Basetxea, Barnetegia, Sagardotegia
Kexati batzuk kexatu dira Sustatun Basetxea programan euskara kaskarra egiten dutela lehiakideek. Normala, beraz, hurrengo reality show-a Barnetegia izatea. Erreskada horretan hurrengoa proposatzera nator ni: Sagardotegia.
Hurrengo reality-a izango da Andoni Aizpuruk aurkeztuko duen Barnetegia. Horra dohainik nire ideia horren ondorengoarentzako: Sagardotegia.
Lehiakideak sagardotegi batean sartzen ditugu, ez besterik. Probak, txorakeriak, elkar agoantatu beharra, kamerak beti gainean, eta kanporaketak. Horrelakoetan egiten direnak.
Baina, Sagardotegia, adi, benetako sagardotegia izango litzateke, eta sagardotegi denboraldian zehar egongo litzateke martxan, Sansebastianak pasatu eta apirilera arte. Hortaz, egunez ji-ji-ja-ja nahi badute, baina gauero-gauero, sagardotegiko afaria, eta publikoa bertan dela. Batzuetan kaiola moduko batean edukiko nituzke, baina beste batzuetan, ba publikoarekin nahastuta. Autobusak-eta antola daitezke, jendea bidaltzeko. Batzuetan famosilloak, bestean gurasoak (imajinatu amak, seme-alabak ikusteko gogo horrekin, sagardotegian!), koadrila, herriko alkatea, euskal fauna anonimoa. Hala, denak tabarra ematera bakilau usainarekin ezin nekatuago dauden lehiakideei... gau batean, eta hurrengoan, eta hurrengoan, tritikitixa eta bertso giroan.
Afariak zerbitzen-eta, plus bat kobratuta, diru dexente ere egin zitekeen, ze jendea edozer pagatzeko prest dago sagardotegiko afari tipikoak egiteko.
Euskara mailari dagokionez, sagardoari leporatu dakizkioke okerrak. Edo, batek daki, akaso mihiak askatzen zaizkie lehiakideei...
Ideia ona, ezta? Ezetz?! Bueno, Antena3-n El autobus, Academia de actores eta X Ti bezalakoekin saiatu badira...
Erantzunak
Aupa Driver:
Egia esan, banuen ganorazko debate baterako gogoa. Aspaldiko partez, oso ideia ona iruditu zait Sagardotegia-rena. Neuk behintzat ez nioke kasurik egingo Xabier Mendigureni, eta ez nuke ideia erregistratuko. Hastapenekoa dohainik eskaini duzu eta halaxe jarrai dezala egingo nuke nik.
Bertso eta trikitixa giroa aipatzen duzu. Ez nago konforme. Zergatik "giroa" bakarrik? Ipin ditzagun lehiakideok bertsotan, baldar noski, bertso eskolarik kaskarrenean behe-beheko mailakoek egingo luketen moduan. Ez arrazoirik, ez neurririk, are gutxiago punturik. Eta, garrantzizkoena dena, erabat desafinatuta kantatzen. Ipin ditzagun Sagardotegiko lehiakideok triki-casting bateko epaimahai, zein panderojole den ederrago irizten, aspalditik lokartuta dagoen Junkera-Tapia dikotomiari buruz eztabaidatzen.
Eta karaokea, Driver, oso inportantea, ez ahaztu karaokea. Imajinatzen, Ruperren azken "Inork ez zidan esan euskaldun izatea zein nekeza den" hori modu istrionikoz erabat barregarri bihurtuta?
Ezin bazter utzi, halaber, lehiakideon Ibarretxe planari buruzko debatea. Egitasmo sezesionistak sagardoaren zirkuitu komertzialari eta kulturalari zelan eragingo liekeen aztertzeari ezinbestekoa deritzot, bidenabar biolentziaren desagerpenak zein onura ekar litzakeen azpimarratuta.
Era berean, ez da komeni bestelako elementuak ere alde batera uztea, esate baterako: lehiakideek idazle papera jokatuko duteneko soziodrama bateko neurriko lanturuak, zein gutxi irakurtzen gaituzten, herri hau zein analfabetoa den eta abar; nazionalista izan gabe abertzale izan ahal izateaten garrantzia, eta alderantziz; aldizkari arrosa bat ez egoteak euskal prentsari dakarkion hutsunea; euskararen plangintza estrategikoak aski estrategikoak ote diren gaurkoan... Jai daukate Firin-faran guztiek: gai guzti-guztiak agortuko dizkio Sagardotegia-k.
