utzi baitzion, (disko gogorra zer zen ere ez nekien oso ziur garai hartan). Mailegua eskatu eta 300.000 pezetako Macintosh Performa bat erosi nuen: telebista eta urruneko mandoa eta guzti! (Gaur egun telebista funtzioa betetzen du nire logelan).



Hori ere zahar geratu zitzaidan eta handik bost bat utera PowerMac G4 bat erosi nuen, 350 Mhzkoa, orain arte ordenagailu "nagusitzat" dudana. Eta handik urte pare batera (duela bi urte), bigarren eskuko iBook urdin bat, bati baino gehiago barregurea ematen diona (FisherPriceren umeentzako katxarro horietako bat dirudi), baina niri izugarri polita iruditzen zaidana.



Jeje, ah! eta aurten Mac Classic bat erosi dut 20 eurotan . Etxeak Expoelectrónica ematen du!

1985. urteak hilabete gutxi zituela, Elbe PC bat erosi nuen: bi 5 1/4 floppy unitate (360kb bakoitza), HDrik ezta pentsatu ere eta fosforo bereaz erakusten zituen 80 zutabe 24 lerrotan bere 8086 intel prozesadorearekin. 512kb ram zituen. Ehun mila pezeta pasatxo ordaindu nituen (PCak beti eros daitezke 800 euroen truke)

Harekin ikasi nuen Word Star eta DBase III (Plus deitura zuena :-DDDD)

Elegante! Garai hartan (enuen diskette bat atera eta bestea sartu behar datuak gordetzeko)



Urte haietan Bill Gatesek esan zuen halako zerbait: Inork ez du inoiz behar izango 640kb baino gehiagorik programa bat abiarazteko. Halakoa da informatika.



Gero 486 bat izan nuen, eta orain lau urteren bat dira nere PIII-450 dudala. Egia esanda, jokurik ez dut erabiltzen, eta nire 6Gbeko HDrekin nahikoa dut oraingoz. Aurten aldaketa handia etorriko zaigunez (64 bitera aldaketa), 2005 urtean aldatzekotan. Auskalo.





> Eta zuek, gogoan duzue zuen lehen ordenagailua? Nolakoa zen?

> Gero eta jende gehiagok dauka ordenagailua etxean. Horixe dio EUSTATek. Eta batzuek, bat baino gehiago. Nire oraingo hau hirugarrena da, lehenengoa 1990ean erosi nuen eta.

> Nire lehen ordenagailua 1990ean erosi nuen, Arrasate Pressen nenbilela. Macintosh bat izan zen, zuzenkiago esanda "Mac SE":http://www.lowendmac.com/compact/se.shtml bat. 1,5 MB zeukan RAM. Disko gogorra, berriz, 20 MBkoa. Eta prezioari dagokionez, milioi erdi pezeta kostatu zitzaidan. Urtebete eskas egin nuen ordenagailu harekin.

>

>

> Eta zuek, gogoan duzue zuen lehen ordenagailua? Nolakoa zen?



Ni heldu berri samarra naizela uste dut. Nire lehena Amstrad 286 izan zen, 40 Gbko diskoa zuena, eta 12 (aukera nuen 4, 8 edo 12an ibiltzeko) Mhz-ko prozesadorea. Piztiak 300.000 pezeta ordainarazi zidan, gehi 5,25eko kanpo unitatea, 40.000. Inprimagailua, Amstrad hau ere, prezio erdian atera nuen, 60.000; karro luzekoa, matrizlala (Oraindik ere, 14 urte pasata. bere lanak burutan atera ohi ditu). Monitorea aparte saltzen zen, beste 40.000. Atera kontuak.