Xabier Silveiraren potoak eta haserrea
Bertsolari txapelketako atzoko Zarauzko sailkapen saioan, Xabier Silveirak jasandako dezepzioa eta haserrea (oholtzatik salto egin eta alde, bere puntuaketa jakin zuenean) nabarmendu ziren, kronika batzuen arabera. Kartzelako gaian hiru poto egin zituen Silveirak, eta hori gogor zigortu zuten epaileek.
Eguneraketa, 19.30. Erantzunetan utzi diguzuen Euskaltubeko bideo honetan Silveirak barkamena eskatzen du. Oholtzako saltoa ere ageri da.
Pare bat kronika, saio osoa baloratzeko, Argia.com-en eta Bertsoa.com-en.
Silveirak txukun egin zuen bere lana azken ariketa iritsi arte, kartzelakoa. Horretan, azkeneko tokatu zitzaion, eta ordubete egin zuen taulatik aparte, beste guztiak kantatu bitartean. Eta egokitu zitzaion gaia, eta hiruna bertso bota zituen, eta hiruetan egin zuen poto bana Silveirak. Publikoan baten batek pentsatu zuen nahita ere egin ote zuen, ikusita aurretik Txapelketako antolakuntzarekin tirabiraren bat izan duela, baina ez, ez dirudi halakorik izan zenik: puntuak jaso aurretik, agurra ere kantatu zuten bertsolariek, eta han Silveirak normal eta egoki eman zuen agurra, ez zen protesta zantzurik izan, ezta egindako potoen aipurik. Deskuidoan eskapatu zitzaizkion hiru poto, eta konturatu ere ez zen egin.
Ondoren, puntuaketak jakiteko garaia iritsi zen. Lehen sailkatutik hasi ziren, eta Iker Zubeldia lehena. Silveira, berez urduria, are urduriagotzen hasi zen taulan zain zegoela. Gero, bigarrena, hirugarrena... Bosgarren postua eman zion puntuaketa jakin zuenean, Silveirak oholtzatik salto egin, eta hanka egin zuen. Agian berak ere mamuen susmoa izan zuen, zantzu guztien arabera ez baitzen jakitun une horretan poto egin izanaz.
Bertsoa.com-ek dioenez, ondoren kazetariekin egotera itzuli zen, jakin zuenean zer gertatu zen, hiru poto horiek zigortu zituztela epaileek oso zorrotz.
Hauexek izan ziren puntuaketak.
8ko handia 8ko txikia Puntu-erantzunak 10eko txikia Kartzela Denera
Iker Zubeldia 134,5 135,5 128 122 123 643
Iratxe Ibarra 126 119 122,5 130 130 627,5
Unai Agirre 123 114,5 130,5 127,5 126,5 622
Joxe Munduate 128,5 121,5 128,5 118 112 608,5
Xabier Silveira 141 126 120,5 126,5 81,5 595,5
Oihane Perea 109,5 113,5 95 112 128,5 558,5
Erantzunak
Ni ere han izan nintzen, eta zeozer argitu nahi nuke: Silveirak antolatzaileei, eta berarekin oholtzan izan ziren bertsolariei eskatu zien barkamena berriro ere kiroldegi barrura itzulita. Eta barkamena eskatu ostean, hitz egin zuen komunikabideen aurrean. Hortik aurrera, bere asteroko zutabean barkamena eskatu behar duen edo ez, ez dut nik esango, baina zuzenean eskatu beharrekoei, nik uste eskatu ziela.
Eta Maradonaren kamiseta atera izana "zurrupadazue!" esateko izan zela esatea... ez zitzaidan iruditu horrela zenik. Lagun arteko apustu baten antz gehiago izan zuen (ez ahaztu, Silveirak futbolari/entrenatzaile argentinarrari buruzko liburu bat idatzi zuela), eta ez nuke esango behin eta berriz erakutsi zuenik. Atera eta segituan gorde baitzuen.
Pozten naiz antolatzaileei eta lagunei barkamena eskatu bazien. Han elkartu ziren entzule gehienak ez ziren enteratuko, ordea. Adierazpenak egingo zituen arren, gutun bat idaztea (edo zutabe bat) jende gehiagorengana iristeko modua iruditu zait, besterik gabe; izan ere, denok ez dugu izango Hitzetik hortzera ikusteko modurik.
