EGA azterketa, Cantabriako erdaldun baten ikuspegitik
Ni Kantabriako neska bat naiz eta duela 7 urte hasi nintzen euskara ikasten zerotik abiatuz (19 urte nituela etorri nintzen Bilbo aldera). Ikasteari ekin nion, bai gustukoa nuelako, bai nire etorkizun profesionalean beharko nuelako.
Jadanik, EGA mailara heldu naiz, baina ez dut berez titulua lortu. Hainbatetan saiatu ondoren, ez dut oraindik helburua gauzatu.
Segidan azalduko dut zein den, EGA azterketari buruz dudan iritzia eta baita nire ikaskideen ikuspegia jasotzen duen iritzia ere. Sustatu.com-en idaztera animatu naiz eta espero dut, irakasle edo beste ikasleen erantzunik jasotzea (agian, nire ikuspegia aldaraziko didate).
Lehenik eta behin, azalduko dut EGAren siglek zer esan nahi duten, zeren, antza, askok ez baitakite zer esan nahi duen. EGA "euskararen gaitasun agiria" da. Baina, askotan, euskarari berari ez diote ematen garrantzia handirik eta bai, ordea, ematen diote denborari. Urteak joan urteak etorri, beti kexa bera errepikatzen da ikasleen aldetik, hau da, azterketa egiteko izaten dugun denbora ez dela nahikoa gure ezagutza ondo demostratzeko, eta zoritxarrez, azterketa irizpideak aldatu gabe jarraitzen dute.
Urtero, jende piloa azterketara aurkezten da, lehenengo proban erdia kanpoan geratuko dela jakinik. Atariko proba bahe edo kriba bat baino ez da, zeren ez baitut uste gure ezaguerak horrelako proban adierazten direnik. Askoren ustez, atariko probako galderak buruz ikasi daitezke, eta euskara benetan ezagutu gabe, test hori gainditu daiteke. Zenbat eta atariko proba gehiago egin, orduan eta errazago aterako zaizu. Kontua da, item-ak buruz jakitea. Eta, ez dugu esan beharrik, beste proba batzuetan bezala, denbora oso eskasa dela. Orduan� zein da proba honen helburua? Antza, bere helburua da hainbeste jende idatzizkora ez heltzea. Oso helburu didaktikoa, ezta?
Atariko proba behin gaindituta, idatzizko proba dago. Zertan datza, baina, idatzizkoa? Ba, azkarrena izatean. Idatzizkoak ematen du azterketa izan beharrean, erlojuaren kontrakoa dela. Azterketa egiten duzun bitartean, hamaika aldiz so egiten diogu erlojuari, nola ez, urduritasunez beteta, denbora nahiko izango dugun ala ez pentsatuz.
Egoera horrek, kalkulu asko egitera eramaten gaitu: �hemendik, ez dakit zenbat minutu aurreztu beharko dut, ez dakit non denbora izateko�.
Idazlan luzea egiteko, 40 minutu baino ez ditugu!! Ikaragarria iruditzen zait, are gehiago, HABE3 azterketan (EGAren baliokidea), idazlan luzea egiteko 90 minutu ditugula jakinik Baina, nik galdetzen diot neure buruari ea gaztelaniaz (nahiz eta hautagai askoren ama-hizkuntza izan) gai izango garen hori egiteko, eta gainera akatsik gabe.
Beno ba, demagun gainditzen dugula idatzizkoa eta ahozkoa egiten dugula. Azterketaren eguna, loteria eguna dirudi; gai batzuk oso errazak dira, beste batzuk, ordea, �egingarriagoak�.. Ez da bidezkoa hainbeste gai espezifiko ipintzea. Akaso denok, gai guztiei buruz, jakin behar dugu? Hainbat gairi buruz, ezta gaztelaniaz ere, ez genuke jakingo. 45 urteko neska bati bost axola smartphoneak eta arlo honetan topatzen dugun hiztegiak txineraren antza hartuko dio, baita gaztelaniaz ere! Azken urteotan, biologiako testu konplexuak ere sartu dituzte; edonola ere, nahiz eta testua ulertu, gero azaltzean� nola hitz egingo zenukete ezagutzen ez duzun gai bati buruz?