Basetxea-n euskararen kaskartasuna kritikatu izan dutenek eurekin dute gurutzea. Hain zuzen ere, horrexek, euskararen kaskartasunak alegia, bai baitakar audientzia ere. Bat egiten dut erabat Lourdes Oñederrrak Argia-n egiten zuen euskara "neurriagokoaren" proposamenarekin. Horretarako zein bide aproposogarik TBa baino?
Zuk esan bezala, sagardoari leporatu dakizkioke okerrak oro. Bide batez, ederra litzateke sagardotegian ardoa botilatan eskatzen duen gehiengoa ikusi ahal izatea, hortxe, guztien bistan, kameren aurrean. Eta jesarrita, zutik barik. Ederra litzateke, bai, Driver, sagardoan bat egitea sagardorik edan behar izan gabe.
>
> Bertso eta trikitixa giroa aipatzen duzu. Ez nago konforme. Zergatik "giroa" bakarrik?
Arrazoi duzu, Landa. Proposatzen dituzun beste proba teoriko-praktiko horien artean (debateak, etab. etab.), Egaña-Garzia-Sarasua the 3 tenors ezagunen hausnarketa filosofiko espiritista batera ere zigortuko nituzke lehiakideak.
Eta egunez, goldeari ekin inguruko soloetan.
Beharbada, ganorazko debate bakarra da.
Zer ari da gertatzen euskal herria aldatu, eraiki, sortu nahi zuten eta duten, oso modu sinplean esanda, ezkertiarrekin?
Ez direla agertzen telebistan.
Ez direla agertzen telebistan? galdetuko duzue oraindik teleberriak ikusi eta orduz-orduko albistegiei belarria atxekita bizi zaretenok. Egunero dagoz barren komenikabideetako lehen orrietan, letra larriz. Egunero, burua makurraraziak (ados nago: garai bat bukatu zen torrealdairen atxiloketaren irudiekin) poliziaren autoetara sartzen, eusko jaurlaritzaren teleberrietan.
Hori da gertatzen dena. Atxilotzen dituztenean baino ez direla agertzen telebistan.
Teleberriak ez ezik, inoiz,
aurretik botatzen duten ETB2ko konkursoa ikusi duzuenok, noizbait halako pekaturik egin baduzue behintzat, konturatuko zineten ez garela existitzen alboan, parean, goiko pisuan eta behekoan bizi den komunitate horrentzat. Barre egiten nuen negar ez egiteagatik. Oso gutxi dakite, gehienera jota, euskal kulturari buruz lehiakideek; normalean, ezer ez.
Memoriarik gabe esnatu da Euskal Erdia.
Gazte ezkertiarrik gabe ari dira geratzen herriak, nabarmenaren nabarmenak sotil bilakatu duen estrategiaren ondorioz.
Ozenki mintzo da PNVren ixiltasuna, Josu Jon Imazek justiziari bakean utzi behar zaiola lanean errepikatzen duenero.
Gehiengo zintzoak bideoak alokatzen ditu asteburuak etxean pasatzeko. Koltxoia eta telebista jartzea izan ohi da bikote zintzoek egiten duten lehen lana. Alda dezala beste norbaitek mundua.
Haria galtzen ari naiz, ordea.
Telebistan ez direla agertzen esan dut, eta ez da egia, zorionez, lege honek ere badituelako salbuespenak.
ETBkoak, berandu, baina konturatu ziren Ezker Abertzalearen sinboloak eta leloak telebistan debekatzeak bizitza ematen ziela sinbolo horiei. Askoz hobeto zela uztea. Lehiakideak, datozela Euskal Presoak Euskal Herrira kamisetarekin. Gizarteak eskaera hura albo batera utzi izanak sinboloa hil egin du. Telebistan agertzeak folklore bihurtuko du.
Eta dagoeneko ari da gertatzen.
Esate baterako, Basetxean txerri txiki bat izan zuten. Azkotti jarri zioten izena.
Menudo txollo
Lau hilabete lanik egiteke,sagardo usainean murgildurik,eta gainera kobratzen, ni banoia,jendeak egin dezala barre,nik primeran pasako dot eta punto.Euskal Herriak bizi dituen momentu hauetan barre egitea ere behar da.Halako ideia onik ez zaie etorriko etb-ko hoiei.
Zoaz azkar Jabetza Intelektualaren erregistroan zure ideia sartzera, bestela lapurtu egingo dizute-eta.
X.M.E.