Kontuz Internet-eko salerosketa iruzurrekin
Sarri entzuten ditugu Internetez zerbait erosi eta iruzurra egin dieten kasuak. Erosketak Interneten egitea kaleko denda batean egitea bezain segurua da. Baina, bitarteko berri horretan nola jardun ikasi beharra dago.
Iruzur kasu bat
Arrasateko lagun batek Ibazar webgunean kontaktua egin zuen Errumaniako mutil batekin. Hark prezio onean (500 euro) izugarrizko argazki kamara digitala eskaini zion.
Errumaniako mutilak UPS nazioarteko mezulari enpresan kontu korrontea zabaldu zuela eta dirua han sartzeko esan zion. Arrasatearrari kontu zenbakia bidali zion, UPSren logo eta guzti, ustez baliozkoa.
Arrasatearrak 500 euro kontu korrontean sartu eta bi egunen buruan argazki kamera etxean edukiko omen zuen. Hamabi egun pasa dira eta ez dago ez argazki kameraren arrastorik, ez eta errumaniarraren arrastorik ere. UPS enpresakoekin harremanetan jarri da arrasatearra, eta han ere ez omen da kontu zenbaki hori ageri, ez eta kamera bidalketaren informaziorik ere.
Internet bidez erosteko aholkuak
- Eduki kreditu txartel berezi bat, on-line erosketak ordaintzeko bakarrik. Aurrezki kutxa batzuk eskaintzen dituzte on-line erosketa segurua egiteko kreditu txartel bereziak.
- Ordaintzeko modu bat edo bestea aukeratzeko orduan, dudarik ez izan: dendak errenboltso bidezkoa eskaintzen badizu, aukeratu horixe, era horretan ez baituzu ezer ordainduko erositakoa eskuetan eduki aurretik.
- Errepara ezazu denda non dagoen kokaturik: Internetentzat ez dago distantziarik baina posta-zerbitzuentzako bai. Erositako gauza toki batetik edo bestetik ekartzeko gastuak ez dira berdinak; agian ez du merezi urrutikoak eskaintzen digun deskontua aukeratzea. Aztertu aukera guztiak.
- Egiaztatu enpresak datuen pribatutasunerako politikarik erabiltzen duen, datu "enkriptatuak", alegia.
- Bisita itzazu hainbat dendatan prezioak konparatzen dituzten web guneak, produktu berdin-berdinak (elektronikoak, diskoak, liburuak, etab.) erosteko unean batez ere. Saltoki bat bestea bezain fidagarria denean ez da zertan garestiago ordaindu behar.
- Egiaztatu dendak harremanetarako telefonoa eta posta helbidea duela. Posta elektronikoa eta webguneko helbidea ez dira nahikoa beste ordenagailuaren atzean nor dagoen jakiteko.
- Denda birtual askok erosketa egin duten bezeroei iruzkinak egin eta argitaratzeko aukera eskaintzen diete. Irakur ezazu nahi duzun produktuari buruz agertzen diren iritzi guztiak eta ez ahaztu iruzkin horien egilea edonor izan daitekeela.
- Salerosketa zerbitzari seguru baten bitartez egin ezazu (Exploreren giltzarrapoa itxi eta Netscapen giltza azaltzen da). Baina, hala ere, ez fidatu. Zure segurtasuna babestea dela eta, zerbitzari seguruak ezinbesteko dira, baina hori ez da aski.
Erantzunak
> Erosketa segurua.... baina seguruegia ere...
>
> Euskadiko Kutxakoei okurritu zaie inor baino seguruagoak izatea, beraz, zer pentsatuko eta eskuko telefonoa denok izango bagenu moduan jokatzea.
>
Proposatzen duten metodoa hain da nekagarria eta konplikatua, ezen erabiltzaileak uxatu eta salmentak gutxitzea besterik ezin du lortu Euskadiko Kutxak horrela.
Esate baterako, argazki digitalak paperera ekartzeko oso zerbitzu ona eta merkea daukate batzuek Salamancan, RevelaOnline.com baina zeure txartela Euskadiko Kutxakoa bada, ahaztu, ze RevelaOnlinek jartzen dizkizun erraztasun guztiak, banketxearen konplikazio eta trabekin zapuzten dira, eta mugikorra erabili behar estupido horrekin. Beste etxe bateko txartela erabiltzea da konponbidea.
