liburu digitalizatuak Koldo Mitxelena kulturunean
ATZO ATZOKOA
Liburuxka digitalizatuen bilduma aurkeztu dugu Koldo Mitxelena kultura gunetik. 50 liburukitik gora dauden bilduman beste 2 berri ere badira.
Atzo atzokoa deitzen da Koldo Mitxelena kultura gunea duen liburuxka digitalizatuen bilduma.
KOLDO MITXELENA Kulturuneko Bulego Birtualak digitalizaturiko liburuxka bilduma berria aurkezten da webgune honetan. Ez dira hauek lehenengo biak 50 titulutik gora ditugu digitalizatuta. Gipuzkoa eta Euskal Herriari buruzko XIX. mendean argitaratutako zenbait idazlan jasotzen dira bertan.
Martxoan aurkeztutako berriak hauexek dira:
- Memorias sobre la guerra de Navarra , las provincias y la espedición de Gómez. 1837. da martxoan aurkeztu dugun berrietariko bat.
- Bai, pecatu da liberalqueriya da bigarrena, José Ignacio de Aranarena, Baiona 1888.
Erantzunak
Benetan ekimen txalogarria.
Liberalkeria dela eta, ezin gomendatu gabe utzi Liberalen dotrina pecatu da liburua
(Sardá i Salvany-rena), bere akats eta guzti
Bada beste edizio monumental bat, zortzi hizkuntzatan, euskaraz titulua Liberalkeria pecatu da duena.
Bigarren honen itzulpena badirudi Klaudio Otaegi zegamarrak egina dela. Lehenengoarena ez da ageri. Antzera, Gregorio Mujikarena.
Otaegirena gomendagarria. Mujikarena ote dena, oso gomendagarria, biziki gomendagarria, arras gomendagarria, hagitz gomendagarria... Ahots goran irakurri. Euskara ikasteko balio du, euskara-euskara alegia.
Zuzenketa txiki bat: Sardá i Salvany-ren liburuaren 1887ko euskal bertsioaren itzultzailea Gregorio Arrue da, ez Gregorio Muxika; hala dakar behintzat Jon Bilbaok (Eusko Bibliographia, I. tomoa, 325. or.). Bestalde, "Bai, pecatu da liberalqueriya" liburuxka itxura guztien arabera Sardaren liburuaren egokitzapen bat da, katixima sistema erabiliz. Itxura guztien arabera ere, egokitzapen horren egilea Antonio Fernández Moya izeneko norbait (niretzat erabat ezezagun) izan zen, eta Buenos Airesen argitaratu zuen 1885ean izenburu honekin: "El liberalismo es pecado de herejía ( ... ) Sacado de El liberalismo es pecado, obra del presbítero D. Félix Sardá y Salvany". KM bibliotekaren arabera, euskal itzulpenaren egilea Jose Inazio Arana jesuita euskaltzalea izan zen, baina ez dute ere ziurtasun osorik. Kuriosoa da, apaiz katalan batek argitaratu, ikaragarrizko arrakasta izan (euskarara ere itzuli zen handik oso gutxira), Buenos Airesen moldaketa bat egin eta Baionan inprimatu zen katixima forman, Gipuzkoan zabaltzeko asmoz (itzulpena gipuzkeraz dago: nabarmena da ez dagoela egina Iparraldean banatzeko). Dirudienez, globalizazioa ez da hain kontu berria, Eliza Katolikoari dagokionez, bederen (lehenengo euskal bertsioa ere Bartzelonan argitaratu zen).
Dena dela, eskertuko nuke inork kontu hauei buruz argibide gehiago eskainiko baligu.
Pruden
Benetan joya bat da gorde duten testu horietako bat, liberalkeriyana...
Liberalqueriya cer da ordea, orren gauza gaiztoa izateco?
Sustraiz eta oso-osoan artzen bada icen ori, liberalqueriya da neurrizgañeco edo gaitzeraco libertadea : da
Jaungoicoaren leguea nai ez duan libertadea : da nai dana pensatu, esan, escribitu eta eguiteco escubidea, guerrac ez
sortzea, beste neurri gabe : degu azquenican liberalqueriya, gure lenengo gurasoai Jaungoicoac debecatutaco onaren eta
GAITZAREN JAQUINDURIYACO ARBOLA ura becela.
Liberalqueriya gaitzeraco libertadea dala probatu al diteque?
Bai, eta osoro erraz. Escatzen ibilli bear gabe baguenducan guciyoc Jaungoicoac emanda, oneraco libertadea :
liberalac aimbeste bullaquin billatzen duten libertadea beraz, berriya edo lengoaz gañera da ; eta libertade au
gaitzeracoa besterican eciñ izan liteque.