Mesedez, nik eskatuko nieke horrelako probak prestatzen dituztenei, adin ezberdinetakoak egongo garela eta ikasketa-maila guztietakook egingo dugula, kontuan har dezatela. Eta gai bati buruz ez badaukagu ezagutza nahikoak, lagun diezagutela, edo� akaso haiek jainkoak dira eta badakite edozein gairi buruz??
Erantzunak
Ni ez naiz irakaslea eta ezin dut esan zein maila duzun, baina testu hau idazten zenbat denbora eman duzun jakin gabe (eta bakarrik idatziko zenuela suposatuz) nik uste nahikoa maila duzula EGA gainditzeko (nik izandako irakasle askok baino hobeto idazten duzu eta EGadunak ziren!!!!).
Zorionak egindako ahaleginak eta eskerrik asko euskaldunen izenean. Espero dut hasierako arrazoietatik (gustukoa izatea eta lanagatik) lehenak garrantzi handiagoa izaten jarraitzea!
Beti uste izan dut EGA errazagoa dela euskara ama hizkuntza ez dutenentzat eta euskaltegitik bero-bero datozen horientzat. Azken finean bertan horretarako prestatzen dituzte luze eta euskara "txarrak" ez ditu kutxatu. Baina, antza, ez da horrela. Nik beste hurrengo frogekin arazorik izan ez banuen ere, atarikoa ozta-ozta gainditu nuen gainditu behar zuen jende kopurua gutxiengora iristen ez zelako eta, hortaz, muga behera egin zutelako. Nola liteke erdara ahotan gutxitan izan duten horiek ere ezin gainditzea azterketa hau?
@IR
Iradoki duzun bezala, bi "akats" horiek oinarri hartuta ondorioztatzen baduzu "gaia edo denbora" ez diren beste arrazoiengatik ez duela neska honek EGA azterketa gainditzea merezi, oso oker zaudela uste dut.
Jakina, nik ere ez dut nahikoa elementu epaitzeko gainditzea merezi duen ala ez. Baina uste dut orokorrean oso ongi idatzita dagoela testu hau, eta zure zuzenketen tonua ez zait bat ere egokia iruditzen.
Bide batez, zure lehenengo zuzenketa ere eztabaidagarria da, bi irakurketa izan baititzake esaldi horrek:
Esan nahi duena ondokoa bada, ongi dago: [haiek] azterketa irizpideak aldatu gabe jarraitzen dute.
Gaizki legoke esan nahi duena "irizpideek aldatu gabe jarraitzen dute"la bada...
Ez dakit EGAko azterketetan, baina testu honetan euskararen idatzizko ezagutza oso txukuna erakutsi du, bederen.
#1 Atera dizkiozun akatsekin ez nator bat. Lehenengoan irizpide hitzak ez du zertan ergatiboa behar, esaldia hurrengo eran ulertzen bada.
(Azterketak prestatzen dituztenek) azterketa irizpideak aldatu gabe jarraitzen dute.
Bigarrenean koma bat darabil argiro bi esaldiak banatzeko:
Azterketaren eguna, loteria eguna dirudi
Ez baita gauza bera hurrengoarekin, zeuk ulertutakoarekin:
Azterketaren egunak loteria eguna dirudi.
Argi dago narrazio estiloa zerabilela komak erakusten duen eran. Konpara ezazu ondokoarekin:
Azterketaren eguna (da), loteria eguna dirudi.
Edo bestela:
Urtebetetze festaren eguna, arratsaldeko bostak, eta neu oparia erosi gabe.
Dena den, akatsak izan balira ere, zure komentarioaren moldeak lekuz kanpokoak iruditu zaizkit.
Ondo izan,
Ander
Aupa
Nire bikote-kidea EGA azterketak zuzentzen ari da oraintxe bertan eta bion ikuspuntua eman nahi dut.