Barkatuko didate Arrasateko nire lagunek, baina sasoi batean (sasoi hobeak, akaso), esaten zen, Mondragón, en cada casa un ladrón.
Egia izango da, ostera, Putz-ek dioena, On Jose Maria Arizmendiarrietaren itzal espiritual luzeak gogoak ere aldatu dituela eskualdean, eta orain, akaso beste zerbait esan beharko dugula: Mondragón, en cada casa un santurrón.
Nire uste apalean, kontutan eduki behar dena honakoa da: kasu honetan bi partikularren arteko salerosketa baten aurrean gaude, garrantzitsuena ez da internet bidez egin dela, bata iruzurgilea dela baizik. Berdin da Errumaniakoa, Aramaiokoa edo Osintxukoa bada ere, bere hitza betetzen ez duena iruzurgilea da (barkatu Aramaio eta Osintxuarrak). Gauza hauek ere gertatzen dira "segundamano" eta abarreko aldizkarietan: "30gatik 60 kargatzen dizkizut zure mugikorrean", edo etxera deitzen gaituztenean esanaz: Andorran apartamentu bat erosi duzu, deitu 806 XXXXXX telefonora informazio gehiago nahi baduzu.
Enfin, esan nahi dudana da interneten funtzionatzen duten dendek kaleko denadak bezalakoak direla. Zenbat jatetxetan kontua eskatzerakoan ez dizute faktura zehatza ematen, ez dakizula zer kobratu dizun ere? Nik gauza ugari erosi ditut internet bidez, ganorazko dendetan, tartean idazten ari naizen ordenagailu hau, eta ez dut inoiz arazorik izan, eta bidebatez, sos batzu aurreztu ditut, merkeagoak izaten bait dira saltzen dituzten gauzak.
Manhattango kalekantoietatik begiratuta, pena ematen dit nire aberria, Euskal Herria, horren atzeratuta ikustea teknologikoki. Arrasateko lagun horren kasu patetikoak erakusten du ez gaudela prestatuta bizitza modernoaren beharretara. Formakuntza gehiago behar dugu 21. mendeko ekonomiaren eta teknikaren trena ez galtzeko.
JOSU JON, antolatu bidaia Nigeriara. Han bai, han badakite transakzio ekonomikoak Internet bidez nola egiten diren. Eraman KZguneetako instruktore sorta bat, ikusi eta ikasi dezatela, eta ekarri horiek bueltan gure aberrira Nigeriako teknikak erakustera.
Argiketa umoretsuak eman dizkigu lagun batek Nigeriako kontu honetaz. Hona hemen, beste ikuspegi umoretsu bat, Nigeriako e-Posta konferentzia (ingelesez).
Gaztelaniaz, iruzur hau zertan den hemen aurkituko duzue azalduta.
Erosketa segurua.... baina seguruegia ere...
Euskadiko Kutxakoei okurritu zaie inor baino seguruagoak izatea, beraz, zer pentsatuko eta eskuko telefonoa denok izango bagenu moduan jokatzea.
Bai bai, ez baduzu eskuko telefonorik ezin duzu Euskadiko Kutxaren txartelarekin erosketarik egin. Liburu bat erostea gura eta ezin! hau da hau! Lagun batek esaten duen moduan: izango da hauek ere EUSKADI hitza dutelek hasieran, eta euskadi hitzarekin hasten den guztia...
Honela diote beraiek oso arro erakusten duten webgunean:
Nola funtzionatzen du eerosketa elektroniko seguruak?
Horra zer egin behar duzun zure Visa txartelaz sistema hori erabiltzen duen Denda Elektronikoetan ordaintzeko:
Eta nik gehituko nioke: nola hain segurua den egin beharrekoa, ba ez dugu egiten. Uste dut Visa txartel tipo honekin gertatzen dela bakarrik hau. Ez dut uste beste inori okurrituko zitzaionik eskuko telefonoa izatea derrigortzea erosketak egin ahal izateko.