Kamiseta gutxienez bi aldiz erakutsi zuen, oso harro: oholtzara iristean aurrena, eta agurren aurretik berriz ere. Horrekin zer esan nahi duen berak esango digu, nahi badu, baina aurreko astean "barrilete kosmikoak" esan eta egin zituenarekin bat egiteko keinua iruditu zitzaidan niri. Badaukagu euskal Marra Donea!
eta zer? Hamen bakoitzak ezin dau eraman nahi daben kamiseta ala? Edo ezin du erabili aukera nahi duenari nahi duena esateko. Edo danok, politikoki zuzena den itxura eraman behar dogu? Zer da ba, lan elkarrizketa bat ala?
Hori aparte, erderaz esaten dan moduan, saber estar apur bat falta izan zitzaion. Baina, bueno, normala da zuk ondo egin dozula espero dozunean eta txarto egin dozula konturatu barik hasarratzea. Hori bai, batez ere, epaileari eta bere kantu lagunei errespetatzeagatik (bat, kantu lagun askok izango zuten noiz bait sentsazio hori, bi, ematen duelako epaileak bere kontra daudela. Baina parkamenak eskatu ditu!
Hala ere, naturaltasun apur bat, haserrea bada ere, eskertzen da hain itxurakeriaz betetako txapelketen munduan!
Kamiseta jantzita eramateko aukera zuen, atzokoa ez zen lan elkarrizketa, baina gehiago ematen zuen banderola edo amuleto baten moduan zeukala, harro-harro erakusteko, mendizaleek ikurrina (edo sponsorraren banderatxoa) gailurrera daramaten bezala. Orain bakarrik falta da bakoitzak bere kapritxoak eramaten hastea: batek amonak emandako kandela piztea han bertan, besteak ipurdiazpirako kojin bat eta hirugarrenak Cindy Crawforden posterra. Eta nahi zuena esateko aukera izan zuen, horretarako daude eta hasierako eta bukaerako agurrak.
Itxurakeria da nagusi, bale, eta dena araututa dago, konforme, baina libre da entzutera joatea (eta ez joatea) eta parte hartzen duenak arauak bete beharko lituzke, eta bestela uko egin. Atzokoa? Errespetu falta itzela eta umekeria galanta.
Ba niri guztiz jarrera humaoa iruditzen zait, eta zer esanik e ondorengo bideoan barkamena eskatzen duenean duen hitzegiteko modua. Damutua, mindua, bere buruarekin haserretua... Silveira ez da nire bertsolari gustukoena, baina bideo horretan oso tipo jatorra iruditu zait. Aupa Xabi, lau urte barru pasako haiz!
Portatu haiz, Xabi! Aitorpen zintzoa.
Gorri: bideoak ez dira telebistaz bakarrik ikusten. Hara Silveiraren barkamen eskea, denon eskura. Nahikoa, ezta?
Bertsokideei gomendioa: norbaitek poto egiten duenean badaezpada komentatzea komeni da, xuabe-xuabe, gero muturrekoak handiagoak izan daitezke eta. Irazuri ere ez omen zion ondokoak esan gaitik kanpo ibili zenik, eta puntuazioarekin sekulako sustoa hartu omen zuen gero.
Denok ez ditugu berdin kontrolatzen emozioak eta haserreak. Ez dut Silveira pertsonalki ezagutzen, baina badirudi bat-bateko erreakzioak kontrolatu ezin dituen horietakoa dela. Hori erakutsi zigun larunbatean Zarautzen. Nahi duena egiteko askatasun osoa du, baina une hartan erakutsitako errespetu falta, aspaldian ikusi dudan handiena. Hainbeste plaza egindako bertsolari batek, oholtzari eta publikoari beste errespetu bat zor diola jakin beharko luke. Irazu ere, antza, ez ei zen oso pozik geratu emandako puntuazioarekin, sustoa hartu omen zuen, baina erreakzioa oso bestelakoa. Horra, diferentzia. Silveiraren barkamena etorri da, publikoki egin du gainera. Hori ere ez du edozeinek egiten. Eskertzekoa!.