Zuk esaten duzun bezala atariko proba ez da oso didaktikoa, baina euskaraz ondo ez dakien batentzat ia ezinezkoa da gainditzea, urtero gainditzeko nota jaisten duten arren. Gauza batzuk buruz ikasi daitezke noski, baina hori alferlana da: euskaraz maila on bat ez baduzu EGA ez duzu gaindituko, orduan zertarako nekatu buruz ikasten?. Helburua galbahea egitea da, noski, azken finean atariko proba gainditzeko gai ez den batek ez du eta EGA aterako. Ez dakit badakizun, baina atariko probak ordenadore bidez zuzentzen dira eta gainerakoak eskuz. Eskuz zuzentzeko jendea kontratatzen dute, euskaltegietan , eskoletan eta abar ibilitako adituak. Galbahea egingo ez balitz bi aldiz jende gehiago beharko litzateke azterketak zuzentzeko, eta hori oso garestia da.
Idatzizko probaren helburua ez datza azkar idaztean, denbora oso jende gutxiren arazoa izaten da. Momentu honetan nire bikotekideak zuzendutako azterketen notak ikusi ditut, eta heren batera ez da iritsiko gainditu kopurua .Berridazketez gain bi idazlan egin dituzte, laburra eta luzea eta gero batezbestekoa egiten da.. Berridazketak hizkuntza maila neurtzeko oso onak dira; berridazketak ondo egiten dituen jendearen gehiengoak EGA lortzen du. Bi idazlan izateak berriz ikasleari aukera ematen dio bietako bat oso ondo egin da, bestea gainditu gabe gainditzeko.
Ahozkoaz diozuna askotan entzun dut, alegia gai xelebreak jartzen dituztela. Baina horri kontra egitea oso erraza da.Ahozkoa ia mundu guztiak gainditzen du, egin zen azken aldian ahozkoa egin zuten guztiak gainditu zituen nire bikotekideak (Gasteizen). Azterketa honetan ez da gai jakin baten gaineko jakituria neurtzen, Smartphonetaz ezer ez badakizu, ba hitz egin horretaz, harritu egiten zaituela jendea txora-txora eginda ikusteak, zuk nahiago duzula telefono arrunta, edo asmatu zure lagun bati tabernan lapurtu ziotela edozer! Kateatuta geratzen bazara aztertzaileak tira egingo dizu, nola hitz egiten duzun jakiteko, hori da-eta helburua.
Ondo izan!
Aspaldian eman genuen iritzia lankide batek eta biok gai honi buruz; eta, gauza batzuk aldatu badira ere, oro har, gehien-gehienek bere horretan diraute: azterketa gaizki diseinaturik dago, bazter uzten ditu curriculum-ak finkatutako helburuak eta ikaragarri baldintzatzen du euskalduntze prozesua. Hemen duzue, interesatzen bazaizue ere, artikulu hura: http://paperekoa.berria.info/iritzia/2005-07-05/005/018/lege_info.htm
@IR
Astazakil halakoa!
Bi zuzenketa horietako bat oker egin duzu. Hori hamarretik bost ateratzea bezala da. Bestalde, EGA bezalako azterketa baten neurrien arabera, EZ GAINDITUA litzateke. Baduzu zertan hobetu inori lezioak ematen hasi aurretik...
@Kantabriarrari
Ez dakit zein den zure kasua. Nolanahi den ere, animo, DUDARIK GABE, zeuk ere aterako duzu: zuk baino okerrago egiten duen hamaikatxok atera izan du aurretik. Neu, denbora labur batez ibilia naiz EGArako prestaketa klaseak ematen, eta maiz ikasleengan aurkitu dudan arazo nagusia konfidantza falta izan da. Lasai zauden egoera batean egingo ez liratekeen akatsak egiten dira azterketa egoera batean, bestela edukiko ez zenituzkeen zalantza txoroak sortzen dira. Maila bat lortuz gero, dena normal joanda azterketa suspenditzeko ia inolako aukerarik ez duzula sinestea da, nire ustez, gakoetako bat. Hori, gainera, prestaketa klaseetan ere ikusten da, ezta?
