Non zeunden Kennedy hil zutenean?
Orain berrogei urte, 1963an, mutiko bat nintzen, 11 urtekoa, eta Musakolako eskola publikoan nenbilen, Mondragoen. Azaroaren 22an John Kennedy hil zuten, eta denok uste izan genuen berriro gerra piztuko zela munduan. Ikaragarria.
Artean telebistarik ez, irrati zahar bat geneukan sukaldeko mahaiaren gainean, eta haren inguruan bildu ginen, nagusiak eta txikiak, Kennedy hil zutela jakin bezain laster.
Parteak, halaxe deitzen baitzen Radio Nacional de Españako albistegiak, esan zuen nola zoro batek hil zuen John Fitzgeral Kennedy Dallasen, eta harrezkero Dallas bihurtu zen izen madarikatu guretzat, hantxe hil baitzuten presidente katoliko bat, AEBek izan zuten lehendabizikoa.
Arrosarioa ere behin baino gehiagotan errezatu genuen egun haietan, aitak esan eta guk erantzun, Kennedyren arimaren alde, eta gerrarik berriro etor ez zekigun. Gogoan dut nola sentitu nuen, lehenengo aldiz, zerbait berezia, eta nola adi-adi nengoen pertsona larriek zer esango, hura ulertzeko.
Haietako egun batean ere dolu eguna izan genuen eskolan: mundu askearen buruzagia hila zen, doilor batzuek hilda, komunistek akaso, horixe esan zuen don Migelek, eta han ere otoitz egin genuen, gerrarik piztu ez zedin.
Halaxe gogoratzen dut hilketa hura, lehen magnizidioa nire gogoan. Eta zu, non zeunden John Kennedy hil zutenean, nola gogoratzen dituzu une haiek?
Erantzunak
Ez dakit Joxe ni bezain masokista ote den, eta nik bezala Ansonen larazon.es egunkari digitala egunero irakurtzen ote duen. Dena dela, gaur Joxe berak guri proposatutako ber galdera, Espainiako garaiko zenbait pertsonari proposatu die egunkari honek. Erantzunen artean denetarik dago, eta gutxi batzuk edo hobeto esanda, bakar batek egiten digu interesgarri den adierazpen bat. Hori Manu Leginetxe gernikarra da. Eta adierazpen honetan, beti bezala, bere liburuetan egiten duen legez testuaren amaieraraino harrapatzen gaitu.
Ni ordea, oraindik jaio gabea... linboan izango nintzela uste dut... linborik badago, edo infernuan akaso... zerurik ez dago inon eta.
Hona hemen Manuk berak idatzitako testua:
Manuel LEGINETXE
Gerra-erreportaria
Egon behar nuen tokian nengoen, erredakzio batean alegia. Premiazko teletipoa iritsi zenean, nire ondoan zegoenak oihu eginez hauxe esan zuen: «Mosku bonbardatu behar dute. Babesean jar gaitezen». Beti bezala, zentzuzkoena gertakarien ataleko lankidea izan zen. Erredakzioaren barrenetik begiratu eta zera esan zigun: «Ez dadila izua zabaldu. Hau ez da akabatu duten lehen presidente estatubatuarra eta beraiek izan direla uste dut». Nik banuen ordurako epaiketa atzeratzen zuen eszeptizismo ukitu hori. Halere egia da, epaiketa oraindik atzeraturik jarraitzen du.
> Halaxe gogoratzen dut hilketa hura, lehen magnizidioa nire gogoan.
Nik ere horixe gogoratzen dut lehendabizikoa. Baina ez nuen bizi izan ezer apartekoa balitz bezala, beharbada gazteagoa nintzelako. Geroago hilgo zituzten Robert Kennedy, Martin Luther King, Luis Carrero Blanco, Argala, Santi Brouard, Josu Muguruza, Indira Ghandi, Olof Palme, etab., etab.
Denetan Carreroren hilketak markatu ninduen gehien: diktadorea oraindik bizirik zegoen, eta edozer egiteko gai zen. Gezurra esango nuke esango banu ez nintzela poztu.