Aurreko gauean Tabakaleran izan zen, Gaztezuloko 100.alea ospatzen, bertso vs rap saio batean. Tabakaleran behintzat Iñaki Viñasprerekin batera, ironiaz josi zituen raperoak, naiz eta hauek nahiko modu agresiboan erantzun zuten. Polita izan zen.
Ajearen tirabirak agian, baina zintzo eman du azalpena.
Hitzetik Hortzera programatik deitu dute Sustatura bideo hori euren programakoa dela zehazteko. Emanaldia ez da izan oraindik, ostegunean izango da ETB3n, baina atzo Facebook-era aurrerapen hau igotzea interesgarria izango zela pentsatu zuten.
Nonbait handik lagun batek hartu eta Euskaltubera igo zuen, zabalkunde egokiago eta handiagoa emanez, Facebook errejistraturiko pertsonentzat baita. Horien artean bazaude, eta Hitzetik Hortzeraren soslaiaren jarraitzaile bazara, han ere badaude komentario batzuk.
Eta arautegian non agertzen da amuletorik ezin dala eroan? eta nola zaude hain ziur inork ez duela kapritxorik eramaten? Kamiseta jantzita eraman zezakeen baina ez zuen eraman, eta? Kamiseta erakutsi zuen eta? Maradonaren kamiseta erakutsi beharrean Xabi Alonsorena erakutsi balu zer, espainola dela esaten arituko zen? eta Mikel Aranbururena erakutsi izan balu? Eta nor zara zu inori Marra Donea deitzeko? Beste batzuek presoen aldeko kamisetak eraman izan ditugu, eta? Kontua zer da, onaren eta txarraren gainetik jarri eta beste guztiak epaitzea?
Imajinatu bertsolariak zaretela (denek ez, batzuk izan bazarete eta...), une batez, eta imajinatu sekulako saioa egin duzuela, behintzat horren sentsazioa duzuela (hori zer den imajinatu ezin duzuenentzat, pentsatu loteria tokatu zaizuela boletorik erosi gabe)... eta bat-batean jakin jende kualifikatua (epaileak) ez daudela zuen sintonia berean... are okerrago, guztiz kontrako sintonian daudela... eta hurrengo loteria lau urte barru izango dela jakinik...
Nik ez dakit aulkian eserita eutsiko niokeen amorraldiari. Bada, lehenbizi enpatizatu sentimendu horrekin, eta ondoren, idatzi. Bakarrik falta da bertso-kritiko nobel saridunek idaztea "gehiago espero genuen Xabirengandik" eta lesakarrari pistola bat ematea erruleta errusiarrean igo dadin, mendi errusiarretik erori ondoren.
Tokaioren gomendioa, aplikatu beharrekoa. Irazu arakiria egiten ikusi eta ezer ez egitea delitua da; hori bai, ez dagokie bertsokideei soilik, gai-jartzaileak, epaileak, akaso publikoa bera... saioaren parte dira.
Ea 2013an, Xabi...
Bertsolari izan nahiak
ipintzen nau ametsetan
Bilbao Exhibition Center
deitzen dioten horretan
kantatu nahi nuke eta
saiatuko naiz benetan
ezingo bainaiz inoiz hil
kantatzen ez badut bertan.
Argi dago nork bere sentimenduak adierazteko modu ezberdinak daudela. Ez al da ba hobe, Silbeirak legez naturaltasunez jokatzea eta oker egin zuela ikusitakoan barkamena eskatzea atzetik ziztaka ibiltzea baino?
Gogoratu Paiak Bizkaiko txapela jantzi zuenean egindako emozio adierazpena (noski, hura ona zen eta ez dio inork gauza txarrik ikusten...). Bada, gauza bera da Silveirarena.
Nik neuk, gurago ditut halako pertsona naturalak saioa bukatu eta epaileengana edo gainerako bertsolariengana zein kazetariengana zirtoka joaten direnena baino, atzetik kritikatzen ibiltzen direnena baino...
Eta nor gara gu Silveirari azalpenak eskatzeko?