Segi pixkor, eta esandakoa, ez izan kuidadorik, orain ez bada gero, iritsiko da eta azterketa SUSPENDITZEKO INOLAKO AUKERARIK IZANGO EZ DUZUN UNEA, edo besterik ez bada ere, GAINDITZEKO AUKERA HANDI HANDIAK izango dituzuna
Kantabriako euskaldunari emaniko erantzunetan bi eredu ikusten ditut: alemana eta frantsesa. Ni bi hizkuntza horiek ikasten ibilitakoa naiz, eta oso esperientzia ezberdinak izan ditut, atseginak eta ez horren atseginak.
Alemaniarrak ez daude ohituta atzerritarrak euren hizkuntzan entzuten, eta, ondorioz, edozein maila duzula, beti modu positiboan erantzuten dizute. Haientzat beti egingo duzu "ondo samar" edo "oso ondo".
Frantsesek ez dute esaten, baina kanpotar bat euren hizkuntzan entzuten dutenean, ezin dute nazka aurpegia ezkutatu, ikasleak ondo samar egiten badu ere.
Ondorioz, eta euskaldunontzat hau da garrantzitsuena, ikaslea beti egongo da prest alemanez egiteko, eta ondo pasatzen du hizkuntza horretan. Motibatuta dago gehiago ikasteko. Haatik, frantsesez egitea ahal duen moduan saihestuko du, katuak ura lez, frantsesez alemanez baino hobeto egiten badu ere.
Harrigarriak askoren erantzunak! Neskak planteatzen duen gaiari heldu ordez, irakasle-filologo-zuzentzaile lanak hartu dituzue.
Nire iritziz, kontua ez da ondo, txukun, pollito, zoragarri edo zuzen idatzi duen ala ez, EGA azterketen eredua baizik. Beraz planteatzen duenari erantzun beharko, ea eredu baliagarria den hizkuntza-gaitasuna baieztatzeko. Eta ni harekin bat nator ezetz, EGA azterketek ez dutela balio eta benetan ez dutela hizkuntza gaitasuna neurtzen.
Kasu hauetan azterketa teknika menperatzea da gakoa. Idazlanen ehuneko asko etxetik prestatuta eramaten dira, azterketa egunean jarritako gaiari egokitu besterik ez da egin behar, Mintzamena prestatzeak, akaso, lan gehiago ematen du, baina hori ere gainditzea posiblea da. Lana dela-eta, EGAdun asko ezagutzen ditut ganorazko esaldi bi esateko gai ez direnak.
Orokorrean, euskaldun zaharrek arazo gehiago izan dute idatzizkoan ahozkoan baino. Euskaldunberriek alderantziz.
Hori pentsatzen dut, agian oker nago.
Euskaldun zaharrak kexatu egiten dira EGAko azterketa gainditzeko zailtasunak dituztelako. Euskaldun berriek eta ikastoleroek aiseago gainditzen omen dute...
Hara ba: Diario Vascoz aparte irakurtzeko ohiturarik ez dutenek, hedabide gustokoena Radio Marca dutenek, DBHz geroztik liburu bat eskuetan eduki ez dutenek nekez pasa dezakete hizkuntza azterketa bat, edozein hizkuntzatakoa. Badira franko horrelakoak, gero kexatzen direnak.
Egia da EGAren azterketa eredua hobetu beharra dagoela, baina gaur egun, ezinbestekoa da euskararen ezagutza ziurtatzen duen agiri bat.
Cantabriaco nescari erran nahi diot, lehembici, ecen icigarrizco animoac emaiten ditiodala. Aitcina beti, nesca!!! Çalançaric ez dut hondarrean EGA erdietsiren duçula.
Bigarrenic, gauça çombait nahi ditut contatu hemen enetaz, llaburrean. Ni erdi cantabroa naiz, nere ama Soba ibarrecoa baitda. Aita, aldiz, encartaua dauquet, Encartacioneetacoa. Hortacotz, erdaldun sortu nincen eta, demboraren poderioz, nere burua euscalduncen ioan naiz. Egun HABEren 4garren maila dauquet, den gorena, gailena. Erdaldun çaharra naiz, eta euscaldun berria. Egundaino ez dut D edo B ereduetan estudiatu, haric eta universitatean icena eman nuen artio, non euscaraz estudiatu baitnuen licencia edo licenciatura.