Ez ahaztu, gainera, morboak eta Silbeiraren kontu horrek gauza garrantzitsu bati egiten diola itzala: puntuazioa osooo baxua izan zen Zarautzeko saioan, eta berbarako, Iratxe Ibarra baino okerrago ibilitako beste bertsolari batzuk aurrera egingo dute... Niri, hori iruditzen zait okerragoa... baina epaileei ez die inork barkamenik eskatzeko galdegiten, ala?
Mundua erori ote da ba? Gaizki egin zuela uste dut nik, besterik gabe. Ta barkamenak ezertarako balio eztuela uste duenak, akatsik ez ote du egiten? Zergatik hitzegiten da tipo honetaz ainbeste eta ain errez?? Punta puntako beste bertsolari batzuen bizi pertsonalean arakatuko dugu? Errespetua??Mesedez... Gora Xabi!! ( baña ez adi izan ain makarra, hire buruak eskertuko dik gehien)
Silveirak lekzio bat eman die ezizen bat erabilita aurretiazko gorrotoari bide ematen dieten guztiei. Hasteko, barkamena eskatzen duen pertsonari agur eta ohore, barkamena eskatu ostean foro honetan esan direnak arazo pertsonaletan oinarritzen dira eta ez egun horretan gertatutako ezertan. Zein barkamen gehiago eskatu behar du? Egaña bere lehen finalera finalaurretako azken saioan hiru poto eginda sartu zen, barkamena eskatu dute epaileek?
Silveiraren puntuazioak bajuak dira potorik gabe ere, Zubeldiarenak bezala. Hemen batzuei komunikazio eza saritzen zaie eta plazaz-plaza dabilenari egurra ematen zaio arratsalde bete komunikazio eskaini duenean. Eta jende asko potrotara arte gaude, bertsolaritza desitxuratzen dabilelako eta lau urtetako lanarekin jolasten delako. Xabierrena bihotz beteko ekintza izan zen, eta akatsaren aurrean barkamena eskatu zuen, Xapo!
Iturriaga aurreko finalean bi poto eginda sartu zen, batzuen amorrua ulertzen ez duena formaziorik ez delako da
Gorka Azkaratek analisi interesgarria egin du Berrian, eta bat nator Gorkarekin. Hara zer dioen Silveirak egindakoaz:
Ulertzekoa da, kartzelako ariketara arte saio oso dotorea osatu eta finalerdietara igarotzeko txartela eskura izanik, azken unean txartel hori galdu duenaren amorrua eta haserrea; nekez uler zein justifika daiteke, ordea, haserre hori protokoloa hain modu deigarrian hautsiz gorpuztea. Kartzelako lanean Silveirak eginiko poto bakoitza ehizatzeak (edo arrantzatzeak) bertsozaleoi barrenean mina eragin zigun modu berean eragin baitzizkigun bere amaierako erreakzioak (bere kartzelako hiru bertsoak bezain bat-batekoa, hau ere), harridura, ondoeza eta pena.
Txapelketa Nagusiaren blog ofizialean Ion Ansak ere artikulua idatzi du. Ez zaizkio gustatu Sustatun eta beste toki batzuetan agertutako titularrak. Berak bere mezuari eman dion izenburua honako hau da: Ikusle asko Zarauzko saioan. Hala ere, mezuan ez du horretaz askorik esaten, eta 13 parrafotatik 8 Silveiraren ingurukoak dira.
Orain arteko saio guztiak entzun ditut, batzuk zuzenean (Zestoa eta Ustaritz) eta gainerakoak interneten bidez. Nik ere, guztiok bezala, baditut nire bertsolari gustukoenak eta batzuetan harritu egiten naiz puntuazioarekin baina Zarauzko saioarekin ez nintzen bat ere harritu. Nire irudiko saioa nahikoa kaskarra izan zen, bertso gogoangarririk gutxi eta erdipurdiko asko. Kontuz, ni ez naiz aditua, zalea baino ez naiz, horregatik esan dut nire irudiko, nire iritziz, nire gusturako.
Bestalde, niri ere pena ematen dit Iratxe Ibarra eta Unai Agirre kanpoan geratzea, nire gustuko bertsolariak dira baina... Euren bertsoek gehiago merezi zuten? Ez dakit ba!
Iritziak iritzi, jakin nahiko nuke nor gogoratu zen igandean epaileetaz, nork esango dien animo eta jarraitu aurrera. Nork izango duen gogoa hurrengo txapelketan hor esertzeko jaso zutena jasota.Jendea horren aditua bada zergatik ez zituen 3 potoak harrapatu? Entzule denok egin beharko genuke autokritika eta ausnartu 6 kanporaketa epaitzea eta justizia banatzea zeinen zaila den. & kanporaketetan gai onak jartzea den bezelaxe. Zorionak nire partetik antolakuntza, gai jartzaile eta epaileei, egiten duten lan guztiagatik.
Hor gorago (#20) aipua utzi genuen atzo, mezu bat azaldu zela Txapelketa Nagusiaren blogean. Atzo han zegoen bai, baina gaur ez dago. Joxean Agirreren beste iruzkin hau topatu dugu igandekoaz.
Sasiepaile eta sasiaditu ugari dago hemen dio Xabitxok... En fin!
Ba sasiepaile eta sasiadituok betetzen dugu BECa, motel! Ala Elkarteko langileek eta epaileek betetzen dute?
Beraz, uste dut, errespetu gehiago zor diezula hemen idatzi dutenei/dugunoi. Argi dago, bertsozale bakoitzak epaile bat duela barruan, eta noizbehinka ateratzen dela (normalean, erabakiarekin bat ez gatozenean, noski!). Nire uste apalean, epaile eta entzuleon arteko dibortzioa bertsolaritzak duen arrisku handienetako da.
Hau esanda, animo epaileei, zaila da euren lana, hori ez du inork hemen zalantzan jartzen eta.
Aurorik esaten duenari tiraka, kontu batekin irekin nahiko nuke eztabaida.
Epaile eta entzuleon arteko dibortzioarena.Zarautz izan zen horren islada. Poto edo beste akatsen bat harrapatu ez genuenok genuen ustea eta epaileen eman zuten puntuazioaren artekoa. Hori zer da dibortzioa? errespetu falta nire ustez. Gero gustoen kontuana..hori ez da erreza. 7 epaile ere horregaitik dira. Ez al duzue uste haien artean ere egongo direla gusto eta jarrera ezberdinak? Uste duzue Iker-en nahiz Xabier-en bertsoaldiak denek berdin baloratuko zituztela? Guk ere hala egin al genuen?
xabierrek ez zuen zuzen jokatu eta barkamena eskatu zuen bere onera etorri bezain laister. egindakoak ez du bueltarik eta damua agertu duela bistakoa da. aurrera segi edo ez, silveira komunikatzaile eta bertsolari ona da. onentsuenetakoa. eta bertsolaritza ez da txapelketan amaitzen. ni gorka azkarateren analisiarekin guztiz bat nator.
epaile eta entzuleen arteko dibortzioa, futbolean zale eta epaileen artekoa bezala, ez da hain garrantzitsua. gakoa zelaian dago, jokoan, tranpaldoan, hitzaren jolasean. gainontzekoa, parafernalia pixkat baino ez da. zaleok, zale ez adituok (hau dda %99ak) erlatibizatu egin beharko genuke txapelketa eta sortzen duen morboa.
zergatik daude ehunka entzule zarautzko saio hortan eta zenbat jende (gutxiago!) batzen du antzeko maila duen beste edozein saiok, beste ezein egunetan, txapelketa tarteko ez bada?
txapelketa eskaparate bat da. eta xalbadorri bertsoak bertsolaritzaren historiara pasatuko diren lez, silveiraren jauzia ere ez da berehalakoan ahaztuko. aukeran, xalbadorri gertatua hobe. eta irazuk ere, duin eutsi zien tripei, agian beretzat antzekoa izan zen egoera latzean.
animo xabier silveira, animo epaileak eta show-ak jarrai dezala haurretik !
aupa!
Ba ni Aurorirekin erabat ados nago, dibortzioa arriskutsua da. Eta Iturrik jaurtitako galderei erantzunez arrazoitzen saiatuko naiz.