Ez daquit contatu berri dudan honec guciac deusetaraco balio ucan duen, cinez.
Azquenic, galde bat: cerendaco galdeguiten çaiote, errateraco, EGA lortu nahi duten guciei horremberceco eçagutça atsotitcen alorrean? Ceren gaztelania sorcez (eta taxuz, nere iduricoz) eçagutcen dut eta euscaraz baino haguitcez atsotitz guttixeago daquizquit nic gaztelaniaz. Atsotitcec, haur hizqueraren meneratceac (edo certtobait iaquiteac)... cer guisataco munta dute, bada? Gaztelaniaz, acabatceco, ez dut casic haur hizquera eçagutcen, eta nehori ez nioque adituco horren cariaz gaztelania ez dudala meneratcen.
Içan çaizte ongui oro!
Juan Luis
@Gurutzetakoa, ez zaizu arrazorik falta neskak planteatzen dituen gaiari behar bezala erantzun ez zaiola esatean. Halere, lehenengo interbetzio gloriosoa ikusirik, harritzekoak ere ezin izan zenbait erantzun.
Gairi buruz, hiperlabur: ausartuko nintzateke esaten EGA azterketa dela alemanez, frantsesez, espainolez, ingelesez eta beste hainbat hizkuntzetan maila bera neurtzeko erabiltzen diren azterketen oso antzekoa. Azterketa ia guztiak bezala, egiazko maila neurtzeko erdipurdikoa da.
Peioren egia dirudien zerbait, orain: maila ona -hala ahoz, nola idatziz- ziurtatzeko modurik onena erabilera da -gaztelerarekin gertatzen den gisan. Honetarako bideak jarriz gero, desde luego, azterketa premiarik ez. Baina hori, agian, beste kontu bat da, ezta? Tira, ez dakit.
Lehenengo eta behin, izenburua jarri duenari esan nahi diot Kantabriako neska hau euskalduna dela, euskara dakielako, eta ez dugu ahaztu behar euskara dela euskaldun bihurtzen gaituena, Kantabria, Txina edota Ondarroakoa izan.
Artikuluari dagokionez, neska honi esan behar diot ia gauza guztiekin ados nagoela, azkartasun ariketa bihurtu dutelako EGA azterketa. Zertarako idazlan bi? 300 hitzeko idazlan batekin nahikoa da, barren!
Erantzunetan esan da berridazketak hizkuntzaren ezagutza neurtzeko oso ariketa onak direla. Ez nago ados. Ariketa hutsak dira, hizkuntz formak lantzeko. Baina neurtzeko? Ez, nolabait esatearren, erantzuna "aurreikusi" behar delako, eta hiztun batzuk trebeagoak dira horretan beste batzuk baino. Ni, adibidez, oso txarra naiz berridazketak egiten, nahiz eta makina bat egindakoa izan!
Bestetik, esan gura diot lehengo erantzuna eman duenari zuzenketak ez direla horrela egiten, egindako esfortzuari ezin zaio horrela erantzun!
Eta neskari, azkenik, zorionak eman lortu duen mailagatik, ahalegin eta lanaren emaitza baita. Animo, neska! Baietz HABEko 3. maila gainditu!
Euskal Herriko biztanleen ERDIAK neska honen euskara maila (idatzizkoa behintzat) izango balu, beste oilar batek joko liguke kukurruku. Ez dakit zer asmo duten lehenengo iruzkinaren antzekoek.
Eta, aurrekoek esan bezala, euskaldun egiten gaituena euskara da. Ez jaioterria edo abizena. Neska kantabriar hau euskalduna da. Patxi Lopez edo Iñaki Azkuna, ez.
Beraz, neska, animo, horrela idatzita eta ahozkoa askoz okerragoa ez bada zaila iruditzen zait zuk EGA ez gainditzea.
azterketa irizpideak aldatu gabe jarraitzen dute.
IrizpideAk-dute??
. Azterketaren eguna, loteria eguna dirudi;
NORK dirudi?
...
Agian arazoa ez da gaia edo denbora