Hau da nire eritzia:
Bertsolaritzaren lehen helburua KOMUNIKAZIOA da. Hitzak neurtuz eta errimatuz helarazi behar da mezua gainera.
Komunikazioa baloratzea hein handi batean subjektiboa da, norberaren bizimoduaren, sentiberatasunaren, umorea ulertzeko moduaren, eta gainontzeko inguruabarren araberako. Hor, bai epaileak eta bai entzuleak, nork bere pertzepzioa izango du.
Ondo neurtzea, errima ahalik eta onena erabiltzea, hizkuntzaren aberastasuna.... hori teknikoa da, eta beraz,objektiboa.
7epaile egoteak, subjektibotasuna orekatzea eta objektibotasuna ziurtatzea du helburu.
Entzule gehienok lehenengoari garrantzi gehiago ematen diogu, errezago heltzen zaigu. Kuadernoagaz denari erreparatzen dioten epaileek, adituek, gaitasun handiago dute, errima aberatsei erreparatzeko, puntutik punturako joskera, bete lana...
Nik batzutan sentsazioa daukat komunikazioa eta mezua bikainak direnean, ez dela teknika bikaina denean adina baloratzen. Puntuek ez dutela hori islatzen. Teknika txarrak (edo ez bikainak, maila batetik gora) nabarmen jeisten ditu puntuak, nahiz mezua bereziki goraipatzekoa izan.
Nik nahiago dut Silveiraren bertsoa potoarekin, esanguratsua, eta ez edozein zentzubako errima sartu izan balu potoa ekiditzearren. Baina ziur naiz, ez zutela hainbeste zigortuko "honela"rekin poto egin beharrean "pamela" kantatu izan balu (ez delako poto!!). Ez diot zigortu behar ez denik, baina edozerk ez du balio teknikari esker bertsoz-bertso puntuak pilatzeko, topikoak kantatuz.
Fredi 8.geratu zen Bizkaiko txapelketan, eta bertan geunden gehienok ezin genuen sinetsi.Silveira 5.geratu zen, nire ustez Zarautzen, Ikerrekin batera, komunikatzailerik onena izanda ere (ez zen epaian islatu saio osoko jenialitatea, 3bertsotan -edo bitan???- poto egin zuelako).
Bat batekotasuneko ideia freskoak eta jenialitateak eskertzen ditut nik.
Niretzako Xabier ta Fredi sortzaile jenialak dira, eta askotan ez zaie baloratu.
a ze txapa!!! ez dakit nire burua azaldu dudan...
AUPA XABIER MOSU BAT!ANIMO FREDI!!
"Bat bat bat , bart parrandan IBILI
bart parrandan IBILI
Bi bi bi , ez naiz ondo IBILI
ez naiz ondo IBILI
(...............)"
Potoak guk ardozarra edateko erabiltzen dizkiagu.Edo
bestela hegaluzea ere pototan sartzeko.Hegamotza berriz
zure kontra daudenen kastigu.Eutsi gogor eta ea honek ere
txapelketa-txoroetarako gogoak kendu eta beti asmatu izan
dituken istoriya-zoragarri geyo egiteko sena ematen diken.
Onena haiz , hirean. Zaindu eta muxu! Aupa Xabi!
Atzo bertan nintzen, eta ez zitzaidan batere gustatu Xabier Silveirak egin zuena.
Norbaitek esangu du, badakigula nolakoa den Silveira... Bai, makarra bat da, baina holako itsusikeriak zigortu egin beharko lirateke. Hedabideen aurrean erakusti omen zuen damua; ondo, baina uste dut antolatzaileei eskatu beharko liekeela barkatzeko. Beste gauza batzuekin sarri idazten du prentsan eta asteroko zutabea aukera ona du azalpenak emateko.
Ez naiz bereziko Silveira zalea, baina aitortu behar dut atzo bikain aritu zela hasierako ariketetan. Bertsotan xapó. Bestelako zirkoak ez zaizkit gustatzen, esaterako, atzo bezala Maradonaren kamiseta behin eta berriz jendeari erakustea. Batzuei "Zurrupadazue!" esan nahian edo??